آلبانی: نوسخه‌لر آراسینداکی فرق

ویکی‌پدیادان، آچیق بیلیک‌لیک‌دن
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
ک Beautification Vikipediya) (۲.۷)
ک Beautification Vikipediya) (۲.۷)
خط ۱: خط ۱:
{{ساغدان}}
{{ساغدان}}
{| border=1 align=left cellpadding=4 cellspacing=0 width=300 style="margin: 0 0 1em 1em; background: #f9f9f9; border: 1px #aaaaaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%;"
{| border=۱ align=left cellpadding=4 cellspacing=0 width=۳00 style="margin: 0 0 ۱em ۱em; background: #f9f9f9; border: ۱px #aaaaaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%;"
|+<big><big>'''Republika e Shqipërisëë<br>آلبانی'''<big><big>
|+<big><big>'''Republika e Shqipërisëë<br>آلبانی'''<big><big>
|-
|-
| style="background:#efefef;" align=center colspan=2 |
| style="background:#efefef;" align=center colspan=۲ |
{| border=0 cellpadding=2 cellspacing=0
{| border=0 cellpadding=۲ cellspacing=0
|-
|-
| align=center width="140px" | [[file:Flag_of_Albania.svg|120px|آلبانی بایراقی]] || align=center width="140px" | [[file:Coat_of_arms_of_Albania.svg|80px|آلبانی علامتی]]
| align=center width="۱40px" | [[file:Flag_of_Albania.svg|۱۲0px|آلبانی بایراقی]] || align=center width="۱40px" | [[file:Coat_of_arms_of_Albania.svg|80px|آلبانی علامتی]]
|-
|-
| align=center width="140px" | ([[آلبانی بایراقی|بایراق]]) || align=center width="140px" | ([[آلبانی سیمگه سی|سیمگه]])
| align=center width="۱40px" | ([[آلبانی بایراقی|بایراق]]) || align=center width="۱40px" | ([[آلبانی سیمگه سی|سیمگه]])
|}
|}
|-
|-
| align=center colspan=2 | <small>اولوسال شعار: ''' آلبانی ! منه شرف باغیشلا ، منه آلبانلی آدی باغیشلا ! </small>
| align=center colspan=۲ | <small>اولوسال شعار: ''' آلبانی ! منه شرف باغیشلا ، منه آلبانلی آدی باغیشلا ! </small>
|-
|-
| align=center colspan=2 | [[file:Europe-Albania.svg|200px]]
| align=center colspan=۲ | [[file:Europe-Albania.svg|۲00px]]
|-
|-
| '''[[:Category:Paytaxtlar|'''<small>'''باش‌کندی'''</small>]]''' || [[تیرانا|تیرانا]]
| '''[[:Category:Paytaxtlar|'''<small>'''باش‌کندی'''</small>]]''' || [[تیرانا|تیرانا]]
|-
|-
| ''''''<small>باش‌کندین مختصات لاری</small>'''''' || [http://tools.wmflabs.org/geohack/geohack.php?pagename=%D8%A2%D9%84%D8%A8%D8%A7%D9%86%DB%8C&language=fa&params=41_20_N_19_48_E_type:country]
| ''''''<small>باش‌کندین مختصات لاری</small>'''''' || [http://tools.wmflabs.org/geohack/geohack.php?pagename=%D8%%D9%84%D8%A8%D8%A7%D9%86%DB%8C&language=fa&params=4۱_۲0_N_۱9_48_E_type:country]
|-
|-
| '''[[:Category:Diller|'''<small>رسمی دیلی</small>''']]''' || [[آلبانی دیلی|آلبانی دیلی]]
| '''[[:Category:Diller|'''<small>رسمی دیلی</small>''']]''' || [[آلبانی دیلی|آلبانی دیلی]]
خط ۲۳: خط ۲۳:
| '''[[:Category:Diller|'''<small>رسمی نوْم</small>''']]''' || [[لائیک|لائیک]]<ref>http://www.oefre.unibe.ch/law/icl/al00000_.html#A007_</ref>
| '''[[:Category:Diller|'''<small>رسمی نوْم</small>''']]''' || [[لائیک|لائیک]]<ref>http://www.oefre.unibe.ch/law/icl/al00000_.html#A007_</ref>
|-
|-
| ائل لر''' || [[آلبانلی|آلبانلی]]83 %<ref>https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/al.html</ref><br/>
| ائل لر''' || [[آلبانلی|آلبانلی]] %<ref>https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/al.html</ref><br/>
[[یونانلی|یونانلی]]1 %<ref>[http://books.google.com/books?lr=&hl=el&id=OU1oAAAAMAAJ&dq=Pettifer+The+Greeks%3A+The+Land+and+the+People+since+the+War&q=200000&pgis=1#search_anchor The Greeks: the land and people since the war]. James Pettifer. Penguin, 2000. ISBN 978-0-14-028899-5</ref><ref>https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/al.html</ref><br/>
[[یونانلی|یونانلی]]۱ %<ref>[http://books.google.com/books?lr=&hl=el&id=OU۱oAAAAMAAJ&dq=Pettifer+The+Greeks%۳A+The+Land+and+the+People+since+the+War&q=۲00000&pgis=۱#search_anchor The Greeks: the land and people since the war]. James Pettifer. Penguin, ۲000. ISBN 978-0-۱4-0۲8899-5</ref><ref>https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/al.html</ref><br/>
باشقا ( [[مقدونیه لی|مقدونیه لی]] و ... ) 0.3 %<ref>https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/al.html</ref>
باشقا ( [[مقدونیه لی|مقدونیه لی]] و ... ) 0.۳ %<ref>https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/al.html</ref>
|-
|-
| '''[[:Category:یؤنتیم بیچیمی|'''<small>'''یؤنتیم بیچیمی'''</small>]]''' || [[پارلمانی جمهوری|پارلمانی جمهوری]]
| '''[[:Category:یؤنتیم بیچیمی|'''<small>'''یؤنتیم بیچیمی'''</small>]]''' || [[پارلمانی جمهوری|پارلمانی جمهوری]]
خط ۳۵: خط ۳۵:
| مجلس باشقانی|| [[للیر مئتا|للیر مئتا]]
| مجلس باشقانی|| [[للیر مئتا|للیر مئتا]]
|-
|-
| قورولوش|| 29 July 1913 دا[[عثمانلی|عثمانلی]] امپراتوری سیندن باغیمسیزلیق
| قورولوش|| ۲9 July ۱9۱۳ دا[[عثمانلی|عثمانلی]] امپراتوری سیندن باغیمسیزلیق
|-
|-
| '''[[ساحه|'''<small>ساحه</small>''']]'''<br>&nbsp;- گنل <br>&nbsp;- % سو || [[List of countries by area|143-جی یئر]] <br> ۲۸٬۷۴۸km² <br> 4.7%
| '''[[ساحه|'''<small>ساحه</small>''']]'''<br>&nbsp;- گنل <br>&nbsp;- % سو || [[List of countries by area|۱4۳-جی یئر]] <br> ۲۸٬۷۴۸km² <br> 4.7%
|-
|-
| '''[[اهالی|'''<small>اهالی</small>''']]'''<br>&nbsp;- گنل <br>&nbsp;- [[اهالی سیخیلیغی|سیخلیق]] || [[List of countries by population|130-جی یئر]]<br> 3,011,405<ref>https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/al.html</ref> <br> 98/km2
| '''[[اهالی|'''<small>اهالی</small>''']]'''<br>&nbsp;- گنل <br>&nbsp;- [[اهالی سیخیلیغی|سیخلیق]] || [[List of countries by population|۱۳0-جی یئر]]<br> ۳,0۱۱,405<ref>https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/al.html</ref> <br> 98/km۲
|-
|-
| '''[[:Category:پولار|<small>پول بیریمی</small>]]''' || [[لئک|لئک]]
| '''[[:Category:پولار|<small>پول بیریمی</small>]]''' || [[لئک|لئک]]
|-
|-
| '''[[ساعات قورشاقئ|<small>ساعات قورشاقئ</small>]]''' || [[Coordinated_Universal_Time|UTC]] +1
| '''[[ساعات قورشاقئ|<small>ساعات قورشاقئ</small>]]''' || [[Coordinated_Universal_Time|UTC]] +۱
|-
|-
| '''[[ایل سایار بیچیمی|<small>ایل سایار بیچیمی</small>]]''' || [[دوغومسال|دوغومسال]] ( میلادی )
| '''[[ایل سایار بیچیمی|<small>ایل سایار بیچیمی</small>]]''' || [[دوغومسال|دوغومسال]] ( میلادی )
خط ۵۸: خط ۵۸:
|}<br/>
|}<br/>


