بؤیوک بریتانیا: نوسخه‌لر آراسینداکی فرق
4321bot (دانیشیق | چالیشمالار) replaced: 2 ← ۲ (345), 1 ← ۱ (170), ← , 0 ← ۰ (62), 3 ← ۳ (92), 4 ← ۴ (101), 5 ← ۵ (76), 6 ← ۶ (126), 7 ← ۷ (49), 8 ← ۸ (66), 9 ← ۹ (69) |
4321bot (دانیشیق | چالیشمالار) replaced: یئرلش ← یئرله‌ش (8) |
||
| خط ۱۰۲: | خط ۱۰۲: | ||
<!--| national_motto = | religion = | footnotes = --> |
<!--| national_motto = | religion = | footnotes = --> |
||
}} |
}} |
||
'''بؤیوک بریتانیا'''([[اینگیلیسجه]]: Great Britain) [[اوروپا]]نین شومال-غربینده |
'''بؤیوک بریتانیا'''([[اینگیلیسجه]]: Great Britain) [[اوروپا]]نین شومال-غربینده یئرله‌شن بیر اؤلکه دیر.پایتختی [[لندن]] و [[اوروپا]]نین بؤیوک [[ایقتصاد]] و نظامی گؤجلریندن بیریدیر.<ref>Central یntellیgence Agency - CİA - The World Factbook: Europa</ref> |
||
دؤولتین ترکیبینه بؤیوک بریتانیا آداسی، ایرلندی آداسینین شیمال-شرق حیصّه سی و چوخسای‌لی کیچیک آدالار داخیلدیر. ماتریک آوروپایا [[فرانسه]] واسطه‌سی ایله [[لا مانش کانالی]] ایله بیرلشیر. |
دؤولتین ترکیبینه بؤیوک بریتانیا آداسی، ایرلندی آداسینین شیمال-شرق حیصّه سی و چوخسای‌لی کیچیک آدالار داخیلدیر. ماتریک آوروپایا [[فرانسه]] واسطه‌سی ایله [[لا مانش کانالی]] ایله بیرلشیر. |
||
| خط ۱۱۴: | خط ۱۱۴: | ||
== جوغرافیاسی == |
== جوغرافیاسی == |
||
دؤولت بریتانیا آدالاریندا (بؤیوک بریتانیا، ایرلندی آداسینین شیمال-شرق حیصّه سی،بیرده کیچیک آدالار و آرخیپلاقلار:هبرید،اوْرکنی و شتلاند آدالاری، آنقل‌سی، آرران، اۇایت) آتلانتیک اوقیانوس‌دا |
دؤولت بریتانیا آدالاریندا (بؤیوک بریتانیا، ایرلندی آداسینین شیمال-شرق حیصّه سی،بیرده کیچیک آدالار و آرخیپلاقلار:هبرید،اوْرکنی و شتلاند آدالاری، آنقل‌سی، آرران، اۇایت) آتلانتیک اوقیانوس‌دا یئرله‌شیر. قوزئی، ایرلندی،کلتس و هبرید دنیزلری ایله یویولور.جنوب-شرق ساحلی ایله فرانسهنین شیمال ساحلی آراسیندا یالنیز ۳۵km² مسافه وار .ایکی دؤولتی بی-بیرین‌دن لا-مانش بوغازی آییریر. |
||
بؤیوک بریتانیانین ساحه‌سی-۲۴۴ ۸۲۰km²².۱۹۹۳-جو ایلین معلوماتینا گؤره،توْرپاق ساحه‌سینین ۱۰%-ی مشه ایله اؤرتولو ایدی،۴۶%-ی اوْتلاق اۆچون ایستیفاده ائدیلمیشدیر،و ۲۵%-ی کند چیفتلیک (مزرعه)یندا ایستیفاده ائدیلمیشدیر. ساحل اۇزون‌لوغو ۱۷.۸۲۰km²-دیر. جنوب ساحل آوروپا کونتیننتی ایله اۇزون‌لوغو ۵۰km² اوْلان(۳۸km² سۇ آلتیندا اوْلماقلا) آوروتونل واسطه‌سی‌له بیرلشیر. بۇ، دۆنیادا ان اۇزون سوالتی تونل‌دیر. ایرلاندیانین قوزئی ایرلندی جومهوریتی ایله ۳۶۰ کیلومتر لیک قۇرو سرحدی وار و بۇ،بؤیوک بریتانیانین یگانه قۇرو سرحدی‌دیر. |
