تاتارلار: نوسخه‌لر آراسینداکی فرق
replaced: سونرا ← سوْنرا (2) using AWB |
|||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
تاتارلار و يا قازان تاتارلاری – ([[تاتار تورکجه‌سی]]: татарлар, tatarlar)، اساساً [[روسیه]] نين اوروپا حيصه‌سی‌نين مرکزی ويلايت‌لرينده اؤزلليکله [[تاتاريستان]] جومهوریتینده، وولقابويو تورپاقلاردا، اورال‌اطرافی اراضیلرده، سيبيریده، [[قازاخيستان]]دا، [[اورتا آسیا]]دا، چينين [[شرقی تورکیستان]] موختار ويلايتينده ياشاييرلار. کئچميش شوروی‌نين بير چوخ بؤلگه‌لرينده ميلّی ايجماعلاری واردير. دانيشديقلاری [[تاتار ديلی]] [[تورک ديللری]] قروپونا داخيلدير. |
تاتارلار و يا قازان تاتارلاری – ([[تاتار تورکجه‌سی]]: татарлар, tatarlar)، اساساً [[روسیه]] نين اوروپا حيصه‌سی‌نين مرکزی ويلايت‌لرينده اؤزلليکله [[تاتاريستان]] جومهوریتینده، وولقابويو تورپاقلاردا، اورال‌اطرافی اراضیلرده، سيبيریده، [[قازاخيستان]]دا، [[اورتا آسیا]]دا، چينين [[شرقی تورکیستان]] موختار ويلايتينده ياشاييرلار. کئچميش شوروی‌نين بير چوخ بؤلگه‌لرينده ميلّی ايجماعلاری واردير. دانيشديقلاری [[تاتار ديلی]] [[تورک ديللری]] قروپونا داخيلدير. |
||
روسيه فدراسیونوندا سايلارينا گؤره [[روسلار|روس]] خالقيندان |
روسيه فدراسیونوندا سايلارينا گؤره [[روسلار|روس]] خالقيندان سوْنرا ايکينجی‌ديرلر. دينی اينانجلارينا گؤره [[سنی|سونّو]] [[موسلمان|مۆسلمان]]دیرلار. کيچيک بير قروپلاری [[اورتودوکس|پراووسلاو]] دينينه اویموشلار، [[کرياشئنی تاتارلاری]] آدلانيرلار. |
||
روس ايمپراتورلوغو زامانی ايمپراتورلوق اراضی‌سینده‌کی بۆتون تۆرک ديللی خالقلار، او جۆمله‌دن آذربايجانليلار رسمی سندلرده بو آدلا قئيد ائديلرميش<ref>https://az.wikipedia.org/wiki/Tatarlar آذربایجانجا ویکی‌پدیا</ref>. |
روس ايمپراتورلوغو زامانی ايمپراتورلوق اراضی‌سینده‌کی بۆتون تۆرک ديللی خالقلار، او جۆمله‌دن آذربايجانليلار رسمی سندلرده بو آدلا قئيد ائديلرميش<ref>https://az.wikipedia.org/wiki/Tatarlar آذربایجانجا ویکی‌پدیا</ref>. |
||
==تاتار آدی== |
==تاتار آدی== |
||
'''تاتار''' آدی ایلک دفه اولاراق [[اورخون الیفباسی|اورخون آبیده‌لری]] '''کول تیگین''' و '''بیلگه خاقان'''دا "اوتوز تاتار بودون" و "توقوز تاتار" کیمی گلمیش و تاتار فئدئراسیاسینا ایشاره ائتمیشدیر<ref>http://gokturkanitlari.appspot.com/bilgekagan.html</ref>.<br /> |
'''تاتار''' آدی ایلک دفه اولاراق [[اورخون الیفباسی|اورخون آبیده‌لری]] '''کول تیگین''' و '''بیلگه خاقان'''دا "اوتوز تاتار بودون" و "توقوز تاتار" کیمی گلمیش و تاتار فئدئراسیاسینا ایشاره ائتمیشدیر<ref>http://gokturkanitlari.appspot.com/bilgekagan.html</ref>.<br /> |
||
عمومیتله [[روسلار]] و اوروپالیلار ''تاتار آدینی'' بوتون موغوللار و اونلارین حاکیمیتی آلتیندا یاشایان تورک خالقلارینا (اؤزللیکله [[آلتین اوردو|آلتون اوردو]] زامانی) ایستیفاده ائتمیشلر. |
