تاتارلار: نوسخهلر آراسینداکی فرق
replaced: سونرا ← سوْنرا (2) using AWB |
4321bot (دانیشیق | چالیشمالار) کبدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
تاتارلار و يا قازان تاتارلاری – ([[تاتار تورکجهسی]]: татарлар, tatarlar)، اساساً [[روسیه]] نين اوروپا حيصهسینين مرکزی ويلايتلرينده اؤزلليکله [[تاتاريستان]] جومهوریتینده، وولقابويو تورپاقلاردا، اورالاطرافی اراضیلرده، سيبيریده، [[قازاخيستان]]دا، [[اورتا آسیا]]دا، چينين [[شرقی تورکیستان]] موختار ويلايتينده ياشاييرلار. کئچميش شوروینين بير چوخ بؤلگهلرينده ميلّی ايجماعلاری واردير. دانيشديقلاری [[تاتار ديلی]] [[تورک ديللری]] قروپونا داخيلدير. |
'''تاتارلار''' و يا قازان تاتارلاری – ([[تاتار تورکجهسی]]: татарлар, tatarlar)، اساساً [[روسیه]] نين اوروپا حيصهسینين مرکزی ويلايتلرينده اؤزلليکله [[تاتاريستان]] جومهوریتینده، وولقابويو تورپاقلاردا، اورالاطرافی اراضیلرده، سيبيریده، [[قازاخيستان]]دا، [[اورتا آسیا]]دا، چينين [[شرقی تورکیستان]] موختار ويلايتينده ياشاييرلار. کئچميش شوروینين بير چوخ بؤلگهلرينده ميلّی ايجماعلاری واردير. دانيشديقلاری [[تاتار ديلی]] [[تورک ديللری]] قروپونا داخيلدير. |
||
روسيه فدراسیونوندا سايلارينا گؤره [[روسلار|روس]] خالقيندان سوْنرا ايکينجیديرلر. دينی اينانجلارينا گؤره [[سنی|سونّو]] [[موسلمان|مۆسلمان]]دیرلار. کيچيک بير قروپلاری [[اورتودوکس|پراووسلاو]] دينينه اویموشلار، [[کرياشئنی تاتارلاری]] آدلانيرلار. |
روسيه فدراسیونوندا سايلارينا گؤره [[روسلار|روس]] خالقيندان سوْنرا ايکينجیديرلر. دينی اينانجلارينا گؤره [[سنی|سونّو]] [[موسلمان|مۆسلمان]]دیرلار. کيچيک بير قروپلاری [[اورتودوکس|پراووسلاو]] دينينه اویموشلار، [[کرياشئنی تاتارلاری]] آدلانيرلار. |
||
روس ايمپراتورلوغو زامانی ايمپراتورلوق اراضیسیندهکی بۆتون تۆرک ديللی خالقلار، او جۆملهدن آذربايجانليلار رسمی سندلرده بو آدلا قئيد ائديلرميش<ref>https://az.wikipedia.org/wiki/Tatarlar آذربایجانجا ویکیپدیا</ref>. |
روس ايمپراتورلوغو زامانی ايمپراتورلوق اراضیسیندهکی بۆتون تۆرک ديللی خالقلار، او جۆملهدن آذربايجانليلار رسمی سندلرده بو آدلا قئيد ائديلرميش<ref>https://az.wikipedia.org/wiki/Tatarlar آذربایجانجا ویکیپدیا</ref>. |
||
خط ۴۰: | خط ۴۰: | ||
== قایناقلار == |
== قایناقلار == |
||
* [https://az.wikipedia.org/wiki/Tatarlar آذربایجانجا ویکیپدیا] |
* [https://az.wikipedia.org/wiki/Tatarlar آذربایجانجا ویکیپدیا] |
||
== گؤرونتولر == |
|||
<gallery mode="packed-hover" perrow="3" heights="160px"> |
|||
File:Szigetvar 1566.jpg|<!--Ottoman miniature of the [[Siege of SzigetvárSzigetvár campaign]] showing Ottoman troops and [[Crimean KhanateTatars]] as vanguard]] -----------> |
|||
File:Vladimir mongols.jpg|<!--Drawing of Mongols of the [[Golden Horde]] outside [[Vladimir, RussiaVladimir]], presumably demanding submission, before sacking the city]] -----------> |
|||
File:Witsen - Tartaria.jpg|<!--Map of ''Tartaria'' (1705)]] -----------> |
|||
File:Map-Kypchak Language World.png|<!--Contemporary distribution of [[Kipchak languages]]: <span style="background-color:#FF0000;color:white;">&nbsp;Kipchak–Bolgar&nbsp;</span> -----------> |
|||
File:Ареал расселения татар в России. По данным Всероссийской переписи населения 2010 года.png|<!--The area of the settlement of Tatars in Russia. According to the National Population Census 2010]] -----------> |
