عصبی ایشتیهاسیزلیک
| عصبی ایشتیهاسیزلیک | |
|---|---|
| ایختیصاص | سایکیاتری, روان‌شناسی بالینی&Nbsp; |
عصبی ایشتهاسیزلیک(اینگیلیسجه: Anorexia nervosa) بیر یئمک آشیقلاماسی دیر. آنورکسییا داخیل اولان چوخ آدام اؤزلریني اوستون وزن لی گؤررلر، گرچی اصلده اونلار آز وزنلی دیرلر. چوخ واختلار آز چکیلمه سی باره ده مسئله لرینین اولدوغونو اینکار ادیرلر. اونلار اؤزلرئني چوخ آغيرلاشيرلار، آز يئيئرلر و آنجاق بعضي يمکلري يئيیرلر. بعضي لر چوخ مشق ادیرلر، اؤزلریني قوْیماق اوچون مجبور ادئرلر، و يا آغيرليغيني ائتدیرمک اوچون لاقاتلار و يا موستقيللار وئره لر. بو خسته لیک لره اوستئپوروزی، سونسوزلوق و اوره یینده اولان ضررلر دخیل اولا بیلر. آروادلار چوخ واخت آییلیق دورومونو بوراخارلار.[۱][۱][۱][۱][۲]
بونون ندنی ایندیکی واخت بیلینممیش. گؤرونور کی، هئچ بیر نه ایسته ین اکیزلر ایله بعضی ژنیتیک مؤلفه لر داها چوخ تأثیرلشدیر. کولتور فاکتورلاری دا، ساغلاملیغا باخان توپلوملاردا، داها چوخ خسته لیک لرین اولدوغو اوچون رول اویناییر. علاوه اولاراق، بو، چوخ چوخ اؤنملي اولان ایشلر، اؤرنک، آتماتیک، مودئل و رقصلر اوچون اؤنملی اولان فعالیتلر آراسین دا گؤرونور. آنورکسیا چوخ واخت حیاتیندا بؤیوک بیر تغییر یا دا استرس سبب اولان بیر حادثه دن سونرا باشلاییر. تشخيص، چوخ آز وزنلي اولماغي طلب ائدير. بو مرضین آغیرلیغی، بدن ماساسی انیکسینه (BMI) گؤره یئر آلیر. اوشاقلاردا، 5- نجی پرسنسیلدن آز اولان ياش پرسنسیلینه گؤره BMI چوخ واخت ایستیفاده اولونور.[۳][۲][۲][۲][۲][۲]
آنورکسییا داغیشلاماسی ساغلام بیر وزنین یئنی دن گئریلمه سینی، اساس اولان سایکولوژی سورونلارین داغیلماسی و بو سورونا ندن اولان داورانیش لارین داغیلانماسی ایله باغلی دیر. دارلار آغيرليغين آرتماسينا کؤمک اتمسه ده، اونا گؤره ده نیگارانليق و يا افسورده ليکدن قورتولماق اوچون قوللانار. بیر نئچه نوع درمان یا دا معرفتي داورانیش درمانی یا دا آنالارین اوشاقلارینی اؤدوشمه سینده مسئولیت قبول ائتمه سی اوچون بیر نئچه جور درمان یاخشی اولا بیلر. بعضاً آداملار آغيرليغيني گري قايتارماق اوچون خسته خانايا گري گريشماليديرلار. آمما پوزگستریک لوله دن یئمکدن قازانج اوچون شواهدلار آچیق دئییل.[۱][۱] آنورکسییا ایله آلیش بعضی آداملاردا آنجاق بیر حادثه باشلاییر و یاخشیلاشیرلار، آمما اؤزگه لر ده اللر عرضینده چوخ حادثه باش وئریرلر. چوخلو komplikاتلار یا دا آغیرلاشما ایله یاخشیلاشیر.[۴][۴]
دونیا بویوک آنورکسییا بو تاریخدن: ۲۰۱۵[بروزرسانی] ۲.۹ میلیون نفرین تأثیر ائتدیگی تخمیننلانیر. غرب اؤلکه لرینه گؤره، بو دوروم 0.9 - 4.3٪ قادینلار و 0.2 - 0.3٪ کئشئلرین بیر واختین دا حیاتا گؤز آچیب. بو حادثه هر ایلده یاشایان قادینلارين 0.4 فایزینا یاخینلاشیر و بو حادثه قادینلار آراسيندا کیشیلر دن اون قات چوخ باش وئریر. گئنیشلَنَن اؤلکه لرده نرخلر آچیق دئییل. چوخ واخت، آنادان قالميش و یا جاوان اولاندا باشلایير. آمما آنورکسیا ۲۰-جی عصرده داها چوخ تشخیص اولونورسا دا، بو، اونون فرکانسینین آرتماسیندان یا ساده جه داها یاخشی تشخیصدن ایسته نمه سی بیلینمیر. ۲۰۱۳-جی ایلده بو، دونیا بو ایلین ۴۰۰ نفرین اؤلومونه ندن اولدو.[۵][۲] اینجه یئمک اختلاللاری دا، اؤز-اؤزونو اؤلدورمک سمیت بیر چوخ باشقا سببلردن اؤلمک خطرینی آرتیرار. آنورکسییا ایله آلیشمیش آداملارين حدود ۵% اون ایل عرضینده پیچلتیک لردن اؤله جک و خطرین ۶ برابر چوخالاجاق. "آنورکسیا نیوروسا" اصطلاحی ایلک دفعه ۱۸۷۳-جی ایلده ولیام گل بو دورومون بیان ائتمه سی اوچون ایستیفاده ائدیلدی.[۱][۵][۲]
- ^ ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ ۱٫۳ ۱٫۴ ۱٫۵ ۱٫۶ What are Eating Disorders?.
- ^ ۲٫۰ ۲٫۱ ۲٫۲ ۲٫۳ ۲٫۴ ۲٫۵ ۲٫۶ ۲٫۷ Diagnostic and statistical manual of mental disorders : DSM-5 (5 ed.). Washington: American Psychiatric Publishing. 2013. pp. 338–345. ISBN 978-0-89042-555-8.
- ^ Attia E (2010). "Anorexia nervosa: current status and future directions". Annual Review of Medicine. 61 (1): 425–35. doi:10.1146/annurev.med.050208.200745. PMID 19719398.
- ^ ۴٫۰ ۴٫۱ Feeding and eating disorders. American Psychiatric Publishing (2013).
- ^ ۵٫۰ ۵٫۱ Smink FR, van Hoeken D, Hoek HW (August 2012). "Epidemiology of eating disorders: incidence, prevalence and mortality rates". Current Psychiatry Reports. 14 (4): 406–14. doi:10.1007/s11920-012-0282-y. PMC 3409365. PMID 22644309.