اورخون داش‌یازمالاری: نوسخه‌لر آراسینداکی فرق

ویکی‌پدیادان، آچیق بیلیک‌لیک‌دن
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش
ک ←‏top: ایملا دۆزلیشی using AWB
خط ۱: خط ۱:
'''اورخون داش‌یازمالاری''' و یا '''گؤکتورک داش‌یازماری'''، تۆرکلرین بیلینن ایلک الیفباسی اوْلان [[اورخون الیفباسی|اوْرخون الیفباسی]] ایله [[گؤی‌تورک خاقانلیغی|گؤی تۆرکلر]] طرفیندن يازیلمیش اثرلردیر. بۇ کتیبه‌لر تۆرکجه‌نین تاریخی مدتده‌کی گرامر قۇرولوشو و بۇ قۇرولوشون ديَیشمه‌سیيله علاقه دار معلوماتلار وئردیگی کیمی تۆرکلرین دؤلت آنلايیشی ایله ایداره اوْلونماسی، مدنی ائلئمنتلری، قوْنشولاری ایله سوْيداشلاریيلا اوْلان علاقه‌‌لری و اجتماعی حیاتیيلا علاقه دار اهمیتلی معلوماتلارا عیبارتدیر.<ref>'''^''' <sup>'''''a'''''</sup> <sup>'''''b'''''</sup> <sup>'''''c'''''</sup> اردم کونور,"[http://www.edebiyatvesanatakademisi.com/islamiyet-oncesi-donem/orhun-yazitlarinda-sosyal-ve-siyasi-mesajlar-21054.aspx ORHUN YAZITLARINDA SOSYAL VE SİYASİ MESAJLAR]",ادبیات و صنعت آکادمیاسی</ref>
'''اورخون داش‌یازمالاری''' و یا '''گؤکتورک داش‌یازماری'''، تۆرکلرین بیلینن ایلک الیفباسی اوْلان [[اورخون الیفباسی|اوْرخون الیفباسی]] ایله [[گؤی‌تورک خاقانلیغی|گؤی تۆرکلر]] طرفیندن يازیلمیش اثرلردیر. بۇ کتیبه‌لر تۆرکجه‌نین تاریخی مدتده‌کی گرامر قۇرولوشو و بۇ قۇرولوشون ديَیشمه‌سیيله علاقه دار معلوماتلار وئردیگی کیمی تۆرکلرین دؤلت آنلايیشی ایله ایداره اوْلونماسی، مدنی ائلئمنتلری، قوْنشولاری ایله سوْيداشلاریيلا اوْلان علاقه‌‌لری و اجتماعی حیاتیيلا علاقه دار اهمیتلی معلوماتلارا عیبارتدیر.<ref>'''^''' <sup>'''''a'''''</sup> <sup>'''''b'''''</sup> <sup>'''''c'''''</sup> اردم کونور,"[http://www.edebiyatvesanatakademisi.com/islamiyet-oncesi-donem/orhun-yazitlarinda-sosyal-ve-siyasi-mesajlar-21054.aspx ORHUN YAZITLARINDA SOSYAL VE SİYASİ MESAJLAR]",ادبیات و صنعت آکادمیاسی</ref>


[[بیلگه خاقان]] و کۆل تیگین يازیتلارینی يوْللیق تیگین يازمیشدیر. يوْللیق تیگین عینی زاماندا مۆدریک خاقانین قارداشی اوْغلودور. يازیلاردا بۇ یازیتلارین سوْنسوزلوغا قدر قالماسی خواهیشی ایله "بنگو داشلار (ابدی داشلار)" دئيیلمیشدیر.
[[بیلگه خاقان]] و کۆل تیگین يازیتلارینی يوْللیق تیگین يازمیشدیر. يوْللیق تیگین عئینی زاماندا مۆدریک خاقانین قارداشی اوْغلودور. يازیلاردا بۇ یازیتلارین سوْنسوزلوغا قدر قالماسی خواهیشی ایله "بنگو داشلار (ابدی داشلار)" دئيیلمیشدیر.


