آلمان: نوسخه‌لر آراسینداکی فرق

باغلانتیلاری دَییشدیر
ویکی‌پدیادان، آچیق بیلیک‌لیک‌دن
گئچمیشی اینتراکتیو حالتده گؤستر
اسکی دَییشدیرمهیئنی دَییشدیرمه
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
دیداریویکی‌متن
بدون خلاصۀ ویرایش
اِتیکِتلر: موبایل ایله دَییشیک موبایل وبی ایله دَییشیک
ک 36.152.26.201 (دانیشیق) طرفین‌دن ائدیلمیش دییشیک‌لیک‌لر Maxeeder طرفین‌دن ائدیلمیش دییشیک‌لیک‌لره قایتاریلدی.
اِتیکِت: واگردانی
خط ۱: خط ۱:
{{Coord|۵۱|N|۹|E|display=title}}
{{Infobox country
|conventional_long_name = آلمان فدراتیو جومهوریتی
|native_name = {{Native name|de|Bundesrepublik Deutschland|icon=no}}{{efn|name=a|In the recognized minority languages and the most spoken minority [[languages of Germany|language of Germany]]:
:*{{lang-da|Forbundsrepublikken Tyskland}}
:*{{lang-nds|Bundesrepubliek Düütschland}}
:*{{lang-hsb|Zwjazkowa Republika Němska}}
:*{{lang-dsb|Nimska Zwězkowa Republika}}
:*{{lang-rmy|Federalni Republika Jermaniya}}
:*{{lang-fy|Bûnsrepublyk Dútslân}}
:*{{Lang-tr|Almanya Federal Cumhuriyeti}}
}}
|common_name = Germany
|national_motto = {{Lang|de|"{{Lang|de|[[Das Lied der Deutschen|Einigkeit und Recht und Freiheit]]}}"}}{{سخ}}<small>"Unity and Justice and Freedom" (de facto) </small>
|national_anthem = ''[[Deutschlandlied]]''{{سخ}}({{Lang-en|"Song of Germany"}}){{سخ}}<small>(third verse only)</small>{{efn|From 1952 to 1990, the ''Deutschlandlied'' was the national anthem but only the third verse was sung on official occasions. Since 1991, the third verse alone has been the national anthem.<ref name=PresidentsOffice>{{cite web | url = http://www.bundespraesident.de/DE/Amt-und-Aufgaben/Wirken-im-Inland/Repraesentation-und-Integration/repraesentation-und-integration-node.html| title = Repräsentation und Integration | author = Bundespräsidialamt | authorlink = Bundespräsidialamt | language = German | accessdate = ۸ March ۲۰۱۶ | quote =
Nach Herstellung der staatlichen Einheit Deutschlands bestimmte Bundespräsident von Weizsäcker in einem Briefwechsel mit Bundeskanzler Helmut Kohl im Jahr 1991 die dritte Strophe zur Nationalhymne für das deutsche Volk. [In 1991, following the establishment of German unity, Federal President von Weizsäcker, in an exchange of letters with Chancellor Helmut Kohl, declared the third verse [of the Deutschlandlied] to be the national anthem of the German people.]}}</ref>|group=efn}}{{سخ}}[[File:National anthem of Germany - U.S. Army ۱st Armored Division Band.ogg|center]]
|image_flag = Flag of Germany.svg
|image_coat = Coat of Arms of Germany.svg
|image_map = EU-Germany.svg
|map2_width = ۲۵۰px
|map_caption = {{Map caption|location_color=dark green |region=Europe |region_color=dark grey |subregion=the [[اوروپا بیرلیگی]] |subregion_color=green |legend=EU-Germany.svg}}
|official_languages = [[آلمان دیلی]]{{ref|a}}{{efn|[[Danish language|Danish]], [[Low German]], [[سورب دیللری]], [[Romani language|Romany]], and [[Frisian languages|Frisian]] are recognised by the [[European Charter for Regional or Minority Languages]]|group=efn}}
|ethnic_groups = {{Unbulleted list|item_style=white-space:nowrap; |۸۰٫۰٪ [[آلمانلار]] |۱۱٫۶٪ باشقا اورپالی |۳٫۷٪ [[ترک]] |۱٫۷٪ [[آسیالی]] |۰٫۷٪ [[آفریقالی]] |۰٫۵٪ [[آمریکالی]] |۱٫۸٪ باشقا}}
|ethnic_groups_year = ۲۰۱۲<ref name=autogenerated2>{{cite book | author= Bundesamt für Migration und Flüchtlinge | date = January ۲۰۱۴ | title = Migrationsbericht ۲۰۱۲ | trans_title = Migrarion Report ۲۰۱۲ | url= http://www.bamf.de/SharedDocs/Anlagen/DE/Publikationen/Migrationsberichte/migrationsbericht-2012.pdf | format = PDF | language = German | publisher = Bundesministerium des Innern Referat Öffentlichkeitsarbeit | accessdate = ۲۷ July ۲۰۱۴}}</ref>
|religion = {{Unbulleted list|item_style=white-space:nowrap; | ۳۳٫۵٪ دین‌سیز |۲۹٫۵٪ کاتولیسیزم |۲۷٫۹٪ اینجیل‌لی کیلیسا |۵٪ [[ایسلام]] |۳٫۳٪ باشقا مسیحیت |۰٫۸٪ باشقا دین<ref name="EKD2016">[https://www.ekd.de/download/zahlen_und_fakten_2016.pdf Numbers and Facts about Church Life in Germany 2016 Report]. Evangelical Church of Germany. Retrieved 06 December 2016.</ref>}}
|demonym = [[آلمانلار]]
|capital = [[برلین]]{{ref label|aaa|a}}
| footnote_a = {{note|aaa}} [[برلین]] is the sole constitutional capital and ''de jure'' seat of government, but the former provisional capital of the Federal Republic of Germany, [[بون]], has the special title of "federal city" (''{{Lang|de|Bundesstadt}}'') and is the primary seat of six ministries; all government ministries have offices in both cities.
|coordinates = {{Coord|۵۲|۳۱|N|۱۳|۲۳|E|type:city}}
|largest_city = capital
|government_type = [[فدرال حوکومت|فدرال]]{{جب}}[[پارلمانی سیستم]]{{جب}}[[جومهوریت]]
|leader_title1 = [[جومهور باشقانی]]
|leader_name1 = [[Joachim Gauck]]
|leader_title2 = [[آلمانیانین فدرال کانس‌لاری|کانس]]
|leader_name2 = [[آنقلا مرکل]]
|legislature = {{آریت}}
|upper_house = [[بوندسرات]]
|lower_house = [[بوندستاق]]
|sovereignty_type = [[آلمان کیرالیقی|تشکیلات]]
|established_event1 = [[مقدس روم ژرمن ایمپیراتورلوغو|مقدس روم]]
|established_date1 = ۲ فوریه ۹۶۲
|established_event2 = [[آلمان کونفدراسیونو]]
|established_date2 = ۸ ژوئن ۱۸۱۵
|established_event3 = [[آلمان بیرلیشماقی]]
|established_date3 = ۱۸ ژانویه ۱۸۷۱
|established_event4 = [[ویمار جومهوریتی]]
|established_date4 = ۱۱ اوت ۱۹۱۹
|established_event5 = [[غربی آلمانیا]]
|established_date5 = ۲۳ مئی ۱۹۴۹
|established_event6 = [[آوروپا ایقتیصادی بیرلیگی|EEC]] [[اوروپا بیرلیگی|Foundation]]{{efn|[[اوروپا بیرلیگی]] since ۱۹۹۳.|group=efn}}
|established_date6 = ۱ ژانویه ۱۹۵۸
|established_event7 = [[آلمان بیرلیشماقی|بیرلیشماق]]
|established_date7 = ۳ اوکتبر ۱۹۹۰
|area_km2 = ۳۵۷٬۱۶۸
|area_sq_mi = ۱۳۷٬۸۴۷ <!--Do not remove per [[WP:MOSNUM]]-->
|area_rank = ۶۳
|area_magnitude = ۱ E۱۱
|population_estimate = ۸۲٬۱۷۵٬۷۰۰<ref>{{cite web|url=https://www.destatis.de/DE/PresseService/Presse/Pressemitteilungen/۲۰۱۶/۰۸/PD16_295_12411pdf.pdf;jsessionid=۹۹۶EC2DF0A8D510CF89FDCBC74DBAE9F.cae۲?__blob=publicationFile|title=Population at 82.2 million at the end of 2015 – population increase due to high immigration|date=۲۶ August ۲۰۱۶|work=destatis.de}}</ref>
|population_estimate_year = ۲۰۱۵
|population_estimate_rank = ۱۶نجی
|population_density_km2 = ۲۲۷
|population_density_sq_mi = ۵۸۳ <!--Do not remove per [[WP:MOSNUM]]-->
|population_density_rank = ۵۸
|GDP_PPP_year = ۲۰۱۵
|GDP_PPP = $۳٫۸۴۲ تریلیون<ref name=IMF>{{cite web |url=http://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/۲۰۱۵/۰۲/weodata/weorept.aspx?pr.x=۳۸&pr.y=۳&sy=۲۰۱۴&ey=۲۰۲۰&scsm=۱&ssd=۱&sort=country&ds=.&br=۱&c=۱۳۴&s=NGDPD%۲CNGDPDPC%۲CPPPGDP%۲CPPPPC&grp=۰&a= |title=Germany |publisher=International Monetary Fund |date=October ۲۰۱۵ |accessdate=۶ August ۲۰۱۶}}</ref>
|GDP_PPP_rank = ۵
|GDP_PPP_per_capita = $۴۷٬۰۳۳<ref name=IMF />
|GDP_PPP_per_capita_rank = ۲۰
|GDP_nominal = $۳٫۳۷۱ تریلیون<ref name=IMF />
|GDP_nominal_rank = ۴
|GDP_nominal_per_capita_rank = ۲۰
|GDP_nominal_year = ۲۰۱۵
|GDP_nominal_per_capita = $۴۱٬۲۶۷<ref name=IMF />
|Gini_year = ۲۰۱۴
|Gini_change = increase<!--increase/decrease/steady-->
|Gini = ۳۰٫۷ <!--number only-->
| Gini_ref =<ref name=eurogini>{{cite web|title=Gini coefficient of equivalised disposable income (source: SILC)|url=http://appsso.eurostat.ec.europa.eu/nui/show.do?dataset=ilc_di۱۲|publisher=Eurostat Data Explorer|accessdate=۱۳ August ۲۰۱۳}}</ref>
|Gini_rank =
|HDI_year = ۲۰۱۴<!-- Please use the year to which the data refers, not the publication year-->
|HDI_change = increase<!--increase/decrease/steady-->
|HDI = ۰٫۹۱۶ <!--number only-->
|HDI_ref =<ref name="HDI">{{cite web |url=http://hdr.undp.org/sites/default/files/hdr_2015_statistical_annex.pdf |title=۲۰۱۵ Human Development Report |date=۲۰۱۵ |accessdate=۱۴ December ۲۰۱۵ |publisher=United Nations Development Programme}}</ref>
|HDI_rank = ۶
|currency = [[یورو]] ([[Euro sign|€]])
|currency_code = EUR
|time_zone = CET
|utc_offset = +۱
|time_zone_DST = CEST
|utc_offset_DST = +۲
|drives_on = ساغ
|cctld = [[.de]] و [[.eu]]
|calling_code = [[Telephone numbers in Germany|۴۹]]
}}
[[File:Invasions_of_the_Roman_Empire_1.png|thumb|left|300px]]
[[File:Invasions_of_the_Roman_Empire_1.png|thumb|left|300px]]
[[File:HRR_1648.png|thumb|left|300px]]
[[File:GermansAD50.svg|thumb|left|300px]]
'''آلمان''' {{آلمانجا|'''Deutschland'''}}، ({{تلفظ|ˈdɔʏtʃlant}}) رسمی آدی: '''آلمان فدراتیو جومهوریتی''' {{آلمانجا|'''Bundesrepublik Deutschland'''}} [[باتی آوروپا]]دا یئرلشن دؤولت‌دیر. قوزئی ده [[قوزئی دنیزی]]، [[دانمارک]] و [[بالتیک دنیزی]]، دۇغودا [[لهیستان]] و [[چک جومهوریتی]]، گونئی‌ده [[اوتریش]] و [[سوئیس]]، باتی ده ایسه [[فرانسه]]، [[لوکزامبورق]]، [[بلژیک]] و [[هولند]] ایله همسرحددیر.

آلمان ۱۶ فدرال ایالت‌دن {{آلمانجا|'''Bundesländer'''}} عبارت مجلیس‌لی فدرال جومهوریتیدیر. باشکند شهر و اینضیباطی مرکز [[برلین]] شهری‌دیر. دؤولت کیمی آلمان [[۱۸۷۱]]-جی ایلده [[Fransa-Prussiya müharibəsi|فرانسه -پروس ساواشی]]ندن سوْنرا بیرلشدیریلمیش‌دیر. [[ایکینجی دونیا ساواشی]]ندن سوْنرا ایکی حیصّه یه بؤلونن اؤلکه، [[۱۹۹۰]]-جو ایلده یئنی‌دن بیرلش‌دی. [[اوروپا بیرلیگی]]نین یارادیجیلاریندان بیری اوْلان آلمان ۸۱٫۸ میلیون اهالی‌سی ایله آب-ده سای اعتباری‌له بیرینجی یئری تۇتور.<ref>http://www.bbc.com/news/world-europe-17299607</ref>
<ref>http://www.nationsonline.org/oneworld/germany.htm</ref><ref>https://www.lonelyplanet.com/germany</ref><ref>https://www.deutschland.de/en</ref>

[[بیرلشمیش میلتلر قورومو]] (۱۹۷۳)، [[ناتو]] (۱۹۵۵)، [[جی ۸]] و [[جی۴]] تشکیلاتلارینین عضوو اوْلان آلمان دۆنیانین اؤنجول دؤولتلریندن بیریدیر. اؤلکه اۆدم حجمینه گؤره دۆنیانین اۆچونجو بؤیوک ایقتصادیاتینا مالیک اوْلماقلا یاناشی امتهه ایخراجاتینا گؤره بیرینجی، ایدخالاتینا گؤره ایسه ایکینجی یئری تۇتور. ۲۰۰۷-جی ایلده هم [[اوروپا بیرلیگی]]، هم ده گ۸-ین نؤوبه‌لی رهبرلییی خۆصوصیت لرینی حیاتا کئچیریب.
۱۰۰-جی ایلدن اول جرمن خالق‌لاری جرمانیا اولاراق آدلاندیریلان بؤلگه‌ده یاشامیش‌لار.<ref>[http://www.unrv.com/provinces/germania.php M.S. Cermanya hakkında] www.unrv.com</ref> ۱۰. عصردن ۱۸۰۶-جی ایله قدر جرمن بؤلگه‌لری موقددس روما ژرمن ایمپراتورلوغونون بیر پارچاسی اوْلدو. ۱۶. عصر بویونجا قوزئی آلمان بؤلگه‌لری، تئستانت ایصلاحاتیندان مرکزی اوْلدو. ژرمن خالقی ایلک اولاراق ۱۸۷۱-جی ایلده فرانسه -پروسسییا موحاریبه‌سی اسناسیندا خالق-دؤولت حالینا گلدی. ایکی. دونیا دؤیوشو سوْنراسیندا، ۱۹۴۹-جو ایلد، آلمان دؤیوشو قازانان دؤولت‌لر طرفیندن ایکی دؤولته بؤلوندو. بۇ ایکی دؤولت ۱۹۹۰-جی ایل‌ده بیرلشدی‌لر. باتی آلمان داها سوْنرا آدی آوروپا بیرلیگی آوروپا بیرلیگی‌نین ۱۹۵۷دئکی قوروجو عوضولریندن بیری. بیرلشمک‌له شرقی آلمان دا ۱۹۹۳-جو ایل‌ده بۇ بیرلیگه عوضو اوْلموشدور. آلمان شئنگئن بؤلگه‌سینین بیر پارچاسی و آوروپا اورتاق پول واحیدی آورویو ۲۰۰۲-جی ایلده قبول ائتمیش وضعییت‌ده‌دیر.

آلمان بیر فدرال پارلمانتر رئسپوبلیکادیر. اون آلتی اوستان‌دن عیبارت‌دیر (بوندئسلاندئر Bundesländer). باشکندی و ان بؤیوک شهری برلین‌دیر. آلمان بیرلشمیش میلت‌لر تشکیلاتینا، ناتو-یا، G۸ه عوضوودور و کیوتو پروتوکولونون ایمضالامیش‌دیر. آلمان ۲۰۰۷-جی ایله گؤر، عومومی داخیلی محصول {{فارسجا| تولید ناخالص داخلی}} گؤره دونیانین ۳. بؤیوک ایقتیصادیاتی و ان چوْخ ایخراجات رئال‌لاشدیران اؤلکه‌سیدیر. اؤلکه دونیادا توسعه اوچون ان چوْخ هدیهده بونونان ایکینجی اؤلکه مؤوقع‌سینده‌دیر.<ref>[http://www.topnews.in/germany-worlds-second-biggest-aid-donor-after-us-229970 Almanya, ABD'den sonra en çok bağış yapan ülke] TopNews, India, Retrieved 2008, 04-10.</ref> بونا قارشی اؤلک، حربی خرجله‌مه بودجه‌سی اولاراق ۶. سیرادادیر.<ref>{{Cite web | url = http://www.sipri.org/contents/milap/milex/mex_major_spenders.pdf/download | başlık = En çok askeri harcama yapan on beş ülke | erişimtarihi = ۲۳-۰۸-۲۰۰۷ | yayımcı = Stockholm International Peace Research Institute | tarih = ۲۰۰۶ | iş = Askeri harcamalar araştırması}}</ref> اؤلکه، ایجتیماعی تهلوکه‌سیزلیک سیستمی‌یله یوکسک حیات سَوییه‌سینه مالیک‌دیر. آلمان، آوروپا مسئله‌لرینده یوکسک اؤلکه اهالیسی و ایقتیصادی گئلیشمیشلیغی‌یله دونیا سَوییه‌سینده کیلیدی رول اویناماقدادیر.<ref>[http://www.iht.com/articles/۲۰۰۸/۰۴/۰۴/europe/poll.php Avrupa'nın lideri?] International Herald Tribune. Nisan 4, 2008.[[نیسان (عبری)]].</ref> آلمان بیر چوْخ [[علم]] وتکنولوژی ساحه‌سینده لیدر وضعییت‌ده اولاراق قبول ائدیلمیشدیر.<ref>[http://www.innovations-report.de/html/berichte/informationstechnologie/bericht-109339.html Güvenli geleceğe güvenli tekonojiyle] www.innovations-report.de. Mayıs 7, 2008. [[Mayıs|۰۴–۰۴]].</ref>

== تاریخ ==
== تاریخ ==
=== آلمان قبیله‌لری ===
=== آلمان قبیله‌لری ===

‏۱۷ مارس ۲۰۱۸، ساعت ۲۰:۱۶ نوسخه‌سی

موختصات: موختصات: Unable to parse latitude as a number:۵۱

آلمان فدراتیو جومهوریتی
Bundesrepublik Deutschland[a]
Germany بایراغی
بایراق
میلی نیشان of Germany
میلی نیشان
شوعار: "Einigkeit und Recht und Freiheit"
"Unity and Justice and Freedom" (de facto)
میلی مارش: Deutschlandlied
(اینگیلیسجه: "Song of Germany")
(third verse only)[b]
فایل:National anthem of Germany - U.S. Army ۱st Armored Division Band.ogg
 آلمان یئری نقشه اوستونده (dark green) – in اوروپا (green & dark grey) – in the اوروپا بیرلیگی (green)  –  [Legend]
 آلمان یئری نقشه اوستونده (dark green)

– in اوروپا (green & dark grey)
– in the اوروپا بیرلیگی (green)  –  [Legend]