'''آلبانی''' (آلبانجا: Shqipëria)، رسمی آدی آلبانی جومهوریتی<br/> (آلبانجا: Republika e Shqipërisëë،اینگیلیس‌جه: Albania) بالکان یاریم‌آداسیندا یئرلشن بیراؤلکه‌دیر. قونشولاری قوزئی دن [[مونتنقرو|مونتنقرو]]، قوزئی-دوغودان [[کوزووو|کوزووو]]، دوغودادان [[مقدونیه|مقدونیه]] و گونئی دن [[یونان|یونان]]دیر. آیریجا اؤلکه‌نین باتی دا آدریاتیک دنیزینه چیخیشی واردیر. آلبانی [[اوروپابیرلیگی|اوروپابیرلیگی]]<ref>http://news.bbc.co.uk/2/hi/europe/8023127.stm</ref><ref>"[http://www.referansgazetesi.com/haber.aspx?HBR_KOD=121811&KTG_KOD=253 Arnavutluk AB üyeliği için resmen başvurdu]" (تورکچه). Referansgazetesi.com. Erişim tarihi: 29-04-2009.</ref><ref> "[http://www.bbc.co.uk/turkish/news/story/2009/04/090428_albania_eu.shtml Arnavutluk AB'ye başvurdu]" (تورکچه). BBC News. Erişim tarihi: 29-04-2009.</ref> و [[ناتو|ناتو]]یا آدای، قارادنیز ایقتیصادی امکداشلیق و [[ایسلام|ایسلام]] کونفرانسی تشکیلاتینا اویه دیر.<br/>
'''آلبانی''' (آلبانجا: Shqipëria)، رسمی آدی آلبانی جومهوریتی<br/> (آلبانجا: Republika e Shqipërisëë،اینگیلیس‌جه: Albania) بالکان یاریم‌آداسیندا یئرلشن بیراؤلکه‌دیر. قونشولاری قوزئی دن [[مونتنقرو|مونتنقرو]]، قوزئی-دوغودان [[کوزووو|کوزووو]]، دوغودادان [[مقدونیه|مقدونیه]] و گونئی دن [[یونان|یونان]]دیر. آیریجا اؤلکه‌نین باتی دا آدریاتیک دنیزینه چیخیشی واردیر. آلبانی [[اوروپابیرلیگی|اوروپابیرلیگی]]<ref>http://news.bbc.co.uk/۲/hi/europe/80۲۳۱۲7.stm</ref><ref>"[http://www.referansgazetesi.com/haber.aspx?HBR_KOD=۱۲۱8۱۱&KTG_KOD=۲5۳ Arnavutluk AB üyeliği için resmen başvurdu]" (تورکچه). Referansgazetesi.com. Erişim tarihi: ۲9-04-۲009.</ref><ref> "[http://www.bbc.co.uk/turkish/news/story/۲009/04/0904۲8_albania_eu.shtml Arnavutluk AB'ye başvurdu]" (تورکچه). BBC News. Erişim tarihi: ۲9-04-۲009.</ref> و [[ناتو|ناتو]]یا آدای، قارادنیز ایقتیصادی امکداشلیق و [[ایسلام|ایسلام]] کونفرانسی تشکیلاتینا اویه دیر.<br/>
آلبانی ، بالکانین ان کیچیک اولکه سی دیر . بو اولکه [[بالکان ساواشلاری|بالکان ساواشلاری]]نین سونوندا ، [[عثمانلی|عثمانلی]] امپراتوری سیندن ایریلیب ، باغیمسیز اولدو .<ref>https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/al.html</ref><br/>
آلبانی ، بالکانین ان کیچیک اولکه سی دیر . بو اولکه [[بالکان ساواشلاری|بالکان ساواشلاری]]نین سونوندا ، [[عثمانلی|عثمانلی]] امپراتوری سیندن ایریلیب ، باغیمسیز اولدو .<ref>https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/al.html</ref><br/>
البانی یوخاری انسانی توسعه شاخص لرینی<ref>http://hdr.undp.org/en/media/HDR_2010_EN_Table1.pdf</ref> و نسبتا یوکسک گلیره یییه دیر .<ref>http://data.worldbank.org/country/albania/</ref>
البانی یوخاری انسانی توسعه شاخص لرینی<ref>http://hdr.undp.org/en/media/HDR_۲0۱0_EN_Table۱.pdf</ref> و نسبتا یوکسک گلیره یییه دیر .<ref>http://data.worldbank.org/country/albania/</ref>