بؤیوک بریتانیانین ساحه‌سی-۲۴۴ ۸۲۰km²².۱۹۹۳-جو ایلین معلوماتینا گؤره،توْرپاق ساحه‌سینین ۱۰%-ی مشه ایله اؤرتولو ایدی،۴۶%-ی اوْتلاق اۆچون ایستیفاده ائدیلمیشدیر،و ۲۵%-ی کند چیفتلیک (مزرعه)یندا ایستیفاده ائدیلمیشدیر. ساحل اۇزون‌لوغو ۱۷.۸۲۰km²-دیر. جنوب ساحل آوروپا کونتیننتی ایله اۇزون‌لوغو ۵۰km² اوْلان(۳۸km² سۇ آلتیندا اوْلماقلا) آوروتونل واسطه‌سی‌له بیرلشیر. بۇ، دۆنیادا ان اۇزون سوالتی تونل‌دیر. ایرلاندیانین قوزئی ایرلندی جومهوریتی ایله ۳۶۰ کیلومتر لیک قۇرو سرحدی وار و بۇ،بؤیوک بریتانیانین یگانه قۇرو سرحدی‌دیر. |
||
| خط ۱۲۰: | خط ۱۲۰: | ||
اینگیلیس،بؤیوک بریتانیانین یاریسیندان چوْخ اراضی‌سینی احاطه ائدیر(۱۳۰.۳۹۵ مربّع کیلومتر ) بۇنون بؤیوک بیر حیصّه سی اوْوالیغلاردان عبارت‌دیر.یۆکسک‌لیکلر اساساً اراضی‌نین شیمال (پننینس) و شیمال-غربینده (کامبرلند) جملنمیش‌دیر.ان اۇزون چایلاری تمزا، سورن و هامبردیر. |
اینگیلیس،بؤیوک بریتانیانین یاریسیندان چوْخ اراضی‌سینی احاطه ائدیر(۱۳۰.۳۹۵ مربّع کیلومتر ) بۇنون بؤیوک بیر حیصّه سی اوْوالیغلاردان عبارت‌دیر.یۆکسک‌لیکلر اساساً اراضی‌نین شیمال (پننینس) و شیمال-غربینده (کامبرلند) جملنمیش‌دیر.ان اۇزون چایلاری تمزا، سورن و هامبردیر. |
||
ایسکاتلند بؤیوک بریتانیانین ۷۸.۷۷۲ مربّع کیلومتر احاطه ائدیر.شوتلاندیانین اراضی‌سینه اساساً غرب و شیمال حیصّه لرینده |
ایسکاتلند بؤیوک بریتانیانین ۷۸.۷۷۲ مربّع کیلومتر احاطه ائدیر.شوتلاندیانین اراضی‌سینه اساساً غرب و شیمال حیصّه لرینده یئرله‌شن سککیز آدا داخیلدیر(هبرید، اوْرکنی،شتلاند و باشقا آدالار).ایسکاتلند ایکی تماماً مۆختلیف بؤلگه لاردان عبارت‌دیر:شیمال-غرب حیصّه ده یئرله‌شن قوزئی-ایسکاتلند داغلیق اراضی(هایلند) و جنوب-شرق حیصّه ده یئرله‌شن لوولند. هایلن‌ده دمک اوْلار کی شوتلاندیانین بۆتون داغلیق اراضی‌سینی احاطه ائدیر(بن نویس ۱۳۴۳ متر هوندورلویو ایله بریتانیا آدالارینین ان یۆکسک زیروه‌سی حساب اوْلونور). |
||
ولز بؤیوک بریتانیانین ۲۰.۷۷۹ مربّع کیلومتر احاطه ائدیر. ولز- اساساً داغلیق اؤلکه‌دیر. اساس اهالی و صنایع ساحه‌لری کاردیف، [[سوانسی]] و [[نیوپورت]] ساحل شهرلرینده، اوْ جمله‌دن دقیق گونئی ولز |
ولز بؤیوک بریتانیانین ۲۰.۷۷۹ مربّع کیلومتر احاطه ائدیر. ولز- اساساً داغلیق اؤلکه‌دیر. اساس اهالی و صنایع ساحه‌لری کاردیف، [[سوانسی]] و [[نیوپورت]] ساحل شهرلرینده، اوْ جمله‌دن دقیق گونئی ولز یئرله‌شیر.(سنوودون داغی-۱۰۸۵ م) اۇل‌سین ان یۆکسک داغلاری سنوودون‌دا یئرله‌شیر(سنوودون داغی-۱۰۸۵ م). |
||
قوزئی ایرلندی یالنیز ۱۳.۸۴۳ مربّع کیلومتر احاطه ائدیر و اساساً داغلیق اراضی‌دیر.قوزئی ایرلندیین ان یۆکسک نقطه‌سی ۸۵۲ م هوندورلویو اوْلان سلیو-دونارد زیروه‌سی حساب اوْلونور |
قوزئی ایرلندی یالنیز ۱۳.۸۴۳ مربّع کیلومتر احاطه ائدیر و اساساً داغلیق اراضی‌دیر.قوزئی ایرلندیین ان یۆکسک نقطه‌سی ۸۵۲ م هوندورلویو اوْلان سلیو-دونارد زیروه‌سی حساب اوْلونور |
