بيچيملی – ئوتمه
بیچیملی – ئوتمه (موزون سجع)-ایکی کلیمه کی هیجالارین سایی و نؤوعو بیرگه ولور،آنجاق «روی» حرفینده آیری اوْلا،دئییلیر.«اوچـماق» ایلـه «اوْلسون» کلیمـه لـری کیمـی، کی هرایکی کلیمه ایکی هجالی،هجالارین نووعو هر ایکی سینده ترتیب ایله «باغلی هجا» و «بویوک هجا» دیرلار.اما «روی» حرفلری فرقلیدیر.
- آغ ساققاللی بابان یئری اوچماق اولسون - (دده قورقود)
هابئله «آسیب» ایله «آزار» کلیمه لری کی هر ایکی سی ده،ایکی هجالی و هجالارینین نووعو ترتیب ایلـه «قیساهجا» و «بویوک هجا» دیر اما «روی» حرفی بیربیرینـدن فرقلـه نیرلر:
- الین،دیلین،گؤزون هرکیمسه ساخلار.........یقیـن دیرگـؤرمز اوْل آسیب و آزار - (فــدائی)
ائلـه اوجوردا «یاس» ایله «یاش» آراسیندا موزون سجع واردیر، چونکو هرایکی کلیمه تک هجـالی دیر و هر ایکـی هجا نووعودا«بویوک هجا» دیر.اما«روی» حرفلری بیر بیریندن فرقلنیرلر.
- یادیمدادیر
وفاسیز کپه نه گین اوچوشون
بیر سوْن باهار آخشامی
یاسلی یاشلی گؤزلرله
تعقیب ائده ن چیچکلری - (حمید نطقی)
کلیمه آراسیندا،سجع لرین توپلانیشی
[دَییشدیر]- موازی سجع(آربا-ئوتمه)= اؤلچودش +روی بیرگه
- موزون سجع(بیچیملی-ئوتمه)= اؤلچو دش + روی باشقا
- مطرف سجع(یانلی-ئوتمه)= اؤلچو باشقا + روی بیرگه
خاطیرلاماق لازیمدیرکی، شعریده موزون سجع ایله، قافیه قورولماز اما موازی سجع هابئله مطرف سجع لرایله،قافیه قورماق اوْلور،چونکو بونلاردا«روی»بیرگه دورور،بوقافیه شرط لریندن حساب اوْلونور.
جومله لر آرا
[دَییشدیر]جومله لرآرا سجع لر قارشیلادیقجا،ایکی جومله نی هماهنگ لشدیریر.جومله نی هماهنگ لشدیرن سجعلرین ان اهمیت لی سی بونلاردان عبارتدیر: