معمار
معمارلار بینالارین و باشقا تیک‌لیلرین تکنیکی، ایقتیصادی ، فونکسیونال و گؤرونوشو باخیمیندان پلانلاشدیریلماسی و تیکیلمه‌سی ایشلرینی یئرینه یئتیرن شخصلردیر. اوْنلارین اساس وظیفه‌سی تیک‌لیلردن اؤنجه یئنی معمارلیق نومونه‌لری‌نین یارادیلماسیندان عبارت‌دیر.
معمارلیق صنعتینه قدیمی اوْلاراق بؤیوک اؤ‌نم وئریلمیش‌دیر. اوْنلار کئچمیش‌ده تیکی‌لیلرین لاییه¬لندیریلمه‌سیندن توتموش ایشلرین یئرینه یئتیریلمه‌سینه کیمی رهبرلییی بیر نفرده جملَین دؤولته یاخین شخصیتلر ایدیلر. مۆختلیف دؤورلردن وابسته اوْلاراق اوْنلارین ایش ایستیقامتلری ده مۆختلیف اوْلموش‌دور. مثلاً، روم ایمپیراتورلوغو دؤورونده اوْنلارین چوْخو ساواش تیک‌لیلر اۆچون چالیشمیشلار (مس.ویترووی). زامان گئچدیکجه معمارلار داها چوْخ گؤزل بینالارین سالینماسی ایله مشغول اوْلموشلار (مس. عجمی نخچیوانی). رونسانس دؤورونده معمارلارین مشغول اوْلدوقلاری ساحه‌لره هئیکلتراش‌لیق دا داخیل اوْلموش‌دور.
۱۹-جو عصرده صنایع اینقیلابی عرفه‌سینده معمارلیق آرتیق عالی مکتبلرده بیر ایختیصاص کیمی اؤیردیلمه‌یه باشلاییر. تیکینتی تکنولوژیسندا بؤیوک ایرلیلییشلر باش وئریر. معمارلیق مکتبلری تأسیس ائدیلیر. تکنیکی ترقّی دؤورونده معمارلیق صنعتی‌نین تیکینتی موهندیسلیین‌دن آیریلماسی پروسسی باشلاییر. معمارلار اساساً تیکی‌لیلرین خاریجی گؤرونوشو ایله، دیگرلری ایسه تیکینتی ایشلری‌نین تکنولوژیسی اۆزره ایختیصاص¬لاشیرلار. ۲۰-جی عصرده تیکی‌لیلرین کونستروک‌سییالارینین مورکّب لشمه‌سی سایه‌سینده بۇ ایستیقامت‌ده داها دا شاخلنمه باش وئریر. گئتدیکجه شهر، کند، داخیلی، تیکینتی فیزیکی، هۆندور بینالارین تیکینتی‌سی و ... کیمی یئنی ساحه‌لر مئیدانا گلیر.