پایتخت
و بؤیوک شهری
برلین[a]
موختصات: Unable to parse latitude as a number:۵۲
رسمی دیللرآلمان دیلی[۱][c]
اتنیک قروپلار
(۲۰۱۲[۲])
دین
  • ۳۳٫۵٪ دین‌سیز
  • ۲۹٫۵٪ کاتولیسیزم
  • ۲۷٫۹٪ اینجیل‌لی کیلیسا
  • ۵٪ ایسلام
  • ۳٫۳٪ باشقا مسیحیت
  • ۰٫۸٪ باشقا دین[۳]
دمونیم(لر)آلمانلار
دؤولتفدرال
پارلمانی سیستم
جومهوریت
Joachim Gauck
• کانس
آنقلا مرکل
قانون اوقانی
• یوخاری مجلیس
بوندسرات
• آشاغی مجلیس
بوندستاق
تشکیلات
۲ فوریه ۹۶۲
۸ ژوئن ۱۸۱۵
۱۸ ژانویه ۱۸۷۱
۱۱ اوت ۱۹۱۹
۲۳ مئی ۱۹۴۹
۱ ژانویه ۱۹۵۸
۳ اوکتبر ۱۹۹۰
اراضی
• جمعی
لوآ خطاسیماژول:Convert-ین 1851-جی/جو خطینده: attempt to index local 'en_value' (a nil value). (۶۳)
جمعیت
• ۲۰۱۵ تخمینی
۸۲٬۱۷۵٬۷۰۰[۴] (۱۶نجی)
• سیخیلیق
لوآ خطاسیماژول:Convert-ین 1851-جی/جو خطینده: attempt to index local 'en_value' (a nil value). (۵۸)
جی‌دی‌پی (PPP)۲۰۱۵ تخمینی
• جمعی
$۳٫۸۴۲ تریلیون[۵] (۵)
• آدام‌باشی
$۴۷٬۰۳۳[۵] (۲۰)
جی‌دی‌پی (نامینل)۲۰۱۵ تخمینی
• جمعی
$۳٫۳۷۱ تریلیون[۵] (۴)
• آدام‌باشی
$۴۱٬۲۶۷[۵] (۲۰)
جینی (۲۰۱۴)Negative increase ۳۰٫۷[۶]
Error: Invalid Gini value
اچ‌دی‌آی (۲۰۱۴)Increase ۰٫۹۱۶[۷]
Error: Invalid HDI value · ۶
پول واحیدییورو (€) (EUR)
چاغ بؤلگه‌سیUTC+۱ (CET)
• یای (دی‌اس‌تی)
UTC+۲ (CEST)
سوروجولوک طرفیساغ
تیلفون کودو۴۹
ایزو ۳۱۶۶ کودوDE
اینترنت ال‌تی‌دی.de و .eu
  1. ^  برلین is the sole constitutional capital and de jure seat of government, but the former provisional capital of the Federal Republic of Germany, بون, has the special title of "federal city" (Bundesstadt) and is the primary seat of six ministries; all government ministries have offices in both cities.

آلمان آلمانجا: Deutschland، (دربارهٔ این پرونده تلفظ کؤمک·ایطلاعات) رسمی آدی: آلمان فدراتیو جومهوریتی آلمانجا: Bundesrepublik Deutschland باتی آوروپادا یئرلشن دؤولت‌دیر. قوزئی ده قوزئی دنیزی، دانمارک و بالتیک دنیزی، دۇغودا لهیستان و چک جومهوریتی، گونئی‌ده اوتریش و سوئیس، باتی ده ایسه فرانسه، لوکزامبورق، بلژیک و هولند ایله همسرحددیر.

آلمان ۱۶ فدرال ایالت‌دن آلمانجا: Bundesländer عبارت مجلیس‌لی فدرال جومهوریتیدیر. باشکند شهر و اینضیباطی مرکز برلین شهری‌دیر. دؤولت کیمی آلمان ۱۸۷۱-جی ایلده فرانسه -پروس ساواشیندن سوْنرا بیرلشدیریلمیش‌دیر. ایکینجی دونیا ساواشیندن سوْنرا ایکی حیصّه یه بؤلونن اؤلکه، ۱۹۹۰-جو ایلده یئنی‌دن بیرلش‌دی. اوروپا بیرلیگینین یارادیجیلاریندان بیری اوْلان آلمان ۸۱٫۸ میلیون اهالی‌سی ایله آب-ده سای اعتباری‌له بیرینجی یئری تۇتور.[۸] [۹][۱۰][۱۱]

بیرلشمیش میلتلر قورومو (۱۹۷۳)، ناتو (۱۹۵۵)، جی ۸ و جی۴ تشکیلاتلارینین عضوو اوْلان آلمان دۆنیانین اؤنجول دؤولتلریندن بیریدیر. اؤلکه اۆدم حجمینه گؤره دۆنیانین اۆچونجو بؤیوک ایقتصادیاتینا مالیک اوْلماقلا یاناشی امتهه ایخراجاتینا گؤره بیرینجی، ایدخالاتینا گؤره ایسه ایکینجی یئری تۇتور. ۲۰۰۷-جی ایلده هم اوروپا بیرلیگی، هم ده گ۸-ین نؤوبه‌لی رهبرلییی خۆصوصیت لرینی حیاتا کئچیریب. ۱۰۰-جی ایلدن اول جرمن خالق‌لاری جرمانیا اولاراق آدلاندیریلان بؤلگه‌ده یاشامیش‌لار.[۱۲] ۱۰. عصردن ۱۸۰۶-جی ایله قدر جرمن بؤلگه‌لری موقددس روما ژرمن ایمپراتورلوغونون بیر پارچاسی اوْلدو. ۱۶. عصر بویونجا قوزئی آلمان بؤلگه‌لری، تئستانت ایصلاحاتیندان مرکزی اوْلدو. ژرمن خالقی ایلک اولاراق ۱۸۷۱-جی ایلده فرانسه -پروسسییا موحاریبه‌سی اسناسیندا خالق-دؤولت حالینا گلدی. ایکی. دونیا دؤیوشو سوْنراسیندا، ۱۹۴۹-جو ایلد، آلمان دؤیوشو قازانان دؤولت‌لر طرفیندن ایکی دؤولته بؤلوندو. بۇ ایکی دؤولت ۱۹۹۰-جی ایل‌ده بیرلشدی‌لر. باتی آلمان داها سوْنرا آدی آوروپا بیرلیگی آوروپا بیرلیگی‌نین ۱۹۵۷دئکی قوروجو عوضولریندن بیری. بیرلشمک‌له شرقی آلمان دا ۱۹۹۳-جو ایل‌ده بۇ بیرلیگه عوضو اوْلموشدور. آلمان شئنگئن بؤلگه‌سینین بیر پارچاسی و آوروپا اورتاق پول واحیدی آورویو ۲۰۰۲-جی ایلده قبول ائتمیش وضعییت‌ده‌دیر.

آلمان بیر فدرال پارلمانتر رئسپوبلیکادیر. اون آلتی اوستان‌دن عیبارت‌دیر (بوندئسلاندئر Bundesländer). باشکندی و ان بؤیوک شهری برلین‌دیر. آلمان بیرلشمیش میلت‌لر تشکیلاتینا، ناتو-یا، G۸ه عوضوودور و کیوتو پروتوکولونون ایمضالامیش‌دیر. آلمان ۲۰۰۷-جی ایله گؤر، عومومی داخیلی محصول فارسجا: تولید ناخالص داخلی گؤره دونیانین ۳. بؤیوک ایقتیصادیاتی و ان چوْخ ایخراجات رئال‌لاشدیران اؤلکه‌سیدیر. اؤلکه دونیادا توسعه اوچون ان چوْخ هدیهده بونونان ایکینجی اؤلکه مؤوقع‌سینده‌دیر.[۱۳] بونا قارشی اؤلک، حربی خرجله‌مه بودجه‌سی اولاراق ۶. سیرادادیر.[۱۴] اؤلکه، ایجتیماعی تهلوکه‌سیزلیک سیستمی‌یله یوکسک حیات سَوییه‌سینه مالیک‌دیر. آلمان، آوروپا مسئله‌لرینده یوکسک اؤلکه اهالیسی و ایقتیصادی گئلیشمیشلیغی‌یله دونیا سَوییه‌سینده کیلیدی رول اویناماقدادیر.[۱۵] آلمان بیر چوْخ علم وتکنولوژی ساحه‌سینده لیدر وضعییت‌ده اولاراق قبول ائدیلمیشدیر.[۱۶]

تاریخ

آلمان قبیله‌لری

فایل:Germanic tribes (۷۵۰BC-۱AD).png
آلمان قبیله‌لری‌نین یاییلماسی

آلمان قبیله‌لری‌نین، تونچ چاغیندا و یا دمیر چاغی‌نین درحال اولینده اورتایا چیخدیغی تخمین ائدیلیر. م. اؤ ۱. عصرده، گونئی اسکاندیناوییا و قوزئی آلماندان گلن قبیله‌لر، جنوبا، شرقه و قربه یاییلاراق کلت‌لرله، گالیالی‌لارلا، ایسلاولارلا، بالتیک قبیله‌لری‌یله و ایران خالق‌لاری ایله علاقه‌یه گیردیلر. ائرکن ژرمن تاریخی حاقیندا بیلینن‌لر، روما ایمپیراتورلوغو زامانینداکی معلومات‌لارلا محدوددور.[۱۷]

آوگوستوس رهبرلیگینده کیروما ایمپیراتورلوغو زامانیندا، رومالی گئنئرال جئرمانیایا هوجوم‌لارا باشلادی. ژرمن قبیله‌لری بۇ سیرادا دؤیوش تاکتیکالارینی اؤیرندیلر. بۇ اسنادا شخصییت‌لرینی موحافیظ‌ه ائتمه‌گی باجاردیلار. ۹-جی ایل‌ده، طرفیندن ایداره اوْلونان روما لئژیونو، چئروسکئرلئرین لیدئری طرفیندن واروس دؤیوشونده مغلوب اوْلدو. بئلج، تونا و رئن چای‌لاری آراسیندا سرحدلرینه قدر گئنیشلندی. ۱۰۰ اطرافیندا طلب، تاجیتوسون ژرمن‌لر اوزرینده یازدیغی اثره گؤر، ژرمن قبیله‌لری بۇ گونون موعاصیر یوردلار تونا و رئن چایی آراسینداکی بؤلگه‌یه یئرله‌شدیلر. ۳. عصر اطرافیندا بیر نئچه بؤیوک ژرمن قبیله‌سی اورتایا چیخدی. آلامان‌لار، فرانک‌لار، ساکسون‌لار، فریزلر، جهاتتی‌لر، سیجامبری‌لر بۇنلاردان بعضی‌لری. ۲۶۰ اطرافیندا، ژرمن خالق‌لاری، تونانی کئچیب روما ایداره‌سینده‌کی ساحه‌لره گیرمه‌یه باشلادیلار.[۱۸]

روما آلمان ایمپیراتورلوغو (۹۶۲–۱۸۰۶)

اورتا عصرلر بؤلونموش دوولت‌چیک‌لرینی شارلمان بیر آرایا گتیردی.[۱۹] ۲۵ دئکابر ۸۰۰-دن واتیکان‌دا کراللیق تاجینی گئیه‌رک کارولئنژ ایمپراتورلوغونو قوردو.[۲۰] ۸۴۳-جی ایله گلیندیگینده بۇ دؤولت اوچ پارچایا آیریلدی و دهییشیک‌لیک‌لره اوغرایاراق وارلیغینی ۱۸۰۶-جی ایله قدر داوام ائتدیردی. دؤولت، ائیدئر چاییندان آرالیق دنیزینه قدر یاییلدی. دؤولت، موقددس روما ایمپیراتورلوغو اولاراق بیلینسه‌ده، ۱۴۴۸-جی ایل‌ده اعتیبارن رسمی اولاراق آلمان خالقی‌نین موقددس روما ایمپیراتورلوغو (ساجروم رومانوم ایمپئریوم ناتیونیس گئرمانیج) اولاراق خاطیرلانمیش‌دیر.[۲۱]

اوتتو خاندانی (۹۱۹–۱۰۲۴) دؤوروند، ۹۶۲-جی ایل‌ده؛ لورراینه، ساکسونییا، فرانجونیا، سوابییا، تهورینگئن و باویئرا دوک‌لوک‌لری بیرلشدیریلدی و آلمان کرالینا موقددس روما ژرمن ایمپراتورو اولاراق تاج گئیدیریلدی.[۲۲] موقددس روما ژرمن ایمپیراتورلوغو، سالیان سولاله‌سی‌نین (۱۰۲۴–۱۱۲۵) یؤنتیمینده‌ایکن قوزئی ایتالییانی و بورگونیایی اله کئچیردی. بونا قارشی ایمپراتورلار، باشا کئچمه مؤوضوع‌سوندا چکیشمه‌لره گیرینجه گوج‌لرینی ایتیردیلر.[۲۳] هوهئنستاوفئن خاندانی‌نین (۱۱۳۸–۱۲۵۴) رهبرلیگی آلتیندا، آلمان شاهزاده‌لری، گونئی و شرقده‌کیسلاویان توْرپاق‌لارینداکی تاثیرلرینی آرتیردیلار. بورا یئرله‌شن آلمان ایممیقرانت‌لار خانسا بیرلیگینی قوراراق تیجارت‌ده توسعه و او گونون آوروپاسینا گؤر، اوْلدوقجا زنگین وضعییته گلدیلر.[۲۴]

ایمپیراتورلوق‌دان شاهزاده سئچیمی تشکیلاتی (۱۳۴۱ پارشومئنی)

۱۳۵۶دا اعلان ائدیلن فرمان‌لا حؤکمدارلیق سئچیمی ایله علاقه‌دار بیر سیرا ده‌ایشیک‌لیک‌لر ائدیلدی. بونا گؤره کرالی، باشپیسکوپوسلوکلاردان و تاثیرلی اوستان‌لرده‌کی شاهزاده‌لرین ایشتیراکی ایله عیبارت اوْلان یئددی نفرلیک بیر هئیت سئچه‌جک‌دی.[۲۵] ۱۵. عصردن اعتیبارن، کرال یالنیز هابسبورگ خاندانینا عوضو کس‌لردن اوْلموشدور.

۱۵۱۷-جی مارتین لوتئر وظیفه‌سینی سوءایستیفاده ائدن روما کاتولیک کیلسه‌سینه قارشی ۹۵ مادده‌لیک بیر بیان‌نامه حاضیرلایاراق پروتئستانت ایصلاحاتی‌نین باشلاتدی. ۱۵۳۰دان سوْنرا، لوتئرجیلیک کاتولیک کیلسه‌سیندن آیریلدی و بیر چوْخ آلمان اوستانینده رسمی دین قبول ائدیلدی. بونون اوزرینه، آلمان اؤلکه‌سی‌نی خاراب ائدن اوتوز ایل دؤیوش‌لری (۱۶۱۸–۱۶۴۸) باشلادی.[۲۶] آلمان اوستان‌لرینده‌کی اهالی تخمینن% ۳۰ نیسبتینده آزالدی.[۲۷] ۱۶۴۸ده ایمضالانان وئستفالیا آندلاشماسی بۇ دین دؤیوشونو بیتیردی. دؤیوشون سوْنوندا کراللیق، بیر چوْخ موستقیل اوستانه آیریلدی. ۱۷۴۰دا سوْنرا، آوسترییادا حؤکم سورن هابسبورگ خاندانی و پروسیا دؤولتی، آلمان اوستان‌لری‌نی اؤز یانلارینا چکیب اؤلکه‌یه تامامیله حؤکم ائتمه‌یه چالیشدیلار. موقددس روما ژرمن ایمپیراتورلوغو ۱۸۰۶-جی ایل‌ده ناپولئون موحاریبه‌لری زامانی تامامیله ییخیلدی.[۲۸]

برپا و قییام (۱۸۱۴–۱۸۷۱)

فرانکفورت مجلیسی، ۱۸۴۸

ناپولیون بوناپارتین تاخت‌دان دوشمه‌سیندن سوْنرا ۱۸۱۴-جی ایل‌ده توپلانان وییانا کونقرئسینده آلینان قرارلارلا آلمان کونفدراسیونو آدی آلتیندا ۳۹ دنه موستقیل آلمان اوستانی قورولدو. بۇ کونفدراسیونو لیدئرلیگینه اوتریش-ماجاریستان ایمپیراتورلوغو سئچیلدی. ویانا کونقرئسینه رئاکسییا اولاراق آوروپانین موختلیف اؤلکه‌لرینده قییام‌لار چیخدی. خوصوصی‌له آلماندا علم و فلسفه‌ده گؤرولن توسعه و لیبئرالیزم آخینی خالق‌لارین حاق‌لاری‌نی زنگینده اساس فاکتور اوْلدو. بۇ مودت‌ده آلمان خالقی‌نین اکثرییتی فرانسیز اینقیلابی‌نین و میللیت‌چیلیک آخینیندان تاثیرلندیلر. خالق، میللی بیرلیگین تأمین ائدیلمه‌سینی ایسته‌ایردی. سئچیلن قوروجو مجلیس، ۱۳ مای ۱۸۴۸ده فرانکفورت‌دا بیر کونستیتوسییا حاضیرلاماق اوچون توپلاندی. ۲۸ مارت ۱۸۴۹دا کونستیتوسییا قبول ائدیلدی. بۇ حرکتی تمثیل ائدن قارا، قیرمیزی و قیزیل ساریسی رنگ‌لر داها سوْنرا آلمان بایراغینا رنگ وئرمیشدیر.[۲۹]

۱۸۴۸ اینقیلاب‌لاری نتیجه سینده فرانسه دا جومهوریت اعلان ائدیلدی. بۇ حرکتین موفقیته چاتماسی اوزرینه آلمان اینتئللئکتوال‌لار و خالق دا قییام باشلاتدیلار.[۳۰] باشلانغیجدا حؤکمدارلار طلب ائدیلن لیبئرال حوقوق‌لاری تصدیق‌له‌دی. پروسیا کرالی دؤرد. فریئدریجه ویلهئلمه بیر سیرا حوقوق‌لاری آلینمیش شکیلده کراللیق تکلیف ائدیلدی. لاکین او، بونو ردد ائتدی. چونکی قبول ائتسه‌یدی، تاجی تانری‌نین عینایت‌ینه دئییل، مجلیسین حوضوروندا گئیه‌جک و مجلیسه باغلی اولاجاقدی.[۳۱] اؤلوموندن سوْنرا یئرینه بیر. ویلهئلم کئچدی. ۱۸۶۲-جی ایل‌ده، باش ناظیر اوتتو وون بیسمارجکی تعیین ائتدی. بیسمارک دانیمارکایلا ۱۸۴۶-جی ایل‌ده ائدیلن دؤیوشده بیر قیسیم یئرلری اله کئچیردی. ائرته‌سی ایل ائدیلن دؤیوش‌لرده اوتریش (اتریش) اوردوسونو مغلوب ائده‌رک قوزئی آلمان کونفئدئراسیونونو قوردو. اوتریش بۇ کونفدراسیونو خاریجینده بوراخیلدی.