|||
File:RIAN archive 477235 U.S. Secretary of State Hillary Clinton visits Tatarstan.jpg|<!--Hillary Clinton with Volga Tatar woman in [[Kazan]], capital of the Russian autonomous [[TatarstanRepublic of Tatarstan]]]] -----------> |
|||
File:Józef Brandt - Potyczka Kozaków z Tatarami.jpg|<!--[[Cossacks]] fighting Tatars of [[Crimean KhanateCrimea]].]] -----------> |
|||
Image:Battle of Warsaw 1656.PNG|<!--Swedish King [[Charles X Gustav of SwedenCharles X Gustav]] in skirmish with Tatars near [[Warsaw]] during the [[Second Northern War]].]] -----------> |
|||
File:Tatar attack warsawa 1656.jpg|<!--At the [[Battle of Warsaw (1656)Battle of Warsaw]] in 1656 Tatars fought with the Poles against the Swedes]] -----------> |
|||
</gallery> |
|||
[[بؤلمه:تورک خالقلاری]] |
[[بؤلمه:تورک خالقلاری]] |
۱۰ مئی ۲۰۱۸، ساعت ۰۷:۰۳ نوسخهسی
تاتارلار و يا قازان تاتارلاری – (تاتار تورکجهسی: татарлар, tatarlar)، اساساً روسیه نين اوروپا حيصهسینين مرکزی ويلايتلرينده اؤزلليکله تاتاريستان جومهوریتینده، وولقابويو تورپاقلاردا، اورالاطرافی اراضیلرده، سيبيریده، قازاخيستاندا، اورتا آسیادا، چينين شرقی تورکیستان موختار ويلايتينده ياشاييرلار. کئچميش شوروینين بير چوخ بؤلگهلرينده ميلّی ايجماعلاری واردير. دانيشديقلاری تاتار ديلی تورک ديللری قروپونا داخيلدير.
روسيه فدراسیونوندا سايلارينا گؤره روس خالقيندان سوْنرا ايکينجیديرلر. دينی اينانجلارينا گؤره سونّو مۆسلماندیرلار. کيچيک بير قروپلاری پراووسلاو دينينه اویموشلار، کرياشئنی تاتارلاری آدلانيرلار.
روس ايمپراتورلوغو زامانی ايمپراتورلوق اراضیسیندهکی بۆتون تۆرک ديللی خالقلار، او جۆملهدن آذربايجانليلار رسمی سندلرده بو آدلا قئيد ائديلرميش[۱].
تاتار آدی
تاتار آدی ایلک دفه اولاراق اورخون آبیدهلری کول تیگین و بیلگه خاقاندا "اوتوز تاتار بودون" و "توقوز تاتار" کیمی گلمیش و تاتار فئدئراسیاسینا ایشاره ائتمیشدیر[۲].
عمومیتله روسلار و اوروپالیلار تاتار آدینی بوتون موغوللار و اونلارین حاکیمیتی آلتیندا یاشایان تورک خالقلارینا (اؤزللیکله آلتون اوردو زامانی) ایستیفاده ائتمیشلر. سوْنرالار بو آد بوتون روسلارین قارشیلاشدیغی تورک دیللی و موغول دیللی خالقلارا ایشلنمیشدیر. هر حالدا، سون اولاراق بو آد اوکراینین و روسیهنین تورک دیللی موسلمانلاری، یعنی موسلمان وولقا بولقارلاری، قیپچاقلار، کومانلار و تورکلشمیش موغوللارین(نوقایلارین) نوهلرینی، همچنین کئچمیش روسیه ایمپراتورلوغوندا یاشایان دیگر تورکجه دانیشان خالقلاری (سیبری تاتارلاری، قاسیم تاتارلاری و میشار تاتارلاری) چاغریشدیریردی[۳].
تاتار آدلیملاری
کئچن یۆز ایلده تاتارلاردان چوخلو شخصیتلر چیخیب کی اونلارین سیراسیندا تاتار میلّی حرکتینی اؤنه سورنلر ده چوخ اوْلموش. تاتار آدلیملاری و میلّی حرکت فعاللاریندان بونلاری سایماق اولار:
- آزاد ضیاءالدیناوو
- اقدس برهاناوو
- ایسماعیل قاسپیرالی
- جامالا
- فاتح کریمی
- ذکی زیناللین
- رابیت باتوللا
- رازیل ولییئو
- رامای یولداشیئو
- راوزا کاسترووا
- رشید احمدجاناف
- رشید یغفراف
- ریم گئیلفانوو
- سؤیومبیکه
- شایمیئو مینتیمر
- شهابالدین مرجانی
- عالیمجان آرلوو
- عبدالله آلیش
- فرید حبیباللین
- فندهس صفیوللین
- فوزیه بایرامووا
- قول شریف
- لئو قومیلیوو
- مارات ملوکوو
- منصور حسناف
- موسی بیگییئف
- موسی جلیل