پرش به محتوا

آذربایجان تورکجه‌نین الیفباسی

ویکی‌پدیادان، آچیق بیلیک‌لیک‌دن

آذربایجان دیلی سیاسی و تاریخی باش ورن حوادیثه گوره ۳ حالت ده یازیلیر

عرب اسکریپت

[دَییشدیر]

تۆرک الیفباسؽ یا دا تۆرکجه‌نین عرب الیفباسؽ و یا گۆنئی آذربایجان الیفباسؽ — ۳۸ حرف‌دن عیبارت عرب قرافیکالی بیر الیفبا دیر. آذربایجان دیلی‌نین فونِم ترکیبینده ۹ سائد و ۲۵ صامت سس واردیر. بو ۳۴ سس آذربایجان الیفباسیندا ۳۸ حرفله ایشاره ائدیلیر. آذربایجان دیلینده ۳۲ حرف و ۳۴ سس وار. بۇ الیفبا ایران تورک‌لری توسوطی ایله ایران و گونئی آذربایجان منطقه‌سینده تۆرک دیلینی یازماق اۆچون قوللانیلیر. هابئله بۇ الیفبا عراق تورکمانلاری، سوریه تورکمانلاری و افغانیستان تورکلری توسوطی ایله ده ایستیفاده اوْلۇنۇر. بۇ الیفبا تاریخی الیفباسی اوْلان عثمانلی الیفباسینا چوْخلۇ بنزرلیک‌لری واردیر.

بو سوز قالین، دودالقلانمایان و آچیق سسلی صایت لردن بیریدیر. بور سوز آشاقیداکی اولان میثال لاری سایماق اولار:

آلما، آتا، آنا، آت و ...

بـ ـبـ ـب ب

[دَییشدیر]

جـ ـجـ ـج ج

[دَییشدیر]

چـ ـچـ ـچ چ

[دَییشدیر]

ائ ـئـ ـئ ئ - اِ ِ (کسره)

[دَییشدیر]

عـ ‍ـع‍ـ ‍ـع ع - اَ َ (فتحه) - ـه ه

[دَییشدیر]

فـ ـفـ ـف ف

[دَییشدیر]

گـ ـگـ ـگ گ

[دَییشدیر]

"گ" صامیت سسلریندن بیریدیر کی سؤزون اولینده گلسه [گ] کیمی دئییلر آنجاق سؤزوٚن آراسی یادا سوْنوُندا گلسه [گ] و یا [ی] کیمی دئییلر.

  1. گؤز، گؤزل، گوٚلش، گوٚلوٚش، گمی و...
  1. دگیل(دئییل)، ایگیرمی(اییرمی)، دگیرمان(دَییرمان)، ایگید(ایید) و... [۱]


غـ ـغـ ـغ غ

[دَییشدیر]

"حـ ـحـ ـح ح" - "هـ ـهـ ـه ه"

[دَییشدیر]

خـ ـخـ ـخ خ

[دَییشدیر]

ایـٛ یٛـ یٛ

[دَییشدیر]

ای ـی‍ـ ‍ـی

[دَییشدیر]

کـ ـکـ ـک ک

[دَییشدیر]

قـ ـقـ ـق ق

[دَییشدیر]

"ق" صامیت سسلریندن بیریدیر کی سؤزده‌کی یئریندن آسیٚلیٚ اولاراق فرقلی سَسلری وار:

  1. یازیٚلدیٚغیٚ کیمی: قان، قیرمیز، قلم، علاقه.
  2. "خ" کیمی: اوُشاق، بولاق، گوراق، باتلاق.
  3. "ک" کیمی: نؤقصان، شفق. [۲]

لـ ـلـ ـل ل

[دَییشدیر]

مـ ـمـ ـم م

[دَییشدیر]

نـ ـنـ ـن ن

[دَییشدیر]

اوْ ـوْ وْ

[دَییشدیر]

اؤ ـؤ ؤ

[دَییشدیر]

پـ ـپـ ـپ پ

[دَییشدیر]

"ثـ ـثـ ـث ث" - "سـ ـسـ ـس س" - "صـ ـصـ ـص ص"

[دَییشدیر]

شـ ـشـ ـش ش

[دَییشدیر]

"تـ ـتـ ـت ت" - "طـ ـط ـط ط"

[دَییشدیر]

اۇ ـۇ ۇ

[دَییشدیر]

اۆ ـۆ ۆ

[دَییشدیر]

یـ ـیـ ـی ی

[دَییشدیر]

ـذ ذ - ـز ز - ضـ ـضـ ـض ض - ظـ ـظـ ـظ ظ

[دَییشدیر]

لاتین اسکریپت

[دَییشدیر]

آذربایجان تورکجه‌سی‌نین لاتین الیفباسی — ۳۲ حرف‌دن عیبارت لاتین قرافیکالی بیر الیفبا دیر. آذربایجان دیلی‌نین فونِم ترکیبینده ۹ سائد و ۲۵ صامت سس واردیر. بو ۳۴ سس آذربایجان الیفباسیندا ۳۲ حرفله ایشاره ائدیلیر. آذربایجان دیلینده ۳۲ حرف و ۳۴ سس وار. بو الیفبا آذربایجان جومهوریتی'نین رسمی الیفباسی‌دیر. آذربایجان جومهوریتینده، تۆرکجه (آذربایجان تۆرکجه‌سی)'نی بو الیفبایلا یازیرلار.


قایناقلار

[دَییشدیر]
  1. ^ فرهنگ لغات ترکی(سوزلوک)- یازیچی: علی حسین زاده
  2. ^ فرهنگ لغات ترکی(سوزلوک)- یازیچی: علی حسین زاده