بیلیکلیک: نوسخهلر آراسینداکی فرق
ک بوت دَییشدیرمهسی علاوه ائدیلیر tt:Энциклопедия |
ک بوت دَییشدیرمهسی علاوه ائدیلیر: min:Ensiklopedia چیخاردیلیر: tt:Энциклопедия |
||
خط ۱۲۶: | خط ۱۲۶: | ||
[[mg:Raki-pahalalana]] |
[[mg:Raki-pahalalana]] |
||
[[mhr:Энциклопедий]] |
[[mhr:Энциклопедий]] |
||
[[min:Ensiklopedia]] |
|||
[[mk:Енциклопедија]] |
[[mk:Енциклопедија]] |
||
[[ml:വിജ്ഞാനകോശം]] |
[[ml:വിജ്ഞാനകോശം]] |
||
خط ۱۸۳: | خط ۱۸۴: | ||
[[tr:Ansiklopedi]] |
[[tr:Ansiklopedi]] |
||
[[ts:Encyclopediya]] |
[[ts:Encyclopediya]] |
||
[[tt:Энциклопедия]] |
|||
[[uk:Енциклопедія]] |
[[uk:Енциклопедія]] |
||
[[ur:دائرۃ المعارف]] |
[[ur:دائرۃ المعارف]] |
۱۴ فوریه ۲۰۱۳، ساعت ۱۲:۰۹ نوسخهسی
بیلیکلیک (یونانجا enkýklios – چئوره فورمالی و paideí درس، بیلیک سوزلری نین بیرلشمه سیندن یارانمیشدیر) سورغو کیتابی اولوب اینسان بیلیگینین بوتون ساحهلرینی آردیجیل شکیلده و اطرافلی احاته ائدیر. اونیورسال (جهانی) بیلیکلیکلر اینسانیت اوچون عومومی بیلیگی تصویر ائدیر، خوصوصی بیلیکلیکلر ایسه یالنیز موعین بیر ساحه اوزره محدود معلومات وئریر. [۱]
بیلیکلیگین یارانما تاریخی
بیلیکلیگین یارانماسی قدیم زامانلار، آنتیک یونان واختلارینا گئدیب چیخیر. ایلک دفعه اولاراق سیستئماتیک بیلیکلیک یونان فیلسوفو، افلاطون قوهومو سپئوسیپپوس طرفیندن یارادیلمیشدیر. میلاددان اؤنجه 370-جی ایلده حئیوانلار و بیتکی عالمی اوزره ده بیلیکلیک - هومویا یارادیلیر.
باشقا فیلسوفلاردان، مثلا ارسطو اؤز دؤورونده مؤوجود اولان بیلیکلری توپلو شکلینه سالمیشلار، آنجاق اونلار هر هانسی بیلیکلیک یارادا بیلمه میشلر.
روم دؤورونده دؤولت آدامی مارکوس پوکیوس کاتو میلاددان سونرا 150-جی ایلده دیه لیبری آد مارکوم فیلیوم die Libri ad Marcum filium (مارکوسون اوغلانلارینا کیتابلار) آدلی توپلونو ترتیب ائدیر. بو کیتابلار کند تصروفاتی، طیب، رئتوریکا، دؤیوش تئکنیکی کیمی ساحه لرین پئداقوقیکا باخیمیندان بیر بیلیکلیکده جمعلنمهسیایدی.
نؤوبتی بیلیکلیک کیتاب ماركوس ترنتیوس واررو طرفیندن یازیلمیش دیسكیپلیناروم لیبری دوققوز Disciplinarum libri IX ایدی. او معلوم کیتابلاری طیب و معمارلیقایله تاماملاییر. اونون 41 کیتابیندان یالنیز بعضی پارچالاری بیزه گلیب چاتمیشدیر.
ان قدیم، تام بیزه قدر گلیب چاتمیش، لاتین دیلیده اولان سیستماتیک بیلیکلیک روم تاریخچیسی پلینیوس طرفیندن ترتیب اولونموشدور. اونون طبیعتین تاریخی آدلی کیتابی 37 جیلدده، 2493 بؤلومدن عیبارت ایدی. بورادا کوسمولوژی (فا: كیهان شناسی)، جوغرافیا، ائتنولوژی (فا:مردم شناسی)، آنتروپولوژی (فا:انسان شناسی)، پسیکولوژی (فا: روانشناسی)، زوولوژی (جانورشناسی)، بوتانیکا (گیاه شناسی)، مینئرالوژی (كانی شناسی) و متالورژی حاقیندا معلومات وئریلمیشدیر.
منبعلرین وئردیگی معلوماتلارا اساسن بو کیتابین ترتیب اولونماسیندا 500 مؤلیف ایشتراک ائتمیشدیر. 1469-جی ایلده بو بیلیکلیک ونسیادا یئنیدن نشر اولونور. 1543-جو ایلده اونون 11 جیلدی آلمان دیلینه ترجومه اولونور و استراسبورگدا بوراخیلیر.
اورتا عصرلرده ترتیب اولونان اثرلر داها یاخشی ترکیبه مالیک ایدیلر. اونلار لاتین دیلینده یازیلمیشدیلار. میللی بیلیکلیکلر سونارلار، اورتا عصرین سونوندا و یئنی تاریخین اولینده مئیدانا گلیر. بیزانتیا دؤورونده یازیلمیش یئگانه کیتاب اولان سودا Suda دا یونان دیلینده ایدی. سودا کیتابیندا جوغرافیا و تاریخچی آنتیک مؤلیفلر حاقیندا 32000 مقاله جملنمشدیر.
یئنی دؤورون باشلانغیجیندا بیلیکلیک یارادیلماسی اوزره پیونر فرانسه فیلسوفو فرانچیز باکون ساییلیر. او 1620-جی ایلده اؤز "Preparative toward a Natural and Experimental History" کیتابیندا 130 آددا موختلیف علملری سیرالاییر. بو تصنیفاتلاندیرما اوندان سونراکی عالیملر اوچون اساس گؤتورولوردو. اوندان سونرا یاشامیش دیدروت اؤز بیلیکلیگینده باکونا ایستیناد ائدیر.
1704-جو ایلده ریاضیاتچی کان هارریس Con Harris لندنده تکنیک حاقیندا بیلیکلیگی (Lexicon technicum) چاپ ائتدیریر. بو تکنیک ساحه سینده ایلک الیفبا سیراسی ایله دوزولموش، اینگیلیس دیلینده یازیلمیش عومومی تکنیک بیلیکلیکایدی.
17851-جی ایلده فرانسهلی دنیس دیدروت Denis Diderot و دالمبرت d'Alembert طرفیندن فرانسه دیلینده ترتیب اولونموش Encyclopédie ou Dictionnaire raisonné des sciences ،(عاغیللی شکیلده دوزولموش لوغت)ایشیق اوزو گؤرور.
1769 و 1771-جی ایللرده ویلیام اسمایل Viliam Smille طرفیندن Encyclopædia Britannica اوچ جیلده چاپ اولونور.
آزربایجان تورکجهسینده ایلک بیلیکلیک 1976-1987-جی ایللرده نشر ائدیلمیش 10 جیلدلیک آزربایجان سووئت انسیکلوپئدییاسیدیر. کیریل الیفباسی ایله چاپ اولونان بو انسیکلوپئدییا حاضیردا آزربایجان تورکجهسینده انسیکلوپئدیک بیلگی ساحهسینده ان گوجلوسودور.