آلمان ایمپاراتورلوغو (۱۸۷۱–۱۹۱۸)

Versailles'da Alman İmparatorluğu'nun kurulması,۱۸۷۱. Bismarck ortadaki beyaz üniformalı

برلین میللی تمل‌لره سؤیکنن موعاصیر آلمان ائدیلن راضیلاشمالار ۱۸۷۱-جی ایل‌ده قورولدو. اؤلکه‌نین قوروجوسو پروسیا کرال‌لیغی‌یدی. فرانسه -پروسسییا موحاریبه سیندن سوْنرا، ۱۸ یانوار ۱۸۷۱-جی ایل‌ده وئرسایللئسدا آلینان قرارلاردا ایمپیراتورلوق اعلان ائدیلدی.[۳۲] ایمپراتورلوغا هوهئنزوللئرن خاندانی حؤکم ائتدی. باشکند بئرلین ائدیلدی. ایمپیراتورلوق بوتون داغینیق آلمان دوولت‌چیک‌لرینی ایچینه آلیناراق قورولدو لاکین اوتریش بۇ بیرلیگین خاریجینده بوراخیلدی. اؤلکه ۱۸۸۴ده اعتیبارن آوروپا خاریجینده موستملکه‌لر قورماغا باشلادی.[۳۳]

ایمپراتورلوغون اینشاسی اثناسیندا تاختدا اوْلان بیر ویللیام خاریجی سییاستده آلمانی دیگر بؤیوک دؤولت‌لر کیمی گوج‌لو و اعتیبارلی بیر وضعییته گتیرمک اوچون مشغول اوْلموشدور. فرانسه دان دیپلوماتیک اولاراق اوزاق دورولمایا چالیشیلمیش، دؤیوشدن کاچینیلمیشتیر. ایکی. ویلهئلم دؤورونده، آلمان، دیگر آوروپا گوج‌لری کیمی ایمپئریال بیر سیاست ایزله‌میش و زامان-زامان موستملکه‌لری مؤوضوع‌سوندا قونشو دؤولت‌لرله ضیدییت‌لرین گیرمیشدیر. بو، بیر سیرا دوستلوق‌لاری زده‌له‌میش و آلمانیا قارشی فرانسه، بیرلشمیش کراللیق و روسیه ایمپیراتورلوغو بیر راضیلاشما ایمضالایاراق قوطب مئیدانا گتیرمیشدیر. آلمان ایسه یالنیز اوتریش-ماجاریستان ایمپیراتورلوغو ایله ایتتیفاق قورابیلمیش‌دیر.[۳۴]

آلمانین ایمپئریال سییاستی اؤلکه خاریجینه داشمیش و دؤولت دیگر آوروپا گوج‌لری کیمی آفریقانین پایلاشماسینا قاتیلمیشدیر. بئرلین کونفرانسیندا بۇ قیطعه آوروپا گوج‌لرینه پای ائدیلمیش‌دیر. آلمانین پایینا آلمان شرق آفریقاسی، آلمان قوزئی غربی آفریقاسی، توقو و کامئرون دوشدو. بؤیوک گوج‌لر آراسی آفریقادا اوْلان بۇ موباریزه بیر. دونیا دؤیوشونون سبب‌لریندن بیری اولاجاقدی.[۳۵]

۲۸ اییون ۱۹۱۴د، سارایئوودا اوتریش-ماجاریستان ایمپیراتورلوغو شاهزاده‌سی ائرسه-هئرسوق فرانس فئردیناند سوءقصد تشکیل ائدیلمه‌سی بیر. دونیا دؤیوشونو باشلاتدی. آلمانین آرالاریندا اوْلدوغو ایتتیفاق دؤولت‌لری، اعتیلاف دؤولت‌لری‌نه قارشی ۴ ایل داوام ائدن دؤیوش‌لر نتیجه سینده مووففقیت‌سیز اوْلدو. آلماندا نویابر ۱۹۱۸-جی ایلده قییام یاشاندی و ایمپراتور ایکی. ویلهئلم، تاخت‌دان ایمتیناع ائتمک مجبوریتینده قالدی. ۱۱ نویابردا آتش‌کس اعلان ائدیلدی. ۲۸ اییون ۱۹۱۹دا وئرسایللئس باریش آندلاشماسی ایمضالاندی. لاکین موقاویله شرط‌لری آلمانی آلچالدیجی تاپیلدی، بۇ وضعیت اؤلکه‌ده میللیتچیلیگی آرتیردی و خالق یاواش-یاواش ناسیزم آخینی اطرافیندا بیرلشمه‌یه باشلادی.[۳۶]

وئیمار جوموریتی (۱۹۱۹–۱۹۳۳)

جومهورباشقانی پاول فن هیندنبورق

موفقیت‌لی کئچن نویابر ۱۹۱۸ قییامی‌نین سوْنرا جومهوریت ائلان ائدیلدی. دؤولت باشچی‌سی فریئدریجه ائبئرت طرفیندن ۱۱ آوقوست ۱۹۱۹دا قورولوشو اعلان ائدیلن دؤولت، آدینی میللی مجلیسین یئنی کونستیتوسییانی یاراتماق اوچون توپلاندیغی وئیمار شهریندن آلیر. داها اول روسا لوخئمبورگ و کارل لیئبکنئجهت ۱۹۱۸-جی ایل‌ده آلمان کومونیست پارتییاسینی قورموشدولار. بونون خاریجینده آلمان ایشچی پارتییاسی ایسه یانوار ۱۹۱۹-جو ایلده قورولدو. حیزب داها سوْنرا آدینی ناسیونال سوسیالیست آلمان ایشچی پارتییاسینا دؤنوشدورجک‌دی.

بؤیوک بوحران (۱۹۲۹-اونجو ایلده یارانان بویوک ایقتیصادی بوحران)، وئرسایللئس آندلاشماسی طرفیندن دیکته ائدیلن آغیر صولح شرط‌لریندن و اوزون بیر سیلسیله قئیری-ثابیت حؤکومت‌لردن ضرر گؤرن آلمانداکی سیاسی کوتله‌لر، سیاسی سیستم‌لری اوْلان مجلیس سیستمله اؤزلرینی داها آز قایناشدیرماق باشلامیش‌لار. مشهور بیر ساغچی (مونارشیست، völkisch، و نازی) Dolchstoßlegende یئنی آلمانین بیر دونیا دؤیوشونو حربی مغلوبیت سببی‌یله دئییل ده آلمان اینقیلابی سببی‌یله ایتیردیگینی ایدیعا ائدن بیر سیاسی میت بۇ وضعیتی داها دا پیس‌لش‌دیرمیش‌دی. دیگر طرف‌دن، رادیکال سولچو کومونیست‌لر، مثلاً ایسپارتاکوس بیرلیگی، «کاپیتالیست رهبرلیگی» اولاراق گؤردوکلری سیستمی بیر راتئرئپوبلیک قورماق مقصدی‌یله ییخماق ایسته‌ایردیلر.[۳۷]

بیر چوْخ حیزب طرفیندن یاری حربی (پارامیلیتئر) گوج‌لر قورولموشدو و سیاسی سبب‌لرله مین‌لرله جینایت ایشلنمیشدی. پارامیلیتئر گوج‌لر سئچیجی‌لرین گؤزونو قورخوتماق‌دا و اونسوز دا یوکسک ایش‌سیزلیک سَوییه‌سی و یوخسوللوق‌دان دؤیوشن اوْلان خالق‌دا شیددت و نیفرت توخوم‌لاری اکمک‌ده‌ایدی‌لر. بیر سیلسیله مووففقیت‌سیز کابینئتده سوْنرا، جومهوریت باشچیسی پاول وون هیندئنبورگ، هم چوْخ آلترناتیو گؤرمه‌مه‌سیندن هم‌ده ساغچی دانیشمالاری‌نین تضییقی سببی‌ایله، ۳۰ یانوار ۱۹۳۳ده آدولف هیتلئری آلمان کانسلئری اولاراق آتامیش‌دیر.[۳۷]

اوچونجو ایمپیراتورلوق (۱۹۳۳–۱۹۴۵)

فایل:Adolf Hitler-۱۹۳۳.jpg
آدولف هیتلئر، اوچونجو ایمپاراطورلوغون صدراعظمی (۱۹۳۳).

فئورال ۱۹۳۳د، آلمان مجلیسی اوتاچکیلدی. صاباحی‌سی گون بعضی تمل دئموکراتیک حوقوق‌لار حذف اوْلوندو. هیتلر، بوتون قانون‌وئریجیلیک و ایجرا صلاحییت‌لرینی اؤزونده ییغدی. بونونلا علاقه‌دار قرار مجلیسده آلینارکن آلمان ایجتیماعی دئموکرات پارتییاسی لاییحه‌نین قارشیسیندا دایاندی، لاکین کومونیست‌لرین مجلیس‌ده‌کی۸۱ کورسوسو، بۇ قرارین چیخماسینا مانیعه اولا بیلمه‌دی.[۳۸] یئنه کونستیتوسییادا ائدیلن بیر سیرا ده‌ایشیک‌لیک‌لر اؤلکه‌ده تک حیزب رژیمینین اورتایا چیخماسینی تأمین ائتدی. صنایع ساحه‌سینه سهمیه قویولدو. بئله‌جه صنایع یالنیز کیفایت قدر اساس احتییاج مادده‌سی چیخاراجاق، بونون خاریجینده بوتون ایستئحصال گوجونو سیلاح صنایع‌اینده حرکت وئریلدی.[۳۹] ۱۹۳۶-جی ایل‌ده آلمان بیرلیک‌لری وئرسایللئس سازیشینه گؤره سیلاح‌سیز بؤلگه اوْلان رئن-روهئر بؤلگه‌سینه گیردیلر. اینگیلتره باش ناظیری نئویللئ چامبئرلاین‌ین (Neville Chamberlain) حادیثه‌نی یاتیرماق سییاستینین قئیری-کافی اوْلدوغو گؤرولدو. بوندان جسارت ائدن هیتلئر ۱۹۳۸-جی ایل‌ده اعتیبارن یاییلما سییاستینی تطبیقه باشلادی. ایکی جبهه‌ده بیردن دؤیوشمک‌دن چکینن هیتلئر، سووئت‌لر بیرلیگی ایله، داها سوْنرا اؤزونون پوزاجاغی، مولوتوو-ریببئنتروپ سالدیرمازلیک پاکتی (پئیمانی) ایمضالادی.

۱۹۳۹دا، میلتچیلیگین حددیندن آرتیغا قاچماسی نتیجه‌سی آلمان، پولشانی، ایلدیریم دؤیوشو تاکتیغییله ایشغال ائتدی. بونو ایزله‌ین ایکی گونده بریتانییا و فرانسه دؤیوش دئکلاراسیون‌لار نشر آلمانیا دؤیوش اعلان ائتدیلر. بو، ایکینجی دونیا موحاریبه‌سی‌نین باشلاماسی معناسینی وئریردی. آلمان چوْخ آردیجیل بیر شکیلده آوروپانین اهمییت‌لی بیر قیسیمینی دیرک یا دا بیلواسیطه یولدان نظارت ائتمه‌گی باجاردی.

فایل:Potsdamer Platz ۱۹۴۵.jpg

۲۲ اییول ۱۹۴۱-جی ایل‌ده، هیتلئر، سووئت‌لر بیرلیگی ایله ائدیلن پاکتی (پئیمانی) تک طرفلی لغو ائتدی، شرق جبهه‌سینی آچدی و بارباروسسا هارئکاتینی باشلاتدی. قیسا بیر موددت سوْنرا یاپونییا ایمپیراتورلوغو، بیرلشمیش دؤولت‌لرین پئارل هاربور بازاسینا هوجوم تشکیل ائتدی. آلمان، بیرلشمیش دؤولت‌لرین دؤیوش اعلان ائتدی. آلمان اوردوسوْنون، سووئت‌لر بیرلیگینه قارشی دؤیوش باشلانغیجیندا سورعت‌له توسعه ائتدیردیگی هوجوم‌لار ایستالینگراد دؤیوشوی‌له سوْنا چاتدی. موسکوا یولونو آچماق اوچون ائدیلن بۇ دؤیوشده آلمان اوردولاری مغلوب اوْلدو. آردیندان، آلمان اوردولاری شرق جبهه سیندن گئری چکیلمک مجبوریتینده قالدی. نورماندییا چیخارماسی، دؤیوشون باتی جبهه سینده‌کی دؤنوش نؤقطه‌سی اوْلدو. موتتفیق قوووه‌لری، نورماندییا ساحیل‌لرینه چیخارما ائده‌رک سورعت‌لی بیر شکیلده آلمان حاکیمیتینده‌کی بؤلگه‌لرده ایره‌لی‌له‌دیلر. بو، آلمان اوچون دؤیوشون سونو اوْلدو. ۸ مای ۱۹۴۵-جی ایل‌ده قیرمیزی اوردو، بئرلینی ایداره‌سی آلتینا آلدی.

نازی حؤکومتی، داها سوْنرالاری هولوکوست اولاراق تعیین اوْلوناجاق سوی‌قیریم‌لا، یهودی‌لری، کومونیست‌لر، رومان‌لار، ائشجینسل (هم‌جنس‌گرالار)، یهوه‌نین شاهیدلرین، سیاسی رقیب‌لری‌نی، کئشیش‌لری، الیله اورتادان قالدیرما سییاستی ایزله‌دی. نازی آلمانسی دؤورونده تخمینن اون بیر میلیون آدام هولوکوست‌دا سوی‌قیریم‌ا اوغرادی. بۇنلارین آلتی میلیونو یهودی، اوچ میلیونو پولونیالی‌ایدی. ایکینجی دونیا دؤیوشو و ناسیست سوی‌قیریم‌لاری، آوروپادا تخمینن ۳۵ میلیون اینسانین جانینا مال اوْلدو.[۴۰]

بؤلونمه و بیرلشمه (۱۹۴۵–۱۹۹۰)

فایل:Deutschland Bundeslaender ۱۹۵۷.png
۱۹۴۹'دن سوْنرا ایکی آلمان دوولت‌لری‌نه و بولونموش شهییر بئرلینه ایکینجی دونیا ساواشی‌نی قازانان گوج‌لر طرفیندن شکیل وئریلدی. قربی آلمان آمریکا، اینگیلتره و فرانسه ایداره‌ائتمه‌سی آلتیندا، شرقی آلمان ایسه سووئت‌لر ایداره‌چی‌لیک آلتینا وئریلدی.

بو دؤیوش‌ده تخمینن اون میلیون عسگر و آلمان وطنداش اوْلوب-اؤلوموایله نتیجلنمیشدی. اودئر چایی‌نین شرقین‌دکی گئنیش توْرپاق‌لار ایتیریلمیش؛ یئنی سرحدلر خاریجینده قالان باشقا اؤلکه‌لردکی اون بئش میلیون آلمان، بۇ اؤلکه‌لر طرفین‌دن دئپورتاسیا ائدیلمیش؛ بیر چوْخ بؤیوک شهر تخریب اوغرامیشدی. گئرییه قالان میللی بؤلگه و بئرلین، موتتفیق‌لر طرفین‌دن دؤرد عسگری بؤلگه‌یه آیریلمیشدی.

باتی بؤلگه‌لری ایداره ائدن فرانسه، بیرلشمیش کراللیق و آبش بؤلگه‌لرینی بیرلشدیریب، ۲۳ مای ۱۹۴۹-جو ایلده آلمان فدراتیو رئسپوبلیکاسینی آلمانجا: Bundesrepublik Deutschland قوردولار؛ ۷ اوکتیابر ۱۹۴۹-جو ایلده، سووئت بؤلگه‌سی، دئموکراتیک آلمانیا رئسپوبلیکاسینا آلمانجا: Deutsche Demokratische Republik چئوریلدی. بون‌لار، «قربی آلمانیا» و «شرق آلمانیا»، و بئرلین‌ین ایکی پارچاسی «باتی بئرلین» و «شرق بئرلین» اولاراق خاطیرلاندی. شرقی آلمانیا، شرق بئرلینی باشکند اعلان ائتدی، بونا قارشی‌لیق باتی آلمانیا باشکندینی بون‌و ائتدی.

باتی آلمانیا، فدرال مجلیس جومهوریتی اعلان ائتدی و بیرلشمیش دؤولت‌لر، فرانسه و بیرلشمیش کراللیق ایله امکداش‌لیغینا گئده‌رک بازار ایقتیصادیاتینا آغیرلیق وئردی. اؤلکه، ۱۹۵۰-جی ایل‌لرین باشین‌دان اعتبارن سورعتله ایقتیصادی توسعه ایچینه گیردی. باتی آلمانیا، عینی زاماندا ۱۹۵۵-جی ایل‌ده ناتو-یا قاتیلدی؛ ۱۹۵۸-جی ایلده آوروپا بیرلیگی‌نین آلتی قوروجو اؤلکه‌سی آراسیندا ایشتیراک ائتدی[۴۱]

شرقی آلمانیا، وارشاوا (ورشو) پئیمانی ایمضالایاراق سووئت ایتتیفاقی‌نین حربی و سیاسی نظارتی آلتین‌داکی شرقی بلوکو اؤلکه‌لرین‌دن بیری حالینا گلدی. دئموکراتیا حوقوق‌لارینا قارشی، سیاسی گوج یالنیز قاباقدا گلن عضولر (پولیتبورو) آلمانجا: Politburo طرفین‌دن تشکیل ائدیلدی. گوج‌لری شرقی آلمان دولت تهلوکه‌سیزلیک سازیمانی هئیت طرفین‌دن تأمین ائدیلیردی، گئنیش بیر ساحه‌یه یاییلمیش گیزلی خیدمت و حکومت‌دکی سوسیالیست بیرلیک پارتیاسی‌نین بیر چوْخ کانار محلله تشکیلاتی جمعییت‌دکی هر جور فیکری تعقیب ائدیردی. خالقین تمل احتیاج‌لاری چوْخ اوجوز قیمت‌لره دؤولت طرفین‌دن قارشیلانیردی. سووئت‌لر بنزری پلان‌لی ایقتیصادییات قورولدو؛ سوْنرا، شرقی آلمان قارشی‌لیق‌لی ایقتیصادی یاردیم شوراسی‌نین بیر عضوو اوْلدو. اؤلکه‌نین سوسیال پروقرامینی ایضاح ائدن و بونون فایدالاریندان بحث ائدن کومونیست تبلیغاتا باخمایاراق بیر چوْخ وطنداش، باتی‌دکی سیاسی آزادلیق و ایقتیصادی ریفاها حئیران‌لیق دویوردو. بئرلین دیواری، ۱۹۶۱-جی ایل‌ده شرق آلمانیادان، باتی آلمانیایا قاچیش‌لارین قاباغین آلماق اوچون دوزلدیلدی و سویوق دؤیوش‌ون سیموولو اوْلدو.

شرقی و قربی آلمانیا آراسین‌داکی تضییق، باش ناظیر ویللی براندتین اوستپولیتیک سیاستی ایله آزالدی. شرق آلمانیادان، باتی آلمانیایا ائدیلن کؤچ‌لرین آرتیمینا قارشی شرق آلمانیا حوکومتی، سینیرلارداکی کئچید مانیعه‌لرینی یونگول‌لشدیردی و وطنداش‌لاری‌نین باتی آلمانیایا گزینتی‌لرینه ایجازه وئردی. آرتان خالق تضییق‌لری قارشی‌سیندا شرقی آلمان، سرحدلرینی آچدی. ان نهایت، آلمان یئنی‌دن بیرلشمه‌سی، ۳ اوکتیابر ۱۹۹۰دا تأمین ائدیلدی. ائدیلن راضی‌لاشمالارلا، بۇ دؤولت‌لری قوران دؤرد بؤیوک گوج حاق‌لاریندان ایمتیناع ائتدی و آلمان تام موستقیل‌لیگینه قوووشدو. بئرلین اؤلکه‌نین رسمی باشکندی اعلان ائدیلدی، بون شهری ایسه بعضی ناظیرلیک‌لرین مرکزی اوْلدو.[۴۲]

فایل:West and East Germans at the Brandenburg Gate in ۱۹۸۹.jpg
Berlin Duvarı, Brandenburg Kapısı'nın önünde. 1989'dan sonra kapı açılmıştır.

