آلبانی: نوسخه‌لر آراسینداکی فرق

آلبانی (آلبانجا: Shqipëria)، رسمی آدی آلبانی جومهوریتی
(آلبانجا: Republika e Shqipërisëë،اینگیلیس‌جه: Albania) بالکان یاریم‌آداسیندا یئرلشن بیراؤلکه‌دیر. قونشولاری قوزئی دن مونتنقرو، قوزئی-دوغودان کوزووو، دوغودادان مقدونیه و گونئی دن یوناندیر. آیریجا اؤلکه‌نین باتی دا آدریاتیک دنیزینه چیخیشی واردیر. آلبانی اوروپابیرلیگی^[۷]^[۸]^[۹] و ناتویا آدای، قارادنیز ایقتیصادی امکداشلیق و ایسلام کونفرانسی تشکیلاتینا اویه دیر.
آلبانی ، بالکانین ان کیچیک اولکه سی دیر . بو اولکه بالکان ساواشلارینین سونوندا ، عثمانلی امپراتوری سیندن ایریلیب ، باغیمسیز اولدو .^[۱۰]
البانی یوخاری انسانی توسعه شاخص لرینی^[۱۱] و نسبتا یوکسک گلیره یییه دیر .^[۱۲]

کؤک بیلگیسی ( اتیمولوژی )

آلبانلی لار اولکه لرینی اِشچیپِری (Shqipëria) آدلاندیریلار .Shqipëria سوزجوگو بیر-بیریمیزه آنلاماق آنلامیندا دیر .^[۱۳]^[۱۴] بو اولکه نین اولوسلارآراسی ( بین المللی ) آدی آلبانی یا دا آلبانیا دیر . اورتا یوزایل لر ( قرون وسطی ) ده اولکه لرینه آربئری (Arbëri )یا دا آربئنی (Arbëni) اوزلرینه ده ایسه Arbëresh دئییلیردیر^[۱۵] .^[۱۶] Arbëria نین آنلامی قارتال لار یوردو ، Arbëresh ده ایسه قارتال اوغول لاری دیر .
اسکی یونانجا دا آروانیط^[۱۷] ، عربجه ده ارناووط و تورکیه تورکجه سینده ده ایسه آرناؤود ( Arnavut ) ایشله نیر .^[۱۸]

اؤتک ( تاریخ )

ایلک چاغ (400 ایل دوغومدان اؤنجه)

آلبانلی لارین کؤکو ایلیری اولوسونا قاییدیر . ایلیری لر بیر هیند - اوروپایی ائل اولاراق ، 2500 ایل اونجه بالکان یاریم آداسیندان بو بولگه یه کوچدولر .

اورتا چاغ (700 ایل دوغومدان سونرا)

آلبانی 700 د .سو یاجا بیزانسین یونتیم آلتیندا ایدی . بو اولکه 900 ایل د.سو بولغارتورکلرین طرفیندن اشغال اولوندو .

عثمانلی دؤنمی (1912- 1400)

عثمانلی امپراتوریسی 1415 ده آلبانی نین گونئی ین ، 1431 ده ایسه بو اولکه نین بوتون قالان بولوم لرینی اله گئچیردیب ، اوزونه باغلی بیر حکومت قوردو .^[۱۹]

باغیمسیزلیق

آلبانی نین باغیمسیزلیغی 29 July 1913 ده لندن کنفرانسیندا بیلیندیریلدی.^[۲۰]

کومونیستی دؤنم (1992- 1944)

سیاست

آلبانی بیر پارلمانی جمهوریت دیر . جمهورباشقانی 4 ایل اوچون سئچیلیر .

آلبانی 2009 میلادی ایل ده ناتویا قاتیلدی.^[۲۱]

اوردو

آلبانی نین اوردوسو ایلک کز ( دفعه ) 1912 ده قورولدو . آلبانی نین اوردوسونون سایی 1988 ده 65000^[۲۲] ، 2009 دا ایسه 14500 اعلام اولدو .^[۲۳]

اداری بیریم لر

آلبانی 12 بولگه ، 36 سانجاق و 373 ساجاقچایا ( شهرستان ) (آلبانجا: bashki or komunë) ،بولونور .