||
== ایقتصادیاتی == |
== ایقتصادیاتی == |
||
[[۱۹ عصر]]ین آخیرلارینادک بؤیوک بریتانیا دۆنیا چیفتلیک (مزرعه)یندا آغالیق ائتمیشدیر. بۇنون باش‌لیجا سببی بؤیوک بریتانیانین [[کاپیتالیزم]]ین وطنی، صنایع چوریلیشی‌نین بشیی اوْلماسی ایله، "دۆنیانین صنایع امالاتخاناسینا" چوریلمه‌سی ایله ایضاح اوْلونور. بۇنونلا یاناشی، اوْلدوقجا ایری موستملکه‌لره مالیک بؤیوک بریتانیا، بۇ موستملکه‌لرین ایستیسمار ائدیلمه‌سیندن بؤیوک گلیر گؤتوروردو. نهایت، [[لا-مانش]] و [[پا-ده-کاله]] بوغازلاریندان کئچن مؤهوم دنیز تیجارت یوْللاریندا الوریش‌لی جوغرافی مؤقیعتی اؤلکه‌یه یئر کوره‌سینین بۆتون بؤلگه لاری ایله علاقه یاراتماغا ایمکان وریردی. بؤیوک بریتانیانین ایقتصادیاتینین هیزلی اینکیشافینا اؤلکه اراضیسینده مۆختلیف فایدالی قازینتی یاتاقلارینین، اؤزل‌له [[دمیر فیلیزی]] و [[داش کؤمور]] حؤوزه‌لری‌نین بیر-بیرینه یاخین |
[[۱۹ عصر]]ین آخیرلارینادک بؤیوک بریتانیا دۆنیا چیفتلیک (مزرعه)یندا آغالیق ائتمیشدیر. بۇنون باش‌لیجا سببی بؤیوک بریتانیانین [[کاپیتالیزم]]ین وطنی، صنایع چوریلیشی‌نین بشیی اوْلماسی ایله، "دۆنیانین صنایع امالاتخاناسینا" چوریلمه‌سی ایله ایضاح اوْلونور. بۇنونلا یاناشی، اوْلدوقجا ایری موستملکه‌لره مالیک بؤیوک بریتانیا، بۇ موستملکه‌لرین ایستیسمار ائدیلمه‌سیندن بؤیوک گلیر گؤتوروردو. نهایت، [[لا-مانش]] و [[پا-ده-کاله]] بوغازلاریندان کئچن مؤهوم دنیز تیجارت یوْللاریندا الوریش‌لی جوغرافی مؤقیعتی اؤلکه‌یه یئر کوره‌سینین بۆتون بؤلگه لاری ایله علاقه یاراتماغا ایمکان وریردی. بؤیوک بریتانیانین ایقتصادیاتینین هیزلی اینکیشافینا اؤلکه اراضیسینده مۆختلیف فایدالی قازینتی یاتاقلارینین، اؤزل‌له [[دمیر فیلیزی]] و [[داش کؤمور]] حؤوزه‌لری‌نین بیر-بیرینه یاخین یئرله‌شمه‌سی چوْخ بؤیوک ائتکی گؤسترمیش‌دیر. بئله عامیل [[متالوژی]]نین گۆج‌لو اینکیشافینا، متالوژی ایسه موستملکه‌لرین اله کچیریلمه‌سینده و [[دۆنیا اوقیانوسی]]ندا حؤکمران‌لیق ائدیلمه‌سینده مؤهوم روْل اوْینایان گۆج‌لو دنیز دونانماسینین یارادیلماسینا ایمکان وئرمیش‌دیر. کئچمیش مؤوقیینی ایتیرمه‌سینه باخمایاراق بؤیوک بریتانیا ایندی ده دۆنیانین یۆکسک اینکیشاف ائتمیش صنایعیه مالیک باش‌لیجا اؤلکه‌لریندن بیریدیر. بؤیوک بریتانیا [[اینکیشاف ائتمیش اؤلکه‌لر]] آراسیندا کاپیتال ایخراجاتینا گؤره یالنیز [[آمریکا بیرلشمیش ایالتلری]] و [[ژاپون]]دان گئری قالیر. [[۲۰ عصر]]ین ۸۰-جی ایللرین‌دن باشلایاراق نفت تولیدی هیزله آرتماسی اوْنون ایقتیصادی یاپیسال(ساختار)ونون یئنی‌دن قۇرولماسینا، ایقتصادیاتین اینکیشافینا ایمکان یاراتمیش‌دیر. بۇنونلا یاناشی بؤیوک بریتانیا، اوّللر [[بریتانیا ایمپیراتورلوغو]]نا داخیل اوْلان اؤلکه‌لرین بیرلیینی یاراتمیش و اوْنا اداره ائدیر. بۇ، کئچمیش موستملکه اؤلکه‌لری ایله علاقه‌لری تنزیملین اؤزونمخسوس ایقتیصادی بیرلیک فوْرماسی‌دیر. |
