آرتوقلو بی‌لیگی

ویکی‌پدیادان، آچیق بیلیک‌لیک‌دن
آرتوقلو بی‌لیگی
آرتوقلو بی‌لیگی
۱۱۰۲-نجی میلادی–۱۴۰۹-نجی میلادی
۱۲۰۰-نجی میلادی ایلده آناطولو
۱۲۰۰-نجی میلادی ایلده آناطولو
پایتختحصن کیفا داها سونرا دیاربکر
عۆموُمی دیللرتورکجه
دین
ایسلام
دؤولتبی‌لیک
بی 
تاریخی دؤنم 
• یارادیلدی
۱۱۰۲-نجی میلادی
• ییخیلدی
۱۴۰۹-نجی میلادی
پول واحیدیدینار

آرتوقلو بی‌لیگی ۱۲ ایله ۱۳-نجی میلادی یوزلوک‌لر آراسیندا آناطولونون دوغوسی، سوریه‌نین قوزایی و عیراقین قوزایی‌ندا حؤکم سورن تورک بی‌لیک ایدی. بی‌لیگی اساس قویان، ایلک ملک شاهین و سونرالار سلجوقلی دمشق امیری، ایلک توتوشون اوردو باشچی‌لاریندان اولان اکسۆکون اوغلی، آرتوق بی دیر. توتوش چاغیندا آرتوق بی اؤلوم چاغیناجا قدس والی‌سی ایدی.[۱]

آرتوقلو-صلیبی‌لر ساواشلاری[دَییشدیر]

آرتوقلولار اورتا دوغو دا بیر موسلمان گوج اولاراق نئچه دفعه صلیبی‌لر یوروشلری قارشی‌سیندا دایانمیشدیلار. ۱۱۰۴-نجی میلادی ایلده ماردین‌ده بی اولان سؤکمن، حران ساواشیندا، ۷۰۰۰ تورک آتلی ایله صلیبی‌لرله اوزلنیب، بو ساواشدا قازانمیشدی (موصول بیی چیکیرمیش ساغیندان ۳۰۰۰ تورک آتلی بو ساواشدا سؤکمن اوردوسونون یاردیمی ایدی‌لر).[۲] داها ۱۱۱۹-نجی میلادی ایلده ماردین آرتوقلو بیی ،ایل‌غازی، قان ساحه‌سی ساواشیندا، بؤری امیرلیگیندن توغ تکین یاردیم اوردوسون گؤزلرکن، انطاکیه صلیبی گوجلری ایله قارشیلاشیب دیر. بو ساواش موسلمان اوردوسونون قازانماسی ایله سونا چاتیب دیر.[۳]

آرتوقلو معمارلیغی[دَییشدیر]

آرتوقلو بی‌لرینین چاغیندا ماردین، حصن کیفا، دیاربکر، سیلوان، قیزیل تپه و نئچه آیری شهرلر آبادلاشیب، چوخلی یاپی‌لار ایشلنیلدی. بو معمارلیق اثرلری بی‌لرین اؤز طراح‌لیق‌لاری یا مستقیم نظارت‌لری ایله اولاردی. صالح محمود، قارا آرسلان، یولوق آرسلان و آرتوق آرسلان معمارلیغا آرتیق‌راق دگر وئرن بی‌لردن دیرلر.

آرتوقلو بی‌لرینین آدی[دَییشدیر]

حصن کیفا بی‌لری[دَییشدیر]

  • سؤکمن بی (۱۰۹۸-۱۱۰۴)
  • ابراهیم بی (۱۱۰۴-۱۱۰۹)
  • رکن الدین داوود بی (۱۱۰۹-۱۱۴۴)
  • ابو الحارث فخر الدین قارا آرسلان بی (۱۱۴۴-۱۱۶۷)
  • نور الدین محمد بی (۱۱۶۷-۱۱۸۵)
  • مسعود قطب الدین بی (۱۱۸۵-۱۲۰۰)
  • صالح نصر الدین محمود بی (۱۲۰۰-۱۲۲۲)
  • مسعود رکن الدین مودود بی (۱۲۲۲-۱۲۳۱)

خرپوت بی‌لری[دَییشدیر]

  • عماد الدین ابوبکر بی (۱۱۸۵-۱۲۰۳)
  • نظام الدین ابوبکر بی (۱۲۰۳-۱۲۲۳)
  • نظام الدین ابراهیم بی (۱۲۲۳-۱۲۲۴)
  • شمس الدوله سلیمان بی (۱۲۲۴)
  • عز الدین احمد بی (۱۲۲۴-۱۲۳۴)

ماردین بی‌لری[دَییشدیر]

  • نجم الدین ایل‌غازی بی (۱۱۰۴-۱۱۲۲)
  • حسام الدین تیمورتاش بی (۱۱۲۲-۱۱۵۴)
  • نجم الدین آلپی بی (۱۱۵۴-۱۱۷۶)
  • قطب الدین ایل‌غازی بی (۱۱۷۶-۱۱۸۴)
  • حسام الدیم یاولاق یؤروک اسلان بی (۱۱۸۴-۱۲۰۱)
  • منصور نصر الدین آرتوق آرسلان بی (۱۲۰۱-۱۲۳۹)
  • سعید نجم الدین غازی بی (۱۲۳۹-۱۲۶۰)
  • مظفر ابو الفتح فخر الدین قارا آرسلان بی (۱۲۶۰-۱۲۹۲)
  • شمس الدین داوود بی (۱۲۹۲-۱۲۹۴)
  • منصور نجم الدین غازی بی (۱۲۹۴-۱۳۱۲)
  • عادل عماد الدین علی آلپی بی (۱۳۱۲)
  • صالح شمس الدین بی (۱۳۱۲-۱۳۶۳)
  • منصور احمد بی (۱۳۶۳-۱۳۷۶)
  • صالح محمود بی (۱۳۶۷)
  • مظفر داوود بی (۱۳۶۷-۱۳۷۶)
  • ظاهر مجد الدین عیسی بی (۱۳۷۶-۱۴۰۷)
  • صالح شهاب الدین احمد بی (۱۴۰۷-۱۴۰۹)

حلب بی‌لری[دَییشدیر]

  • ایل‌غازی بی (۱۱۱۷-۱۱۲۱)
  • ابو ربیع بدر الدوله سلیمان بی (۱۱۲۱-۱۱۲۳)
  • بئلک غازی بی (۱۱۲۳-۱۱۲۴)
  • تیمورتاش بی (۱۱۲۴)
  • عز الدین احمد بی (۱۲۲۴-۱۲۳۴)

تصویرلر[دَییشدیر]

قایناقلار[دَییشدیر]

  1. ^ http://www.turkcebilgi.com/artuklu_beyli%C۴%۹Fi[دائمی اولو باغلانتیلی]
  2. ^ The Crusades By Charles Lethbridge Kingsford, pg. ۱۴۵
  3. ^ تاريخ الحروب الصليبية، دولت السلاجقة و بروز مشروع إسلامي لمقاومة التغلغل الباطني و الغزو الصليبي، الدكتور علي محمد محمد الصلابي ص۴۳۰