آذربایجان تورکجه‌نین الیفباسی
آذربایجان دیلی سیاسی و تاریخی باش ورن حوادیثه گوره ۳ حالت ده یازیلیر
عرب اسکریپت[دَییشدیر]
تۆرک الیفباسؽ یا دا تۆرکجه‌نین عرب الیفباسؽ و یا گۆنئی آذربایجان الیفباسؽ — ۳۸ حرف‌دن عیبارت عرب قرافیکالی بیر الیفبا دیر. آذربایجان دیلی‌نین فونِم ترکیبینده ۹ سائد و ۲۵ صامت سس واردیر. بو ۳۴ سس آذربایجان الیفباسیندا ۳۸ حرفله ایشاره ائدیلیر. آذربایجان دیلینده ۳۲ حرف و ۳۴ سس وار. بۇ الیفبا ایران تورکلری توسوطی ایله ایران و گونئی آذربایجان منطقه‌سینده تۆرک دیلینی یازماق اۆچون قوللانیلیر. هابئله بۇ الیفبا عراق تورکمانلاری، سوریه تورکمانلاری و افغانیستان تورکلری توسوطی ایله ده ایستیفاده اوْلۇنۇر. بۇ الیفبا تاریخی الیفباسی اوْلان عثمانلی الیفباسینا چوْخلۇ بنزرلیک‌لری واردیر.
آ ا[دَییشدیر]
بو سوز قالین، دودالقلانمایان و آچیق سسلی صایت لردن بیریدیر. بور سوز آشاقیداکی اولان میثال لاری سایماق اولار:
آلما، آتا، آنا، آت و ...
بـ ـبـ ـب ب[دَییشدیر]
جـ ـجـ ـج ج[دَییشدیر]
چـ ـچـ ـچ چ[دَییشدیر]
ـد د[دَییشدیر]
ائ ـئـ ـئ ئ - اِ ِ (کسره)[دَییشدیر]
عـ ـع‍ـ ـع ع - اَ َ (فتحه) - ـه ه[دَییشدیر]
فـ ـفـ ـف ف[دَییشدیر]
گـ ـگـ ـگ گ[دَییشدیر]
"گ" صامیت سسلریندن بیریدیر کی سؤزون اولینده گلسه [گ] کیمی دئییلر آنجاق سؤزوٚن آراسی یادا سوْنوُندا گلسه [گ] و یا [ی] کیمی دئییلر.
- گؤز، گؤزل، گوٚلش، گوٚلوٚش، گمی و...
- دگیل(دئییل)، ایگیرمی(اییرمی)، دگیرمان(دَییرمان)، ایگید(ایید) و... [۱]
غـ ـغـ ـغ غ[دَییشدیر]
"حـ ـحـ ـح ح" - "هـ ـهـ ـه ه"[دَییشدیر]
خـ ـخـ ـخ خ[دَییشدیر]
ایـٛ یٛـ یٛ[دَییشدیر]
ای ـیـ ـی[دَییشدیر]
ـژ ژ[دَییشدیر]
کـ ـکـ ـک ک[دَییشدیر]
قـ ـقـ ـق ق[دَییشدیر]
"ق" صامیت سسلریندن بیریدیر کی سؤزده‌کی یئریندن آسیٚلیٚ اولاراق فرقلی سَسلری وار:
- یازیٚلدیٚغیٚ کیمی: قان، قیرمیز، قلم، علاقه.
- "خ" کیمی: اوُشاق، بولاق، گوراق، باتلاق.
- "ک" کیمی: نؤقصان، شفق. [۲]
لـ ـلـ ـل ل[دَییشدیر]
مـ ـمـ ـم م[دَییشدیر]
نـ ـنـ ـن ن[دَییشدیر]
اوْ ـوْ وْ[دَییشدیر]
اؤ ـؤ ؤ[دَییشدیر]
پـ ـپـ ـپ پ[دَییشدیر]
ـر ر[دَییشدیر]
"ثـ ـثـ ـث ث" - "سـ ـسـ ـس س" - "صـ ـصـ ـص ص"[دَییشدیر]
شـ ـشـ ـش ش[دَییشدیر]
"تـ ـتـ ـت ت" - "طـ ـط ـط ط"[دَییشدیر]
اۇ ـۇ ۇ[دَییشدیر]
اۆ ـۆ ۆ[دَییشدیر]
ـو و[دَییشدیر]
یـ ـیـ ـی ی[دَییشدیر]
ـذ ذ - ـز ز - ضـ ـضـ ـض ض - ظـ ـظـ ـظ ظ[دَییشدیر]
لاتین اسکریپت[دَییشدیر]
آذربایجان تورکجه‌سی‌نین لاتین الیفباسی — ۳۲ حرف‌دن عیبارت لاتین قرافیکالی بیر الیفبا دیر. آذربایجان دیلی‌نین فونِم ترکیبینده ۹ سائد و ۲۵ صامت سس واردیر. بو ۳۴ سس آذربایجان الیفباسیندا ۳۲ حرفله ایشاره ائدیلیر. آذربایجان دیلینده ۳۲ حرف و ۳۴ سس وار. بو الیفبا آذربایجان جومهوریتی'نین رسمی الیفباسی‌دیر. آذربایجان جومهوریتینده، تۆرکجه (آذربایجان تۆرکجه‌سی)'نی بو الیفبایلا یازیرلار.