موشتری
موشتری یا ارمز (انگلیسیجا:ژوپیتر). بئشینجی گونشدن آرالی گزه‌گن گونش سیستمینده. ان بؤیوک گزگین اولور. گونشین مینه بیر آغیرلیقیجا اولور. بیر بؤیوک قاز گزگین اولور. یئر اوزندن گونش و آی واین آنادن سورا دوردونجو ایشیقلی اولدوز اولور. بیرچاغلار مریخ یا برک اورام اوندان ایشیقلی گوروشور آمّا چوْخلو موشتری ایشیقلی اولور.
آد[دَییشدیر]
ژوپیتر یونانجا دیلده ایلدیریم تانریسی اولور و چاتوش (هیتی)لر یازیلاریندان آلینیب و تورکجه ارمز یا ویریشماق تانریچاسی اولور (ایریلمئز). ارمز اسکی تور دیلده بهادور و پهلوان اولور.
اولوش[دَییشدیر]
موشتری کوتله سی بوتون گزگینلرین یغینجاقیندان ۲٫۵ برابری اولور. ۳۱۸ دفعه یئردن آغیردی. چاپی یئرین ۱۱ برابری اولور. ۱۳۰۰ یئر بیر موشتریجا اولار. ۷۷۸ میلیون ۵۰۰مین کیلومتیر گونشدن آراسی وار. یئر و گونش آراسینین ۵ دفعه سیجا. آمریکا بیرلشمیش ایالتلری ۶ اوزای گمیسی بۇ گزگنه باخماق اوچون گوندریب. ۱۹۹۴ده ژوئیه ایندا شومیکر لوی گوک داشی بۇ گزگن اوزونه دوشدو و دۆنیادا چوْخ گوزل باخیملار یاراندی. بۇ دوشماقدا پاتلامالار اولدو کی اولارین نئچه سی یئر چایپندان بؤیوک اولوردو.
موشتری بیر بؤیوک گزگن قاز وآخیچکاندان اولور. بئله بیلینیر کی اونون برک ماده سی اولور. موشتریده اولان ماده لرین یوزه ۸۸ یا ۹۲سی هیدورژن و یوزه ۸ یا ۱۲سی هلیوم اولاراق؛ و اونون چاپی ۱۴۲٬۹۸۴کیلومتیر اوستواسیندا اولور. دئیلیب کی بۇ ان چوْخلو بؤیدو کی بیر قاز گزگنده اولا بیلر و بوندان چوْخ ماده لر اونا قاریشمادا برک ماده لر یارادار و گزگن چاپی آزالار آمّا سیخلیقی و باسینجی چوْخالار. بۇ نظریه ده قارشی گونش چاپی ایلده ۲ سانتیمتیر آزالیر. بۇ نظریه کلوین هلم هولتز آدلانیر.
قیرمیز قهوه ای وآق و ساری قالین بولوتلار بۇ گزگنین اوزون توتوب. توتقون یئرلر کمربند آدلانیر و آچجیق یئرلر بؤلوم آدلانیر. اونون چکیمی چوْخ گوجلو اولور. یوزه ۷۱ کوتله سی هیدورژن ویوزه ۲۱ کوتله سی هیلیوم اولور و یوزه ۵ آیری ماده لر اولور. اونون آغیرلیقی بوتون گونش سیستمینده اولان گزگنلرین ۲٫۵ برابری اولور. اونون حجمی ۱۳۲۱ برابر یئردن چوْخدو آمّا کوتله سی تکجه ۳۱۸ برابر یئردن چوْخدو کی بیلینیر اونون
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