آلبانی نین سانجاقلاری نین آدی :

جغرافیا

آلبانی نین 70 % داغلیق دیر و ان اوجا یئری کوراب داغی دیر .

بو اولکه نین 476 کم دنیزسل سینیری واردیر.^[۲۴]

اقتصاد

آلبانی چوخ اوغورلا ( موفقیت ) سوسیالیست اقتصادی دوزگه ( سیستم ) دن بیر آچیق اقتصاد دوزگه سینه کوچوبدور.^[۲۵] بو اولکه نین اقتصادی رشدی 2010 دا 2.6% و 2011 ده 3.2% ایدی .^[۲۶] بو اولکه نین بویوک نفت و دوغال گاز قایناقلاری اولاراق ، گونده 26000 بشکه نفت^[۲۷]^[۲۸] ایله m³ 30 گاز تولید ائدیر .^[۲۹]

توْپلوم بیلگیسی

2014 - اینجی ایلین تخمین لرینه گوره بو اولکه نین جمعیتی 3.020.209 دور .^[۳۰]

دیل

آلبانی نین رسمی دیلی آلبانجا دیر . اما صربجه ، مقدونیه جه ، بوسنی جا و بولغارجا دا دانیشان واردیر .

نوْم ( دین )

ایکینجی دونیا ساواشینا جا آلبانی دا 70% مسلمان، 20% دوغو اورتدوکس و 10 % ده ایسه روم کاتولیکیواریدی .^[۳۱]

ایندیکی دوروم :

58.79% مسلمان

17.09% مسیحی

25.32% باشقا^[۳۲]

گؤرۆنتۆلر

آلبانی اوزای دان
آلتین قارتال ، آلبانی نین اولوسال سیمگه سی
سنت پاول کلیساسی

سنت پاول کلیساسی
اولوسال موزه - تیرانا
تیرانا اردم ائوی

تیرانا اردم ائوی
آلبانی پولو ( لئک )
آلبانلی اویرنجی لر

آیریجا باخ

ائشیک باغلانتی لار

قایناق

^ http://www.oefre.unibe.ch/law/icl/al00000_.html#A007_
^ https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/al.html
^ The Greeks: the land and people since the war. James Pettifer. Penguin, 2000. ISBN 978-0-14-028899-5
^ https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/al.html
^ https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/al.html
^ https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/al.html
^ http://news.bbc.co.uk/2/hi/europe/8023127.stm
^ "Arnavutluk AB üyeliği için resmen başvurdu" (تورکچه). Referansgazetesi.com. Erişim tarihi: 29-04-2009.
^ "Arnavutluk AB'ye başvurdu" (تورکچه). BBC News. Erişim tarihi: 29-04-2009.
^ https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/al.html
^ http://hdr.undp.org/en/media/HDR_2010_EN_Table1.pdf
^ http://data.worldbank.org/country/albania/
^ Lloshi, Xhevat. "The Albanian Language". United Nations Development Programme. Retrieved 9 November 2010.
^ Kristo Frasheri. History of Albania (A Brief Overview). Tirana, 1964.
^ http://www.radio-arberesh.eu/
^ http://www.pinocacozza.it/
^ Akademia e Shkencave e RPSH. Instituti Gjuhëseisë dhe i Letersisë (1982). "Studime filologjike". Studime filologjike (آلبانجا) (Tirana) (36): 44.
^ http://www.thefreedictionary.com/Arnaut
^ http://www.scribd.com/doc/72122169/7/Pashko-Vasa
^ http://www.britannica.com/EBchecked/topic/12472/Albania/129453/History%7Cpublisher=Encyclop%C3%A6dia%20Britannica%7Caccessdate=6%20January%202012
^ http://news.bbc.co.uk/2/hi/europe/7977332.stm
^ http://news.bbc.co.uk/2/hi/europe/1935630.stm
^ http://www.setimes.com/cocoon/setimes/xhtml/en_GB/features/setimes/features/2008/08/21/feature-03
^ http://aguas.igme.es/igme/publica/tiac-02/ALBANIA-I.pdf
^ http://www.worlddiplomacy.org/Countries/Albania/InfoAlb.html
^ http://www.imf.org/external/country/alb/index.htm
^ https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/rankorder/2241rank.html?countryName=Albania&countryCode=al&regionCode=eur&rank=77#al
^ http://www.newswire.ca/en/story/1383301/bankers-petroleum-operational-update-for-the-second-quarter-2014
^ https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/al.html
^ https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/al.html
^ https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/al.html
^ http://www.instat.gov.al/media/177358/njoftim_per_media_-_fjala_e_drejtorit_te_instat_ines_nurja_per_rezultatet_finale_te_census_2011.pdf

