تورکمان شهیدلر گونو

ویکی‌پدیادان، آچیق بیلیک‌لیک‌دن

تورکمان شهیدلر گونو 1980-جی ایل یانوارن 16-دا عراق تورکمانلاری سیاستچیلارن صدام حسین رژیمی طرفندن اعدام ائدیلمسینی خاطرلاماق اۆچۆن قعید ائدیلدیر.[۱]

عمومی باخیش[دَییشدیر]

هر ایل شهید مزارلارندا قعید اولونور. تورک اوجاقلاری و ارشد صالحی عراق تورکمانلارینا باشساغلیغی وریب.[۲]

شهید اولانلار[دَییشدیر]

  • عبدالله عبدالرحمان 1915-جی ایلده کرکوکون بریادی رایونو انادان اولوب. ابتدائی, اورتا و حاظرلق تحصیلینی کرکوکدا باشا وورموشدور. 1938-جی ایلده حربی آکادیمییانی لیتینانت رۆتبسی ایله بیتیریب. او, 1961-جی ایلده “تورکمان قارداشلیق کلوبو”نو یارادب, 1963-جۆ ایلده کلوبون پریزیدینتی سئچیلیب, ملی رولو, وطن اوغروندا مبارزەسی اۆچۆن گنج یازارلار, ضیالیلار, علم آداملاری و ایش آداملاری اولان تورکمان فعاللارینی بیر آرایا توپلاییب. صدام حسین حکیمیت گلن کیمی 1979-جو ایلین اوکتیابرندا تورکمان قارداشلیق کلوبونون لیدرلاری وطنه خیانت اتتحامی ایله حبس ائدیلدی. عبدالرحمان فیزیکی ایشگنجه و ایشگنجەلار نتیجەسیندا گؤرمە قبیلیتینی ایتیردیکدان سونرا 1980-جی ایل یانوارن 16-دا اعدام ائدیلیب. او, چوخ قرضلی اولدوغو معلوم اولان انقلاب محکمەسیندا محاکمه اولوندو و جزاء قانونونین 157-جی و 47, 48 و 49-جو ماددەلارینا اساسن آسلاراق اؤلۆم جزاءسینا محکوم ائدیلدی و بۆتۆن املاکی مصادرە ائدیلدی.[۳]
  • نجدت کوجاک 1939-جی ایلده کرکوکدا انادان اولوب. ابتدائی تحصیلینی کرکوک مکتبلاریندا تماملایب, عنقره اونیویرسیتیندا کند تصرفاتی ماشنلاری و ماشنقایرما فاکۆلتاسیندا دوکتورلوق درجەسینی تماملایب, عنقرەدا دوکتورانتوراسینی بیتیردیکدان سونرا وطنە قایدیب. وطنینه و رفاحینا خدمت ائدجەیینه ایناندغنا گؤره او, مهندس کیمی چالشمش و بغداد اونیویرسیتی'نین ماشنقاییرما فاکۆلتاسینین مدیری وضیفەسینه تعیین ائدلمش و بو ساحەداکی سریشتەسینه و علمی نایلیتلارینا گؤره عراق جمهوریتی'نین پریزیدینتی طرفندن تلتیف ائدلمشدیر یئتمیشینجی. همکارلاری ایسه اونو ناموسلو, ناموسلو, خوش اۆرکلی, عالم و وطنپرور بیر انسان کیمی تنییردیلار. دکتور نجدت کوجاک تورکمان طلبه و گنجلارینا رهبرلیک ائدن, حقی عرقچی عراق حکومتلری طرفندن قصب ائدیلان تورکمان خلقینین عاجلارینی دائم اونلارا خاطرلادان, اونلارن قانونی حقلاری اوغروندا مبارزه اپارمالاری استیان بیر دؤیۆشچو ایدی. او, 1980-جی ایل یانوارن 16-دا یولداشلاری ایله مبارزەدا اعدام ائدیلیب. او, کرکوکدا دفن ائدیلیب.[۳]
