قاریش(اؤلچو بیریمی)
قاریش — اسکی واختلاردان بو گونوموزه قدر ایستیفاده ائدیلن تخمینی اوزونلوق اؤلچو بیریمی(واحیدی)دیر.
عومومی معلومات[دَییشدیر]
آذربایجاندا گئنیش یاییلمیش خالق اوزونلوق اؤلچوسو بیریملریندن بیری ده قاریش آدلانیر. قاریش دا تورک سؤزودور. دیقّتی جلب ائدن مقاملاردان بیری بشر سیویلیزاسیاسی‌نین اینکیشافیندا عوضسیز رول اوینایان سومرلرین ده دیلینده تورپاق اؤلچمک اۆچون عئینی سؤزون اولماسیدیر. مشهور آمریکا سومرشوناسی س.ن.کرامئر سومرلره مخصوص "اکینچی‌نین تقویمی" متنینی ترجومه ائدرکن تورپاق اؤلچو بیریمی کیمی قاروش//قارئش سؤزونو عئینیله ساخلامیشدیر. سونرالار اونون اثری ("تاریخ سومردن باشلاییر") روس دیلینه ترجومه ائدیلرکن قارئش سؤزونه هئچ بیر دییشیکلیک ائدیلمه‌میشدیر.
س.ن.کرامئرین اثرینده قارئش سؤزو 6-7 م اوزونلوغوندا تورپاق زولاغی کیمی شرح ائدیلمیشدیر. بیر قارئشین سومرلرده 6-7 م-ه برابر گؤتورولدوگو او قدر ده ایناندیریجی گؤرونمور. حاضیردا چوخ دا دقیقلیک طلب اولونمایان یئرلرده خالق قاریشدان ایستیفاده ائدیر. قاریش الی آچیق وضعیتده توتدوقدا باش بارماغین اوجوندان چئچله بارماغین اوجونا قدر اولان اوزونلوغو بیلدیریر و بو دا اورتا حسابلا 0،213 م-ا، یعنی تقریباً 20 س‌م-ه برابردیر. ائل آراسیندا 5 قاریش 1 م-ه برابر (5×20 س م=100 س‌م=1 م) گؤتورولور.
بیر چوخ قایناقلاردا قاریشین تعریفی و اؤلچوسو دوزگون وئریلمیشدیر. ساده‌جه اولاراق بیر سیرا ادبیاتلاردا قاریشین 20 س‌م یوخ، 22-25 س‌م اولدوغو گؤستریلیر. بدیعی ادبیاتدا و فولکلوردا قاریش مجازلاشمیشدیر و چوخ آز میقداردا تورپاق معناسیندا ایشله‌نیر.
قایناق[دَییشدیر]
آذربایجان ائتنوقرافیاسی، باکی-2007، "شرق-غرب" نشریاتی. اوچ جیلدده. 3. جیلد. ص. 455
| خالق اؤلچو بیریملری(واحیدلری) | ||
|---|---|---|
| اوزونلوق اؤلچو بیریملری | آددیم • آغاج • آرشین • بارماق • چره‌ک • دیرسک • قاریش • قولاج • منزیل • میل • دنیز میلی • فرسخ • وئرست |  |
| چکی اؤلچو بیریملری | آرپا • چاناق • گیرونکه • قیراط • میثقال • باتمان • تبریز باتمانی • کیسه • هوققا • پود • دیرهم • داققا • دانگ • تاغار • دینار • رطل • خالوار | |
| ساحه اؤلچو بیریملری | کوتان • هکتار • آر | |
| حجم اؤلچو بیریملری | دۆیم • تولوق • تاس | |
| ساده اؤلچو بیریملری | باش • بویون • توستو • توپ • کلله • قول • دیش • قولاق | |
| سورعت اؤلچو بیریمی | دویون | |