||
بؤیوک بریتانیا صنایع سینین ترکیب دیگر باش‌لیجا ایؤ-ی خاطیرلادیر. مورکّب و چوْخ ساحه‌لی ماشینقاییرما مؤهوم روْل اوْیناییر. [[الکتروتکنیک]]، [[الکترونیک]]، [[آویاکوسمیک صنایع]]نین، جیهازقاییرما و آوتوموبیلقاییرمانین اینکیشافینا گؤره [[لندن]]، بیرمینگام-کوونتری رایونلاری، دزگاهقاییرما و آوتوموبیلقاییرمایا گؤره [[بیرمینگام]]، توخوجولوق ماشینقاییرماسینا گؤره [[منچستر]]، گمیقاییرمایا گؤره [[قلازقو]]، ایدخال خاما اساسلانان متاللورگیانین اینکیشافینا گؤره [[شفیلد]]، [[کاردیف]] و دنیز ساحلی شهرلر فرق‌لنیر. [[کیمیا صنایع‌سی]] [[شیمال دنیزی]]نین دایازلیقلاریندان چیخاریلان [[نفت]] و [[طبیعی قاز]]ا اساس‌لانیر. |
بؤیوک بریتانیا صنایع سینین ترکیب دیگر باش‌لیجا ایؤ-ی خاطیرلادیر. مورکّب و چوْخ ساحه‌لی ماشینقاییرما مؤهوم روْل اوْیناییر. [[الکتروتکنیک]]، [[الکترونیک]]، [[آویاکوسمیک صنایع]]نین، جیهازقاییرما و آوتوموبیلقاییرمانین اینکیشافینا گؤره [[لندن]]، بیرمینگام-کوونتری رایونلاری، دزگاهقاییرما و آوتوموبیلقاییرمایا گؤره [[بیرمینگام]]، توخوجولوق ماشینقاییرماسینا گؤره [[منچستر]]، گمیقاییرمایا گؤره [[قلازقو]]، ایدخال خاما اساسلانان متاللورگیانین اینکیشافینا گؤره [[شفیلد]]، [[کاردیف]] و دنیز ساحلی شهرلر فرق‌لنیر. [[کیمیا صنایع‌سی]] [[شیمال دنیزی]]نین دایازلیقلاریندان چیخاریلان [[نفت]] و [[طبیعی قاز]]ا اساس‌لانیر. |
||
۲۵ دسامبر ۲۰۱۷، ساعت ۰۸:۰۵ نوسخه‌سی
United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland | |
|---|---|
.svg) بایراق
| |
| میلی مارش: {{{1}}} | |
 the United Kingdom یئری نقشه اوستونده (dark green) – in اوروپا (green & dark grey) | |
| پایتخت و بؤیوک شهری | لندن |
| Official language and national language | اینگیلیس دیلی |
| اتنیک قروپلار (۲۰۱۱) | |
| دمونیم(لر) |
|
| دؤولت | Unitary parliamentary مشروطیت |
| قانون اوقانی | Parliament |
| House of Lords | |
| House of Commons | |
| Formation | |
| اراضی | |
• جمعی | لوآ خطاسیماژول:Convert-ین 1851-جی/جو خطینده: attempt to index local 'en_value' (a nil value).[۱] (۷۸th) |
• سو (%) | ۱.۳۴ |
| جمعیت | |
• ۲۰۱۶ تخمینی | ۶۵,۱۱۰,۰۰۰[۲] (۲۲nd) |
• ۲۰۱۱ census | ۶۳,۱۸۱,۷۷۵[۳] (۲۲nd) |
• سیخیلیق | لوآ خطاسیماژول:Convert-ین 1851-جی/جو خطینده: attempt to index local 'en_value' (a nil value). (۵۱st) |
| جی‌دی‌پی (PPP) | ۲۰۱۶ تخمینی |
• جمعی | $۲.۷۹ trillion (۹th) |
• آدام‌باشی | $۴۲,۵۱۴[۴] (۲۵th) |
| جی‌دی‌پی (نامینل) | ۲۰۱۶ تخمینی |
• جمعی | $۲.۶۵ trillion (۵th) |