== کؤک بیلگیسی ( اتیمولوژی ) ==
== کؤک بیلگیسی ( اتیمولوژی ) ==


آلبانلی لار اولکه لرینی اِشچیپِری (Shqipëria) آدلاندیریلار .Shqipëria سوزجوگو بیر-بیریمیزه آنلاماق آنلامیندا دیر .<ref> Lloshi, Xhevat. [http://mirror.undp.org/albania/download/pdf/albanian.pdf "The Albanian Language"]. United Nations Development Programme. Retrieved 9 November 2010.</ref><ref>Kristo Frasheri. History of Albania (A Brief Overview). Tirana, 1964.</ref> بو اولکه نین اولوسلارآراسی ( بین المللی ) آدی آلبانی یا دا آلبانیا دیر . اورتا یوزایل لر ( قرون وسطی ) ده اولکه لرینه آربئری (Arbëri )یا دا آربئنی (Arbëni) اوزلرینه ده ایسه Arbëresh دئییلیردیر<ref>http://www.radio-arberesh.eu/</ref> .<ref>http://www.pinocacozza.it/</ref> Arbëria نین آنلامی قارتال لار یوردو ، Arbëresh ده ایسه قارتال اوغول لاری دیر .<br/>اسکی یونانجا دا آروانیط<ref>Akademia e Shkencave e RPSH. Instituti Gjuhëseisë dhe i Letersisë (1982). "[http://books.google.com/?id=mbJiAAAAMAAJ&q=Arnaut+arvanit&dq=Arnaut+arvanit Studime filologjike]". Studime filologjike (آلبانجا) (Tirana) (36): 44.</ref> ، عربجه ده ارناووط و تورکیه تورکجه سینده ده ایسه آرناؤود ( Arnavut ) ایشله نیر .<ref>http://www.thefreedictionary.com/Arnaut</ref>
آلبانلی لار اولکه لرینی اِشچیپِری (Shqipëria) آدلاندیریلار .Shqipëria سوزجوگو بیر-بیریمیزه آنلاماق آنلامیندا دیر .<ref> Lloshi, Xhevat. [http://mirror.undp.org/albania/download/pdf/albanian.pdf "The Albanian Language"]. United Nations Development Programme. Retrieved 9 November ۲0۱0.</ref><ref>Kristo Frasheri. History of Albania (A Brief Overview). Tirana, ۱964.</ref> بو اولکه نین اولوسلارآراسی ( بین المللی ) آدی آلبانی یا دا آلبانیا دیر . اورتا یوزایل لر ( قرون وسطی ) ده اولکه لرینه آربئری (Arbëri )یا دا آربئنی (Arbëni) اوزلرینه ده ایسه Arbëresh دئییلیردیر<ref>http://www.radio-arberesh.eu/</ref> .<ref>http://www.pinocacozza.it/</ref> Arbëria نین آنلامی قارتال لار یوردو ، Arbëresh ده ایسه قارتال اوغول لاری دیر .<br/>اسکی یونانجا دا آروانیط<ref>Akademia e Shkencave e RPSH. Instituti Gjuhëseisë dhe i Letersisë (۱98۲). "[http://books.google.com/?id=mbJiAAAAMAAJ&q=Arnaut+arvanit&dq=Arnaut+arvanit Studime filologjike]". Studime filologjike (آلبانجا) (Tirana) (۳6): 44.</ref> ، عربجه ده ارناووط و تورکیه تورکجه سینده ده ایسه آرناؤود ( Arnavut ) ایشله نیر .<ref>http://www.thefreedictionary.com/Arnaut</ref>