عمومیتله [[روسلار]] و اوروپالیلار ''تاتار آدینی'' بوتون موغوللار و اونلارین حاکیمیتی آلتیندا یاشایان تورک خالقلارینا (اؤزللیکله [[آلتین اوردو|آلتون اوردو]] زامانی) ایستیفاده ائتمیشلر. سوْنرالار بو آد بوتون روسلارین قارشیلاشدیغی تورک دیللی و موغول دیللی خالقلارا ایشلنمیشدیر. هر حالدا، سون اولاراق بو آد [[اوکراین]]ین و روسیه‌نین تورک دیللی موسلمانلاری، یعنی موسلمان وولقا بولقارلاری، قیپچاقلار، کومانلار و تورکلشمیش موغوللارین(نوقایلارین) نوه‌لرینی، همچنین کئچمیش روسیه ایمپراتورلوغوندا یاشایان دیگر تورکجه دانیشان خالقلاری (سیبری تاتارلاری، قاسیم تاتارلاری و میشار تاتارلاری) چاغریشدیریردی<ref>https://www.britannica.com/topic/Tatar</ref>. |
||
== تاتار آدلیملاری == |
== تاتار آدلیملاری == |
||
۱۳ ژوئن ۲۰۱۷، ساعت ۱۱:۱۴ نوسخه‌سی
تاتارلار و يا قازان تاتارلاری – (تاتار تورکجه‌سی: татарлар, tatarlar)، اساساً روسیه نين اوروپا حيصه‌سی‌نين مرکزی ويلايت‌لرينده اؤزلليکله تاتاريستان جومهوریتینده، وولقابويو تورپاقلاردا، اورال‌اطرافی اراضیلرده، سيبيریده، قازاخيستاندا، اورتا آسیادا، چينين شرقی تورکیستان موختار ويلايتينده ياشاييرلار. کئچميش شوروی‌نين بير چوخ بؤلگه‌لرينده ميلّی ايجماعلاری واردير. دانيشديقلاری تاتار ديلی تورک ديللری قروپونا داخيلدير.
روسيه فدراسیونوندا سايلارينا گؤره روس خالقيندان سوْنرا ايکينجی‌ديرلر. دينی اينانجلارينا گؤره سونّو مۆسلماندیرلار. کيچيک بير قروپلاری پراووسلاو دينينه اویموشلار، کرياشئنی تاتارلاری آدلانيرلار.
روس ايمپراتورلوغو زامانی ايمپراتورلوق اراضی‌سینده‌کی بۆتون تۆرک ديللی خالقلار، او جۆمله‌دن آذربايجانليلار رسمی سندلرده بو آدلا قئيد ائديلرميش[۱].
تاتار آدی
تاتار آدی ایلک دفه اولاراق اورخون آبیده‌لری کول تیگین و بیلگه خاقاندا "اوتوز تاتار بودون" و "توقوز تاتار" کیمی گلمیش و تاتار فئدئراسیاسینا ایشاره ائتمیشدیر[۲].
عمومیتله روسلار و اوروپالیلار تاتار آدینی بوتون موغوللار و اونلارین حاکیمیتی آلتیندا یاشایان تورک خالقلارینا (اؤزللیکله آلتون اوردو زامانی) ایستیفاده ائتمیشلر. سوْنرالار بو آد بوتون روسلارین قارشیلاشدیغی تورک دیللی و موغول دیللی خالقلارا ایشلنمیشدیر. هر حالدا، سون اولاراق بو آد اوکراینین و روسیه‌نین تورک دیللی موسلمانلاری، یعنی موسلمان وولقا بولقارلاری، قیپچاقلار، کومانلار و تورکلشمیش موغوللارین(نوقایلارین) نوه‌لرینی، همچنین کئچمیش روسیه ایمپراتورلوغوندا یاشایان دیگر تورکجه دانیشان خالقلاری (سیبری تاتارلاری، قاسیم تاتارلاری و میشار تاتارلاری) چاغریشدیریردی[۳].
تاتار آدلیملاری
کئچن یۆز ایلده تاتارلاردان چوخلو شخصیتلر چیخیب کی اونلارین سیراسیندا تاتار میلّی حرکتینی اؤنه سورنلر ده چوخ اوْلموش. تاتار آدلیملاری و میلّی حرکت فعاللاریندان بونلاری سایماق اولار:
- آزاد ضیاءالدین‌اوو
- اقدس برهان‌اوو
- ایسماعیل قاسپیرالی
- جامالا
- فاتح کریمی
- ذکی زین‌اللین
- رابیت باتوللا
- رازیل ولی‌یئو
- رامای یولداش‌یئو
- راوزا کاسترووا
- رشید احمدجان‌اف
- رشید یغفراف
- ریم گئیلفانوو
- سؤیوم‌بیکه
- شایمیئو مینتیمر
- شهاب‌الدین مرجانی
- عالیمجان آرلوو
- عبدالله آلیش
- فرید حبیب‌اللین
- فنده‌س صفیوللین
- فوزیه بایرامووا
- قول شریف
- لئو قومیلیوو
- مارات ملوکوو
- منصور حسن‌اف
- موسی بیگی‌یئف
- موسی جلیل