کتیبه‌لر، 1889-جی ایلده مغولوستاندا اوْرخون وادیسینده تاپیلمیشدیلار.<ref name=":0">'''^''' <sup>'''''a'''''</sup> <sup>'''''b'''''</sup> <sup>'''''c'''''</sup> <sup>'''''d'''''</sup> <sup>'''''e'''''</sup> Prof. Dr. Muharrem Ergin, Orhun Abideleri, Boğaziçi Yayınları, İstanbul, 2002, s. XVI-XXII <nowiki>ISBN 975-451-017-4</nowiki></ref> بۇ کتیبه‌لر ایکی گؤک تورک خاقانلیغینا عاییددیر. يازیلیش تاریخلری م.س. 8. عصرین باشلارینا دایانماقدادیر. يازیلاردا کۆل تیگین یازیتی 732-جی ایلده، بیلگه خاقان یازیتی 735-جی ایلده يازیلمیشلار.<ref name=":0" />
کتیبه‌لر، 1889-جی ایلده مغولوستاندا اوْرخون وادیسینده تاپیلمیشدیلار.<ref name=":0">'''^''' <sup>'''''a'''''</sup> <sup>'''''b'''''</sup> <sup>'''''c'''''</sup> <sup>'''''d'''''</sup> <sup>'''''e'''''</sup> Prof. Dr. Muharrem Ergin, Orhun Abideleri, Boğaziçi Yayınları, İstanbul, 2002, s. XVI-XXII <nowiki>ISBN 975-451-017-4</nowiki></ref> بۇ کتیبه‌لر ایکی گؤک تورک خاقانلیغینا عاییددیر. يازیلیش تاریخلری م.س. 8. عصرین باشلارینا دایانماقدادیر. يازیلاردا کۆل تیگین یازیتی 732-جی ایلده، بیلگه خاقان یازیتی 735-جی ایلده يازیلمیشلار.<ref name=":0" />


1893-جی ایلده [[دانمارک]]<nowiki/>الی دیلچی [[ویلهلم تامسون]] طرفیندن، روس تۆرکولوق [[واسیلی رادلوف]]<nowiki/>ون دا کؤمه يیله حل و عینی ایلین 15 دسامبر گۆنو دانمارکا کرال علملر آکادئمیياسیندا علم دۆنياسینا آچیقلانمیشدیر.
1893-جی ایلده [[دانمارک]]<nowiki/>الی دیلچی [[ویلهلم تامسون]] طرفیندن، روس تۆرکولوق [[واسیلی رادلوف]]<nowiki/>ون دا کؤمه يیله حل و عئینی ایلین 15 دسامبر گۆنو دانمارکا کرال علملر آکادئمیياسیندا علم دۆنياسینا آچیقلانمیشدیر.


== '''تاپیلماسی و اوستونده ائدیلن آراشدیرمالار''' ==
== '''تاپیلماسی و اوستونده ائدیلن آراشدیرمالار''' ==

‏۲۹ اوْکتوبر ۲۰۱۸، ساعت ۰۸:۱۷ نوسخه‌سی

اورخون داش‌یازمالاری و یا گؤکتورک داش‌یازماری، تۆرکلرین بیلینن ایلک الیفباسی اوْلان اوْرخون الیفباسی ایله گؤی تۆرکلر طرفیندن يازیلمیش اثرلردیر. بۇ کتیبه‌لر تۆرکجه‌نین تاریخی مدتده‌کی گرامر قۇرولوشو و بۇ قۇرولوشون ديَیشمه‌سیيله علاقه دار معلوماتلار وئردیگی کیمی تۆرکلرین دؤلت آنلايیشی ایله ایداره اوْلونماسی، مدنی ائلئمنتلری، قوْنشولاری ایله سوْيداشلاریيلا اوْلان علاقه‌‌لری و اجتماعی حیاتیيلا علاقه دار اهمیتلی معلوماتلارا عیبارتدیر.[۱]

