اۆرک حمله سی
| Myocardial infarction | |
|---|---|
| آیری دیللر | Acute myocardial infarction (AMI), heart attack |
 | |
| A myocardial infarction occurs when an atherosclerotic plaque slowly builds up in the inner lining of a coronary artery and then suddenly ruptures, causing catastrophic thrombus formation, totally occluding the artery and preventing blood flow downstream. | |
| ایختیصاص | Cardiology, emergency medicine |
| علامتلر | Chest pain, shortness of breath, nausea, feeling faint, cold sweat, feeling tired; arm, neck, back, jaw, or stomach pain[۱][۲] |
| عاریضه‌لر | Heart failure, irregular heartbeat, cardiogenic shock, cardiac arrest[۳][۴] |
| سببلری | Usually coronary artery disease[۳] |
| ریسک فاکتورلاری | High blood pressure, smoking, diabetes, lack of exercise, obesity, high blood cholesterol[۵][۶] |
| تشخیص اوصولو | Electrocardiograms (ECGs), blood tests, coronary angiography[۷] |
| موعالیجه | Percutaneous coronary intervention, thrombolysis[۸] |
| درمان | Aspirin, nitroglycerin, heparin[۸][۹] |
| پیش‌بینی | STEMI 10% risk of death (developed world)[۸] |
| سیخیلیق | 15.9 million (2015)[۱۰] |
اورقان infarkti (MI) ، یا اۆرک حمله سی آدلاناراق، اۆرگین بیر اورقانین بیر بؤلومونه قان آخینماسی آزالدیغی و یا داياندیغی زامان باش وئریر و اورقان عضله سینی زایینلادی. ان چوخ گؤروشموش علامتلر سينه آغري و یا ناراحاتديرلار کي، شال، قول، آرخ، بوغاز و يا چولگه گئتمه یه باشلایيرلار. چوخ واخت سينه نین اورتاسيندا و يا سول طرفيندن باش وئرير و بير نئچه مينوتدان چوخ دوام ائدر. هردن ناراحاتلیق، سنده قوروموشدور. باشقا علامتلر ده نفس آزالماسی، سئورلیک، آغیرلاشما، سويوق سوئد و یا یورغونلوق حیسینی دن عیبارت اولا بیلر. آداملارين حدود ۳۰% -ده اتیپئک علامتلر وار. قادینلار چوخ واخت سينه آغریسی اولمادان، اونون عوضئنه بوغاز آغریسی، ال آغریسی و یا یورغونلوق حیس ائدیرلر.[۱][۱][۱][۱] 75 ياشدان آرتيق اولانلار آراسيندا، 5 فایز اهالیسینده علامتلر آزلاسي و یا اولماسي وار. ایم آی قلبین شکسته سی، اورک دؤیوشونون نامنظملیگی، اۆرک شوک و یا اۆرک ایستک ندن اولا بیلر.
چوخدا ایم آی کورونار آرتئریاسیندان گلیر. خطر فاکتورلاریندان عبارت دیر: خونین اوجا فشارینا، توتماق، دیابتی، ایدمان ائتمه، کؤکلۆک، قان کولسترولین چوخلوغو، یامان رژیم و حددن آرتيق الکل آلما. آرتئروسکلروتیک پلیکین شکسته ییلمه سی سونوجوندا کورونار آرتئری نین تامامن قامتلی اولماسی معمولاً ایم آی نین اساس میکانیزمیدیر. ایم آی داها آز کورونار آرتئرا اسپازملاریندان آلینیر، کی بو دا کوکائین، بؤیوک عاطفی استرس و شدید سوزلنمه دن عیبارت دیر.[۳] آراشماغا کؤمک اوچون بیر نئچه تست فایداليدير، بونلارا الکتروکاردیئوگراملار (ECG) ، قان تستلری و کورونار آنجیوگرافی دن علاوه. ECG، قلبین الکتریکی فعالیتینین یازیلماسی دیر و اگر ST ارتفاعی واردیرسا، ST اوجالیق MI (STEMI) نی تایید ائدیر. عمومیتله یوللانان قان معاینه لرینده ترپونین و آز دا کراتین کایناز MB واردیر.[۷]
ایم آی نین درمانی زامانا مؤحکمل دیر. آسپرین، MI گومان اولونان شخص اوچون دوزگون بیر فورما درماندیر. نيتروگليسرين و يا اوپيويدلار سينه دردلريني رفع ائتمک اوچون ايستيفاده اولونار، آنجاق بو، عمومي سونوج لاری داها ياخشيلاشديرماز. آز اوکسیژن لیکلر یا نفس آلماسی اولانلار اوچون اوکسیژن کیمی علاوه ائتمک توصیه اولونور. STEMI دا، درمانلار اورگه قان آخینماسینی یئنی دن گئریتمک اوچون چاليشیر و پروکوتانی کوروناریال تدبیر (PCI) ، یئرلرده کی آرتیریلار آچیل و سئنت اولونور، و یا ترومبیلیس، یئرلردهکی سورون لاری دارالاشما ایله آرتیریلماقلا آرتیریلیر. ST- نين يوخاري يوک اۆرک انفراکتسي (NSTEMI) اولان آداملارا چوخ واخت قاني يونگوللشديرن هیپارين وئریلیر و چوخ خطرلي اولانلاردا دا PCI- نين علاوه اولونماسي لازيمدير. چوخ کورونارئتئری و دئیابئت قارشیلیغیندا موصیبت اولان شخصلرده آنگیوپلاستیک عوضنده کورونارئری بایپاس جراحی (CABG) توصیه اولونور.