بؤیوک ناغارا
بؤیۆک ناغارا ناغارا، و یا کوْس ناغارا - آذربایجان موسیقی آلتی. بعضی بؤلگهلرده "توی ناغاراسی" دا آدلاندیریلیر.[۱]
قورولوشو[دَییشدیر]
دیامتری باشقا ناغارالاردان خئیلی بؤیوکدور. ساغاناغی برک آغاجدان سیلیندریک فورمادا دوزلدیلیر، اوزلری ایسه دریدن حاضیرلانیر. دیامتری 400–450 م م، هوندورلوگو 500–550 م م-دیر.
نؤوعلری[دَییشدیر]
چومباق ناغارادا ریتملرین یالنیز گوجلو وورغولاری ایفا ائدیله بیلر، عادتاً گوجلو سسلی آلتلری (زورناچیلار دستهسی) آچیق سمادا موشاییعت ائدیر. ایفاچی بیر الی ایله آلتی قولتوغونون آلتیندا ساخلاییر، دیگر الینده ایسه چومباغی توتاراق ریتمین آنجاق گوجلو وورغولارینی سسلندیریر. چیلینگ ناغارا ایله بیرلیکده دولغون ریتمی ایفاده ائدیر. بیر الینده چومباق، دیگرینده چوبوق توتاراق آلتی دؤیجلهینده هم گوجلو، هم ضعیف سسلر عمله گلیر. چومباق زوغال آغاجینین نیسبتاً قالین، دوز بوداغیندان قایریلیر، چونکی بئله چومباقلار داها مؤحکم، دؤزوملو اولور. چومباغین درییه وورولان حیصهسینی توخماق شکلینده، آزجا گئرییه اَییلمیش بیچیمده حاضیرلاییرلار کی، گوجلو ضربهلردن دری جیریلماسین.
چوبوق ناغارانی سسلندیررکن، عئینی ایله چیلینگ ناغارادا اولدوغو کیمی، چالغیچی درینین بیر اوزونه قوشا چوبوقلارلا دؤیجلهییر. آنجاق چوبوق ناغارانین اوستونلوگو اوندادیر کی، ایری اولدوغوندان ایفاچی بوتون فونکسیالاری یئرینه یئتیره بیلیر: هم گوجلو، هم ضعیف وورغولاری چالیر. آلت اساساً ایفاچینین کمرینه باغلانیر، آچیق سمادا چالینیر. ضرب آلتلرینین ماهیر ایفاچیسی صاحیب بنیادزاده بو آلتدن آرا-سیرا ایستیفاده ائدیر.[۲]
ایستیفادهسی[دَییشدیر]
هئچ واخت تک سسلندیریلمیر. اکثر حاللاردا جوره ناغارا ایله بیرلیکده ایفا اولونور. تکنیکی ایمکانلاری باشقا ناغارالارا نیسبتاً محدوددور.
بؤیوک اؤلچولو کوْس ناغارالار اونودولسا دا، اونلارین بیر قدر کیچیلدیلمیش فورماسی حاضیردا زورناچیلار دستهسینده ایستیفاده ائدیلیر. ایکی آغاج توخماغی آلتین هر ایکی اوزونه ضربه وورماقلا سسلندیریلیر. بو نؤوع ناغارالاردان یالنیز آچیق هاوادا ایستیفاده ائدیلیر.