توپوقرافی
توپوقرافی (اینگیلیسجه: Topography) بوتون بیر ایضاحلا دئیه بیلریک کی یئر اؤلچمه ایشلری دوغانین اؤلدوغو آلچاق-اوجا و یا قاییرما آلچاق-اوجا لارین سورغولاماق و اؤلچمهیه دئییلیر.
یئر اؤلچمومونون ایش بؤلمهلری
[دَییشدیر]یئر اؤلچمه ایشلری بوتونلوکده ایکی بؤیوک بؤلمهیه بؤلونور: یئرین دوزنلیگینین نئجه دورومون گؤرستمک(پیلانی مئترئ). یئرین بیر ساحهسینین آلچاق-اوجاسینی گؤرستمق(آلتی مئترئ).
یئر دوزنلییی ایشلری
[دَییشدیر]بو ایشدن اوتور گرک بیر گوزه آلینمیش یئر ساحهسینین آلچاق-اوجالارینی یول و یا چایلارین توشی،یوللارین کئسیشمه نؤقتالاری،تیکینتیلرین دورومو و داها آیریجا آلچاق-اوجالار بیر پلان اوزرینده چکیله.اؤرنک: (D) توشون پلان اوزرینده چکمک اۆچون، بیر نفر (A) نؤقتاسینین اوستونده دورور و (AL)،(AM)و...بویلاری اؤلچور هابئله بو اؤلچولرین (AN)-ا گؤره بوجاقلاریدا اؤلچور.بو اؤلچولر اله گلدیکدن سؤنرا نققاله و ختکئشنن(D) توشون صحیفه اوزرینه چکمک اولار.N همان قوزئی(Norh)دیر و (AN) آزیموت یا ژیزمان دئییلیر.
بیرساحهنین توپوقرافیاسی اۆچون گؤرولن نوقتالارین دورومی گرک الده اولا کی بو دوروملار توپوقرافیا کانوواسی ایله (توپوقرافیا تورو) ایله گئلیر کی بو کانووالار اؤزلری ژئودئزیا نؤقتالارینا باغلیدیرلار.
توپوقرافیا(یئر اولچوم)تورونون یاراتماغینین ندنی
[دَییشدیر]اگر بیربیریندن آیری ساحهلری اؤلچوب و سؤنرا اونلاری بیرلشدیرسک، اونلارین کانوواسی گرک بیربیرینه باغلی اولا، اگر اولماسا دقتلی بیربیرلرینه یاپیشمازلار.
آلتی مئترئ ایشلری
[دَییشدیر]نئجه کی یوخاریدا دئییلدی پلانیمئترئ ده بیر شوبهه قالمیر و یوخاریا باخاراق هر بیر نؤقتایا (X،y)((جوغرافیا بوی،ائن))ی وئریلیر کی بیر کووردینات سیستم سئچرکن، صحیفه اوزرینه گتیرمک اولار. نهایت آلچاق-اوجانی(X،x،z)کیمی گؤسترمک اۆچون آیریجا یوللار وار.
آلچاق-اوجالاری پلان اوزرینده گؤسترمک یوللاری
[دَییشدیر]قاباریق پلان: آلچاق-اوجالار ائشلایله قاباریق شکیلده گؤستریلیر.بو پلان آدی گؤروجولر اۆچون آیدین دیر آما تئکنیکی ایشلر اۆچون ایشه گلمز. کؤلگه باغلاماق: بو یؤنتمده بیر آلچاق-اوجا ساحهیه بللی بیر بوجاقدان ایشیق ساچیلیر کی کؤلقه ایشیق اثرینده دوزلیر. کولگه بیر ائشلایله پلانین اوزرینه چه کیلیر بو یؤنتمده یوخاریداکی کیمی آیدیندیر آما تئکنیکی ایشلر اۆچون چوخ ایشه گلمز. اویون ساحهلر: ان کئچرلی یؤنتمدیر.بو یؤنتمدا اویون صحیفهلر قاباریقلی ساحهلری کسرکن یاتای رسمینی صحیفهیه چکیر.
قایناقلار
[دَییشدیر]سوروئیینگ-موهندیس شمس نوبخت