== اؤتک ( تاریخ ) ==
== اؤتک ( تاریخ ) ==
خط ۷۰: خط ۷۰:
=== ایلک چاغ (400 ایل دوغومدان اؤنجه) ===
=== ایلک چاغ (400 ایل دوغومدان اؤنجه) ===


آلبانلی لارین کؤکو [[ایلیری|ایلیری]] اولوسونا قاییدیر . ایلیری لر بیر [[هیند - اوروپایی|هیند - اوروپایی]] ائل اولاراق ، 2500 ایل اونجه بالکان یاریم آداسیندان بو بولگه یه کوچدولر .
آلبانلی لارین کؤکو [[ایلیری|ایلیری]] اولوسونا قاییدیر . ایلیری لر بیر [[هیند - اوروپایی|هیند - اوروپایی]] ائل اولاراق ، ۲500 ایل اونجه بالکان یاریم آداسیندان بو بولگه یه کوچدولر .


=== اورتا چاغ (700 ایل دوغومدان سونرا) ===
=== اورتا چاغ (700 ایل دوغومدان سونرا) ===
خط ۷۶: خط ۷۶:
آلبانی 700 د .سو یاجا [[بیزانس|بیزانس]]ین یونتیم آلتیندا ایدی . بو اولکه 900 ایل د.سو [[بولغار|بولغار]]تورکلرین طرفیندن اشغال اولوندو .
آلبانی 700 د .سو یاجا [[بیزانس|بیزانس]]ین یونتیم آلتیندا ایدی . بو اولکه 900 ایل د.سو [[بولغار|بولغار]]تورکلرین طرفیندن اشغال اولوندو .


=== عثمانلی دؤنمی (1912- 1400) ===
=== عثمانلی دؤنمی (۱9۱۲- ۱400) ===
[[File:Sanjak of Albania Map 1431.svg|thumbnail|left|آلبانی سانجاغی 1431 ده]]
[[File:Sanjak of Albania Map ۱4۳۱.svg|thumbnail|left|آلبانی سانجاغی ۱4۳۱ ده]]
عثمانلی امپراتوریسی 1415 ده آلبانی نین گونئی ین ، 1431 ده ایسه بو اولکه نین بوتون قالان بولوم لرینی اله گئچیردیب ، اوزونه باغلی بیر حکومت قوردو .<ref>http://www.scribd.com/doc/72122169/7/Pashko-Vasa</ref>
عثمانلی امپراتوریسی ۱4۱5 ده آلبانی نین گونئی ین ، ۱4۳۱ ده ایسه بو اولکه نین بوتون قالان بولوم لرینی اله گئچیردیب ، اوزونه باغلی بیر حکومت قوردو .<ref>http://www.scribd.com/doc/7۲۱۲۲۱69/7/Pashko-Vasa</ref>


=== باغیمسیزلیق ===
=== باغیمسیزلیق ===


آلبانی نین باغیمسیزلیغی 29 July 1913 ده [[لندن کنفرانسی|لندن کنفرانسی]]ندا بیلیندیریلدی.<ref>http://www.britannica.com/EBchecked/topic/12472/Albania/129453/History%7Cpublisher=Encyclop%C3%A6dia%20Britannica%7Caccessdate=6%20January%202012</ref>
آلبانی نین باغیمسیزلیغی ۲9 July ۱9۱۳ ده [[لندن کنفرانسی|لندن کنفرانسی]]ندا بیلیندیریلدی.<ref>http://www.britannica.com/EBchecked/topic/۱۲47۲/Albania/۱۲945۳/History%7Cpublisher=Encyclop%%A6dia%۲0Britannica%7Caccessdate=6%۲0January%۲0۲0۱۲</ref>


=== کومونیستی دؤنم (1992- 1944) ===
=== کومونیستی دؤنم (۱99۲- ۱944) ===


== سیاست ==
== سیاست ==
خط ۹۰: خط ۹۰:
آلبانی بیر پارلمانی جمهوریت دیر . جمهورباشقانی 4 ایل اوچون سئچیلیر .<br/>
آلبانی بیر پارلمانی جمهوریت دیر . جمهورباشقانی 4 ایل اوچون سئچیلیر .<br/>


آلبانی 2009 میلادی ایل ده [[ناتو|ناتو]]یا قاتیلدی.<ref>http://news.bbc.co.uk/2/hi/europe/7977332.stm</ref>
آلبانی ۲009 میلادی ایل ده [[ناتو|ناتو]]یا قاتیلدی.<ref>http://news.bbc.co.uk/۲/hi/europe/7977۳۳۲.stm</ref>


