بؤیوک بریتانیا: نوسخه‌لر آراسینداکی فرق
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱۵۰: | خط ۱۵۰: | ||
<!--| national_motto = | footnotes = -->| area_magnitude = 1 E11 |
<!--| national_motto = | footnotes = -->| area_magnitude = 1 E11 |
||
}} |
}} |
||
'''بؤیوک بریتانیا'''([[اینگیلیسجه]]: Great Britain) [[اوروپا]]نین شومال-غربینده یئرلَشن بیر اؤلکه دیر. پایتختی [[لندن]] و [[اوروپا]]نین بؤیوک [[ایقتصاد]] و نظامی گؤجلریندن بیریدیر.<ref>Central یntellیgence Agency - CİA - The World Factbook: Europa</ref> |
'''بؤیوک بریتانیا'''([[اینگیلیسجه]]: Great Britain) [[اوروپا]]نین شومال-غربینده یئرلَشن بیر اؤلکه دیر. پایتختی [[لندن]] و [[اوروپا]]نین بؤیوک [[ایقتصاد]] و نظامی گؤجلریندن بیریدیر.<ref>Central یntellیgence Agency - CİA - The World Factbook: Europa</ref> |
||
۱۸ مئی ۲۰۱۸، ساعت ۱۳:۴۶ نوسخه‌سی
United Kingdom | |
|---|---|
| ایزو ۳۱۶۶ کودو | GB |
| image_flag = Flag of the United Kingdom.svg
| alt_flag = A flag featuring both cross and saltire in red, white and blue
| image_coat = Royal Coat of Arms of the United Kingdom.svg
| symbol_width = 90px
| alt_coat = Coat of arms containing shield and crown in centre, flanked by lion and unicorn
| symbol_type = Royal coat of arms
| image_map = EU-United Kingdom.svg | alt_map = Two islands to the north-west of continental Europe. Highlighted are the larger island and the north-eastern fifth of the smaller island to the west.
| map_caption =
– in اوروپا (green & dark grey)
– in the اوروپا بیرلیگی (green)
| image_map2 =
_in_the_World_(%2BAntarctica_claims).svg)
| capital = لندن
| coordinates = 51°30′N 0°7′W / 51.500°N 0.117°W
| largest_city = capital
| languages_type = Official language
and national language
| languages = اینگیلیس دیلی
| languages2_type = Recognised regional languages[note ۳]
| languages2 =
| ethnic_groups =
| ethnic_groups_year = 2011
| religion =
- 59.5% Christian
- 25.7% Irreligious
- 4.4% بریتانیادا ایسلام
- 1.3% Hindu
- 0.4% Jewish
- 1.5% other religions
- 7.2% unknown[۳]
| religion_year = 2011
| demonym =
- British
- Briton
| membership =
| membership_type = Countries of the United Kingdom
| government_type = Unitary parliamentary
مشروطیت
| leader_title1 = Monarch
| leader_name1 = ایکینجی الیزابت
| leader_title2 = Prime Minister
| leader_name2 = ترزا می
| leader_title3 = Lord Speaker
| leader_name3 = The Lord Fowler
| leader_title4 = Commons Speaker
| leader_name4 = John Bercow
| leader_title5 = President of the Supreme Court
| leader_name5 = The Baroness Hale of Richmond
| legislature = Parliament
| upper_house = House of Lords
| lower_house = House of Commons
| sovereignty_type = Formation
| established_event1 = Laws in Wales Acts
| established_date1 = 1535 and 1542
| established_event2 = Union of the Crowns under بیرینجی جیمز (اینگیلیس)
| established_date2 = 24 March 1603
| established_event3 = Acts of Union of England and Scotland
| established_date3 = 1 May 1707
| established_event4 = Acts of Union of Great Britain and Ireland
| established_date4 = 1 January 1801
| established_event5 = Irish Free State Constitution Act
| established_date5 = 5 December 1922