  • رضا دمیرچی 1926-جی ایلده کرکوکدا انادان اولوب. ابتدائی و اورتا تحصیلینی کرکوکدا, اونیویرسیتی تحصیلینی ایسه عنقرەدا تماملایب. کند تصرفاتی و معشه تصرفاتی مهندسلیغی اۆزره فلسفه دوکتورو درجەسینه مالکدیر. اونیویرسیتی تحصیلینی باشا ووردوقدان سونرا اؤلکەسینه و خالقینه, تورکمان خالقینین ایشقلی گلجەیینه, اولادلارینین گۆلۆشۆنه خدمت ائتمک اۆچۆن عراقا قایدیب. او, وطنپرورلیک و ملتچیلیک روحو ایله کۆندمه گلرک تورکمان گنجلارینی بیر-بیرینی سئومیا, وطنینی, خالقینی سئومیا, تورکمان انا دیلی ایله فخر ائتمیه سوق ائدیب. او, تورکمان قارداشلیق کلوبونون یارادجیلارندان اولوب و بیر نئچه ایل اداره حیاتینین اۆزوۆ اولوب. دکتور رضانین محمود, سعید, آسلان و اوکلر ادلی اۆچ اوغلو وار ایدی, اونلارن همیسی اونیویرسیتی مزونلاری ایدی و تورکیەنین استانبول شهریندا یاشایردیلار. دکتور رضا دمیرچی 1979-جو ایلین ایولوندا عراق تهلوکەسزلیک قوەلاری طرفندن حبس ائدیلیب و ایشگنجەلری آلتندا شهید اولوب. اونون مئیتی هله ده عائلەسینا تحویل وریلمییب. اونون صدام رژیمینین ایشگنجه اصوللارندا بیری اولان تورشو هووزونا آتلدیغی دغیلدیر. بو سببدان 1980-جی ایل یانوارن 16-سی شهیدلیک گۆنۆ حساب اولونور.[۳]
  • عادل شریف 1930-جو ایلده کرکوکدا انادان اولوب, تجارت و آزاد تجارتلا مشغول اولوب, آپاریجی ایش آداملارندان بیری اولوب. اونون جسارتی و قارداشلیغی اونو تورکمان جمعیتیندا گۆجلۆ بیر پوپولیارلیق قزاندردی. شهید عبدالله عبدالرحمان اعدامدان اول شهید زیارتلرینین بیریندا عادل شریف کیمی قهرمان دنیایا گتیرجک انانین اولمادیغینی دئییب. عادل شریف آدلی دؤیۆشچۆ 28 فیورال 1979-جو ایلده تهلکەسزلیک قوەلری طرفندن حبس ائدیلیب و 11 آی تهلکەسزلیک حبسخانەلارنده یاتدقدان سونرا 1980-جی ایل یانوارن 15-ده بغداد تهلکەسزلیک باش ادارەسی عادل شریفن قارداشینا مراجعت ائدیب: “صباح چرشنبه گۆنۆ سهر , ابو غریب, سن اونون زندانندا گؤرۆنملیسان”. ابو غریب صدام حکومتینین استفاده ائتدییی ایشگنجه حبسخانەسی ایدی. خبر الندقدان سونرا قارداشی و بعضی دوستلاری ابو غریب حبسخانەسینا گئدرک, ایشگنجەلار نتیجەسیندا تاننماز هالا گلن عادل شریف و دیگر تورکمان ضیالیلاری ایله گؤرۆشۆب. عادل شریف 1980-جی ایل یانوارن 16-دا صدام رژیمینا قارشی چخدغینا و تورکمان خالقینین حقوقلاری اوغروندا مبارزەسینا گؤره یولداشلاری ایله بیرلیکدا اعدام ائدیلیب. عراق تهلکەسزلیک قوەلاری کرکوکدا دفن ائدلماسینا اجازه ویرمادییی اۆچۆن بغداددا دفن ائدیلیب.[۳]

قایناقلار[دَییشدیر]