• آدام‌باشی | $۴۳,۹۰۲[۵] (۱۳th) |
| جینی (۲۰۱۴) |  ۳۱.۶[۶]Error: Invalid Gini value · ۳۳rd |
| اچ‌دی‌آی (۲۰۱۴) |  ۰.۹۰۷[۷]Error: Invalid HDI value · ۱۴th |
| پول واحیدی | Pound sterling[note ۲] (GBP; £) |
| چاغ بؤلگه‌سی | UTC&#۸۲۰۳; (GMT[note ۳]) |
• یای (دی‌اس‌تی) | UTC+۱ (BST) |
| تاریخ فورمتی | dd/mm/yyyy (AD) |
| سوروجولوک طرفی | left |
| تیلفون کودو | +۴۴[note ۴] |
| اینترنت ال‌تی‌دی | .uk[note ۵] |
.svg)
بؤیوک بریتانیا(اینگیلیسجه: Great Britain) اوروپانین شومال-غربینده یئرله‌شن بیر اؤلکه دیر.پایتختی لندن و اوروپانین بؤیوک ایقتصاد و نظامی گؤجلریندن بیریدیر.[۹]
دؤولتین ترکیبینه بؤیوک بریتانیا آداسی، ایرلندی آداسینین شیمال-شرق حیصّه سی و چوخسای‌لی کیچیک آدالار داخیلدیر. ماتریک آوروپایا فرانسه واسطه‌سی ایله لا مانش کانالی ایله بیرلشیر.
بؤیوک بریتانیا ترکیبینده دؤرد دؤولت – اینگیلیس، ایسکاتلند، ولز و شومالی ایرلند اوْلماقلا آنا یاسالی مونارخیدیر. دؤولتین هازیرکی مونارخی یی الیزابتدیر. کرالیچا دۆنیانین داها ۱۷ موستقیل دؤولتین باشچی‌سی ساییلیر. بۇنلار بیر واختلار یئر سطحی‌نین ۱/۴-نی ضبط ائتمیش بریتانیا ایمپیراتورلوغوندان قالما اراضیلردیر.
بریتانیا ایمپیراتورلوغو بیر واختلار دۆنیانین یگانه سوپرگوجو ساییلیردی. لاکین آردیجیل دۆنیا محاربه‌لری و ۲۰-جی عصرین ایکینجی یاریسیندان ایمپریایادا باشلایان تنزّول پروسسی اوْنون سوقوطونا گتیریب چیخاردی. بۇنونلا بئله بریتانیا چاغداش دۆنیانین اهمیت‌لی سیاسی، مدنی، ایقتیصادی نۆوه-ساواش گۆجو کیمی قالماق‌دادیر. بریتانیا بیرلشمیش میللتلر تشکیلاتی یانیندا تهلوکه‌سیزلیک شوراسینین دایمی عضوو، بؤیوک سککیزلرین و آوروپا بیرلییینین، بریتانیا میللتلر بیرلییینین عضو دؤولتی و ایکینجی دۆنیا ساواشینین کئچمیش سککیز غالیب دؤولتلریندن بیریدیر.
بؤیوک بریتانیا تاریخی
اینگیلیس، ایسکاتلند، ولز و قوزئی ایرلندیین تاریخ اؤنجه‌سی دؤورلرینی احاطه ائدیر. ۱۸۰۰-۱۹۲۲ ایللری آراسیندا ایرلندیین هامیسی بیرلشمیش کراللیغین بیر حیصّه سی ساییلدیغی اۆچون بۇ دؤورلرده ایرلاندیانین تاریخی ده بیرلشمیش کرال‌لیق تاریخی‌نین بیر حیصّه سی ساییلیر. بیرلشمیش کراللیغین ان کؤهنه خالقلارینی سلتلر تشکیل ائدیر. ا.ا ۵۵ و ا.ا ۴۱۰ ایللری آراسیندا بریتانیا آدالاری روم ایمپراتورلوغوسینا باغلی بریتان‌نیا ایالتینی تشکیل. ۵-جی عصرده بؤلگه خریستیانلیغین ائتکیسی آلتینا گیردی. عینی ایللرده جرمن بیر خالق اوْلان آنقلوساکسونلار بؤیوک کۆتله‌لر حالیندا نامیزده کؤچ ائتدیلر. ۱۰۶۶-۱۱۵۴-جی ایللری آراسیندا ینه بیر جرمن ایرقی اوْلان نورمانلار نامیزدی اله کئچیردیلر. اینگیلیس لر بۇ جرمن ایرقلری‌نین داوامینی میدانا گتیرمکددیرلر. ایسکاتلندلار، ولزلیلر و ایرلندیلیلار ایسه سلتلرین داوامی‌دیر.