| established_event6 = EC accession
65,648,100[۵]
| population_census = 63,181,775[۶]
| population_estimate_year = 2016
| population_estimate_rank = 22nd
| population_census_year = 2011
| population_census_rank = 22nd
| population_density_km2 = 270.7
| population_density_sq_mi = 701.2
| population_density_rank = 50th
| GDP_PPP = $2.914 trillion[۷]
| GDP_PPP_year = 2017
| GDP_PPP_rank = 9th
| GDP_PPP_per_capita = $44,117[۷]
| GDP_PPP_per_capita_rank = 25th
| GDP_nominal = $2.624 trillion[۷]
| GDP_nominal_year = 2017
| GDP_nominal_rank = 5th
| GDP_nominal_per_capita = $39,734[۷]
| GDP_nominal_per_capita_rank = 19th
| Gini = 31.6
| Gini_year = 2014
| Gini_change = decrease
| Gini_ref = [۸]
| Gini_rank = 33rd
| HDI = 0.909
| HDI_year = 2015
| HDI_change = increase
| HDI_ref = [۹]
| HDI_rank = 16th
| currency = Pound sterling[note ۵]
| currency_code = GBP]]; [[Pound sign|£
| time_zone = Greenwich Mean Time[note ۶]
| utc_offset =
| utc_offset_DST = +1
| time_zone_DST = British Summer Time
| date_format = dd/mm/yyyy (AD)
| drives_on = left
| calling_code = +44[note ۷]
| cctld = .uk[note ۸]
| area_magnitude = 1 E11
}}
بؤیوک بریتانیا(اینگیلیسجه: Great Britain) اوروپانین شومال-غربینده یئرلَشن بیر اؤلکه دیر. پایتختی لندن و اوروپانین بؤیوک ایقتصاد و نظامی گؤجلریندن بیریدیر.[۱۰]
دؤولتین ترکیبینه بؤیوک بریتانیا آداسی، ایرلندی آداسینین قوزئی-شرق حیصّه سی و چوخسای‌لی کیچیک آدالار داخیلدیر. ماتریک آوروپایا فرانسه واسطه‌سی ایله لا مانش کانالی ایله بیرلشیر.
بؤیوک بریتانیا ترکیبینده دؤرد دؤولت – اینگیلیس، ایسکاتلند، ولز و شومالی ایرلند اوْلماقلا آنا یاسالی مونارخیدیر. دؤولتین هازیرکی مونارخی یی الیزابتدیر. کرالیچا دۆنیانین داها ۱۷ موستقیل دؤولتین باشچی‌سی ساییلیر. بۇنلار بیر واختلار یئر سطحی‌نین ۱/۴-نی ضبط ائتمیش بریتانیا ایمپیراتورلوغوندان قالما اراضیلردیر.
بریتانیا ایمپیراتورلوغو بیر واختلار دۆنیانین یگانه سوپرگوجو ساییلیردی. لاکین آردیجیل دۆنیا محاربه‌لری و ۲۰-جی عصرین ایکینجی یاریسیندان ایمپریایادا باشلایان تنزّول پروسسی اوْنون سوقوطونا گتیریب چیخاردی. بۇنونلا بئله بریتانیا چاغداش دۆنیانین اهمیت‌لی سیاسی، مدنی، ایقتیصادی نۆوه-ساواش گۆجو کیمی قالماق‌دادیر. بریتانیا بیرلشمیش میللتلر تشکیلاتی یانیندا تهلوکه‌سیزلیک شوراسینین دایمی عضوو، بؤیوک سککیزلرین و آوروپا بیرلییینین، بریتانیا میللتلر بیرلییینین عضو دؤولتی و ایکینجی دۆنیا ساواشینین کئچمیش سککیز غالیب دؤولتلریندن بیریدیر.
بؤیوک بریتانیا تاریخی
اینگیلیس، ایسکاتلند، ولز و قوزئی ایرلندیین تاریخ اؤنجه‌سی دؤورلرینی احاطه ائدیر. ۱۸۰۰–۱۹۲۲ ایللری آراسیندا ایرلندیین هامیسی بیرلشمیش کراللیغین بیر حیصّه سی ساییلدیغی اۆچون بۇ دؤورلرده ایرلاندیانین تاریخی ده بیرلشمیش کراللیق تاریخی‌نین بیر حیصّه سی ساییلیر. بیرلشمیش کراللیغین ان کؤهنه خالقلارینی سلتلر تشکیل ائدیر. ا. ا ۵۵ و ا. ا ۴۱۰ ایللری آراسیندا بریتانیا آدالاری روم ایمپراتورلوغوسینا باغلی بریتان‌نیا ایالتینی تشکیل. ۵-جی عصرده بؤلگه خریستیانلیغین ائتکیسی آلتینا گیردی. عینی ایللرده جرمن بیر خالق اوْلان آنقلوساکسونلار بؤیوک کۆتله‌لر حالیندا نامیزده کؤچ ائتدیلر. ۱۰۶۶–۱۱۵۴-جی ایللری آراسیندا ینه بیر جرمن ایرقی اوْلان نورمانلار نامیزدی اله کئچیردیلر. اینگیلیس لر بۇ جرمن ایرقلری‌نین داوامینی میدانا گتیرمکددیرلر. ایسکاتلندلار، ولزلیلر و ایرلندیلیلار ایسه سلتلرین داوامی‌دیر.
