اوغوز خان
Legendary khan and hero of the تورک خالقلاری Oghuz Khan | |
---|---|
دوغوم | |
تانینماق سببی | being an eponymous ancestor of Oghuz Turks |
باشلیق | خاقان |
اؤنجهسی | Qara Khan |
سوْنراکیسی | Division of Empire between his sons |
اوشاقلاری | Gun, Ay, Yildiz, Kok, Tagh, Tengiz |
والیدینs |
|
اغوز خان ، اوغوز تۈرکلرین آتاسی تانیلیر . اسکی یازیلاردا اونون نسبین بئله بیلدیریرلر : " اغوز خان بن قاراخان بن یافث بن نوح " . منبعلردن نئچهسی اوغوزخانی ، مئته تانری قوت ( آسیا هون خانلیغینین باشچیسی ) ایله بیر کیشی تانیییرلار.
اوغوز خان کیمدیر
[دَییشدیر]خواجه رشید الدینین یازدیغینا گوره یافث بن نوح تورک لرین آتاسیدیر. تورک لر یافثی ابولجه خان ده یردیلر. ابولجه خان دیپ یاقوی آدیندا اوغلو واریدیر کی اونون دا قراخان، اورخان،کرخان و گرخان آدیندا اوغلانلاری واریدیر اوغوز خان قراخانین اوغلویدو یانی یافثین نتیجه سی اولوردو. اوغوز اورخانین قیزینی آلیر و بیله سینن ائولنیر اوندان سورا ساواشا چیخیر و بخارایاجان فتح ادیر بو ساواش دا اونا نچه قوم کمکلیق ادیر لر کی بیری اویغور آدلانیر کمک اتماق معنی سینده اوبیرسیده قنقلی دییلیر . بو ساواشدا مغلوب اولانلاردا کی مجبور اولورلارشرقه قاچسینلار مغول آدلانیللار. اوغوز اوندان سورا ایت براق قومینن ساواشا چیخیر آما بو ساواشدا مغلوب اولور و ایکی چای آراسی جزیره سینه گدیر اوردا بیر کادین حامله ایدی و گدیر کوروموش آغاجین آراسیندا اوشاقین دوغور و بو اوشاق اوغلان اولور ،اوغوز بونون آدینی قپچاق قویور و اوغوللوغونا قبول ادیر. 17 ایل دن سورا اوغوز ایت براق قومونومغلوب ادیر و ایرانا گیریر. اوغوز خانین ایرانی تورانی رومی مصری شامی و فرنگی فتح الیر و نچه ایل سورا اوز یوردونا قاییدیر و قیزیلدان آلاچیق یاپدیریر.
اغوزنامه
[دَییشدیر]گئچمیشلردن اوغوز خانا گؤره چوخلو یازیلار تۈرکجه ، عربجه و فارسجا دا بیزه قالیبدیر ، بو یازیلاری عموما اغوزنامه آدلاندیریرلار :
- اویغور تۈرکجهسینده یازیلان اوغوزنامه ( بو اوغوزنامه یاپ قدیمی اوغوزنامه دیر)
- ابوالغازی بهادور خان یازان شجره تراکمه کیتابی
- رشید الدین فضل اللهین جامع التواریخ کیتابیندا گهلهن اوغوزنامه
اوغوز ائللری
[دَییشدیر]اوغوز خانین آلتی اوغلو واریدی بو آلتی اوغلاندان دؤرت اوغول اوشاغی دوغولدی و اوغوز ائللهری بو اوشاقلارین آدی ایله آدلانیپلار :
بوز اوخلار :
- گۈن خان -> قایی ، بایات ، آلقاائولی ، قارا ائولی
- آی خان -> یازیر ، دؤگر ، دوردورغا ، یاپارلی
- اولدوز خان -> آووشار ، قیزیق ، بهک دیلی ، قارقین
اۈچ اوخلار :
- گؤی خان -> باییندیر ، بچنه ، چاوولدور ، چبنی
- داغ خان -> سالور ، ایمور ، آلا یونتلی ، اؤرهگیر
- دنیز خان -> ییگدیر ، بۈگدۈز ، ییرا ، قینیق
قایناقلار
[دَییشدیر]جامع التواریخ رشیدی
تاریخ ایران منصور جدی