جوغرافیاسی
دؤولت بریتانیا آدالاریندا (بؤیوک بریتانیا، ایرلندی آداسینین شیمال-شرق حیصّه سی،بیرده کیچیک آدالار و آرخیپلاقلار:هبرید،اوْرکنی و شتلاند آدالاری، آنقل‌سی، آرران، اۇایت) آتلانتیک اوقیانوس‌دا یئرله‌شیر. قوزئی، ایرلندی،کلتس و هبرید دنیزلری ایله یویولور.جنوب-شرق ساحلی ایله فرانسهنین شیمال ساحلی آراسیندا یالنیز ۳۵km² مسافه وار .ایکی دؤولتی بی-بیرین‌دن لا-مانش بوغازی آییریر.
بؤیوک بریتانیانین ساحه‌سی-۲۴۴ ۸۲۰km²².۱۹۹۳-جو ایلین معلوماتینا گؤره،توْرپاق ساحه‌سینین ۱۰%-ی مشه ایله اؤرتولو ایدی،۴۶%-ی اوْتلاق اۆچون ایستیفاده ائدیلمیشدیر،و ۲۵%-ی کند چیفتلیک (مزرعه)یندا ایستیفاده ائدیلمیشدیر. ساحل اۇزون‌لوغو ۱۷.۸۲۰km²-دیر. جنوب ساحل آوروپا کونتیننتی ایله اۇزون‌لوغو ۵۰km² اوْلان(۳۸km² سۇ آلتیندا اوْلماقلا) آوروتونل واسطه‌سی‌له بیرلشیر. بۇ، دۆنیادا ان اۇزون سوالتی تونل‌دیر. ایرلاندیانین قوزئی ایرلندی جومهوریتی ایله ۳۶۰ کیلومتر لیک قۇرو سرحدی وار و بۇ،بؤیوک بریتانیانین یگانه قۇرو سرحدی‌دیر.
اینگیلیس،بؤیوک بریتانیانین یاریسیندان چوْخ اراضی‌سینی احاطه ائدیر(۱۳۰.۳۹۵ مربّع کیلومتر ) بۇنون بؤیوک بیر حیصّه سی اوْوالیغلاردان عبارت‌دیر.یۆکسک‌لیکلر اساساً اراضی‌نین شیمال (پننینس) و شیمال-غربینده (کامبرلند) جملنمیش‌دیر.ان اۇزون چایلاری تمزا، سورن و هامبردیر.
ایسکاتلند بؤیوک بریتانیانین ۷۸.۷۷۲ مربّع کیلومتر احاطه ائدیر.شوتلاندیانین اراضی‌سینه اساساً غرب و شیمال حیصّه لرینده یئرله‌شن سککیز آدا داخیلدیر(هبرید، اوْرکنی،شتلاند و باشقا آدالار).ایسکاتلند ایکی تماماً مۆختلیف بؤلگه لاردان عبارت‌دیر:شیمال-غرب حیصّه ده یئرله‌شن قوزئی-ایسکاتلند داغلیق اراضی(هایلند) و جنوب-شرق حیصّه ده یئرله‌شن لوولند. هایلن‌ده دمک اوْلار کی شوتلاندیانین بۆتون داغلیق اراضی‌سینی احاطه ائدیر(بن نویس ۱۳۴۳ متر هوندورلویو ایله بریتانیا آدالارینین ان یۆکسک زیروه‌سی حساب اوْلونور).
ولز بؤیوک بریتانیانین ۲۰.۷۷۹ مربّع کیلومتر احاطه ائدیر. ولز- اساساً داغلیق اؤلکه‌دیر. اساس اهالی و صنایع ساحه‌لری کاردیف، سوانسی و نیوپورت ساحل شهرلرینده، اوْ جمله‌دن دقیق گونئی ولز یئرله‌شیر.(سنوودون داغی-۱۰۸۵ م) اۇل‌سین ان یۆکسک داغلاری سنوودون‌دا یئرله‌شیر(سنوودون داغی-۱۰۸۵ م).