== قوْشون ==
== قوْشون ==
[[File:Patrol Boat Iliria.jpg|thumbnail|right|ایلیریا ساواش گمیسی]]
[[File:Patrol Boat Iliria.jpg|thumbnail|right|ایلیریا ساواش گمیسی]]
آلبانی نین قوْشونو ایلک کز ( دفعه ) 1912 ده قورولدو . آلبانی نین قوْشونونون سایی 1988 ده 65000<ref>http://news.bbc.co.uk/2/hi/europe/1935630.stm</ref> ، 2009 دا ایسه 14500 اعلام اولدو .<ref>http://www.setimes.com/cocoon/setimes/xhtml/en_GB/features/setimes/features/2008/08/21/feature-03</ref>
آلبانی نین قوْشونو ایلک کز ( دفعه ) ۱9۱۲ ده قورولدو . آلبانی نین قوْشونونون سایی ۱988 ده 65000<ref>http://news.bbc.co.uk/۲/hi/europe/۱9۳56۳0.stm</ref> ، ۲009 دا ایسه ۱4500 اعلام اولدو .<ref>http://www.setimes.com/cocoon/setimes/xhtml/en_GB/features/setimes/features/۲008/08/۲۱/feature-</ref>


== اداری بیریم لر ==
== اداری بیریم لر ==


آلبانی 12 بولگه ، 36 سانجاق و 373 ساجاقچایا ( شهرستان ) (آلبانجا: bashki or komunë) ،بولونور .
آلبانی ۱۲ بولگه ، ۳6 سانجاق و ۳7۳ ساجاقچایا ( شهرستان ) (آلبانجا: bashki or komunë) ،بولونور .


آلبانی نین سانجاقلاری نین آدی :
آلبانی نین سانجاقلاری نین آدی :
خط ۱۵۰: خط ۱۵۰:
آلبانی نین 70 % داغلیق دیر و ان اوجا یئری [[کوراب|کوراب]] داغی دیر .<br/>
آلبانی نین 70 % داغلیق دیر و ان اوجا یئری [[کوراب|کوراب]] داغی دیر .<br/>


بو اولکه نین 476 کم دنیزسل سینیری واردیر.<ref>http://aguas.igme.es/igme/publica/tiac-02/ALBANIA-I.pdf</ref>
بو اولکه نین 476 کم دنیزسل سینیری واردیر.<ref>http://aguas.igme.es/igme/publica/tiac-/ALBANIA-I.pdf</ref>


== اقتصاد ==
== اقتصاد ==


آلبانی چوخ اوغورلا ( موفقیت ) سوسیالیست اقتصادی دوزگه ( سیستم ) دن بیر آچیق اقتصاد دوزگه سینه کوچوبدور.<ref>http://www.worlddiplomacy.org/Countries/Albania/InfoAlb.html</ref> بو اولکه نین اقتصادی رشدی 2010 دا 2.6% و 2011 ده 3.2% ایدی .<ref>http://www.imf.org/external/country/alb/index.htm</ref>
آلبانی چوخ اوغورلا ( موفقیت ) سوسیالیست اقتصادی دوزگه ( سیستم ) دن بیر آچیق اقتصاد دوزگه سینه کوچوبدور.<ref>http://www.worlddiplomacy.org/Countries/Albania/InfoAlb.html</ref> بو اولکه نین اقتصادی رشدی ۲0۱0 دا ۲.6% و ۲0۱۱ ده ۳.۲% ایدی .<ref>http://www.imf.org/external/country/alb/index.htm</ref>
بو اولکه نین بویوک نفت و دوغال گاز قایناقلاری اولاراق ، گونده 26000 بشکه نفت<ref>https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/rankorder/2241rank.html?countryName=Albania&countryCode=al&regionCode=eur&rank=77#al</ref><ref>http://www.newswire.ca/en/story/1383301/bankers-petroleum-operational-update-for-the-second-quarter-2014</ref> ایله m³ 30 گاز تولید ائدیر .<ref>https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/al.html</ref>
بو اولکه نین بویوک نفت و دوغال گاز قایناقلاری اولاراق ، گونده ۲6000 بشکه نفت<ref>https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/rankorder/۲۲4۱rank.html?countryName=Albania&countryCode=al&regionCode=eur&rank=77#al</ref><ref>http://www.newswire.ca/en/story/۱۳8۳۳0۱/bankers-petroleum-operational-update-for-the-second-quarter-۲0۱4</ref> ایله m³ ۳0 گاز تولید ائدیر .<ref>https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/al.html</ref>


== توْپلوم بیلگیسی ==
== توْپلوم بیلگیسی ==


2014 - اینجی ایلین تخمین لرینه گوره بو اولکه نین جمعیتی 3.020.209 دور .<ref>https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/al.html</ref>
۲0۱4 - اینجی ایلین تخمین لرینه گوره بو اولکه نین جمعیتی ۳.0۲0.۲09 دور .<ref>https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/al.html</ref>


== دیل ==
== دیل ==
خط ۱۶۷: خط ۱۶۷:
== نوْم ( دین ) ==
== نوْم ( دین ) ==


[[ایکینجی دونیا ساواشی|ایکینجی دونیا ساواشی]]نا جا آلبانی دا 70% [[مسلمان|مسلمان]]، 20% [[دوغو اورتدوکس|دوغو اورتدوکس]] و 10 % ده ایسه [[روم کاتولیکی|روم کاتولیکی]]واریدی .<ref>https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/al.html</ref>
[[ایکینجی دونیا ساواشی|ایکینجی دونیا ساواشی]]نا جا آلبانی دا 70% [[مسلمان|مسلمان]]، ۲0% [[دوغو اورتدوکس|دوغو اورتدوکس]] و ۱0 % ده ایسه [[روم کاتولیکی|روم کاتولیکی]]واریدی .<ref>https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/al.html</ref>