[۹][۹][۸][۹] ایم آی دن سورا، ایستیالین دَییشدیرمه سی، اوزون مودّت ایله ایستیال ائتمک ایله بیرلیکده اسپرین، بیتا بلاکرلر و استاتینلر ایله توصیه اولونور.[۸]
دونیا دا ۱۵٫۹ میلیون اورقان infarktی ۲۰۱۵-جی ایلده باش وئرمیش دیر. ۳ میلیوندان چوخ آدام ST ارتفاعی MI-ه و ۴ میلیوندان چوخدا NSTEMI-ه دوچار اولموشدور. STEMI لار قادینلارین دان اَرینه قات چوخ باش وئریر. هر ایل ايليامليکده بير ميليون نفر ايليامليني ايشله يير. گئنیشلمیش اؤلکه لرده STEMI-ه دوچار اولانلارین اؤلوم خطرینه گؤره ۱۰% یاخینلاشیر. MI-ه گؤره بیر ایللیکده کی ساییلار 1990- 2010 ایللر آراسیندا دونیادا آشاغیجا. ۲۰۱۱-جی ایلده، ام آی (MI) آمریکادا یاشاییش یئرلرینده یئرلشن ان باهالی بش وضعیتدن بیری ایدی. ۶۱۲۰۰۰ یاشاییشی اوچون ۱۱.۵ میلیارد دوللار خرج ائدیب.
قایناقلار:[دَییشدیر]
- ^ ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ ۱٫۳ ۱٫۴ What Are the Signs and Symptoms of Coronary Heart Disease? (September 29, 2014).
- ^ Heart Attack Symptoms in Women.
- ^ ۳٫۰ ۳٫۱ ۳٫۲ What Is a Heart Attack? (December 17, 2013).
- ^ Heart Attack or Sudden Cardiac Arrest: How Are They Different? (Jul 30, 2014).
- ^ Mehta PK, Wei J, Wenger NK (February 2015). "Ischemic heart disease in women: a focus on risk factors". Trends in Cardiovascular Medicine. 25 (2): 140–51. doi:10.1016/j.tcm.2014.10.005. PMC 4336825. PMID 25453985.
- ^ Mendis, Shanthi; Puska, Pekka; Norrving, Bo (2011). Global atlas on cardiovascular disease prevention and control (PDF) (1st ed.). Geneva: World Health Organization in collaboration with the World Heart Federation and the World Stroke Organization. pp. 3–18. ISBN 978-92-4-156437-3. 2014-08-17-ده اوْریجینالدان آرشیولشدیریلیب (PDF).
{{cite book}}:|archive-date=/|archive-url=وقت مؤهورونون اۇیغونسوزلوغو (کؤمک) - ^ ۷٫۰ ۷٫۱ How Is a Heart Attack Diagnosed? (December 17, 2013).
- ^ ۸٫۰ ۸٫۱ ۸٫۲ ۸٫۳ ۸٫۴ Steg PG, James SK, Atar D, Badano LP, Blömstrom-Lundqvist C, Borger MA, et al. (October 2012). "ESC Guidelines for the management of acute myocardial infarction in patients presenting with ST-segment elevation". European Heart Journal. 33 (20): 2569–619. doi:10.1093/eurheartj/ehs215. PMID 22922416.
- ^ ۹٫۰ ۹٫۱ ۹٫۲ ۹٫۳ O'Connor RE, Brady W, Brooks SC, Diercks D, Egan J, Ghaemmaghami C, et al. (November 2010). "Part 10: acute coronary syndromes: 2010 American Heart Association Guidelines for Cardiopulmonary Resuscitation and Emergency Cardiovascular Care". Circulation. 122 (18 Suppl 3): S787–817. doi:10.1161/CIRCULATIONAHA.110.971028. PMID 20956226.
- ^ Vos T, Allen C, Arora M, Barber RM, Bhutta ZA, Brown A, et al. (GBD 2015 Disease Injury Incidence Prevalence Collaborators) (October 2016). "Global, regional, and national incidence, prevalence, and years lived with disability for 310 diseases and injuries, 1990-2015: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2015". Lancet. 388 (10053): 1545–1602. doi:10.1016/S0140-6736(16)31678-6. PMC 5055577. PMID 27733282.