کربلا
کَربَلا کربلا اوستانینین مرکزی، عیراقین جنوب شهرلریندن بیری، ۵۷۲٬۳۰۰ نفر اهالی ایله(۲۰۰۳ م) فرات چایی‌نین غربینده یئرلشیب و بغداد ایله ۹۷ کیلومتر آراسی واردیر.
بو شهرین مشهور اولماسی هجری آلتمیش بیرینجی ایلین محرم آییندا باش وئرن کربلا دؤیوشو ایله باغلی دیر. حسین بن علی و عباس بن علینین حرملری کربلا شهرینده‌دیر و ایسلامین و شیعه موسلمانلارین موقدس یئرلریندن و زیارتگاهلاریندان‌دیر.
تاریخ
[دَییشدیر]بو شهر هیجری قمری ۶۱-نجی ایله قدر نینوا، غاضریه و طف آدیندا بیر چؤل ایدی. آنجاق ۶۱-نجی ایلدن و کربلا حادیثهسیندن سونرا گئتدیکجه شیعه‌لرین ماراغی اونا آرتیب و کربلا شهیدلرینه گونبئز و بارگاه دوزلدندن سونرا عراقین زیارت شهرلریندن بیری اولدو.
بعضی دئییلنلره گؤره ایمام حسین(ع) کربلا یئرینین بیر گوشه‌سینی(36 کیلومتر مربعه قدر) آلتمیش مین درهم پولا نینوا و غاضریه جاماعاتیندان آلیب و اونلارلا بئله شرط ائتدی کی جاماعاتا کربلا شهیدلرینی زیارت ائتمه‌یه یول گؤسترسینلر و زواری اوچ گون قوناق قبول ائتسینلر. او یئر ایندی ایمامین شریف قبری و دیگر شهیدلرین قبری‌دیر.
کربلا سؤزو و اونون کؤکو حاقّیندا
[دَییشدیر]کربلا آرامیجه سؤزدور و سون اولاراق آکاد دیلیندن آلینمیشدیر. کربلا سؤزو آرامیجه (כַרְבָלָא / ܟܪܒܠܐ)[ krblh | karbālā] بیر نوع پاپاق/عمامه و همچنین خوروز پیپیگی آنلامیندادیر. بو سؤز سون اولاراق اککد دیلینده‌کی (karballatu)دان آلینمیشدیر. کربلا عراقین ان پوللو شهرلریندن بیری‌دیر و اونون اصلی گلیری زیارتچیلردن و اکینچیلیکدن(اؤزللیکله خورما)دیر. بو شهر قدیم یا مذهبی بؤلوم و یئنی کربلا اولماق اوزره ایکی بؤلومدن تشکیل اولونور. کربلادا بیرچوخ ایسلامی مدرسه‌لر و دؤولت بینالاری دا یئرلشمیشلر.
حسین بن علینین حرمی یا بعضی قایناقلاردا قئید ائدیلدیی کیمی مسجدالحسین(حسین مچیدی) کربلانین مذهبی بؤلومونده یئرلشیب. اربعین گونو موسلمانلار و شیعه‌لردن بیرچوخو بورانی زیارت ائتمک اۆچون کربلا شهرینه گلیرلر. بیرچوخ یاشلی عؤمورلرینین سون ایللرینی و سون گونلرینی بورادا کئچیرمک مقصدیله بو شهره گلیرلر.
ایمام حسین‌ین حرمی‌نین کربلا شهرینده اولدوغونا گؤره، ۱۰۰ مچید و ۲۳ دینی مدرسه بو شهرده دوزلمیشدیر.
حسین بن علی حرمینده دفن اولان عالیملر
[دَییشدیر]- وحید بهبهانی
- میرزا مهدی شهرستانی
- عبدالله ممقانی
- سید محمد حسین شهرستانی
- سید علی طباطبایی (صاحب ریاض)
- میرزا محمدتقی شیرازی
- سید محمدعلی شهرستانی
- میرزا سید مهدی حسینی شیرازی
- ملا حسینقلی همدانی
- سید مرتضی کشمیری
- سید محمدرضا شیرازی
کربلادا دفن اولونان ایرانلی سیاسی شخصیتلر
[دَییشدیر]کربلا بیرچوخ ایرانلی مشهورلار، پادیشاهلار و سیاسی شخصیتلرین دفن اولونان یئری‌دیر:
- آل بویه پادیشاهلاری
- مظفرالدین‌شاه قاجار
- محمدعلی‌شاه قاجار
- احمد شاه قاجار
- امیر کبیر
- سلطان حمزه میرزا صفوی
- مازندرانلی میرزا شفیع خان
- میرزا موسی وزیر
- معیر الممالک
- حاجی میرزا آغاسی
- ظل السلطان
- زاهدالدین شاه