ایندیکی دوروم :
ایندیکی دوروم :
# 58.79% مسلمان<br/>
# 58.79% مسلمان<br/>
# 17.09% [[مسیحی|مسیحی]]<br/>
# ۱7.09% [[مسیحی|مسیحی]]<br/>
# 25.32% باشقا<ref>http://www.instat.gov.al/media/177358/njoftim_per_media_-_fjala_e_drejtorit_te_instat_ines_nurja_per_rezultatet_finale_te_census_2011.pdf</ref>
# ۲5.۳۲% باشقا<ref>http://www.instat.gov.al/media/۱77۳58/njoftim_per_media_-_fjala_e_drejtorit_te_instat_ines_nurja_per_rezultatet_finale_te_census_۲0۱۱.pdf</ref>


== گؤرۆنتۆلر ==
== گؤرۆنتۆلر ==
خط ۱۷۸: خط ۱۷۸:
<gallery>
<gallery>
file:Albania_space.jpg| آلبانی اوزای دان
file:Albania_space.jpg| آلبانی اوزای دان
file:Steinadler_Aquila_chrysaetos_closeup2_Richard_Bartz.jpg| آلتین قارتال ، آلبانی نین اولوسال سیمگه سی
file:Steinadler_Aquila_chrysaetos_closeup۲_Richard_Bartz.jpg| آلتین قارتال ، آلبانی نین اولوسال سیمگه سی
| سنت پاول کلیساسی
| سنت پاول کلیساسی
| اولوسال موزه - تیرانا
| اولوسال موزه - تیرانا
| تیرانا اردم ائوی
| تیرانا اردم ائوی
file:100Lek.jpg| آلبانی پولو ( لئک )
file:۱00Lek.jpg| آلبانی پولو ( لئک )
file:Albanian_children_at_school.jpg| آلبانلی اویرنجی لر
file:Albanian_children_at_school.jpg| آلبانلی اویرنجی لر
</gallery>
</gallery>
خط ۲۰۳: خط ۲۰۳:


<center>
<center>
{| class="wikitable" border="1" width ="50%" border = 2 align="center"
{| class="wikitable" border="۱" width ="50%" border = ۲ align="center"
!colspan="3"|جغرافیایی دوروم و قونشو اولکه لر
!colspan="۳"|جغرافیایی دوروم و قونشو اولکه لر
|----
|----
| width ="25 %" align="center" | ''قوزئی دوغو:'' {{کوزووو-بایراق}} [[کوزووو|کوزووو]]
| width ="۲5 %" align="center" | ''قوزئی دوغو:'' {{کوزووو-بایراق}} [[کوزووو|کوزووو]]
| width ="25%" align="center" | ''قوزئی:'' {{مونتنقرو-بایراق}} [[مونتنقرو|مونتنقرو]]
| width ="۲5%" align="center" | ''قوزئی:'' {{مونتنقرو-بایراق}} [[مونتنقرو|مونتنقرو]]
| width ="25 %" align="center" | ''قوزئی باتی:'' {{مونتنقرو-بایراق}} [[مونتنقرو|مونتنقرو]]
| width ="۲5 %" align="center" | ''قوزئی باتی:'' {{مونتنقرو-بایراق}} [[مونتنقرو|مونتنقرو]]
|----
|----
| width ="25%" align="center" | ''دوغو:'' {{مقدونیه-بایراق}} [[مقدونیه|مقدونیه]]
| width ="۲5%" align="center" | ''دوغو:'' {{مقدونیه-بایراق}} [[مقدونیه|مقدونیه]]
| width ="25%" align="center" | [[File:Flag_of_Albania.svg|50px]]
| width ="۲5%" align="center" | [[File:Flag_of_Albania.svg|50px]]
| width ="25%" align="center" | ''باتی:'' [[آدریاتیک دنیزی|آدریاتیک دنیزی]]
| width ="۲5%" align="center" | ''باتی:'' [[آدریاتیک دنیزی|آدریاتیک دنیزی]]
|----
|----
| width ="25 %" align="center" | ''گونئی دوغو:'' {{یونان-بایراق}} [[یونان|یونان]]
| width ="۲5 %" align="center" | ''گونئی دوغو:'' {{یونان-بایراق}} [[یونان|یونان]]
| width ="25%" align="center" | ''گونئی:'' {{یونان-بایراق}} [[یونان|یونان]]
| width ="۲5%" align="center" | ''گونئی:'' {{یونان-بایراق}} [[یونان|یونان]]
| width ="25 %" align="center" | ''گونئی باتی:'' [[یونان دنیزی|یونان دنیزی]]
| width ="۲5 %" align="center" | ''گونئی باتی:'' [[یونان دنیزی|یونان دنیزی]]
|}</center>
|}</center>



‏۲۶ سپتامبر ۲۰۱۶، ساعت ۱۵:۳۲ نوسخه‌سی

Republika e Shqipërisëë
آلبانی
آلبانی بایراقی آلبانی علامتی
(بایراق) (سیمگه)
اولوسال شعار: آلبانی ! منه شرف باغیشلا ، منه آلبانلی آدی باغیشلا !
۲00px
باش‌کندی تیرانا
'باش‌کندین مختصات لاری' [۱]
رسمی دیلی آلبانی دیلی
رسمی نوْم لائیک[۱]
ائل لر آلبانلی8۳ %[۲]