جوغرافیاسی
دؤولت بریتانیا آدالاریندا (بؤیوک بریتانیا، ایرلندی آداسینین قوزئی-شرق حیصّه سی، بیرده کیچیک آدالار و آرخیپلاقلار:هبرید، اوْرکنی و شتلاند آدالاری، آنقل‌سی، آرران، اۇایت) آتلانتیک اوقیانوس‌دا یئرلشیر. قوزئی، ایرلندی، کلتس و هبرید دنیزلری ایله یویولور. گونئی-شرق ساحلی ایله فرانسهنین قوزئی ساحلی آراسیندا یالنیز ۳۵km² مسافه وار. ایکی دؤولتی بی-بیرین‌دن لا-مانش بوغازی آییریر.
بؤیوک بریتانیانین ساحه‌سی-۲۴۴ ۸۲۰km²².۱۹۹۳-جو ایلین معلوماتینا گؤره، توْرپاق ساحه‌سینین ۱۰٪-ی مشه ایله اؤرتولو ایدی، ۴۶٪-ی اوْتلاق اۆچون ایستیفاده ائدیلمیشدیر، و ۲۵٪-ی کند چیفتلیک (مزرعه) یندا ایستیفاده ائدیلمیشدیر. ساحل اۇزون‌لوغو ۱۷٫۸۲۰km²-دیر. گونئی ساحل آوروپا کونتیننتی ایله اۇزون‌لوغو ۵۰km² اوْلان(۳۸km² سۇ آلتیندا اوْلماقلا) آوروتونل واسطه‌سی‌له بیرلشیر. بۇ، دۆنیادا ان اۇزون سوالتی تونل‌دیر. ایرلاندیانین قوزئی ایرلندی جومهوریتی ایله ۳۶۰ کیلومتر لیک قۇرو سرحدی وار و بۇ، بؤیوک بریتانیانین یگانه قۇرو سرحدی‌دیر.
اینگیلیس، بؤیوک بریتانیانین یاریسیندان چوْخ اراضی‌سینی احاطه ائدیر(۱۳۰٫۳۹۵ مربّع کیلومتر) بۇنون بؤیوک بیر حیصّه سی اوْوالیغلاردان عبارت‌دیر. یۆکسک‌لیکلر اساساً اراضی‌نین قوزئی (پننینس) و قوزئی-غربینده (کامبرلند) جملنمیش‌دیر. ان اۇزون چایلاری تمزا، سورن و هامبردیر.
ایسکاتلند بؤیوک بریتانیانین ۷۸٫۷۷۲ مربّع کیلومتر احاطه ائدیر. شوتلاندیانین اراضی‌سینه اساساً باتی و قوزئی حیصّه لرینده یئرلَشن سککیز آدا داخیلدیر (هبرید، اوْرکنی، شتلاند و باشقا آدالار). ایسکاتلند ایکی تماماً مۆختلیف بؤلگه لاردان عبارت‌دیر:قوزئی-باتی حیصّه ده یئرلَشن قوزئی-ایسکاتلند داغلیق اراضی (هایلند) و گونئی-شرق حیصّه ده یئرلَشن لوولند. هایلن‌ده دمک اوْلار کی شوتلاندیانین بۆتون داغلیق اراضی‌سینی احاطه ائدیر (بن نویس ۱۳۴۳ متر هوندورلویو ایله بریتانیا آدالارینین ان یۆکسک زیروه‌سی حساب اوْلونور).
ولز بؤیوک بریتانیانین ۲۰٫۷۷۹ مربّع کیلومتر احاطه ائدیر. ولز- اساساً داغلیق اؤلکه‌دیر. اساس اهالی و صنایع ساحه‌لری کاردیف، سوانسی و نیوپورت ساحل شهرلرینده، اوْ جمله‌دن دقیق گونئی ولز یئرلشیر. (سنوودون داغی-۱۰۸۵ م) اۇل‌سین ان یۆکسک داغلاری سنوودون‌دا یئرلشیر (سنوودون داغی-۱۰۸۵ م).