بیرلشمه‌دن بری آلمان، ناتو و آوروپا بیرلیگی ایچینده آکتیو رول آلماقدادیر. آلمانیا بالکان‌لارا صولح گوجو گؤندرمیش‌دیر. آیریجا آلمان اوردوسو، افقانیستان موحاربه‌سینده طالیبانین دئوریلمه‌سین‌دن سوْنرا، تهلوکه‌سیزلیگین تأمین ائدیلمه‌سی اوچون افقانیستانا گئدن ناتو اوردوسو ایچینده رول اوینامیش‌دیر.[۴۳] بۇ حربی حرکات‌لار چوْخ موباهیسه موذاکیره ائدیلدی، چونکی ایکینجی دونیا دؤیوشون‌دن سوْنرا اؤلکه‌نین یالنیز مودافعه ائتمه آدینا عسگر ساخلاماسی قبول ائدیلمیش، اؤلکه خاریجینه عسگر گؤندرمه‌سی، قانون‌لا مانیعه تؤردیلمیشدی. بونا قارشی مجلیس، صولح گوجو اوچون بونون رئال‌لاش‌دیریلا قبول ائتدی.

جوْغرافییا

Topografik harita.

آلمان سرحدلری ۳۵۷٬۰۲۱ کم ² 'لیک بیر ساحه‌نی اؤرتر. بونون ۳۴۹٬۲۲۳ کم ² 'سی قورودان، ۷٬۷۹۸ کم ² سی سو قایناق‌لاریندان مئیدانا گلیر. آلمان، ساحه باخیمین‌دان آوروپانین یئددینجی، دونیانین آلتمیش اوچونجو بؤیوک اؤلکه‌سیدیر. یئنیله؛ گونئی‌داکی آلپ داغ‌لاریندان، قوزئی‌داکی قوزئی دنیزینه (Nordsee) و قوزئی-باتی‌دکی بالتیک دنیزینه (Ostsee) دوغرو آزالماقدادیر. اؤلکه‌نین ان یوکسک نوقطه‌سی، آلپ‌لار اوزرینده اوْلان ۲٫۹۶۲ م یوکسک‌لیک‌دکی زوگسپیتزئ (Zugspitze) نوقطه‌سی‌دیر. اوْرتا آلمان‌داکی آغاچلانمیش مؤوقع‌دکی یایلالار ایله قوزئی‌داکی آلچاق سویه‌لی دوزن‌لیک‌لره نقلییات؛ رئن چایی، تونا چایی و ائلبئ چایی[۴۴] کیمی، آوروپانین بعضی اهمییت‌لی بؤیوک چای‌لاری ایله تأمین ائدیلیر.

آلمان سرحدلری‌نین هامی‌سینی آوروپا بیرلیگی عضوو اؤلکه‌لرله پایلاشار. اؤلکه‌نین قونشولاری قوزئی‌دا دانیمارکا، شرقده پولشا و چئخ جومهوریتی، گونئی‌دا آوستریا و سوئیس، باتی‌ده فرانسه و لوکسئمبورق، قوزئی-باتی‌دن بئلچیکا و هوللاندیانین.

اوستان‌لر

آلمانیا؛ هر بیری آلت بؤلگه‌لره آیریلمیش جمعی ۱۳ اوستان (Bundesländer) و ۳ آزاد شهر ترکیب‌لی‌دیر.

اوستان مرکزی ساحه (km۲) اهالی[۴۵] Nominal GDP billions EUR in 2015[۴۶] Nominal GDP per capita EUR in 2015[۴۶] Nominal GDP per capita USD in 2015[۴۷]
بادن-وورتمبرق اشتوتقارت ۳۵٬۷۵۲ ۱۰٬۸۷۹٬۶۱۸ ۴۶۱ ۴۲٬۸۰۰ ۴۷٬۵۰۰
بایرن مونیخ ۷۰٬۵۴۹ ۱۲٬۸۴۳٬۵۱۴ ۵۵۰ ۴۳٬۱۰۰ ۴۷٬۹۰۰
برلین برلین ۸۹۲ ۳٬۵۲۰٬۰۳۱ ۱۲۵ ۳۵٬۷۰۰ ۳۹٬۷۰۰
براندنبورق پوتسدام ۲۹٬۴۷۷ ۲٬۴۸۴٬۸۲۶ ۶۶ ۲۶٬۵۰۰ ۲۹٬۵۰۰
برمن ایالتی برمن ۴۰۴ ۶۷۱٬۴۸۹ ۳۲ ۴۷٬۶۰۰ ۵۲٬۹۰۰
هامبورق هامبورق ۷۵۵ ۱٬۷۸۷٬۴۰۸ ۱۱۰ ۶۱٬۸۰۰ ۶۸٬۸۰۰
هسن ویسبادن ۲۱٬۱۱۵ ۶٬۱۷۶٬۱۷۲ ۲۶۴ ۴۳٬۱۰۰ ۴۷٬۹۰۰
مکلنبورق-فورپومرن شورین ۲۳٬۱۷۴ ۱٬۶۱۲٬۳۶۲ ۴۰ ۲۵٬۰۰۰ ۲۷٬۷۰۰
نیدرزاکسن هانوفر ۴۷٬۶۱۸ ۷٬۹۲۶٬۵۹۹ ۲۵۹ ۳۲٬۹۰۰ ۳۶٬۶۰۰
نوردراین-وستفالن دوسلدورف ۳۴٬۰۴۳ ۱۷٬۸۶۵٬۵۱۶ ۶۴۶ ۳۶٬۵۰۰ ۴۰٬۵۰۰
راینلاند-فالتس ماینتس ۱۹٬۸۴۷ ۴٬۰۵۲٬۸۰۳ ۱۳۲ ۳۲٬۸۰۰ ۳۶٬۴۰۰
Saarland زاربروکن ۲٬۵۶۹ ۹۹۵٬۵۹۷ ۳۵ ۳۵٬۴۰۰ ۳۹٬۳۰۰
زاکسن درسدن ۱۸٬۴۱۶ ۴٬۰۸۴٬۸۵۱ ۱۱۳ ۲۷٬۸۰۰ ۳۰٬۹۰۰
زاکسن-آنهالت دورتموند ۲۰٬۴۴۵ ۲٬۲۴۵٬۴۷۰ ۵۷ ۲۵٬۲۰۰ ۲۷٬۸۰۰
شلسویق-هولشتاین کیل ۱۵٬۷۶۳ ۲٬۸۵۸٬۷۱۴ ۸۶ ۳۱٬۲۰۰ ۳۴٬۷۰۰
تورینقن ارفورت ۱۶٬۱۷۲ ۲٬۱۷۰٬۷۱۴ ۵۷ ۲۶٬۴۰۰ ۲۹٬۳۰۰
Germany برلین ۳۵۷٬۳۷۶ ۸۲٬۱۷۵٬۶۸۴ ۳۰۲۵ ۳۷٬۱۰۰ ۴۱٬۲۰۰

آلمانین ان بؤیوک شهرلری

ایقلیم

باویئرادان آلپ داغ‌لارینا بیرباخیش

آلمانیانین عومومی‌سی، نم‌لی باتی کولک‌لری‌نین اوستونلوک قوردوغو مولاییم بیر ایقلیمه مالیک‌دیر. ایقلیم؛ گولف ایسترئام‌ین تأثیری آلتین‌داکی قوزئی آتلانتیکا آخینتی‌لاری طرفین‌دن تأثیرلنمکده‌دیر. بۇ ایسیدیجی سولار، قوزئی دنیزی سینیرلارینداکی ژوتلاند یاریماداسی و قوزئی بؤلگه‌سی داخیل اولماق اوزره بیر چوْخ بؤلگه‌نی تأثیر ائتمکده‌دیر. نتیجه اولاراق قوزئی-باتی و قوزئی بؤلگه‌لرینده ایقلیم اوقیانوسال ایقلیمی؛ یاغیش یای بویونجا ماکسیموما چیخماق اوزره هر دؤور سورر.[۴۸]

قیش‌لاری مولاییم و یای‌لاری سرینلیر، بونا قارشی ایستی‌لیک چوْخ واخت ۳۰ ° ج (۸۶ ° ف) آشابیلمکده‌دیر. شرق‌ده ایسه ایقلیم داها یئر؛ قیش‌لار چوْخ سویوق، یازلار چوْخ ایستی و قورو اولا بیلمکده‌دیر. اوْرتا و گونئی آلمان ایسه فرق‌لی اولاراق یئر و اوقیانوسال ایقلیم آراسیندا بیر کئچیش بؤلگه‌سی‌دیر. یئنه، ان یوکسک ایستی‌لیک یازین ۳۰ ° ج (۸۶ ° ف) آشابیلمکده‌دیر.[۴۹][۵۰]

بیولوژی موختلیف‌لیک

فایل:Cervus elaphus ۱۱.jpg
گه‌ایک نووع‌لری، گئنیش بیر یابانی اورتاما یاییلمیش‌دیر

آلمانیا؛ آوروپانین اوْرتا و آتلانتیک بؤلگه‌لرینده اولماسی ایله بیر چوْخ حئیوان و بیتکی نؤوعونو ساخلاماقدادیر. اؤلکه، دؤرد آنا ائکوبؤلگه‌یه آیری‌لار: آتلانتیکا مئشه‌لری، بالتیک مئشه‌لری، اوْرتا آوروپا مئشه‌لری و قربی آوروپا مئشه‌لری.[۵۱] آلمانیانین عومومی‌سی، ایشلنه بیلر اراضی (% ۳۳) و سیلویکولتورلر، مئشه‌لر (% ۳۱) ایله اؤرتولموش‌دور. یالنیز% ۱۵لیک بیر قیسیم قالیجی چاییرلاردان اؤرتولودور.

اؤلکه‌نین اوچ‌ده بیری مئشه‌لرله اورتولوب‌دور

بیتکی و حئیوان نؤوعو عومومییت‌له اوْرتا آوروپا ایله عینی‌دیر. کایین‌لار، پالید و دیگر یارپاق تؤکن آغاج‌لار، مئشه‌لرین اوچ‌ده بیرینی تشکیل ائتمکده‌دیر؛ آغاچلاندیرما ایله قوزالی آغاج‌لار آرتماقدادیر. لادین و کؤکنار آغاج‌لاری داغ‌لارین اوست قیسیم‌لرینی دومینه ائتمیش وضعییت‌ده‌دیرلر، بونا قارشی شام و قاراچام، قوم‌لو اراضی‌لرده اولور. اؤلکه‌ده بیر چوْخ ائغرئلتیوتو، چیچک، گؤبلک و قارایوسون نؤوعو وار. بالیق، قوزئی دنیزینده و چای‌لاردا اولور. یابانی حئیوان نؤوع‌لری عومومی اولاراق مارال، چؤل دونوزو، یابانی قویون، تولکو، پورسوق، یابانی دووشان و کوندوزدان مئیدانا گلر. یاز و پاییزدا بیر چوْخ نؤوع کؤچری قوش، آلمان‌دان کئچر.

آلمان‌داکی میللی پارک‌لار بون‌لاردیر: -هولستئین دنیزی میللی پارکی، هامبورگ دنیزی میللی پارکی، آشاغی ساکسونیا دنیزی میللی پارکی، ژاسموند میللی پارکی، وورپوممئرن لاگو بؤلگه‌سی میللی پارکی، موریتز میللی پارکی، آشاغی اودئر وادی‌سی میللی پارکی، هارز میللی پارکی، ساکسون سوئیس میللی پارکی و باویئرا مئشه‌سی میللی پارکی.

آلمانیا حئیوانات باغچالاری، یابانی حیات پارک‌لاری، سوآلتی پارک‌لاری، و قوش پارک‌لاری ایله مشهوردور.[۵۲] ۴۰۰-دن چوْخ قئیدیات‌دان کئچمیش زووپارک و طبیعت پارکی‌یلا اؤلکه، دونیادا بۇ ساحه‌ده بیر نؤمره‌دیر.[۵۳] بئرلین زوولوژیک باغچاسی، آلمانیانین ان کؤهنه و ایندیکی واخت‌دا دونیانین ان چوْخ حئیوان نؤوعونه صاحب زووپارکین.[۵۴]

اطراف موحیط

آلماندا کولک گوجونو و گونش انرژی‌سی‌نی دونیادا ان چوْخ ایستیفاده ائدن اؤلکه‌دیر

آلمانیا، اطراف شوعورو یئرینده بیر اؤلکه اولاراق بیلینیر.[۵۵] چوْخ آلمان، اینسانین ائتدیک‌لری‌نین، قلوبال ایستی‌لشمه‌نین ان اهمییت‌لی سببی اوْلدوغونو بیلر.[۵۶] اؤلکه، کیوتو پروتوکولونو و بیر چوْخ دیگر اطراف تهلوکه‌سیزلیگی راشیلاشماسینی ایمضالایاراق، آز ائمیسیون ایستانداردلارینا اویغون گلمه‌یه، یئنی‌دن دؤوره‌یه آرتیرماغا و یئنی‌لنه بیلر انرژی قایناق‌لاری ایستیفاده‌سی‌نین یایقین‌لاشدیریلماسینا سؤز وئرمیش‌دیر.[۵۷]

راک عوقابی اوولانماق قاباغیندا موحافیظت اولونوب‌دور

آلمان حوکومتی، اطرافا ضررلی مادده‌لرین آزالدیلماسی یولون‌داکی گئنیش آکتیویته‌لریله، بۇ مقصده لیدئرلیک ائتمیش‌دیر و ایندیکی واخت‌دا دا بۇ فعالییت‌لرین بیر نتیجه‌سی اولاراق اؤلکه‌دکی ضررلی کیمیوی مادده نیسبتی آزالتیلماق‌دادیر. آلمان، آدام باشینا دوشن کاربون نیسبتینده آوروپا بیرلیگی ایچینده بیرینجی سیرادا ایشتیراک ائتمه‌سینه قارشی؛ آوسترالیا، کانادا، سعودیه عربیستانی و آمریکا بیرلشمیش دؤولت‌لرینه گؤره اوْلدوقجا آشاغی بیر نیسبته مالیک‌دیر.

کؤمور یاکیمی و صنایع توللانتیلاریندان گلن نشر (ائمیسیون)، هاوا چیرک‌لی‌لیگینه سبب اولماقدادیر. سولفات تورشوسو طرفین‌دن یارادیلان تورشو یاغیش‌لاری، مئشه‌لرین ضرر گؤرمه‌سینه سبب اولماقدادیر. بالتیک دنیزینه شرقی آلمانیا طرفین‌دن، کانالیزاسیا آتیغی و صنایع آرتیغی ایله یارادیلان چیرک‌لی‌لیک آزالدیلدی. گئرهارد اشنایدئر آلمانجا: Gerhard Schröder رهبرلیگین‌دکی حکومت زامانیندا ائلئکتریک ایستئحصالی اوچون نووه انرژی ایستیفاده‌سی‌نین بیتیریلمئسی‌نین پلانلاندیغی آچیقلاندی.

آلمان؛ آوروپا بیرلیگی ایله، آب-نین فاونا، فلورا و هابیتاتی‌نین قورونماسی مقصدی‌له چالیشماقدادیر. آلمانیانین سون بوزلاق بؤلگه‌سینین اوْلدوغو آلپ بؤلگه‌سین‌دکی بوزلاق‌لار، اریمه‌یه معروض قالیر.

ایداره

Berlin'de, parlamentonun toplandığı Reichstag

آلمانیا؛ فدرال، مجلیس، تمسی‌لی دئموکراسی‌لی بیر رئسپوبلیکادیر. آلمان سیاسی سیستمی ۱۹۴۹-جو ایلده اعلان ائدیلن کونستیتوسیایلا، بیلینن آدییلا گروندگئسئتز ایله، تمللندیریلمیش‌دیر. گروندگئسئتز آدییلا خاتیرلانان سند، وئرفاسسونگ سؤزونه (کونستیتوسیا) قارشی سئچیلمیش‌دیر، چونکی اؤلکه او زامان ایکی آیری دؤولت و گروندگئسئتزی یازان‌لار، آلمانیا بیرلشدیگینده بونون اصل کونستیتوسیایلا دییش‌دیریله وورغولاماق ایستمیش‌دیر. گروندگئسئتز اوزرینده دییشیک‌لیک‌لرین تکلیف اوچون مجلیسین اوچده ایکی‌لیک اکثریتی لازیم‌دیر؛ تمل حاق‌لاری مدافعه مادده‌لری، گوج‌لرین آیری‌لیغینی، فدرال قورولوش و کونستیتوسیانی قالدیرماغا ایستیقامت‌لی تشببوس‌لری مقاومتی، دایم قانونی و دییش‌دیریله بیلمز ائدر. گروندگئسئتز، ۱۹۹۰ آلمان یئنی‌دن بیرلشمه‌سین‌دن سوْنرا کیچیک دییشیک‌لیک‌لرله ایندیکی واختدا وارلیغینی داوام ائتدیرمکده‌دیر. فدرال پرئزیدئنت، ژواجهیم گاوجک

فایل:۲۰۱۱ Joachim Gauck-۲.jpg
Federal Başkan, Joachim Gauck

بوندئسکانزلئر (فدرال شانسؤلیئ)-بو آن آنگئلا مئرکئلین - حکومتین باشی‌دیر و ایجرا رئال‌لاش‌دیران آدام‌دیر، وظیفه‌لری اعتباریله مجلیس دئموکراسیلئردئکی باش ناظر ایله بنزردیر. آنا قانونوئریجی‌لیک اوْرقانی بوندئستاگ و اون آلتی اوستانی تمسیل ائدن، قانون‌لارین ائدیلمه‌سینه قاتیلان کونستیتوسیا اوْرقان بوندئسرات، فدرال قانونوئریجی‌لیک اوْرقان‌لاری‌دیر. بۇ ایکی قورولوش قانون ائدر. بوندئستاگتا ۶۱۴ میللت وکی‌لی وار. بۇ میللت وکیل‌لری دؤرد ایلده بیر سئچیلیر و آلمان خالقینی تمسیل ائدیر. سئچکی سیستمی اکثریت سیستمی و نیسبی تمسیل سیستمی‌نین بیر قاریشیغی‌دیر. بوندئسرات عضولری اون آلتی اوستان‌دن سئچیلمیش کس‌لردن میدانا گلر و بون‌لار اوستان کابینئلئریندئ ده اولور. هر اوستان حکومتی، اؤز دئلئگئسینی هر هانسی بیر زاماندا دییش‌دیرمک حقوقونا مالیک‌دیر.

بوندئسپرäسیدئنت (فدرال پرئزیدئنت)-بو آن ژواجهیم گاوجک-دؤولت باشچی‌سی، سیموولیک وظیفه‌لری و گوجلریله پریوریتئت‌لی حقوقونا مالیک‌دیر. وظیفه‌سینی بئش ایللیک بیر دؤور اوچون ایجرا ائدیر. بیر باشقا دؤور اوچون یئنی‌دن سئچیله بیلر. قیسمن فدرال مجلیس عضولری، قیسمن ایسه اون آلتی اوستانین مجلیسولارینجا سئچیلن و فدرال مجلیس عضولرینه برابر سایدا عضولردن عبارت کومیته‌سی طرفین‌دن سئچیلیر. بوندئستاگ باشچی‌سی، پروتوکول باخیمین‌دان رسمی اولاراق ایکینجی سیرادا ایشتیراک ائدر. پروتوکولدا اوچونجو سیرادا ایسه شانسؤلیئ گلیر. بوندئستاگ طرفینده سئچیلن شانسؤلیئ، پرئزیدئنت طرفین‌دن تعیین ائدیلیر.