یونانلی۱ %[۳][۴]
باشقا ( مقدونیه لی و ... ) 0.۳ %[۵]

یؤنتیم بیچیمی پارلمانی جمهوری
جمهورباشقانی بوجار نیشانی
باش باخان ائدی راما
مجلس باشقانی للیر مئتا
قورولوش ۲9 July ۱9۱۳ داعثمانلی امپراتوری سیندن باغیمسیزلیق
ساحه
 - گنل
 - % سو
۱4۳-جی یئر
۲۸٬۷۴۸km²
4.7%
اهالی
 - گنل
 - سیخلیق
۱۳0-جی یئر
۳,0۱۱,405[۶]
98/km۲
پول بیریمی لئک
ساعات قورشاقئ UTC
ایل سایار بیچیمی دوغومسال ( میلادی )
ایل سایار دوروشوغو gg/aa/iiii
سوروش آخیشی ساغ
اولوسال مارشی بایراغین مارشى
İnternet TLD .al
تلفن کُدو +۳۵۵


آلبانی (آلبانجا: Shqipëria)، رسمی آدی آلبانی جومهوریتی
(آلبانجا: Republika e Shqipërisëë،اینگیلیس‌جه: Albania) بالکان یاریم‌آداسیندا یئرلشن بیراؤلکه‌دیر. قونشولاری قوزئی دن مونتنقرو، قوزئی-دوغودان کوزووو، دوغودادان مقدونیه و گونئی دن یوناندیر. آیریجا اؤلکه‌نین باتی دا آدریاتیک دنیزینه چیخیشی واردیر. آلبانی اوروپابیرلیگی[۷][۸][۹] و ناتویا آدای، قارادنیز ایقتیصادی امکداشلیق و ایسلام کونفرانسی تشکیلاتینا اویه دیر.
آلبانی ، بالکانین ان کیچیک اولکه سی دیر . بو اولکه بالکان ساواشلارینین سونوندا ، عثمانلی امپراتوری سیندن ایریلیب ، باغیمسیز اولدو .[۱۰]
البانی یوخاری انسانی توسعه شاخص لرینی[۱۱] و نسبتا یوکسک گلیره یییه دیر .[۱۲]

کؤک بیلگیسی ( اتیمولوژی )

آلبانلی لار اولکه لرینی اِشچیپِری (Shqipëria) آدلاندیریلار .Shqipëria سوزجوگو بیر-بیریمیزه آنلاماق آنلامیندا دیر .[۱۳][۱۴] بو اولکه نین اولوسلارآراسی ( بین المللی ) آدی آلبانی یا دا آلبانیا دیر . اورتا یوزایل لر ( قرون وسطی ) ده اولکه لرینه آربئری (Arbëri )یا دا آربئنی (Arbëni) اوزلرینه ده ایسه Arbëresh دئییلیردیر[۱۵] .[۱۶] Arbëria نین آنلامی قارتال لار یوردو ، Arbëresh ده ایسه قارتال اوغول لاری دیر .
اسکی یونانجا دا آروانیط[۱۷] ، عربجه ده ارناووط و تورکیه تورکجه سینده ده ایسه آرناؤود ( Arnavut ) ایشله نیر .[۱۸]

اؤتک ( تاریخ )

ایلک چاغ (400 ایل دوغومدان اؤنجه)

آلبانلی لارین کؤکو ایلیری اولوسونا قاییدیر . ایلیری لر بیر هیند - اوروپایی ائل اولاراق ، ۲500 ایل اونجه بالکان یاریم آداسیندان بو بولگه یه کوچدولر .

اورتا چاغ (700 ایل دوغومدان سونرا)

آلبانی 700 د .سو یاجا بیزانسین یونتیم آلتیندا ایدی . بو اولکه 900 ایل د.سو بولغارتورکلرین طرفیندن اشغال اولوندو .

عثمانلی دؤنمی (۱9۱۲- ۱400)

فایل:Sanjak of Albania Map ۱4۳۱.svg
آلبانی سانجاغی ۱4۳۱ ده

عثمانلی امپراتوریسی ۱4۱5 ده آلبانی نین گونئی ین ، ۱4۳۱ ده ایسه بو اولکه نین بوتون قالان بولوم لرینی اله گئچیردیب ، اوزونه باغلی بیر حکومت قوردو .[۱۹]

باغیمسیزلیق

آلبانی نین باغیمسیزلیغی ۲9 July ۱9۱۳ ده لندن کنفرانسیندا بیلیندیریلدی.[۲۰]

کومونیستی دؤنم (۱99۲- ۱944)

سیاست

آلبانی بیر پارلمانی جمهوریت دیر . جمهورباشقانی 4 ایل اوچون سئچیلیر .

آلبانی ۲009 میلادی ایل ده ناتویا قاتیلدی.[۲۱]

قوْشون

ایلیریا ساواش گمیسی

آلبانی نین قوْشونو ایلک کز ( دفعه ) ۱9۱۲ ده قورولدو . آلبانی نین قوْشونونون سایی ۱988 ده 65000[۲۲] ، ۲009 دا ایسه ۱4500 اعلام اولدو .[۲۳]

اداری بیریم لر

آلبانی ۱۲ بولگه ، ۳6 سانجاق و ۳7۳ ساجاقچایا ( شهرستان ) (آلبانجا: bashki or komunë) ،بولونور .