[1] ttp://www.oefre.unibe.ch/law/icl/al00000_.html#A007_

[2] ttps://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/al.html

[3] The Greeks: the land and people since the war. James Pettifer. Penguin, 2000. ISBN 978-0-14-028899-5

[4] ttps://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/al.html

[5] ttps://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/al.html

[6] ttps://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/al.html

[7] ttp://news.bbc.co.uk/2/hi/europe/8023127.stm

[8] "Arnavutluk AB üyeliği için resmen başvurdu" (تورکچه). Referansgazetesi.com. Erişim tarihi: 29-04-2009.

[9] "Arnavutluk AB'ye başvurdu" (تورکچه). BBC News. Erişim tarihi: 29-04-2009.

[10] ttps://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/al.html

[11] ttp://hdr.undp.org/en/media/HDR_2010_EN_Table1.pdf

[12] ttp://data.worldbank.org/country/albania/

[13] Lloshi, Xhevat. "The Albanian Language". United Nations Development Programme. Retrieved 9 November 2010.

[14] Kristo Frasheri. History of Albania (A Brief Overview). Tirana, 1964.

[15] ttp://www.radio-arberesh.eu/

[16] ttp://www.pinocacozza.it/

[17] Akademia e Shkencave e RPSH. Instituti Gjuhëseisë dhe i Letersisë (1982). "Studime filologjike". Studime filologjike (آلبانجا) (Tirana) (36): 44.

[18] ttp://www.thefreedictionary.com/Arnaut

[19] ttp://www.scribd.com/doc/72122169/7/Pashko-Vasa

[20] ttp://www.britannica.com/EBchecked/topic/12472/Albania/129453/History%7Cpublisher=Encyclop%C3%A6dia%20Britannica%7Caccessdate=6%20January%202012

[21] ttp://news.bbc.co.uk/2/hi/europe/7977332.stm

[22] ttp://news.bbc.co.uk/2/hi/europe/1935630.stm

[23] ttp://www.setimes.com/cocoon/setimes/xhtml/en_GB/features/setimes/features/2008/08/21/feature-03

[24] ttp://aguas.igme.es/igme/publica/tiac-02/ALBANIA-I.pdf

[25] ttp://www.worlddiplomacy.org/Countries/Albania/InfoAlb.html

[26] ttp://www.imf.org/external/country/alb/index.htm

[27] ttps://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/rankorder/2241rank.html?countryName=Albania&countryCode=al&regionCode=eur&rank=77#al

[28] ttp://www.newswire.ca/en/story/1383301/bankers-petroleum-operational-update-for-the-second-quarter-2014

[29] ttps://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/al.html

[30] ttps://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/al.html

[31] ttps://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/al.html

[32] ttp://www.instat.gov.al/media/177358/njoftim_per_media_-_fjala_e_drejtorit_te_instat_ines_nurja_per_rezultatet_finale_te_census_2011.pdf

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]

[۹]

[۱۰]

[۱۱]

[۱۲]

[۱۳]

[۱۴]

[۱۵]

[۱۶]

[۱۷]

[۱۸]

[۱۹]

[۲۰]

[۲۱]

[۲۲]

[۲۳]

[۲۴]

[۲۵]

[۲۶]

[۲۷]

[۲۸]

[۲۹]

[۳۰]

[۳۱]

[۳۲]