۱۹۴۹-جو ایلدن بری سئچکی‌لر و ناظرلیک‌لر خریستیان دئموکرات بیرلیگی و آلمانیا ایجتیماعی دئموکرات پارتیاسی طرفین‌دن کازانیلمیشتیر. بونا قارشی، آز بیر سئقمئنت طرفین‌دن دستک‌لنن، لیبئرال پارتیا اوْلان لیبئرال دئموکرات پارتیاسی‌نین (۱۹۴۹-جو ایلدن بۇ یانا همیشه مجلیسده ایشتیراک ائتمیش‌دیر) و بیرلیک ۹۰/یئشیللئر (۱۹۸۳دن بۇ یانا مجلیس‌دن) بوندئستاگتا اهمیت‌لی رول اوستلنمکده‌دیر. بۇ پارتیالار کوالیسیا حکومت‌لرده کیچیک رول‌لار ائتمکده‌دیر…

خاریجی علاقه لر

آلمانیا، قورولوشون‌دان بری آوروپا بیرلیگی ایچینده لیدر رول اوْیناییر. II. دونیا دؤیوشون‌دن بری اؤلکه، فرانسه ایله یاخین علاقه ایچینده‌دیر. بۇ دوستلوق خصوصیله ۱۹۸۰لر سوْنوندا و ۱۹۹۰-لارین باشیندا، خریستیان دئموکرات هئلموت کول و سوسیالیست فرانچویس میتتئرراند اؤندرلیگینده اوْلدوقجا گوجلندی. آلمانیا، آوروپالی دؤولت‌لره یئنی تئخنولوگیالارین تاپیلماسیندا، بیرلشمیش و هسساس آوروپا سیاستی یارادیلماسیندا، مدافعه و تهلوکه‌سیزلیک جیهازلاری ایستئهسالیندا رهبرلیک ائدیر.

۲۳ مای ۱۹۴۹-جو ایلدن، باتی آلمانیانین قورولوشون‌دان بری اؤلکه، گرک یاخین کئچمیشی گرکسه ایشغال آلتینا گیرمه‌سی سببیله مؤوجود اوْلان خاریجی ایلیشکیسیندئکی ضعیف‌لیگی‌نین فرقینه واردی. سویوق دؤیوش مدتین طرفین‌دن، آلمانیانین شرق بلوکو طرفین‌دکی پارچاسی، آوروپادا سیاسی معناداکی شرق -باتی گرگین‌لیگی‌دیر سیموولو اوْلدو. بونا قارشی ۱۹۷۰-جی ایللرده، براندتین اوستپولیتیکی دتئنتئنین آنا فاکتورو اوْلدو. ۱۹۹۹-جو ایلده، شانسؤلیئ گئرهارد سجهرؤدئرین حکومتی تمل آلمان اساس خاریجی سیاستینده فرق‌لی بیر قرار آلاراق ناتو-نون یوقوسلاویایا ائتدیگی عملیاتا عسگر گؤندردی. بئله‌جه آلمان عسگرلری، II. دونیا دؤیوشونده بری ایلک دفعه خاریجه چیخمیش اوْلدو.

فایل:۳۳rdG۸Leaders.jpg
آنگلا مرکل، جی ۸'ه ائو صاحیبلیگی ائتماقدا

آلمانیا و آمریکا بیرلشمیش شتات‌لاری یاخین دوست‌دور. ۱۹۴۸تئئ مارسهالل پلانی ایله، آبش حکومتی، آلمانیانین دؤیوش سوْنراسیندا تکرار سنایئسی‌نین قورولماسینا کؤمک ائتمیش‌دیر. آیریجا آبش یئنه دؤیوش سوْنراسی آلمانیاداکی یئمک بحرانی مؤوضوسوندا یاردیم‌لار ائتمیش‌دیر. ایراق دؤیوشو اسناسیندا آلمانیا، آمریکا حکومتینه سویوق داوراناراق آب ایله آبش-این اورتاق حرکت ائتمه‌سینه سؤیکنن آتلانتیسیزم تئزی‌سینی بوزموش‌لاردیر. بونا قارشی ایکی اؤلکه آراسیندا یاخین بیر سوسیال-مدنی علاقه وار. ایکی اؤلکه آیریجا اقتصادی اولاراق بیر-بیرینه اوْلدوقجا آسی‌لی‌دیر: آلمانیانین ایدخالاتینین% ۸٫۸، ایخراجاتی‌نین ایس% ۶٫۶ 'سی آمریکا بیرلشمیش دؤولت‌لرینه عاییددیر. یئنه آمریکا بیرلشمیش شتاتلاری% ۸٫۸ 'لیک ایدخالاتینی، % ۹٫۸ لیک ایخراج آلمانیا ایله ائدر. بیر باشقا یاخین‌لیق، آمریکاداکی اتنیک قروپ‌لارلا علاقه‌داردیر. اؤلکه‌دکی ان بؤیوک آزلیغی آلمان وطنداش‌لاری تشکیل ائدیر. آیریجا کایسئرسلاوتئرنین یاخین‌لارین‌داکی رامستئین آئرودروم آمریکان اوردوسوْنون اؤز توْرپاق‌لاری خاریجین‌دکی ان بؤیوک اوسسودور.

آلمانیا فدراتیو جومهوریتی‌نین توسعه یاردیم‌لار، رسمی اؤلکه سیاستین‌دن موستقیل‌دیر. بۇ یاردیم‌لار، اقتصادی همری‌لیک و توسعه ناظرلیگی (بمز) طرفین‌دن نیزاما قویولور و تطبیق ائدیلیر. آلمان حکومتی بۇ یاردیم‌لاری بئینلخالق بیر مسولیت اولاراق گؤرر.

آلمانیا، ۲۰۰۷-جی ایلده توسعه کؤمک‌لری و هومانیتار یاردیم‌لار آدینا ۸٫۹۶ میلیارد آورو ایستیفاده ائتمیش‌دیر. بۇ بیر اوولکی ایل اوْلان ۲۰۰۶ گؤر% ۵٫۹ آرتیم دئمک‌دیر. بئله‌لیکله، دؤولت، آمریکا بیرلشمیش شتات‌لاریندا سوْنرا ان چوْخ هدیه‌ده اوْلان اؤلکه مؤوقئسینه گلمیش‌دیر. آلمانیا، هر ایل اؤلکه بودجسینین% ۰٫۳۷ 'سینی بۇ یاردیم‌لارا خرجلمکده‌دیر و حکومتین ۲۰۱۰ هدفی بونو% ۰٫۵۱ ائ چیخارماق‌دیر.

حربی

فایل:Fregatte Mecklenburg-Vorpommern F۲۱۸.jpg
Mecklenburg-Vorpommern savaş gemisi, Lübnan'daki geçici güç çerçevesinde Lübnan sahillerinde.

آلمان اوردوسو یا دا دیگر آدییلا بوندئسوئهر، قورو قوووه‌لری، دنیز قوووه‌لری، هاوا قوووه‌لری و مرکزی تیبب خیدمتینده مئیدانا گه‌لر. حربی خیدمت ۱۸ یاشینی کئچمیش هر کیشی وطنداش اوچون ضروریدیر و دوققوز آیدیر. ایسته‌ین کسلر، عسگرلیک وضعیفه‌سی یئرینه کؤنوللو اولاراق زیویلدیئنست (بیر نؤو ایجتیماعی وضعیف)، یا دا آلتی ایل بویونجا کؤنوللو اولاراق؛ قیرمیزی خاچ، خیلاصئتمه کیمی بیر تجیلی حادیثهقروپوندا وضعیفه آلا بیلر. ۲۰۰۳-جو ایل معلوماتلارینا گؤره اؤلکه گسییهنین %۱٫۵۵ای آسکئرییئیئ هارجانماکتادیر. باریش زامانی؛ بوندئسوئهر، مودافیعهنازیری طرفیندن ایداره ائدیلیر. اگر آلمان بیر دؤیوشه قاتیلسا، بۇ وضعیتده آلمانین کانسلئری بوندئسوئهرین رهبرلیگینی اله آلیر.

فایل:Eurofighter ۹۸۰۳.ogg
Bir یوروفایتر تایفون gösteri uçuşunda

بو آندا بوندئسوئهردئ وضعیفه‌لی ۲۳۰٬۰۰۰ پروفئسسیونال عسگر، ۵۵٬۰۰۰ ۱۸–۲۵ یاش آراسی ضروری حربی خیدمتینی یئرینه یئتیرن عسگر و ۲٬۵۰۰ آکتیو احتیاط گوج اولار. آشاغی یوخاری ۳۰۰٬۰۰۰ احتیاط عسگر اوردو گوجو اوچون حاضیردیر. بۇنلار مودافیعهتالیملئرینئ کاتیلماکتادیرلار و بیر قیسیمی ده خاریجه یاییلمیشدیر. ۲۰۰۱-جی ایلدن بۇ یانا قادینلار دا قانونی هر هانسی بیر مهدودلاشدیرما اولمادان عسگره پایلاش، لاکین وضعیفه آلماق ضروری دئییل، ایسته‌یه باغلیدیر. تخمینن ۱۴٬۵۰۰ قادین بۇ آندا آکتیو گؤرئودئدیر. بۇ عددین ایچینده صولح می‌سسییاسی مقصدییله موختلیف اؤلکه‌لرده اوْلان قادین عسگرلر ده واردیر. اؤلکه‌ده بۇ آن ایکی قادین تیبب ایشچیسی گئنئرال روتبه‌سینده وار.

اوکتیابر ۲۰۰۶ گؤر؛ آلمان اوردوسو؛ تخمینن ۹٬۰۰۰ شخصیت حربی گوجله خاریجده‌کیبیر چوْخ صولح گوجونون اورتاغیدیر. بۇنلاردان ۱٬۱۸۰ عسگر بوسنییا هئرسئقووینادا؛ ۲٬۸۴۴ عسگر کوسووادا؛ ۷۵۰ عسگر ائوفور بونیه‌سینده دئموکراتیک کونگو رئسپوبلیکاسیندا؛ و ۲٬۸۰۰ عسگر ناتو طرفیندن یارادیلان ایساف ترکیبینده افقانیستاندا. فئورال ۲۰۰۷-جی ایله گؤر؛ آلمان، افقانیستانداکی تخمینن ۳٬۰۰۰ ایساف گوجویله آمریکا بیرلشمیش شتاتلاری ((۱۴٬۰۰۰)) و بؤیوک بریتانییانین (۵٬۲۰۰) سوْنرا ان چوْخ حربی گوج گؤندرن ۳. اؤلکه ایشتیراک ائتمکده‌دیر. آلماندا، آمریکا بیرلشمیش شتاتلاری طرفیندن بوجهئلئ کونوشلاندیریلمیش نووه سیلاهلاری وار.

دئموگرافی

هامبورق, AB içinde başkent olmayan şehirler arasında en kalabalık şehirdir.

۸۲ میلیوندان اوزرینده‌کی وطنداشی ایله آلمان؛ آوروپا بیرلیگی ایچینده ان چوْخ اهالییه صاحیب اؤلکه مؤوقئعسی‌نده‌دیر. بونا قارشی اؤلکه‌ده دوغورگانلیک نیسبتی، آنا باشینا ۱٫۳۹ اوشاق ایله دونیا اورتالاماسینین اوْلدوقجا آلتیندادیر. فدرال ستاتیستیکا اوفیسی تخمینلرینه گؤره اهالی ۲۰۵۰ -جی ایلده ۶۹–۷۴ میلیون آراسیندا اولاجاق (۶۹ میلیون ایللیک +۱۰۰٬۰۰۰ گؤچلئ؛ ۷۴ میلیون ایللیک +۲۰۰٬۰۰۰ گؤچلئ). آلمان بیر چوْخ بؤیوک شهره مالیکدیر. بۇنلاردان ان بؤیوکلری بئرلین، هامبورگ، مونهئن، کؤلن، فرانکفورت و ستوتتگارتتیر. بونونلا بیرلیکده آلمانداکی بیر چوْخ شهر، بیربیرییلا قایناشمیش و گئنیش یاشاییش یئرلری مئیدانا گتیرمیشدیر. بۇنلاردان بیری ده رئن-روحر بؤلگه‌سیدیر. بۇ بؤلگ؛ دوسسئلدورف (کرونین باشکندی)، کؤلن، ائسسئن، دورتموند، دویسبورگ و بوجهوم شهرلرینی احاطه ائدیر.

فایل:Cityscapeberlin۲۰۰۶.JPG
برلین ۳٫۴ milyon nüfusu ile Almanya'nın en kalabalık şehridir.

دئکابر ۲۰۰۴ اعتیباریل، آلماندا تخمینن ۷ میلیون خاریجی، آلمان وطنداشلیغینا کئچمیشدیر. اؤلکه‌ده یاشایان ائدئنلئریندئن %۱۹ و خاریجی و یا خاریجی منشالیدیر. گنج اوْلانلار یاشلی اوْلانلارا گؤره داها خاریجی منشالیدیر. ۱۵ یاشینی آشمیش آلمانلارین ۳۰٪ `نین خاریجده دوغولموش ان آز بیر والیدئینلرینه وار. بؤیوک شهرلرده ۵ یاش و کیچیک اوشاقلارین% ۶۰ینین خاریجده دوغولموش ان آز بیر والیدئینلرینه وار.

اؤلکه‌ده‌کیان بؤیوک آزلیق قروپونو (۲. ۷ میلیون)، تورکیهدن گلمیش اینسانلار تشکیل ائدیر. دیگر آزلیقلار ایسه ایتالییادان، سئربییادا، یونانیستاندان، پولشادان و خورواتییادا گلمیشدیر. بیرلشمیش می‌لتلر تشکیلاتینین اهالی فوندو سییاهیسینا گؤره آلمان، دونیادا قاچقین اهالیسی ان چوْخ اوْلان اوچونجو اؤلکه‌سی دئییل. بو؛ دونیا اوزرینده‌کیکؤچکونلرین %۵-ای ینی ۱۹۱ میلیون ایممیقرانتین ۱۰ میلیونو، یا دا باشقا بیر تعبیرله آلمان اهالیسینین %۱۲-ای دئمکدیر. آلمانین کئچمیشده اوْلان چوْخ چتینلیک چیخارمایان کؤچ قانونلاری سایه‌سینده بیر چوْخ خاریجی آلمان وطنداشی اوْلموش و آلمان ائتنیغینی سئچمیشدیر (داها چوْخ کئچمیش سووئتلر بیرلیگی اؤلکه‌لریندن). لاکین ۲۰۰۰-جی ایلدن اعتیبارن قانونلار سئرتلئشتیریلمیش و وطنداشلیغا کئچمک زورلاشتیریلمشتیر.

دین

Ren nehri kıyısındaki Köln Katedrali, Dünya Miras Listesindedir.

خریستیانلیق، آلماندا ۵۳ میلیون (۶۴٪) تارافتارلا ان مشهور اوْلان دینی اینانیشدیر. ایکینجی مشهور اینانج ایسه ۳٫۳ میلیون آدام ایله ایسلام دینی (۴٪)، داها سوْنرا ایسه هر ایکیسینه اینانان جمعی ۲۰۰٬۰۰۰ آدام (۰٫۲۵٪) ایله بوددیزم و یهودیلیک گلمکده‌دیر. هیندویزم ۹۰٬۰۰۰ اینانانا مالیکدیر (۰٫۱٪). آلمانداکی دیگر بوتون دینی ایجماعلار ۵۰٬۰۰۰-دن آز سایدا (وه یا ۰٫۰۵٪ دن) طرفدارا مالیکدیر. تخمینن ۴٬۲۴ میلیون آلمان ایسه (۲۹٫۶٪) هر هانسی بیر دینه اینانماماقدادیر.

فایل:BentoXVI-۳۰-۱۰۰۵۲۰۰۷.jpg
Şu anki Papa; XVI. Benedictus, Almanya'nın Bavyera eyaletinde doğmuştur.

پروتئستانتلیق قوزئی و شرقد؛ رومان کاتولیکلییه ایسه گونئی و قربده یوغونلاشماکتادیر. بوتون اینانجلار اهالینین تخمینن ۳۱٪-ده احاطه ائتمکده‌دیر. بۇ آنکی پاپا بئنئدیکت اون آلتی باویئرادا دوغولموشدور. آتئیستلر و آقنوستیکلر ده داخیل هر هانسی بیر اینانجا داخیل اولمایان اینسانلار اهالینین تخمینن ۶٫۲۹٪ سینی تشکیل ائدیر و خوصوصیله کؤهنه شرق آلمان بؤلگه‌لرینده و بؤیوک متروپول بؤلگه‌لرینده یاشاماقدادیرلار.

چوخ تورکیه‌دن گلن سوننیلر و شیه‌لرین عیبارت تخمینن ۳٫۳ میلیون موسلمان اهالیسی ایله بیرلیکده آز سایدا دا شیه واردیر. اؤلکه اهالیسینین۱٫۷٪ سینی مئیدانا گتیرن، اورتودوکس مذهبینه باغلی اینسانلارین بؤیوک اکثریتی سئربلر و قدیم یونان مئیدانا گه‌لر. آلمان، باتی آوروپانین اوچونجو بؤیوک یهودی اهالیسینه صاحیب اؤلکه‌سیدیر. ۲۰۰۴-جو ایلد، آلمانیا، ایسرایلده اوْلدوغو کیمی سووئت رئسپوبلیکالاریندان گلن یهودی اهالیسی، آلمانین بیرلشمه‌سی زامانی رقم اوْلان ۳۰٬۰۰۰ ایله موقاییسه ۲۰۰٬۰۰۰-دن چوْخ بیر عدده چائتمیشدیر. یهودی اهالیسینین آغیرلیقلی اوْلدوغو شهرلر آراسیندا بئرلین، فرانکفورت و مونهئن وار. تخمینن ۲۵۰٬۰۰۰ بوددیست آلماندا یاشاییر و بۇنلارین ۵۰٪-ای عاصییا ایممیقراتیدیر.

۲۰۰۵-جی ایلده‌کیائوروبارومترئ آنکئتینئ گؤر، آلمان خالقینین ۴۷٪-ای «بیر یارادیجینین وار اولدوغونا اینانیرام» دوشونجه‌سینی دستکلرکن، ۲۵٪-ای «بیر نؤو روح و یا حیات قایناغینین وار اولدوغونا اینانیرام» و ۲۵٪-ای ده «هر هانسی بیر روح، یارادیجی و یا حیات قایناغینین وار اولدوغونا اینانمیرام» دوشونجه‌سینی منیمسه‌میشلر.

ایقتیصادیات

فایل:S-Klasse W۲۲۱.jpg
Almanya ۲۰۰۷ yılında dünyanın önde gelen ihracatçılarındandı.

آلمانییا آوروپانین ان بؤیوک میللی ایقتیصادیاتی، دونیادا اوچونجو ان بؤیوک عومومی داخیلی هاسیلایا صاحیب اؤلک، ساتین آلما گوجو جوتونده گؤره بئشینجی اؤلکه مؤوقئعسینده‌دیر؛ ۲۰۰۷-جی ایلده‌کیرئال بؤیومه نیسبتی ٪ ۲٫۴ نؤو. صنایعلشمه‌سینی بری اؤلک؛ قلوبال ایقتیصادیاتدا بیر لوکوموتیو، یئنیلیکچی و قاباقجیل اولاراق رول آلمیشدیر. "مادئ این گئرمانی" ائتیکئتلی ایخراج ماللاری اؤلکه‌نین زئنگینلیغیندئکی آنا عونصوردور. آلمانییا ۲۰۰۶-جی ایلده‌کی $ ۱٫۱۳۳ تریلیون دوللارلیق ایهراجاتییلا دونیانین ان چوْخ ایخراجات ائدن اؤلکه‌سی اوْلموشدور. اؤلک؛ آورو اوچون اؤلکه‌لری داخیلدیر و ۱۶۵ میلیارد آورو تیجارت چوخونا صاحیب اوْلموشدور. عومومی گلیرینین ۷۰٪ینی خیدمت سئکتورو، ۲۹٫۱٪ اینی صنایع ساحه لری و ۰٫۹٪ اونو دا اکینچیلیک سئکتورو تشکیل ائدیر. چیخاریلان محصوللارین بؤیوک اکثریتینی آوتوموبیل، ماشین، مئتال صنایع و کیمیوی مادده قوللارینداکی موهندیسلیک محصوللاری تشکیل ائدیر. آلمانییا دونیاداکی کولک توربینلری و گونش انرژیسی تئخنولوگییاسی ساحه‌سینده بیر نؤمره‌لی ایستحصالچینین. هر ایل هاننووئر، فرانکفورت و بئرلین کیمی بیر چوْخ آلمان شهرینده بؤیوک بین الخالق تیجارت سرگیلر و کونقرئسلر تشکیل ائدیلمکده‌دیر.