قوزئی ایرلندی یالنیز ۱۳.۸۴۳ مربّع کیلومتر احاطه ائدیر و اساساً داغلیق اراضی‌دیر.قوزئی ایرلندیین ان یۆکسک نقطه‌سی ۸۵۲ م هوندورلویو اوْلان سلیو-دونارد زیروه‌سی حساب اوْلونور
ایقتصادیاتی
۱۹ عصرین آخیرلارینادک بؤیوک بریتانیا دۆنیا چیفتلیک (مزرعه)یندا آغالیق ائتمیشدیر. بۇنون باش‌لیجا سببی بؤیوک بریتانیانین کاپیتالیزمین وطنی، صنایع چوریلیشی‌نین بشیی اوْلماسی ایله، "دۆنیانین صنایع امالاتخاناسینا" چوریلمه‌سی ایله ایضاح اوْلونور. بۇنونلا یاناشی، اوْلدوقجا ایری موستملکه‌لره مالیک بؤیوک بریتانیا، بۇ موستملکه‌لرین ایستیسمار ائدیلمه‌سیندن بؤیوک گلیر گؤتوروردو. نهایت، لا-مانش و پا-ده-کاله بوغازلاریندان کئچن مؤهوم دنیز تیجارت یوْللاریندا الوریش‌لی جوغرافی مؤقیعتی اؤلکه‌یه یئر کوره‌سینین بۆتون بؤلگه لاری ایله علاقه یاراتماغا ایمکان وریردی. بؤیوک بریتانیانین ایقتصادیاتینین هیزلی اینکیشافینا اؤلکه اراضیسینده مۆختلیف فایدالی قازینتی یاتاقلارینین، اؤزل‌له دمیر فیلیزی و داش کؤمور حؤوزه‌لری‌نین بیر-بیرینه یاخین یئرله‌شمه‌سی چوْخ بؤیوک ائتکی گؤسترمیش‌دیر. بئله عامیل متالوژینین گۆج‌لو اینکیشافینا، متالوژی ایسه موستملکه‌لرین اله کچیریلمه‌سینده و دۆنیا اوقیانوسیندا حؤکمران‌لیق ائدیلمه‌سینده مؤهوم روْل اوْینایان گۆج‌لو دنیز دونانماسینین یارادیلماسینا ایمکان وئرمیش‌دیر. کئچمیش مؤوقیینی ایتیرمه‌سینه باخمایاراق بؤیوک بریتانیا ایندی ده دۆنیانین یۆکسک اینکیشاف ائتمیش صنایعیه مالیک باش‌لیجا اؤلکه‌لریندن بیریدیر. بؤیوک بریتانیا اینکیشاف ائتمیش اؤلکه‌لر آراسیندا کاپیتال ایخراجاتینا گؤره یالنیز آمریکا بیرلشمیش ایالتلری و ژاپوندان گئری قالیر. ۲۰ عصرین ۸۰-جی ایللرین‌دن باشلایاراق نفت تولیدی هیزله آرتماسی اوْنون ایقتیصادی یاپیسال(ساختار)ونون یئنی‌دن قۇرولماسینا، ایقتصادیاتین اینکیشافینا ایمکان یاراتمیش‌دیر. بۇنونلا یاناشی بؤیوک بریتانیا، اوّللر بریتانیا ایمپیراتورلوغونا داخیل اوْلان اؤلکه‌لرین بیرلیینی یاراتمیش و اوْنا اداره ائدیر. بۇ، کئچمیش موستملکه اؤلکه‌لری ایله علاقه‌لری تنزیملین اؤزونمخسوس ایقتیصادی بیرلیک فوْرماسی‌دیر.
بؤیوک بریتانیا صنایع سینین ترکیب دیگر باش‌لیجا ایؤ-ی خاطیرلادیر. مورکّب و چوْخ ساحه‌لی ماشینقاییرما مؤهوم روْل اوْیناییر. الکتروتکنیک، الکترونیک، آویاکوسمیک صنایعنین، جیهازقاییرما و آوتوموبیلقاییرمانین اینکیشافینا گؤره لندن، بیرمینگام-کوونتری رایونلاری، دزگاهقاییرما و آوتوموبیلقاییرمایا گؤره بیرمینگام، توخوجولوق ماشینقاییرماسینا گؤره منچستر، گمیقاییرمایا گؤره قلازقو، ایدخال خاما اساسلانان متاللورگیانین اینکیشافینا گؤره شفیلد، کاردیف و دنیز ساحلی شهرلر فرق‌لنیر. کیمیا صنایع‌سی شیمال دنیزینین دایازلیقلاریندان چیخاریلان نفت و طبیعی قازا اساس‌لانیر.