@@ خط ۷۹: / خط ۷۹: @@
 === عثمانلی دؤنمی (1912- 1400) ===
+[[File:Sanjak of Albania Map 1431.svg|thumbnail|left|آلبانی سانجاغی 1431 ده]]
 عثمانلی امپراتوریسی 1415 ده آلبانی نین گونئی ین ، 1431 ده ایسه بو اولکه نین بوتون قالان بولوم لرینی اله گئچیردیب ، اوزونه باغلی بیر حکومت قوردو .<ref>http://www.scribd.com/doc/72122169/7/Pashko-Vasa</ref>
@@ خط ۹۵: / خط ۹۵: @@
 ==اوردو==
+[[File:Patrol Boat Iliria.jpg|thumbnail|right|ایلیریا ساواش گمیسی]]
 آلبانی نین اوردوسو ایلک کز ( دفعه ) 1912 ده قورولدو . آلبانی نین اوردوسونون سایی 1988 ده 65000<ref>http://news.bbc.co.uk/2/hi/europe/1935630.stm</ref> ، 2009 دا ایسه 14500 اعلام اولدو .<ref>http://www.setimes.com/cocoon/setimes/xhtml/en_GB/features/setimes/features/2008/08/21/feature-03</ref>
@@ خط ۱۶۵: / خط ۱۶۵: @@
 ==دیل==
-آلبانی نین رسمی دیلی آلبانجا دیر . اما [[صرب دیلی|صربجه] ، [[مقدونیه دیلی|مقدونیه جه] ، [[بوسنی دیلی|بوسنی جا] و [[بولغار دیلی|بولغارجا] دا دانیشان واردیر .
+آلبانی نین رسمی دیلی آلبانجا دیر . اما [[صرب دیلی|صربجه]] ، [[مقدونیه دیلی|مقدونیه جه]] ، [[بوسنی دیلی|بوسنی جا]] و [[بولغار دیلی|بولغارجا]] دا دانیشان واردیر .
 ==نوْم ( دین )==
+[[File:Ebu Bekr Mosque.jpg|thumbnail|left|ابوبکر مچیدی]]
+[[ایکینجی دونیا ساواشی|ایکینجی دونیا ساواشی]]نا جا آلبانی دا 70% [[مسلمان|مسلمان]]، 20% [[دوغو اورتدوکس|دوغو اورتدوکس]] و 10 % ده ایسه [[روم کاتولیکی|روم کاتولیکی]]واریدی .<ref>https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/al.html</ref>
+ایندیکی دوروم :
+# 58.79% مسلمان<br />
+# 17.09% [[مسیحی|مسیحی]]<br />
+# 25.32% باشقا<ref>http://www.instat.gov.al/media/177358/njoftim_per_media_-_fjala_e_drejtorit_te_instat_ines_nurja_per_rezultatet_finale_te_census_2011.pdf</ref>
+==گؤرۆنتۆلر==
+<center>
+<gallery>
+file:Albania_space.jpg| آلبانی اوزای دان
+file:Steinadler_Aquila_chrysaetos_closeup2_Richard_Bartz.jpg|  آلتین قارتال ، آلبانی نین اولوسال سیمگه سی
+file:ALB_20070713_img_1247.jpg|  سنت پاول کلیساسی
+file:Tirana_Museum_1988.jpg| اولوسال موزه - تیرانا
+file:irana-opera-2001.jpg|  تیرانا اردم ائوی
+file:100Lek.jpg|   آلبانی پولو ( لئک )
+file:Albanian_children_at_school.jpg|  آلبانلی اویرنجی لر
+</gallery>
+</center>
+==آیریجا باخ==
+* [[آلبان دیلی|آلبان دیلی]]
+* [[آلبانی اؤتکی|آلبانی اؤتکی]]
+* [[آلبانی اولوشلاری نین فهرستی|آلبانی اولوشلاری نین فهرستی]]
+* [[آلبانی سانجاقلاری نین فهرستی|آلبانی سانجاقلاری نین فهرستی]]
+* [[آلبانی بؤلگه‌لری نین فهرستی|آلبانی بؤلگه‌لری نین فهرستی]]
+==ائشیک باغلانتی لار==
+* [http://www.e-albania.al// آلبانی نین رسمی سایتی]
+* [http://www.albaniantourism.com// آلبانی نین رسمی توریسم سایتی]
+* [http://www.guidetoalbania.com// آلبانی تانیتیم سایتی]
 ==قایناق==
@@ خط ۱۸۳: / خط ۲۱۸: @@
 [[Category:آلبانی]]
 [[Category:بالکان]]
+[[Category:بالکان اؤلکه‌لری]]
 [[Category:مدیترانه اؤلکه‌لری]]