قوزئی ایرلندی یالنیز ۱۳٫۸۴۳ مربّع کیلومتر احاطه ائدیر و اساساً داغلیق اراضی‌دیر. قوزئی ایرلندیین ان یۆکسک نقطه‌سی ۸۵۲ م هوندورلویو اوْلان سلیو-دونارد زیروه‌سی حساب اوْلونور
ایقتصادیاتی
۱۹ عصرین آخیرلارینادک بؤیوک بریتانیا دۆنیا چیفتلیک (مزرعه) یندا آغالیق ائتمیشدیر. بۇنون باش‌لیجا سببی بؤیوک بریتانیانین کاپیتالیزمین وطنی، صنایع چوریلیشی‌نین بشیی اوْلماسی ایله، «دۆنیانین صنایع امالاتخاناسینا» چوریلمه‌سی ایله ایضاح اوْلونور. بۇنونلا یاناشی، اوْلدوقجا ایری موستملکه‌لره مالیک بؤیوک بریتانیا، بۇ موستملکه‌لرین ایستیسمار ائدیلمه‌سیندن بؤیوک گلیر گؤتوروردو. نهایت، لا-مانش و پا-ده-کاله بوغازلاریندان کئچن مؤهوم دنیز تیجارت یوْللاریندا الوریش‌لی جوغرافی مؤقیعتی اؤلکه‌یه یئر کوره‌سینین بۆتون بؤلگه لاری ایله علاقه یاراتماغا ایمکان وریردی. بؤیوک بریتانیانین ایقتصادیاتینین هیزلی اینکیشافینا اؤلکه اراضیسینده مۆختلیف فایدالی قازینتی یاتاقلارینین، اؤزل‌له دمیر فیلیزی و داش کؤمور حؤوزه‌لری‌نین بیر-بیرینه یاخین یئرله‌شمه‌سی چوْخ بؤیوک ائتکی گؤسترمیش‌دیر. بئله عامیل متالوژینین گۆج‌لو اینکیشافینا، متالوژی ایسه موستملکه‌لرین اله کچیریلمه‌سینده و دۆنیا اوقیانوسیندا حؤکمران‌لیق ائدیلمه‌سینده مؤهوم روْل اوْینایان گۆج‌لو دنیز دونانماسینین یارادیلماسینا ایمکان وئرمیش‌دیر. کئچمیش مؤوقیینی ایتیرمه‌سینه باخمایاراق بؤیوک بریتانیا ایندی ده دۆنیانین یۆکسک توسعه ائتمیش صنایعیه مالیک باش‌لیجا اؤلکه‌لریندن بیریدیر. بؤیوک بریتانیا توسعه ائتمیش اؤلکه‌لر آراسیندا کاپیتال ایخراجاتینا گؤره یالنیز آمریکا بیرلشمیش ایالتلری و ژاپوندان گئری قالیر. ۲۰ عصرین ۸۰-جی ایللرین‌دن باشلایاراق نفت تولیدی هیزله آرتماسی اوْنون ایقتیصادی یاپیسال (ساختار) ونون یئنی‌دن قۇرولماسینا، ایقتصادیاتین اینکیشافینا ایمکان یاراتمیش‌دیر. بۇنونلا یاناشی بؤیوک بریتانیا، اوّللر بریتانیا ایمپیراتورلوغونا داخیل اوْلان اؤلکه‌لرین بیرلیینی یاراتمیش و اوْنا اداره ائدیر. بۇ، کئچمیش موستملکه اؤلکه‌لری ایله علاقه‌لری تنزیملین اؤزونمخسوس ایقتیصادی بیرلیک فوْرماسی‌دیر.
بؤیوک بریتانیا صنایع سینین ترکیب دیگر باش‌لیجا ایؤ-ی خاطیرلادیر. مورکّب و چوْخ ساحه‌لی ماشینقاییرما مؤهوم روْل اوْیناییر. الکتروتکنیک، الکترونیک، آویاکوسمیک صنایعنین، جیهازقاییرما و آوتوموبیلقاییرمانین اینکیشافینا گؤره لندن، بیرمینگام-کوونتری رایونلاری، دزگاهقاییرما و آوتوموبیلقاییرمایا گؤره بیرمینگام، توخوجولوق ماشینقاییرماسینا گؤره منچستر، گمیقاییرمایا گؤره قلازقو، ایدخال خاما اساسلانان متاللورگیانین اینکیشافینا گؤره شفیلد، کاردیف و دنیز ساحلی شهرلر فرق‌لنیر. کیمیا صنایع‌سی قوزئی دنیزینین دایازلیقلاریندان چیخاریلان نفت و طبیعی قازا اساس‌لانیر.
