تاسپار خاقان
| تاسپار | |
|---|---|
| گؤی‌تۆرک خاقانلیغی‌نین ۴-جۆ خاقانی | |
| ایللر | ۵۷۲-۵۸۱ میلادی |
| اؤلوم | ۵۸۱ |
| سونراکی شاه | ایشبارا خاقان |
| اؤنجه‌کی شاه | موغان خاقان |
| آرواد | کیانجین |
| سولاله | آشینا |
| آتاسی | بومین خاقان |
| اوشاقلار | آمراک خاقان |
| دین | بودیزم |
تاسپار خاقان — بۇمین خاقانین اوْغلو٬ گؤی‌تۆرکلرین دؤردونجو خاقانی (۵۸۱-۵۷۲ میلادی).[۱]
خاقان اوْلماسی[دَییشدیر]
مۇغان خاقان اؤلدوگونده٬ یئرینه اوْغلو تالوْپیئنین کئچمه‌سی طبیعی گؤرونوردو. آنجاق تالوْپیئنین آناسی اصالتلی اوْلمادیغی اۆچون٬ آتاسی اوْنون خاقان اوْلماسینی ایسته‌مه‌ییب یئرینه اؤز قارداشی تاپوْنون کئچمه‌سینی تاپشیرمیش ایدی. یئنی خاقانا تبریک دئمک اۆچون مۆختلیف ائللر و اؤلکه‌لردن هئیأتلر و هدیه‌لر گؤندریلدی.[۱]
کئرچ قالاسی‌نین آلینماسی[دَییشدیر]
۵۷۶-جی میلادی ایلینده٬ ایستمی خان اؤلدوگو سیرادا٬ اوْنو ساسانی دؤولتینه قارشی ساواشا قاندیرماغا گؤره بیزانسین گؤندردیگی هئیأت داها یوْلدایدی. بۇ ائلچی‌لیک هئیأتی ایستمی خان یئرینه٬ غربی یابغولوغا کئچن اوْغلو تاردۇ طرفیندن قبۇل ائدیلدی. تاردۇ بیزانسین آوارلارا ائتدیگی کؤمگه گؤره شکایت و تهدیدلر ائتدی. بۇ تهدیدلرین بوْش اوْلمادیغینی٬ داها ائلچی‌لیک هئیأتی گؤی‌تۆرک اؤلکه‌سینده ایکن٬ گؤی‌تۆرک قوْشونلاری‌نین بیزانسین قیریمداکی کئرچ آدلی قالاسی‌نین ضبطی گؤستردی. بئله‌جه ایستمی خانین اؤلدوگو ایل٬ گؤی‌تورک ایمپراتورلوغو٬ مانچۇردان قارادنیزه‌چن اۇزاناراق ان گئنیش سرحدلرینه چاتدی.[۱]