آلبانی نین سانجاقلاری نین آدی :

جغرافیا

آلبانی نین 70 % داغلیق دیر و ان اوجا یئری کوراب داغی دیر .

بو اولکه نین 476 کم دنیزسل سینیری واردیر.[۲۴]

اقتصاد

آلبانی چوخ اوغورلا ( موفقیت ) سوسیالیست اقتصادی دوزگه ( سیستم ) دن بیر آچیق اقتصاد دوزگه سینه کوچوبدور.[۲۵] بو اولکه نین اقتصادی رشدی ۲0۱0 دا ۲.6% و ۲0۱۱ ده ۳.۲% ایدی .[۲۶] بو اولکه نین بویوک نفت و دوغال گاز قایناقلاری اولاراق ، گونده ۲6000 بشکه نفت[۲۷][۲۸] ایله m³ ۳0 گاز تولید ائدیر .[۲۹]

توْپلوم بیلگیسی

۲0۱4 - اینجی ایلین تخمین لرینه گوره بو اولکه نین جمعیتی ۳.0۲0.۲09 دور .[۳۰]

دیل

آلبانی نین رسمی دیلی آلبانجا دیر . اما صربجه ، مقدونیه جه ، بوسنی جا و بولغارجا دا دانیشان واردیر .

نوْم ( دین )

ایکینجی دونیا ساواشینا جا آلبانی دا 70% مسلمان، ۲0% دوغو اورتدوکس و ۱0 % ده ایسه روم کاتولیکیواریدی .[۳۱]

ایندیکی دوروم :

  1. 58.79% مسلمان
  2. ۱7.09% مسیحی
  3. ۲5.۳۲% باشقا[۳۲]

گؤرۆنتۆلر

قایناقلار

  1. ^ http://www.oefre.unibe.ch/law/icl/al00000_.html#A007_
  2. ^ https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/al.html
  3. ^ The Greeks: the land and people since the war. James Pettifer. Penguin, ۲000. ISBN 978-0-۱4-0۲8899-5
  4. ^ https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/al.html
  5. ^ https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/al.html
  6. ^ https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/al.html
  7. ^ http://news.bbc.co.uk/۲/hi/europe/80۲۳۱۲7.stm
  8. ^ "Arnavutluk AB üyeliği için resmen başvurdu" (تورکچه). Referansgazetesi.com. Erişim tarihi: ۲9-04-۲009.
  9. ^ "Arnavutluk AB'ye başvurdu" (تورکچه). BBC News. Erişim tarihi: ۲9-04-۲009.
  10. ^ https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/al.html
  11. ^ http://hdr.undp.org/en/media/HDR_۲0۱0_EN_Table۱.pdf
  12. ^ http://data.worldbank.org/country/albania/
  13. ^ Lloshi, Xhevat. "The Albanian Language". United Nations Development Programme. Retrieved 9 November ۲0۱0.
  14. ^ Kristo Frasheri. History of Albania (A Brief Overview). Tirana, ۱964.
  15. ^ http://www.radio-arberesh.eu/
  16. ^ http://www.pinocacozza.it/
  17. ^ Akademia e Shkencave e RPSH. Instituti Gjuhëseisë dhe i Letersisë (۱98۲). "Studime filologjike". Studime filologjike (آلبانجا) (Tirana) (۳6): 44.
  18. ^ http://www.thefreedictionary.com/Arnaut
  19. ^ http://www.scribd.com/doc/7۲۱۲۲۱69/7/Pashko-Vasa
  20. ^ http://www.britannica.com/EBchecked/topic/۱۲47۲/Albania/۱۲945۳/History%7Cpublisher=Encyclop%C۳%A6dia%۲0Britannica%7Caccessdate=6%۲0January%۲0۲0۱۲
  21. ^ http://news.bbc.co.uk/۲/hi/europe/7977۳۳۲.stm
  22. ^ http://news.bbc.co.uk/۲/hi/europe/۱9۳56۳0.stm
  23. ^ http://www.setimes.com/cocoon/setimes/xhtml/en_GB/features/setimes/features/۲008/08/۲۱/feature-0۳
  24. ^ http://aguas.igme.es/igme/publica/tiac-0۲/ALBANIA-I.pdf
  25. ^ http://www.worlddiplomacy.org/Countries/Albania/InfoAlb.html
  26. ^ http://www.imf.org/external/country/alb/index.htm
  27. ^ https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/rankorder/۲۲4۱rank.html?countryName=Albania&countryCode=al&regionCode=eur&rank=77#al
  28. ^ http://www.newswire.ca/en/story/۱۳8۳۳0۱/bankers-petroleum-operational-update-for-the-second-quarter-۲0۱4
  29. ^ https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/al.html
  30. ^ https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/al.html
  31. ^ https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/al.html
  32. ^ http://www.instat.gov.al/media/۱77۳58/njoftim_per_media_-_fjala_e_drejtorit_te_instat_ines_nurja_per_rezultatet_finale_te_census_۲0۱۱.pdf

بیرده باخ

ائشیک باغلانتی لار

جغرافیایی دوروم و قونشو اولکه لر
قوزئی دوغو:

کوزووو کوزووو

قوزئی:

مونتنقرو مونتنقرو

قوزئی باتی:

مونتنقرو مونتنقرو

دوغو: مقدونیه مقدونیه باتی: آدریاتیک دنیزی
گونئی دوغو:

یونان یونان

گونئی:

یونان یونان

گونئی باتی: یونان دنیزی