بیلگه خاقان و کۆل تیگین يازیتلارینی يوْللیق تیگین يازمیشدیر. يوْللیق تیگین عئینی زاماندا مۆدریک خاقانین قارداشی اوْغلودور. يازیلاردا بۇ یازیتلارین سوْنسوزلوغا قدر قالماسی خواهیشی ایله "بنگو داشلار (ابدی داشلار)" دئيیلمیشدیر.

کتیبه‌لر، 1889-جی ایلده مغولوستاندا اوْرخون وادیسینده تاپیلمیشدیلار.[۲] بۇ کتیبه‌لر ایکی گؤک تورک خاقانلیغینا عاییددیر. يازیلیش تاریخلری م.س. 8. عصرین باشلارینا دایانماقدادیر. يازیلاردا کۆل تیگین یازیتی 732-جی ایلده، بیلگه خاقان یازیتی 735-جی ایلده يازیلمیشلار.[۲]

1893-جی ایلده دانمارکالی دیلچی ویلهلم تامسون طرفیندن، روس تۆرکولوق واسیلی رادلوفون دا کؤمه يیله حل و عئینی ایلین 15 دسامبر گۆنو دانمارکا کرال علملر آکادئمیياسیندا علم دۆنياسینا آچیقلانمیشدیر.

تاپیلماسی و اوستونده ائدیلن آراشدیرمالار

اورخون حرفلریيله يازیلان يازیلاردا 13. عصر مغول تاریخچیسی علا الدین عطا ملیک جووئينی، تاریخ جهانگشا آدلی اثرینده سؤز ائتمیشدیر. چین قايناقلاری دا کتیبه‌لر دیکیلیشینی بیلدیریبلر. يئنه ده بو وضعیت 18. و 19. عصرلره قدر علم دونياسی‌ بو یازیتلاردان خبرسیز قالمیشدیلار. ایلک اولاراق روس بیرینجی تئزاری ای. پئترونون امری ایله سیبیرین بیتگی اؤرتوسونو آراشدیرماق اوچون وظیفه‌‌لندیریلن بیتکی عالیم Daniel Gottlieb Messerschmidt و اؤزونه رهبر اولاراق وئریلن ایسوئچلی محبوس ضابطJohan von Strahlenberg ایل 1721جی ایلده جنوبی سیبیرده، يئنی سئي چايی‌نین يوخاری مجراسیندان بو يازی ایله يازیلمیش و قیرقیزلارا عاید اولدوقلاری دوشونولن مزار داشلارینی يئنی سئي يازیتلاریندان بیر دنه‌سینی کشف ائتدی. بیر ایل سونرا محبوسلوغو سون تاپان استراهلئنبئرگ، ایسوئچه دؤنوشونده بو آراشدیرما ایله باغلی ایزله نیملرینی کیتاب حالینا گتیریب 1730-جی ایلده استکهلم دا نشر ائتدی. بئله‌جه اورخون عابده‌لری علم دونياسی‌نین دقتینی چکمیش اولدو.

Vilhelm Ludwig Peter Thomsen
اورخون یازیتلاریندان اولان کولتیگین یازیتی.مغولیستاندا اورخون موزه سی زیارتچیلره سرگیلنمکده دیر.

قایناقلار

  1. ^ ^ a b c اردم کونور,"ORHUN YAZITLARINDA SOSYAL VE SİYASİ MESAJLAR",ادبیات و صنعت آکادمیاسی
  2. ^ ۲٫۰ ۲٫۱ ^ a b c d e Prof. Dr. Muharrem Ergin, Orhun Abideleri, Boğaziçi Yayınları, İstanbul, 2002, s. XVI-XXII ISBN 975-451-017-4