- کند چیفتلیک (مزرعه)
بؤیوک بریتانیانین گرگین توسعه ائتمیش کند چیفتلیک (مزرعه) یندا حئیواندارلیق اۆستونلوک تشکیل ائدیر. اؤلکه‌نین قوزئی و غربینده گۆنش‌لی گۆنلرین محدودلوغو تاخیل بیتکیلری‌نین یتیشدیریلمه‌سینه ایمکان ورمیر. رۆطوبت‌لی اوقیانوس ایقلیمینده اوْتلاق و چمن‌لیکلر مال-قارانی یاشیل اوْتلا یاخشی تأمین ائدیر. بؤیوک بریتانیانین کند چیفتلیک (مزرعه) اهالی‌نین ارزاغا اوْلان نیازینی تأمین اتمیر.
شهرلری
عنعنه و مراسیملر
- بؤیوک بریتانیادا پاسخا، میلاد و یئنی ایل بایراملاریندان باشقا بۆتون دیگر بایراملار آنجاق بازار ارته‌سی گۆنو کچیریلیر.
ایستینادلار
- ^ National Anthem. یوْخلانیلیب4 June 2016.
- ^ List of declarations made with respect to treaty No. 148. Council of Europe. یوْخلانیلیب12 December 2013.
- ^ Philby, Charlotte (12 December 2012). "Less religious and more ethnically diverse: Census reveals a picture of Britain today". London. https://www.independent.co.uk/news/uk/home-news/less-religious-and-more-ethnically-diverse-census-reveals-a-picture-of-britain-today-8406506.html.
- ^ "Demographic Yearbook – Table 3: Population by sex, rate of population increase, surface area and density" (PDF). United Nations Statistics Division. 2012. 9 August 2015-ده یوخلانیب.
{{cite journal}}: Cite journal requires|journal=(کؤمک) - ^ Population estimates – Office for National Statistics U.K.. www.ons.gov.uk.
- ^ 2011 UK censuses. Office for National Statistics. یوْخلانیلیب17 December 2012.
- ^ ۷٫۰ ۷٫۱ ۷٫۲ ۷٫۳ Report for Selected Countries and Subjects – United Kingdom. International Monetary Fund (April 2018).
- ^ Gini coefficient of equivalised disposable income (source: SILC). Eurostat Data Explorer. یوْخلانیلیب11 November 2015.
- ^ 2016 Human Development Report. United Nations Development Programme (2016). یوْخلانیلیب23 March 2017.
- ^ Central یntellیgence Agency - CİA - The World Factbook: Europa
خاریجی کئچیدلر
بیرده باخ
| دؤولت حوکومتی |
|  | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||
داخیلی حاکیمیتلیگین خوصوصی ساحه‌لری |
| ||||||||
| |||||||||
اینگیلیس دیلی دانیشان اؤلکه‌لر | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
اؤلکهده و یا بؤلگهده اینگیلیس دیلینده اولان بیر مقالهنی گؤرمک اوچون رنگلی اراضیه باسین  | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
آمریکا اۆلکهلری | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Sovereign state | آنتیقوآ و باربودا • آرژانتین • باهاماس • باربادوس • بلیز • بولیوی • برزیل • کانادا • شیلی • کولومبیا • کاستاریکا • کوبا • دومینیکا • دومینیکن جومهوریتی • اکوادور • السالوادور • فرانسه (قویان فرانسه • قوادلوپ • مارتینیک) • قرنادا • قواتمالا • قویان • هائیتی • هندوراس • جاماییکا • مکزیک • هولند (بونئیر • سابا • سینت ایستاتسیوس) • نیکاراقوئه • پاناما • پاراقوئه • پرو • سنت کیتس و نویس • سنت لوسیا • سنت وینسنت و قرنادینلر • سورینام • ترینیداد و توباقو • آمریکا بیرلشمیش ایالتلری • اوروقوئه • ونزوئلا | .svg) | |||||||||
| متعلقات و دیگر قلمروها | |||||||||||
گؤرونتولر
.svg)
.svg)
.svg)
.svg)
.jpg)
قایناق خطاسی برچسب <ref> برای گروهی به نام «note» وجود دارد، اما برچسب متناظر با <references group="note"/> یافت نشد.