- کند چیفتلیک (مزرعه)
بؤیوک بریتانیانین گرگین اینکیشاف ائتمیش کند چیفتلیک (مزرعه)یندا حئیواندارلیق اۆستونلوک تشکیل ائدیر. اؤلکه‌نین شیمال و غربینده گۆنش‌لی گۆنلرین محدودلوغو تاخیل بیتکیلری‌نین یتیشدیریلمه‌سینه ایمکان ورمیر. رۆطوبت‌لی اوقیانوس ایقلیمینده اوْتلاق و چمن‌لیکلر مال-قارانی یاشیل اوْتلا یاخشی تامین ائدیر. بؤیوک بریتانیانین کند چیفتلیک (مزرعه) اهالی‌نین ارزاغا اوْلان نیازینی تامین اتمیر.
شهرلری
عنعنه و مراسیملر
- بؤیوک بریتانیادا پاسخا، میلاد و یئنی ایل بایراملاریندان باشقا بۆتون دیگر بایراملار آنجاق بازار ارته‌سی گۆنو کچیریلیر.
ایستینادلار
- ^ "Demographic Yearbook – Table ۳: Population by sex, rate of population increase, surface area and density" (PDF). United Nations Statistics Division. ۲۰۱۲. ۹ August ۲۰۱۵-ده یوخلانیب.
{{cite journal}}: Cite journal requires|journal=(کؤمک); Check date values in:|accessdate=(کؤمک) - ^ Population estimates - Office for National Statistics U.K.. www.ons.gov.uk.
- ^ ۲۰۱۱ UK censuses. Office for National Statistics. یوْخلانیلیب۱۷ December ۲۰۱۲.
- ^ Report for Selected Countries and Subjects. World Economic Outlook Database. International Monetary Fund (۱۷ October ۲۰۱۶). یوْخلانیلیب۱۸ October ۲۰۱۶.
- ^ Some data refers to IMF staff estimates but some are actual figures for the year ۲۰۱۵, made in ۴ October ۲۰۱۶. World Economic Outlook Database-October ۲۰۱۶, International Monetary Fund. Accessed on ۱۰ October ۲۰۱۶.
- ^ Gini coefficient of equivalised disposable income (source: SILC). Eurostat Data Explorer. یوْخلانیلیب۱۱ November ۲۰۱۵.
- ^ ۲۰۱۵ Human Development Report (۱۴ December ۲۰۱۵). یوْخلانیلیب۱۴ December ۲۰۱۵.
- ^ List of declarations made with respect to treaty No. ۱۴۸. Council of Europe. یوْخلانیلیب۱۲ December ۲۰۱۳.
- ^ Central یntellیgence Agency - CİA - The World Factbook: Europa
خاریجی کئچیدلر
بیرده باخ
| دؤولت حوکومتی |
|  | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||
داخیلی حاکیمیتلیگین خوصوصی ساحه‌لری |
| ||||||||
| |||||||||
اینگیلیس دیلی دانیشان اؤلکه‌لر | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
اؤلکهده و یا بؤلگهده اینگیلیس دیلینده اولان بیر مقالهنی گؤرمک اوچون رنگلی اراضیه باسین  | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
آمریکا اۆلکهلری | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Sovereign state | آنتیقوآ و باربودا • آرژانتین • باهاماس • باربادوس • بلیز • بولیوی • برزیل • کانادا • شیلی • کولومبیا • کاستاریکا • کوبا • دومینیکا • دومینیکن جومهوریتی • اکوادور • السالوادور • فرانسه (قویان فرانسه • قوادلوپ • مارتینیک) • قرنادا • قواتمالا • قویان • هائیتی • هندوراس • جاماییکا • مکزیک • هولند (بونئیر • سابا • سینت ایستاتسیوس) • نیکاراقوئه • پاناما • پاراقوئه • پرو • سنت کیتس و نویس • سنت لوسیا • سنت وینسنت و قرنادینلر • سورینام • ترینیداد و توباقو • آمریکا بیرلشمیش ایالتلری • اوروقوئه • ونزوئلا | .svg) | |||||||||
| متعلقات و دیگر قلمروها | |||||||||||
قایناق خطاسی برچسب <ref> برای گروهی به نام «note» وجود دارد، اما برچسب متناظر با <references group="note"/> یافت نشد.