فایل:Skyline Frankfurt ۲۰۱۱-۰۱.jpg
Frankfurt önemli bir finans merkezidir ve Avrupa Merkez Bankası'na ev sahipliği yapar

دونیانین گلیرلرینی گؤره سیرالانمیش ان بؤیوک ۵۰۰ شیرکتینی گؤسترن فورتونئ گلوبال ۵۰۰ سیرالاماسیندا آلمانییادان ۳۷ شیرکت وار. بۇنلارین ان بؤیوک اون دنه‌سی دایملئر، وولکسwاگئن، آللیانز سئ (ن چوْخ قازانج ائدن شیرکت)، سیئمئنس، دئوتسجهئ بانک (۲. ان چوْخ قازانج ائدن)، ائ. اون، دئوتسجهئ پوست، دئوتسجهئ تئلئکوم، مترو و باسفتیر. ان چوْخ چالیشانا صاحیب شیرکتلر ایسه دئوتسجهئ پوست، روبئرت بوسجه گمبه و ائدئکادیر. دونیا سَوییه‌سینده بیلینن مارکالاری؛ مرسدس-بنز، ساپ، بم‌و، عادیداس، آودی، پورسجهئ، وولکس‌واگئن و نیوئادیر.

آلمانییا؛ باغلی آوروپا ایقتیصادیاتی و سیاسی بیرلشمه‌نین مودافیعه چیسیدیر. تیجارت قرارلاریندا ایسه آوروپا بیرلیگی عوضولرینین و آب تک بازار قانونلارینین قرارلارینا اویغون حرکت ائدیر. آلمانییا، آوروپانین عومومی پول واحیدی اوْلان آورونو ایستیفاده ائتمکده‌دیر و آلمانییانین پول سییاستی ایله علاقه دار قرارلاری، دیگر آوروزوندا اوْلان اؤلکه‌لر کیمی فرانکفورتداکی آوروپا مرکزی بانکی طرفیندن وئریلیر. ۱۹۹۰-جی ایلده‌کییئنیدن بیرلشمه‌دن سوْنرا، حیات ستاندارتی و ایللیک گلیرلر کؤهنه قربی آلمانییا عیالتلرینده یوکسک ایدی و بوتون آلمانییادا بۇ ستاندارتلارین قورونماسی ساغلانیلمایا چالیشیلدی. کؤهنه شرق آلمانییا ایقتیصادیاتینین مودئرنیزاسییاسی و باتی عیالتلرین ستاندارتلارینا اینتئقراسییا اولماسی ۲۰۱۹-جی ایله قدر اوزون مودتلی اولاجاق شکیلده پروقراملاشدیریلمیشدیر و ایللیک قربدن شرقه دوغرو تخمینن ۸۰ میلیارد دوللار ترانسفئر اولماقدادیر. ۲۰۰۵-جی ایلدن بری ایشسیزلیک نیسبتی ائنیشه کئچمیشدیر و ۲۰۰۸ اییون آییندا سون ۱۵ ایلین ان آشاغی سَوییه‌سینه گئریلیه‌رک ۷٫۵٪ آ چائتمیشدیر. یوزده نیسبتلر باتی آلمانییادان شرقه دوغرو۶٫۲٪ ایل ۱۲٫۷٪ آراسیندا دییشمکده‌دیر. بۇ آنکی حؤکومت مهدودلاشدیریجی بیر مالیییه سیاست ایزله‌ایب ایجتیماعی سئکتورونداکی ایشلرده کسیلمه‌یه گیتمیشکئن، شانسؤلیئ آنگئلا مئرکئل حؤکومتی ایشچی بازاری و ریفاه سَوییه‌سی آدینا بیر سیرا ایصلاحات حیاتا کئچیرمیشدیر.

اسکیناسلار

۲۰۰۴-جو ایلین ایلک آلتی آییندا آلمانییادا ان چوْخ ساختاسی ائدیلن بانکنوت ۵۰ آورو (۴۳٫۶٪)، سوْنرا ۲۰ آورو (۲۸٫۲٪) و ۱۰۰ آورو (۲۱٫۳٪) بانکنوتلاری ایدی. ۵۰۰ آورو پوللارین ساختادیر ایسه چوْخ نادیر گؤرولوردو. ۲۰۰۴-جی ایلده آوروپا بؤلگه‌سینده جمده تخمینن ۵۹۴٬۰۰ ساختا پول اورتایا چیخاریلدی. ۲۰۰۵-جی ایلده بۇ عدد ۵۷۹٬۰۰۰ و ۲۰۰۶-جی ایلده ده ۵۶۵٬۰۰۰ ائ گئریله‌دی. آلمانییادا قئید آلتینا آلینان ساهتئجیلیک سایی دا سون ایللرده (۲۰۰۴) ۸۰٫۵۸۳ دن ۴۰٫۲۰۴ (۲۰۰۷) ائ گئریله‌دی. آورونون بازارا چیخاریلما مرحله سینده چوخو دفعهساختا ۳۰۰ و ۱۰۰۰ آورو (بو پوللارین گئرچکلری یوخ ایدی) پوللارین دا بازارا چیخاریلماسی جهدینده اوْلدو و بعضی حاللاردا بۇ جهد مووففقیتله نتیجلندی. ۲۰۰۶-جی ایلده ۲۰ آورو بانکنوتلار ۳۶٪ لیک نیسبتله ان چوْخ ساختاسی ائدیلن بانکنوتتو.

۲۰۰۳-جو ایلده سوئیس بانکنوتلاریندان ۴ میلیون سوئیس فرانکی دیرینده‌کی ۸٫۲۷۷ عددینین ساختا اوْلدوغو موعین اوْلوندو. نومینال دیره گؤره (تئداوولدئکی جمعی پول ۳۴ میلیارد فرانک) حسابلاندیغیندا ساختا پول پایی ۰٫۰۲۲٪ دیر. ۴ میلیون ساختا فرانکتان ۲٬۳ میلیون فرانک فاکسیمیلئ-بانکنوت دئییلن ساختا بانکنوتلارین. بۇ بانکنوتلار تشکیل قورو پول آکلامادا، پول تئسلیماتی ائدیلرکن سوئیس بانکنوتلارینی تانیمایان آلانلار دولاندیرمادا ایستیفاده ائدیلر. فاکسیمیلئ-بانکنوتلار عومومیتله گئرچک پوللارین آراسینا یئرله‌شدیریلمیش دسته‌لر حالیندا الدن چیخاریلیر.

سوئیس‌ده‌کیآورو ساختاچیلیغین ان چوْخ پروبلئم یاشانان مؤوزولاردان بیریدیر. ۲۰۰۴-جو ایلده ۲ میلیون آورو دیرینده ساختا آورو کاغیذ و سیککه‌نی ال قویولدو. بونون یانیندا ۱ میلیون دوللار دیرینده دوللار ساختاچیلیغین ده ائدیلمیشدیر.

دیر باخیمیندان ۱۰۰ فرانک بانکنوتلار ۲۰۰۳-جو ایلد ۵۳٪ لوک ایستیفاده نیسبتییله ان اعتیبارلی بیریمدی. بۇ واحیدی ۱۶٪ لیق نیسبتله ۵۰ فرانک بانکنوتلار و۱۴٪ لوک نیسبتله ۲۰ فرانک بانکنوتلار تقیب ائدیر. ان آز ساختاسی چیخاریلان بانکنوتلار ۲٫۹٪ نیسبتییله ۱۰۰۰ فرانک بانکنوتلاری. آیریجا رسمی اولاراق بازاردا اولمایان ۲۰۰۰ فرانک بانکنوتلار دا موعین اوْلونموشدور.

بعضی ساهتئجیلیکلئر ائله دیقته چارپاندیر کی فدرال بانکین تجروبه‌لی ایشچیلری و پولیسه باغلی ساختا پول بیریملئریندئکی وضعیفه‌لیلر و پول سایما ماشینلاری بۇ پوللاری تانییا بیلرلر.

اینفراستروکتور

هامبورق Limanı Avrupa'nın ikinci büyük limanıdır

آوروپادا مرکزی بیر مؤوقئعده اولماسی، آلمانییانی اهمیتلی بیر نقلیات علاقهنؤقته‌سی حالینا گتیرمیشدیر. بۇ وضعیت اؤلکه‌نین سیخ و موعاصیر نقلیات شبکه‌سی سایه‌سینده رئاللاشمیشدیر. بۇ شبکه‌نین ان مشهورلاری، دونیادا جمعی اوزونلوقدا اوچونجو ان بؤیوک اوْلان گئنیش موتورلو واسیطه یولو (وتویول) دور. اوتویوللاردا بعضی مارشروتلاری آراسیندا سورعت سینیرلاماسینین اولماماسی دا اهمیتلی بیر خوصوصیتدیر.

آلمانییا چوْخ مرکزلی بیر سورعتلی قاتار شبکه‌سی قورموشدور. اینتئرجیتیئخپرئسس دیگر آدییلا ایجئ عومومیتله قونشو اؤلکه‌لرده‌کیبؤیوک شهرلره و مسافه‌لره نقلیات تمین ائتمکده‌دیر. قاتارلارین سورعتلری ۱۶۰ کم / سا ایله ۳۰۰ کم / سا آراسیندا دییشمکده‌دیر و ان اوست ایره‌لی خیدمتی دئوتسجهئ باهن وئریر. اولاشیملار ۳۰ دقیقه لیک، ساعاتلیق و یا ایکی ساعاتدا بیرلیک پئرییوتلار شکلینده رئاللاشمادان.

فایل:ICE۳-Einfahrt-Dortmund.jpg
Almanya'daki bir hızlı tren

آلمانییا دونیانین بئشینجی بؤیوک انرژی ایستهلاکچیسی دئییل و ۲۰۰۲-جی ایلده ایلک انرژی احتییاجینین اوچده ایکیسی ایتهالاتلا قارشیلانمیشدیر. عئینی ایل آلمانییا، آوروپانین ان بؤیوک ائلئکتریک ایستهلاکچیسی اوْلموشدور: جمعی اولاراق ائلئکتریک ایستهلاکی ۵۱۲٫۹ تئراواتت-ساعات اولاراق رئاللاشمیشدیر. حؤکومت سییاستی؛ گونش، کولک انرژیسی، بییودیزئل، هیدروئلئکتریک و گئوتئرمال انرژی کیمی یئنیلنه بیلر انرژی قایناقلارینین توسعه ائتدیریلمه‌سینی وورغولاییر. انرژییه قناعت اؤلچومونون نتیجه‌لرینه گؤر، انرژی محصولدارلیغی ۱۹۷۰-جی ایللرین باشلاریندان بری توسعه ائتمکده‌دیر. حؤکومت، ۲۰۵۰-جی ایلده اؤلکه‌نین انرژی احتییاجینین یاریسینی یئنیلنه قایناقلاردان قارشیلاما آدینا بیر حدف قویموشدور.

۲۰۰۰-جی ایلده حؤکومت و آلمانییا نووه گوج صنایعسی؛ ۲۰۲۱ئ قدر نووه ستانسییالاری پیلله‌لی اولاراق آزالتما مؤوزوسوندا آنلاشمیشتیرلار. لاکین یئنیلنه بیلر انرژی، انرژی ایستهلاکیندا اوْلدوقجا آشاغی پایا مالیکدیر. ۲۰۰۶-جی ایل انرژی ایستهلاکینین قایناقلارا گؤره داغیلیمی بۇ شکیلده رئاللاشمیشدیر: مایئ یاناجاق (۳۵٫۷٪)؛ کؤمور (۲۳٫۹٪)؛ طبیعی قاز (۲۲٫۸٪)؛ نووه انرژی (۱۲٫۶٪)؛ سو و کولک گوجو (۱٫۳٪)؛ دیگرلری (۳٫۷٪).

علم

فایل:Einstein۱۹۲۱ by F Schmutzer ۴.jpg
Albert Einstein - ۱۹۲۱

آلمانیا گئچمیشتئن بئری موختلیف علمی آلانلاردا ائن گؤزئ چارپان آراشتیرمالارین بازیلارینا ائو ساهیپلیغی یاپماکتادیر. [۹۹] نوبئل موکافاتی بوگونئ کادار ۱۰۱ آلمان تارافیندان آلینمیشتیر. [۱۰۰] آلبئرت ائینستئین وماخ پلانجکین چالیشمالاری موعاصیر فیزیغین تئمئللئری آدینا چوْخ واجیبدیر و داها سوْنرالاری بۇ چالیشمالار وئرنئر هئیزئنبئرق وماخ تارافیندان گئلیشتیریلمیشتیر آنادان اوْلموشدور. [۱۰۱] بۇ آدلار، داها اؤنجئلئری یئتیشمیش هئرمانن وون هئلمهولتز جوزئف وون فراونهوفئر ودانیئل قابریئل فاهرئنهئیت کیمی ایسیملئردئند ائتکیلئنمیشتیر. یلهئلم جونراد رؤنتگئن اون-ایشینینی کئشفئتمیشتیر وبو هئم آلمانجادا هئم دئ دیغئر دیللئردئ رؤنتگئنستراهلئن (رؤنتگئن ایشینلاری) ایسمییلئ آنیلمیشتیر. بۇ باشاری اونو، ۱۹۰۱-جی ایلده ایلک نوبئل فیزیک موکافاتی کازانان کیشیسی یاپمیشتیر. [۱۰۲]

سپئیس موهئندیسی ئرنهئر وون براون، ایلک اوزای روکئتینی گئلیشتیردی وداها سوْنرا ناسانین اؤندئ گئلئن اویئلئریندئن اوْلدو، آبدنین آپوللون پروگرامینین باشاریسینا اؤنجولوک ائدئن ساتورن بئش آی روکئتینی گئلیشتیردی. هئینریجه رودولف هئرتزین ائلئکترومانیئتیک ایشین اوپئراتئس چالیشمالاری، موعاصیر تئلئکومونیکاسیونون گئلیشیمینین تئمئلینی اولوشتورموشتور. [۱۰۳] ۱۸۷۹-جی ایلده لئیپسیق اونیوئرسیتئسیندئ ایلک لابوراتوارینی اینشا ائدئن wیلهئلم wوندت، دئنئیسئل پسیکولوژینین آتاسی اولاراق قبول ائدیلمیشدیر. [۱۰۴] آلئخاندئر وون هومبولدتون دوغا بیلیمجی وکاشیف اولاراق ائتدیگی چالیشمالار، بییوجوْغرافیانین تئمئلینی اولوشتورموشتور. [۱۰۵]

فایل:Cleanroom۱.jpg
اشتوتقارت'ta Mikroelektronik Üretim için kapsamlı tozsuz oda birimi

جارل فریئدریجه گاوسس، داوید هیلبئرت، بئرنهارد ریئمانن، قوتفرید لئیبنیتس، کارل wئیئرستراسس وهئرمانن wئیل کیمی موهوم ماتئماتیکچیلئر دئ آلمانییادا دوغموشتور. آلمانیا، آوروپادا ماتباایی ایلک کوران یوهان قوتئنبئرق، گئیگئر سایاجینین خالیقی هانس گئیگئر وایلک تام آوتوماتیک دیگیتال بیلگیسایاری یاپان کونراد زوسئ کیمی بیر چوْخ اونلو کشیف وموهئندیسین واتانیدیر. [۱۰۶] فئردیناند وون زئپپئلین، اوتتو لیلیئنتهال، گوتتلیئب دایملئر، رودولف دیئسئل، هوگو ژونکئرس وکارل بنز کیمی آلمان موجیت، موهئندیس وساناییجی موعاصیر اوتوموتیو وهاوا اولاشیم تئکنولوژیسینین شئکیللئنمئسینئ یاردیم ائتمیشلئردیر. [۱۰۷] [۱۰۸]

آلمانیاداکی موهوم آراشدیرما بیریملئری ماکس پلانک طایفا، هئلمهولتز-گئمئینسجهافت وفراونهوفئر-گئسئللسجهافتدیر. وبو کوروملار باغیمسیز و یا هاریجی اولاراق اونیوئرسیتئت سیستمینئ باغلیدیر علمی اورئتیملئرئ موهوم کاتکیلار ساغلاماکتادیرلار. پرئستیژلی قوتفرید لئیبنیتس wیلهئلم موکافاتی ائلم آدامی و یا آکادئمیسیئنئ وئریلمئکتئدیر اونون ایل. اونون بیر اؤدولون دئغئری ان چوْخ ۲٬۵ میلیون آورویئ کادار چیکابیلمئکتئدیر وبو موکافات، دونیادا وئریلئن ائن یوکسئک موکافات دئغئرینئ مالیک آراشدیرما اؤدوللئریندئن بیریدیر. [۱۰۹]

تحصیل

آلمانییادا تحصیلین ایدارئسینین سوروملولوغو، اؤنجئلیک اولاراق فدرال اوستانلئریندیر. فدرال باش تحصیل کونوسوندا اوْلدوقجا کیچیک بیر رول مالیکدیر. ایستئغئ باغلی اولماقلا آناوکولو تحصیلی اوچ وآلتی یاش آراسیندا بوتون چوجوکلارا ساغلانماکتادیر، سوْنراسیندا دا ائن آز دوققوز ایل سورئجئک زورونلو تحصیل واردیر. وایلکؤغرئتیم گئنئلدئ دؤرد ایل سورمئکتئدیر دؤولت اوکوللاری بۇ ایلکؤغرئتیم سورئجیندئ کاتمانلارا آیریلمامیشتیر. [کایناک بئلیرتیلمئلی] بونا زیت اولاراق، اوْرتا اؤغرئتیمدئ اؤغرئتمئنلئرین اؤغرئنجیلئرین یئتئنئکلئرینئ واؤغرئتمئنلئرین تاوسییئسیلئرینئ گؤرئ اؤغرئنجیلئرین گیدئبیلئجئکلئری دؤرد نؤو اوکول وار: گیمناسیوما ائن یئتئنئکلی اؤغرئنجیلئر قئیدیاتدان اولور وگیمنازییانین اونلاری اونیوئرسیتئت تحصیلینئ حاضیرلار، تحصیل، ائیالئتلئرین سیستمینئ باغلی اولاراق سئکیز و یا دوققوز ایل سورمئکتئدیر؛ رئالسجهولئ داها یایگین اولاراق اوْرتا سیرا اؤغرئنجیلئرئ هیتاپ ائدئر وآلتی ایل سورئر. هاوپتسجهولئ اوکوللاری، اؤغرئنجیلئری مئسلئکی تحصیلئ حاضیرلار وگئسامتسجهولئ دئ اؤنجئکی اوچ نؤوو کاپسایان بیر تحصیل سیستمینی بئنیمسئمئکتئدیر [کایناک بئلیرتیلمئلی]

Münih Ludwig Maximilian Üniversitesi ۱۴۷۲ yılında kurulmuştur.

اییت بونیئسیندئن ساغلانان اۇلوسلاراراسی اؤغرئنجی دئغئرلئندیرمئ پروقرامی، اوئجد اولکئلئری وبیر نئچه طرفداش اولکئدئن ۱۵ یاشینداکی اؤغرئنجیلئرین یئتئنئکلئرینی دئغئرلئندیرمئسی اوچون تاسارلانمیشتیر. ۲۰۰۶-جی ایلده آلمان اوکول چوجوکلاری اؤنجئکی ییللارا گؤرئ سئوییئلئرینی گئلیشتیردیلئر ویاپیلان ایستاتیستیک آراشتیرمالارا گؤرئ علمی یئتئنئکلئردئ اورتالامانین اوْلدوقجا اوزئریندئ ۱۳. سیرادا اوْلوب، ماتئماتیکتئ ۲۰. سیرادا واوکوما یئتئنئکلئریندئ ایسئ ۱۸. سیرادا بولوناراک اورتالامانین نئ چوْخ اوزئریندئ، نئ دئ آشاغیسیندا کالمیشلاردیر. [۱۱۰] آلمانییادا سوسیو-ایقتیصادی حاللار اوْلدوقجا یوکسکدیر، اؤغرئنجیلئرین پئرفورمانسلاری دا سوسیو-ایقتیصادی فاکتؤرلئردئن دیغئر اولکئلئرئ گؤرئ داها چوْخ ائتکیلئنیر. [۱۱۰]

اونیوئرسیتئیئ گیرمئک اوچون، لیسئ اؤغرئنجیلئرینین آبیتور سیناوینا گیرمئلئری طلب اوْلونور؛ آیریجا مئسلئک لیسئسی دیپلوماسینا مالیک اوْلان اؤغرئنجیلئر دئ باشوورابیلمئکتئدیر. خوسوسی بیر چیراکلیک سیستمی اوْلان دوعالئ تحصیل، اؤغرئنجیلئرئ مئسلئکی ائغیتیملئرینی بیر شیرکئت بونیئسیندئ سوردورئبیلمئلئرینئ ایزین وئریر. بیر چوْخ آلمان اونیوئرسیتئتی دئولئتئ عاییددیر واؤغرئنجیلئردئن ایستئنئن بیر دؤنئملیک هارچ اوجرئتی ۵۰–۵۰۰ آورو آراسیندا دئغیشمئکتئدیر. [۱۱۱]

آلمانیاداکی اونیوئرسیتئلئر، اولکئدئکی یوکسئک ائغیتیم ستاندارتلارییلا بین الخالق بیر سایگینلیغا مالیکدیر. تهئس. - قس دونیا اونیوئرسیتئلئر سیرالاماسی کریتئرلئرینئ گؤرئ ۲۰۰۷-جی ایلده ۳ آلمان اونیوئرسیتئتی دونیادا ایلک ۱۰۰دئ یئر آلاندا، ایلک ۲۰۰دئ اوْلان اونیوئرسیتئت سایی ۱۱ اوْلدو [۱۱۲]

مدنیت

لودويک بتهوون (۱۷۷۰–۱۸۲۷), besteci.
۱۴۰px
۱۴۰px

آلمانیا، تاریختئ داس توْرپاق دئر دیجهتئر آوند دئنکئر (شایرلئرین ودوشونورلئرین اولکئسی) دییئ آنیلیر وئ. [۱۱۳] ۲۰۰۶-جی ایلدن بۇ یانا آلمانیا کئندیسینی فیکیرلئرین اولکئسی اولاراق آدلاندیرماکتادیر. [۱۱۴] آلمان جولتورئ، آلمانیانین اولوس دئولئت اولاراق دوغماسیندان چوْخ اؤنجئلئری اورتایا چیخدی آلمان دیلی کونوشولان بوتون جوْغرافیایی ائتکیسی آلتینا آلمیشتیر. کؤکلئرینین ائتکیسییلئ آلمانییادا کولتور، آوروپاداکی دین ولایکلیک کیمی زیهینسئل وپوپولئر ائغیلیملئرین ائتکیسییلئ شئکیللئنمیشتیر. بۇ اونلاری آوروپا کولتوروندئن آیری اولاراق خوصوصی بیر آلمان گئلئنئغی تانیملاماک زور اولاجاق [۱۱۵] بۇ یارگی باغلامیندا دیگر بیر چیکاریم دا تاریخی شاهسییئتلئردئ اولاجاق. وولفقانق آمادئی موتسارت، فرانس کافکا وپاول جئلان موعاصیر دوشونجئدئ بیرئر آلمان یئرلیسی اولمامالارینا باخمایاراق، تاریخسئل حاللاری، ایش و سوسیال ایلیشکیلئرینین آنلاشیلمالاری آچیسیندان آلمان کولتورئل چئورئسینین ایچیندئ دئغئرلئندیریلمئکتئدیرلئر.

فایل:Franz Marc ۰۰۳.jpg
Franz Marc'ın (۱۸۸۰–۱۹۱۶) ۱۹۱۱ yılındaki yapıtı, Blaues Pferd I.

آلمانییادا کولتورئل کوروملاردان فدرال ائیالئتلئر جاوابدئهدیر. اوزئریندئ کیتابخانا ایله مالی دئستئک ساغلانان ۲۴۰ تییاترو، یوزلئرجئ سئنفونیک اورکئسترا، بینلئرجئ موزئ و ۲۵٫۰۰۰٬۱۶ ائیالئتئ داغیلمیش دورومدادیر. بۇ کولتورئل اوْلاناکلار میلیونلارلا اینسان تارافیندان دئغئرلئندیریلمئکتئدیر: آلمانییادا هر ایل ۹۱ میلیون کیشی موزئلئری زییارئت ائتمئکتئ، ۲۰ میلیون کیشی تییاترو و اوپئرایا گیتمئکتئ و ۳٬۶ میلیون کیشی سئنفونیک اورکئسترالاری دینلئمئکتئدیر [۱۱۶].

آلمانیا، لودویق وان بئتهووئن، ایوهان سئباستیان باخ، ژوهاننئس براهمس و ریجهارد wاگنئر کیمی دونیاجا اونلو کلاسسیک موسیقی بئستئجیلئرینئ مالیک چیکماکتادیر. ۲۰۰۶دان ایتیبارئن آلمانیا، دونیاداکی بئشینجی بؤیوک موسیقی پازاری حالینا خئیری و کرافتwئرک، سجورپیونس و راممستئین کیمی موسیقی گروپلارییلا پوپ و روجک موسیقی اوزئریندئ ائتکیلی اوْلدو. [۱۱۷]

بیر چوْخ آلمان رئسسام فارکلی آرتیستیک تارزداکی چالیشمالارییلا بین الخالق بیر پرئستیژ کازانمیشتیر. هانس هولبئین، و ماتتهیاس گرونئwالد، آلبرئجهت دورئر رؤنئسانس دؤنئمینین، جاسپار داوید فریدریخ رومانتیکا دؤورون، ماخ ائرنستدئ گئرچئکوستوجولوغون موهوم ساناتچیلارینداندیر. آلمانیانین کارولئنژ میماریسی و اوتتو میماریسی ایلئ بۇ آلانا ائتدیگی کاتکیلار، رومانئسک میمارینین موهوم هابئرجیلئری اوْلدولار. رئگیون داها سوْنرالاری گوتیک، رؤنئسانس و باروک کیمی تارزلارین موهوم چالیشمالارینین یاپیلدیغی بیر مئکان حالینا گلمیشدیر. آلمانیا یاخین موعاصیر آکیمدا اؤزئللیکلئ wالتئر گروپیوسون باشلاتتیغی باوهاوس آکیمییلا اوْلدوقجا موهوم بیر یئر تئشکیل ائدیر. عئینی زاماندا، یئنه آلمانیالی اوْلان لودویق میئس وان دئر روهئ، ۲۰. یوزییلین ایکینجی یاریسیندا دونیانین ائن اونلو میمارلاریندان بیری حالینا گلمیشدیر. جام جئپهئلی گؤکدئلئنلئر اونون فیکریدیر. [۱۱۸]

فلسفه

Immanuel Kant (۱۷۲۴–۱۸۰۴), filozof.

آلمانیانین فعلسئفئیئ ائتکیسی تاریخ‌سئل اولاراق بؤیوک اؤنئم آرز ائدئر و بیر چوْخ اونوتولماز آلمان فیلوزوفو، اوْرتا چاغدان بئری باتی فعلسئفئسینئ اؤنئملی کاتکیلاردا بولونموشلاردیر. قوتفرید لئیبنیزین راسیونالیزمئ کاتکیلاری؛ کلاسسیک آلمان ایدئالیزمینین ایممانوئل کانت، قئورق ویلهئلم فریدریخ هئگئل، و فریدریخ ویلهئلم جوزئف سجهئللینگ ژوهانن گوتتلیئب فیجهتئ تارافیندان قورولماسی؛ کارل مارکس و فریدریخ ائنگئلسین کومونیست تئوریگی فورمولئ ائتمئلئری؛ آرتور سجهوپئنهاوئرون مئتافیزیکسئل پئسیمیزم دئرلئمئسی؛ فریدریخ نیئتزسجهئین پئرسپئکتیویزمی گئلیشتیرمئسی؛ مارتین هئیدئگگئرین وارولوشچولوک اوزئرینئ چالیشمالاری؛ ژورگئن هابئرماسین سوسیال تئوریلئری؛ فعلسئفئنین توسعه ائتمه‌سی آدینا اوْلدوقجا ائتکیلئییجییدیلئر.

آلمان ائدئبییاتی، التهئر وون دئر ووگئلئیدئ و ولفرام وون ائسجهئنباجه کیمی یازارلارین چالیشمالارییلا اوْرتا چاغا کادار اوزانابیلمئکتئدیر. ایوهان وولفقانق وون قؤتئ و فریدریخ شیللئر کیمی بیر چوْخ آلمان یازار و شاعیر بؤیوک بیر اونئ مالیک اوْلدولار. قریمم کاردئشلئر تارافیندان باسیلان حالک ماساللاری، آلمان حالک ائدئبییاتینی بین الخالق سئوییئدئ اون صاحیبی یاپمیشتیر. ۲۰. یوزییلین ائتکیلی یازارلاری و توماس مانن، بئرتولت برئجهت، هئرمانن هئسسئ، هئینریجه بؤلل، گونتئر گراسستیر. [۱۱۹]

مئدیا

فایل:FrankfurterBuchmesse۲۰۰۸.JPG
Alman kitap pazarı, her yıl dünya çapında basılan tüm kitapların yaklaşık %۱۸'ini üretmiştir.(۲۰۰۸ yılında Frankfurt Kitap Fuarı)

آلمان تئلئویزییا پازاری، ۳۴ میلیون تو صاحیبی ایلئ آوروپانین ائن بویوگودور. بیر چوْخ بؤلگئسئل و میللی یایین ستاتیون فدرال سیاسی ستروکتورو ایچیندئ کابلو لینکی ایلئ ائدیلیر تشکیل ائدیر. آلمان هانئهالکلارینین یاکلاشیک% ۹۰ی کابلولو یا اویدو یایینینا مالیکدیر و ایزلئییجیلئرین ایجتیماعی کاناللاریندان خوصوصی کاناللارینا قدر ایزلئمئک اوچون بیر چوْخ سئچیم اوْلاناغی واردیر. اوجرئتلی تو موبیل، عومومی تو یاییمجیلاری زدف و آردنین یایگین دیگیتال کانال ایمکانی سونماسیندان دولایی راغبئت گؤرمئمئکتئدیر. [۱۲۰]

آلمانیا، بئرتئلسمانن و آخئل سپرینگئر آگ کیمی، دونیانین ان بؤیوک مئدیا کورولوشلارینا ائو ساهیپلیغی یاپماکتادیر. آلمانیانین بیر کوماندا پولسوز تو رئکلامجیلیغی آغلارینین ساهیپلیغینی پروسیئبئنسات۱ اوستلئنمئکتئدیر.

آلمان کیتاب پازاریندا هر ایل یاکلاشیک ۶۰٫۰۰۰ یئنی باسیم یاپیلماکتادیر؛ و بۇ راکام بوتون دونیادا باسیلان کیتاپلارین% ۱۸ینئ تئکابول ائدیر، بئله کی، آلمانیا دونیانین ۳. بؤیوک کیتاب اورئتیجیسی کونوموندا وار [کایناک بئلیرتیلمئلی]. فرانکفورت کیتاب فواری، بین الخالق جلیپ و تیجارئتتئ دونیانین ائن اؤنئملی کیتاب فواری اولاراق آنیلماکتادیر و ۵۰۰ ایلین اوزئریندئ بیر زاماندیر دوزئنلئنمئسییلئ آرتیق بیر گئلئنئک حالینا گلمیشدیر.

اؤلکه هابئرلئری، اینگیلیس دیلی اولاراق هابئر حاقیندا دئر سپیئگئل، یاییمجی دئوتسجهئ ئللئ و هابئر حاقیندا تهئ لوجالدا یاییملانماکتادیر.

آلمان اینتئرنئت کوللانیجیلاری تارافیندان نویابر ۲۰۰۸دئ ان چوْخ زییارئت ائدیلئن اینتئرنئت سایتلار گووگلئ، یووتوبئ، ائبای، ویکیپئدییا، یاهوو! دور. [۱۲۱]

سینما

فایل:Berlinale۲۰۰۷.jpg
Şubat'ta Berlin Film Festivali sırasında Berlinale Palast.

آلمان کینوسو، ماخ سکلادانوسکینین ایشلرییله اوْلدوقجا ائرکن زامانلارا اساسلانیر. سینئما، ئیمار جومهوریتی ایللری بویونجا آلمان دیشاوورومجولاری روبئرت یئن و فریئدریجه یلهئلم مورناو ایله تاثیرلی اوْلموشدور. اوتریش منشالی اوْلوب ۱۹۲۶-جی ایلده آلمان وطنداشلیغینا کئچن و دؤیوش اولی آلمان فیلم صنایعسینده کاریئری پارلامیش اوْلان رئژیسسور فریتز لانگین هوللیwوود کینوسو اوزرینده بؤیوک بیر تأثیری اوْلدوغو دئییله بیلر. سسسیز فیلمی متروپولیس (۱۹۲۷) موعاصیر معنادا ائلم فانتاستیکا فیلملرینین آتاسی اولاراق قبول ائدیلیر.

۱۹۳۰-جو ایلده آوسترییالی-آمریکان ژوسئف وون ستئرنبئرگ، ایلک اهمیتلی آلمان سسلی فیلمی اوْلان ماوی مئلئکی ایداره ائتدی و بۇ فیلم آکتریسا مارلئنئ دیئتریجهئ دونیا سَوییه‌سینده بیر اون قازاندیردی. [۱۲۲] wالتئر روتتماننین ایداره ائتدیگی ایزلئنیمجی سندلی بئرلین: بؤیوک بیر شهرین سئنفونیسی، شهر سئنفونیسی نؤوونون ایلک اهمیتلی نومونه‌لریندن بیریدیر. لئنی ریئفئنستاهل ایشلرینده یئنی ائستئتیک ائلئمئنتلره یئر وئرمیش اولسا دا نازی دؤورو فیلملری عومومی اولاراق تبلیغات آغیرلیقلی اوْلموشدور. [۱۲۳]

۱۹۷۰ و ۸۰-جی ایللر بویونجا، وولکئر سجهلؤندورفف، wئرنئر هئرزوگ، یم ئندئرس و راینئر ئرنئر فاسسبیندئر کیمی یئنی آلمان سینئماسی رئژیسسورلاری، اکثریتله ائتدیکلری تهریکئدیجی فیلملرله بین الخالق آرئنادا قربی آلمانییا کینوسوْنون ایره‌لیله‌مه‌سینه مانع اوْلموشلار. [۱۲۴]

داها یاخین دؤورده‌کیفیلملر اوْلان گوود بیئ لئنین! (۲۰۰۳)، دیوارا قارشی (۲۰۰۴) و دئر اونتئرگانگ (چؤکوش) (۲۰۰۴) بین الخالق ایجتیماعیتده اهمیتلی اوغورلار قازانمیشلار. ان یاخشی خاریجی دیلده فیلم آکادئمییا موکافاتی، آلمان ایستحصاللاری اوْلان، ۱۹۷۹-جو ایلده دیئ بلئجهتروممئل (تئنئکئ ترامپئت) آ، ۲۰۰۲-جی ایلده ایرگئندو این آفریکا (افریکانین هئچ بیر یئریند) یئ و ۲۰۰۷-جی ایلده داس لئبئن دئر آندئرئن (باشقالارینین حیاتی) آ گئتمیشدیر. [۱۲۵] ان تانینان آلمان آکتیورلاری مارلئنئ دیئتریجه، کلاوس کینسکی، هاننا سجهیگوللا، آرمین موئللئر-ستاهل، ژورگئن پروجهنو و توماس کرئتسجهمانن.

۱۹۵۱-جی ایلدن بۇ یانا هر ایل تشکیل ائدیلن بئرلین فیلم فئستیوالی، دونیانین قاباقدا گلن فیلم فئستیوالی آراسیندادیر. دونیانین هر یئریندن گلن فیلملری قییمتلندیرمک اوزره بین الخالق بیر مونصیف ایشتیراک ائدر و قازانانلار قیزیل و گوموش آیی ایله موکافاتلاندیریلار. [۱۲۶] هر ایل تشکیل ائدیلن آوروپا فیلم موکافاتلاری مراسیمی، هر ایکی ایلده بیر آوروپا فیلم آکادئمییاسینین (ئفا) اوْلدوغو شهر اوْلان بئرلینده تشکیل ائدیلمکده‌دیر. پوتسدامداکی بابئلسبئرگ ستودییالاری، دونیاداکی گئنیش میقیاسلی فیلم ستودییالارینین ان کؤهنه‌سینین و بین الخالق فیلم ایستحصاللاری اوچون بیر مرکز حالیندادیر.

ایدمان

Michael Schumacher yedi defa Formula ۱ şampiyonluğu kazanmıştır.

ایدمان، آلمان حیاتی‌ندا اهمیت‌لی بیر یئر توتماقدادیر. ییرمی یئددی میلیون آلمان بیر ایدمان کلوبونا عضوودور و بونون یانیندا اون ایکی میلیون آدام فردی اولاراق بیر فعالیتی تعقیب ائدیر. [۱۲۷] فوتبول، ا​​ن مشهور ایدمان ساحه‌سی‌دیر. ۶٬۳ میلیون رسمی اوزوویله آلمان فوتبول فئدئراسیاسی (دئوتسجهئر فوßبالل-بوند)، دونیادا اؤز نؤوونده ان گئنیش تشکیلات تشکیلات‌دیر. [۱۲۷] بوندئسلیگا دونیاداکی بوتون پروفئسسیونال ایدمان لیقالاری آراسیندا ان چوْخ تاماشاچی اورتالاماسینا صاحب لیگ‌دیر. آلمانیا میللی فوتبول کومانداسی ۱۹۵۴، ۱۹۷۴ و ۱۹۹۰ ایللرینده فیفا دونیا کوبوکونو و ۱۹۷۲، ۱۹۸۰ و ۱۹۹۶ ایللرینده ده آوروپا فوتبول چئمپیوناتینی قازانمیش‌دیر. آلمانیا، فیفا دونیا کوبوکونا ۱۹۷۴ و ۲۰۰۶ ایللرینده و اوئفا آوروپا فوتبول چئمپیوناتینا دا ۱۹۸۸-جی ایلده ائو صاحب‌لیگی ائتمیش‌دیر. ان موفقیت‌لی و مشهور فوتبولچولاری فرانز بئجکئنباوئر، گئرد موللئر، ژورگئن کلینسمانن، لوتهار ماتتهاوس و اولیوئر کاهن‌دیر. تاماشاچی‌لار آراسیندا مشهور اوْلان دیگر ایدمان بوداق‌لاری دا هندبول، وولئیبول، باسکئتبول، ​​بوز هوکئیی و تئنیستیر. [۱۲۷]

آلیانز آرنا, Bayern Münih'in iç saha maçlarına ev sahipliği yapar ve ۲۰۰۶ Dünya Kupası'nda kullanılmış stadlardandır.

آلمانیا دونیادا موهرریک‌لی ایدمان نؤولری‌نین بیرینده قاباقجیل اؤلکه‌لردن بیری‌دیر. یاریش قازانان آوتوموبیل‌لر، کوماندالار و سوروجولر آلمانیادان چیخماقدادیر. تاریخ‌دکی ان موفقیت‌لی فورمولا ۱ پیلوتو اوْلان میجهائل سجهوماجهئر، کاریئری بویونجا بیر چوْخ اهمیت‌لی موتورسپورلاری رئکوردلارا ایمضا آتمیش‌دیر و ۱۹۴۶-جی ایلدن بۇ یانا تشکیل ائدیلن فورمولا ۱ده ان چوْخ یاریش و چئمپیونلوق قازانان پیلوت وضعیتینده‌دیر. تاریخ‌دکی ان چوْخ قازانان ایسپورجولاردان بیری اوْلوب، میلیارد دول‌لارلیق بیر ثروته مالیک‌دیر. [۱۲۸] بی ام وئ و مرسدس ایستئهسالچی‌لاری موهرریک‌لی ایدمان نؤولری‌نین بیرینده قاباقجیل تاکیم‌لاردان‌دیر. فرانسه دا هر ایل تشکیل ائدیلن حؤرمت‌لی یاریش بیر تشکیلاتی اوْلان لئ مانس ۲۴ ساعتی پورسجهئ ۱۶ دفعه قازانمیش‌دیر. [۱۲۹]

آلمان ایدمانچی‌لاری بوتون زامان‌لار اولیمپیا اویون‌لاری مئدال سیرالاماسیندا شرقی و قربی آلمانیا بیرلیکده دئغئرلئندیریلدیغینیدئ اوچونجو سیرادا اولاراق اولیمپیا اویون‌لاریندا ان موفقیت‌لی اؤلکه‌لری آراسیندا وار. ۲۰۰۸ یاز اولیمپیادالاریندا آلمانیا مئدال سیرالاماسیندا بئشینجی سیرادا اولارکن [۱۳۰] ۲۰۰۶ قیش اولیمپیادالاریندا ایلک سیرادا ایشتیراک ائتمیش‌دیر. [۱۳۱] آلمانیا ۱۹۳۶-جی ایلده بئرلین و ۱۹۷۲-جی ایلده دا مونیه اولماق عذره یای اولیمپیا اویون‌لارینا ایکی دفعه ائو صاحب‌لیگی ائتمیش‌دیر. قیش اولیمپیا اویون‌لاری دا ۱۹۳۶-جی ایلده باویئرانین اکیز شهرلری اوْلان گارمیسجه و پارتئنکیرجهئندئ رئاللاشدیریلمیش‌دیر.

آلمان متبخی

Bir Schwarzwälder Kirschtorte (Kremalı pasta çeşidi).

آلمان متبخی، بؤلگه‌دن بؤلگه‌یه فرق‌لی‌لیک گؤسترمکده‌دیر. باویئرا و سوابیانین گونئی بؤلگه‌لری بونا نومونه‌دیر. بۇ بؤلگه‌لرین متبخ مدنیتی؛ آوستریا و ایسویچرئنینکینئ بنزردیر. دونوز اتی، مال اتی و ائو حئیوان‌لاری اتی ایله ائدیلن یئمک نؤولری آلمانیادا ایستهلاک ائدیلن یئمک‌لرین قاباقدا گلن‌لری‌نین. خصوصیله دونوز ائتینین آلمان موتفاغینداکی یئری خصوصی‌دیر. [۱۳۲] آز قالا بوتون بؤلگه‌لرده، یئمک‌لر سوسیس‌لی یئییلیر. آلمانیادا ۱۵۰۰لرده چوْخ سوسیسکا نؤوو چیخاریلماقدادیر. ان مشهور تروزلر کارتوف، کلم، کؤک، شالغام، ایسپاناق و پاخلانی. [۱۳۳] اوْرقانیک قیدا ساتیشی بیر بازار حالینا گلمیش‌دیر و ساتیلان مهسوللارین% ۳٫۰ 'ونو بۇ قروپ قیدالار اولوشتورور. بۇ بیر ترئند حالیندا یوکسلمکده‌دیر. [۱۳۴]

مشهور بیر آلمان دییش بئله دئمکده‌دیر: "ناهار بیر ایمپراتور، گونورتا یئمیی بیر کرال و آخشام یئمیی بیر کاسیب کیمی‌دیر." ناهار عمومیتله تاخیل‌لی یئمک‌لرله و بال یا دا رئچئل‌لی چؤرکله ائدی‌لر. آلمان‌لارین بیر قیسیمی ناهاردا سویوق یئمک‌لری یا دا پئن‌دیرلی چؤریی سئچیم ائدیر. [۱۳۵] اؤلکه‌ده ۳۰۰-دن چوْخ چؤرک نؤوو سوبالاردا ساتیلماقدادیر. [۱۳۶]

Tipik bir peynir ve soğuk yemek servisi

باشقا اؤلکه‌لردن گلن ایممیقرانت‌لار سایه‌سینده، آلمان متبخی و گونده‌لیک یئمک وردیش‌لری بیر چوْخ متبخ‌دن تسیرلنمیش‌دیر. پیززا و ماکارون کیمی ایتالیان یئمک‌لری، دؤنر کیمی تورک و عرب یئمک‌لری خصوصیله بؤیوک شهرلرده اوْلدوقجا مشهور اولاراق ساتیلماقدادیر. بئینلخالق بورگئر زنجیرلری و چین رئستورانت‌لار اؤلکه‌نین بیر چوْخ یئرینه یاییلمیش‌دیر. هیند، یاپون و دیگر آسیا موتفاک‌لاری‌نین پوپولئریتئسی آرتماقدادیر. یوکسک پروفیل‌لی دوققوز آلمان رئستوران، رئستورانت‌لار بئینلخالق دئرئجئلئندیرئن میجهئلین رهبری طرفین‌دن اوچ اوْلدوزلو اولاراق اعلان ائدیلمیش‌دیر. یئنه ۱۵ رئستوران ایکی اوْلدوز آلمیش‌دیر. [۱۳۷]

شرابین اؤلکه‌نین بیر چوْخ سئقمئنتینده مشهور اولماسینا باخمایاراق آلمانیانین میللی ایچکی‌سی پیوه اولاراق بیلینمکده‌دیر. آلمانیادا آدام باشینا پیوه ایستهلاکی ایللره گؤره دوشمه‌سینه باخمایاراق، آدام باشینا ایللیک ۱۱۶ لیتر ایله اوست سیرالارداکی یئرینی قوروماقدادیر. [۱۳۸] ۱۸ باتی اؤلکه‌سی اوزرینده ائدیلن آراشدیرمالار نتیجه سینده آلمانیا؛ آدام باشینا ایسپیرت‌سیز ایچکی ایستهلاکی مؤوضوسوندا ۱۴. ، آدام باشینا مئیوه سویو ایستهلاکیندا ایسه ۳. اوْلموش‌دور. [۱۳۹] بون‌لارین خاریجینده، مینئرال‌لارلا سو و سجهورلئ (مئیوه سویو ایله قاریشدیریلمیش) آلمانیادا چوْخ مشهوردور.

جمعیت

Almanya'nın dünya çapında olumlu tanınmışlığı vardır. (Claudia Schiffer, model)

۲۰۰۶ دونیا کوبوکون‌دان بری، اؤلکه‌نین ایمیجی داخی‌لی و خاریجی دونیادا دییشمیش‌دیر. [۱۴۰] بۇ تورنیردن سوْنرا، ایللیک ائدیلن میللی مارکا گؤسترمکله آراشدیرماسینا آلمانیا اوست سیرالارا تیرمانمیش و ۲۰۰۸-جی ایلده لیدئرلییه چاتمیش‌دیر. ۲۰ فرق‌لی اؤلکه‌دن اینسان‌لارا اؤلکه‌نین تانینمیش‌لیغی؛ مدنیت، سیاست، ایخراجات، اؤلکه‌نین اینسان‌لاری، اؤلکه‌یه توریزم، ایممیقرانت‌لارین ماراغینی چکمه و اینوئستیسیالار باخیمین‌دان سوروشولموش‌دور. [۱۴۱] بیر باشقا قلوبال دوشونجه آراشدیرماسی ببج طرفین‌دن ائدیلمیش و نتیجه‌ده آلمانیانین، ۲۲ قاباقدا گلن اینوئستور اؤلکه‌سی آراسیندا ان موسبت تأثیره صاحب اؤلکه اوْلدوغو اورتایا چیخمیش‌دیر. % ۵۶لیک بؤیوک بیر قروپ اؤلکه حاقیندا موسبت دونیاگؤروشونه ساهیبکن، % ۱۸لیک بیر قیسیم اؤلکه‌یه منفی باخماقدادیر. [۱۴۲] [۱۴۳]

آلمانیا قانونی و ایجتیماعی اولاراق هوموسئکسوال‌لارا قارشی تولئرانس‌لی‌دیر. عائله بیرلیکده‌لییه ۲۰۰۱-جی ایلدن بری ایجازه وئریلیر. [۱۴۴] گئیلئر و لئزبیئنلئر قانونی اولاراق یولداش‌لاری‌نین بیولوژی اوشاق‌لارینی اؤولادلیغا گؤتوره بیلر (اؤگئی اوشاق اولاراق). ایکی بؤیوک آلمانیا شهری‌نین بلدیه باشچی‌سی، گئی اوْلدوژک‌لارینی اعلان ائتمیش‌دیر. [۱۴۵]

Alman toplumu tatillere oldukça para ayırmaktadır.(Neuschwanstein Şatosu)

۲۰. عصرین سون اون ایل عرضینده آلمانیا، ایممیقرانت‌لارا قارشی موقع‌ینی دییشدیرمیش‌دیر. ۹۰-جی ایللرین اورتاسینا قدر اومومی دوشونجه آلمانیانین بیر کؤچ اؤلکه‌سی اولمادیغی ایستیقامتینده ایدی. بونا قارشی اهالی‌نین ۱۰٪-ی آلمان اولمایان کس‌لردن میدانا گلمکده ایدی. گاستاربئیتئرلارین (ماوی یاخالی، قوناق ایشچی) اؤلکه‌یه گیریشی‌نین بیتمه‌سین‌دن سوْنرا، بۇ سیغینماجی‌لار تولارئ ائدیلدی‌لر. حال-حاضردا حکومتین و آلمان جمعیتی‌نین دوشونجه‌سی نظارت آلتیندا ایختیساس‌لی ایممیقرانت‌لارین اؤلکه‌یه گلیشی‌نین قبول ائدیله بیلر اوْلدوغودور. [۱۴۶] ۱۹۸۴-جو ایلده ۴٬۴ میلیون اوْلان آلمانیادا یاشایان خاریجی اهالی‌سی، ۲۰۰۸-جی ایلده ۷٬۳ میلیونا چیخمیش‌دیر. [۱۴۷]

۲۰۰۵-جی ایلدکی ۵۸ میلیارد آورو تتیل هارجاماسییلا آلمانیا، بۇ مؤوضودا بیرینجی اوْلموش‌دور. ان مشهور گزینتی یئرلری آوستریا، ایسپانیا، ایتالیا و فرانسه دیر. [۱۴۸]


گؤرونتولر

قایناق‌لار

  1. ^ Bundespräsidialamt. Repräsentation und Integration (German). یوْخلانیلیب۸ March ۲۰۱۶. “Nach Herstellung der staatlichen Einheit Deutschlands bestimmte Bundespräsident von Weizsäcker in einem Briefwechsel mit Bundeskanzler Helmut Kohl im Jahr 1991 die dritte Strophe zur Nationalhymne für das deutsche Volk. [In 1991, following the establishment of German unity, Federal President von Weizsäcker, in an exchange of letters with Chancellor Helmut Kohl, declared the third verse [of the Deutschlandlied] to be the national anthem of the German people.]”
  2. ^ Bundesamt für Migration und Flüchtlinge (January ۲۰۱۴). Migrationsbericht ۲۰۱۲ (PDF) (in German). Bundesministerium des Innern Referat Öffentlichkeitsarbeit. ۲۷ July ۲۰۱۴-ده یوخلانیب. {{cite book}}: Check date values in: |accessdate= (کؤمک); Unknown parameter |trans_title= ignored (|trans-title= suggested) (کؤمک)CS1 maint: unrecognized language (link)
  3. ^ Numbers and Facts about Church Life in Germany 2016 Report. Evangelical Church of Germany. Retrieved 06 December 2016.
  4. ^ Population at 82.2 million at the end of 2015 – population increase due to high immigration. destatis.de (۲۶ August ۲۰۱۶).
  5. ^ ۵٫۰ ۵٫۱ ۵٫۲ ۵٫۳ Germany. International Monetary Fund (October ۲۰۱۵). یوْخلانیلیب۶ August ۲۰۱۶.
  6. ^ Gini coefficient of equivalised disposable income (source: SILC). Eurostat Data Explorer. یوْخلانیلیب۱۳ August ۲۰۱۳.
  7. ^ ۲۰۱۵ Human Development Report. United Nations Development Programme (۲۰۱۵). یوْخلانیلیب۱۴ December ۲۰۱۵.
  8. ^ http://www.bbc.com/news/world-europe-17299607
  9. ^ http://www.nationsonline.org/oneworld/germany.htm
  10. ^ https://www.lonelyplanet.com/germany
  11. ^ https://www.deutschland.de/en
  12. ^ M.S. Cermanya hakkında www.unrv.com
  13. ^ Almanya, ABD'den sonra en çok bağış yapan ülke TopNews, India, Retrieved 2008, 04-10.
  14. ^ Error on call to Şablon:cite web: Parameters url and title must be specified.
  15. ^ Avrupa'nın lideri? International Herald Tribune. Nisan 4, 2008.نیسان (عبری).
  16. ^ Güvenli geleceğe güvenli tekonojiyle www.innovations-report.de. Mayıs 7, 2008. ۰۴–۰۴.
  17. ^ Jill N. Claster: Medieval Experience: 300–1400. NYU Press 1982, p. 35. ISBN 0-8147-1381-5.
  18. ^ The Cambridge Ancient History, vol. 12, p. 442. ISBN 0-521-30199-8.
  19. ^ Şarlman Şarlman'ın biyografisi
  20. ^ Joanna Story, Charlemagne: Empire and Society, Manchester Üniversitesi Yayınları, ۲۰۰۵ ISBN 978-0-7190-7089-1
  21. ^ Sacrum Romanum Imperium Nationis Germanicæ www.nationstates.net
  22. ^ Rosamond McKitterick, Charlemagne: The Formation of a European Identity, Cambridge Üniversitesi Yayınları, ۲۰۰۸ ISBN 978-0-521-88672-7
  23. ^ Hükümdarlık mücadelesi http://www.britannica.com
  24. ^ آلمان en.wikipedia.com
  25. ^ Kutsal Roma Cermen İmparatoru IV.Charles'ın fermanı Yale Üniversitesi Web Sitesi
  26. ^ 30 Yıl Savaşları, Gerhard Rempel, Western New England Koleji.
  27. ^ 30 Yıl Savaşları (۱۶۱۸–۴۸), Alan McFarlane, The Savage Wars of Peace: England, Japan and the Malthusian Trap (2003)
  28. ^ Fulbrook, Mary: A Concise History of Germany, Cambridge Üniversitesi Yayınları ۱۹۹۱, p. 97. ISBN 0-521-54071-2
  29. ^ Martin, Norman. Alman Konfederasyonu 1815–1866 (Almanya) Dünya Bayrakları. ۵ Ekim 2000.Erişim: 12-07-2006
  30. ^ Almanya'da 1848 Devrimi mars.acnet.wnec.edu
  31. ^ Almanya'da ۱۸۴۸ İhtilalleri en.wikipedia.com
  32. ^ Alman İmparatorluğu Das Kaiserreich
  33. ^ Alman İmparatorluğu'nun tüm sömürgeleri www.worldstatesmen.org
  34. ^ Alman İmparatorluğu dış politikası www.britannica.com
  35. ^ Khapoya op. cit. p. ۱۱۵f
  36. ^ Stephen J. Lee: Europe, 1890–1945. Routledge 2003, p. 131. ISBN 0-415-25455-8.
  37. ^ ۳۷٫۰ ۳۷٫۱ آلمان en.wikipedia.org Erişim: 1 Mart 2009
  38. ^ Das Ermächtigungsgesetz 1933
    Erişim = ۱۲-۰۹-۲۰۰۸
    Yazar = Deutsches Historisches Museum
    Yayımcı = Deutsches Historisches Museum
    Dil = Almanca
  39. ^ Industrie und Wirtschaft
    Erişim tarihi = ۱۲-۰۹-۲۰۰۸
    Yazar = Deutsches Historisches Museum
    Yayımcı = Deutsches Historisches Museum
    Dil = Almanca
  40. ^ Holokost ve II. Dünya Savaşı maddelerine bakınız.
  41. ^ Avrupa Topluluğu kurucu devletleri Avrupa Birliği resmi internet sitesi
  42. ^ Colchester, Nico. D-mark day dawns Financial Times. 1 Ocak 2001. Erişim tarihi = ۰۷-۱۲-۲۰۰۶
  43. ^ Dempsey, Judy. Almanya Bosna'dan çekilmeyi planlıyor International Herald Tribune. 31 Ekim 2006. Erişim tarihi = ۳۰-۱۱-۲۰۰۶
  44. ^ Almanya CIA Factbook. 14 Kasım 2006. Erişim = ۲۹-۱۱-۲۰۰۶
  45. ^ Gebiet und Bevölkerung – Fläche und Bevölkerung (German). Statistisches Bundesamt und statistische Landesämter (December ۲۰۱۵). یوْخلانیلیب۳ August ۲۰۱۷.
  46. ^ ۴۶٫۰ ۴۶٫۱ Gross domestic product – at current prices – 1991 to ۲۰۱۵ (English). Statistische Ämter des Bundes und der Länder (۵ November ۲۰۱۶). یوْخلانیلیب۶ July ۲۰۱۶.
  47. ^ Historical Exchange Rates Tool & Forex History Data – OFX.
  48. ^ Almanya'da iklim www.germanculture.com Erişim: 1 Mart 2009
  49. ^ Germany For Dummies 3.baskı
    yayımcı = Wiley Mayıs 2007 ISBN = ۹۷۸-۰-۴۷۰-۰۸۹۵۶-۹
  50. ^ Almanya'da iklim ve hava World Travels. Erişim = ۳۰-۱۱-۲۰۰۶
  51. ^ Ekobölgeler WWF, Erişim = ۲۸-۱۲-۲۰۰۸
  52. ^ Avrupadaki ünlü hayvanat bahçeleri listesi www.eupedia.com, Erişim = ۱۷-۱۰-۲۰۰۸
  53. ^ Bazı ilginç hayvanat bahçesi olayları www.americanzoos.info/, Erişim = ۲۰۰۸ ۱۷-۱۰-۲۰۰۸
  54. ^ Hayvan İstatistikleri 2007(Almanca), Berlin Hayvanat bahçesi, Giriş = ۰۵-۰۸-۲۰۰۸
  55. ^ Çevre bilinci hedefi Alman Federal Çevre Vakfı, Erişim = ۲۸-۱۲-۲۰۰۷
  56. ^ Bütün ülkeler iklim değişikliği üzerie adımlar atmalı
    Giriş = ۱۱-۰۲-۲۰۰۸
    Yazar = PIPA
    Tarih =۲۰۰۷-۰۹-۲۴
    Çalışma = BBC World service Poll, carried out by Globescan
  57. ^ Almanya'nın çevre koruma endüstrisini takviye Erişim = ۲۵-۱۱-۲۰۰۷


قایناق خطاسی برچسب <ref> برای گروهی به نام «lower-alpha» وجود دارد، اما برچسب متناظر با <references group="lower-alpha"/> یافت نشد.

«https://azb.wikipedia.org/w/index.php?title=آلمان&oldid=337093»-دن آلینمیش‌دیر