باللی‌قایا سوی‌قیریمی
باللی‌قایا قتل‌عامی — ارمنیستان سیلاحلی قووّه‌لری‌نین یاراتدیغی خارابکارلیق قروپونون ۲۸ آقوست ۱۹۹۲-جی ایل تاریخده دینج اهالی‌یه قارشی سوی‌قیریمی.
حادیثه اؤنجه‌سی
[دَییشدیر]۱۹۹۲-جی ایلین مئی آیی‌نین ۱۸-دن سونرا ارمنیستان جومهوریتی سیلاحلی قووّه‌لری طرفیندن اراضیسی ایشغال ائدیلمیش لاچین رایونوندان اولان مجبوری کؤچکون‌لر عبدالله‌یئف عبدالله بدل اوغلونون، هومبتوف وزیر اسماعیل اوغلونون، محرموف کامل ابراهیم‌خلیل اوغلونون، محرموف جمیل ابراهیم‌خلیل اوغلونون، مهدی‌یئف بینّت هومبت اوغلونون، مهدی‌یئف هومبت ابوالقاسم اوغلونون، مهدی‌یئف محمد ابوالقاسم اوغلونون، مهدی‌یئف رهبر محمد اوغلونون عاییله‌لری لاچین رایونونون ایشغالیندان سونرا[۱] خانلار رایونونون (گؤی‌گؤل رایونو) اراضی‌سینده، مورووداغین اتکلرینده، ساری‌قایا دئییلن اراضیده دوغما یوردا — لاچینا دؤنمک اومیدی ایله مووقّتی مسکونلاشدیلار[۲][۳][۴].
المحمدوف شمیل المحمد اوغلونون و المحمدوف سخاوت شمیل اوغلونون عاییله‌لری ایسه خیزی رایونونون فیندیغان کندینده مجبوری کؤچکون کیمی مسکونلاشدی.
۱۹۹۲-جی ایلین آقوست آیی‌نین سون گونلرینده مجبوری کؤچکونلوک حیاتی یاشایان، آذربایجانین فرقلی بؤلگه‌لرینده مسکونلاشان، یاخین قوهوملوق موناسیبتلری اولان بو عاییله‌لر مسکونلاشدیقلاری اراضی‌لرین حئیواندارلیق اوچون الوئریش‌سیز اولدوغوندان مصلحت‌لشمه‌لر آپاردیقدان سونرا حئیواندارلیق اوچون داها الوئریشلی شراییط یاراتماق مقصدی ایله گورانبوی رایونونون باللی‌قایا کندی‌نین اراضی‌سینده یئرلشن گولوستان مئشه‌سی آدلانان اراضی‌سینده آلاچیقدا (چادیردا) مسکونلاشدیلار.[۵]
حادیثه گونو
[دَییشدیر]مسکونلاشدیقدان اوچ گون سونرا ۲۸ آقوست ۱۹۹۲-جی ایل تاریخده سحر ساعات ۵ راده‌لرینده ارمنیستان سیلاحلی قووّه‌لری‌نین یاراتدیغی خارابکارلیق قروپونون ۱۰-۱۲ نفر عوضوو آلاچیق‌لاری خوصوصی آمان‌سیزلیقلا، ایری چاپلی سیلاح‌لاردان و قومباراآتان‌لاردان آتشه توتدو. آتش نتیجه‌سینده دینج ساکین‌لردن ۲۴ نفر شهید اولدو[۶].
قتل‌عامین جانلی شاهیدلریندن اولان زلیخا عبدالله‌یئوانین حربی پروکورورلوغون مموریال سوی‌قیریم موز‌ه‌سی‌نین آرشیوینده ساخلانیلان شاهید ایفاده سینده دئییلیر:
"۱۹۹۲-جی ایل ۲۷ آقوست تاریخیندن ۲۸ آقوست تاریخینه کئچن گئجه ساعات ۵ راده‌لرینده گوللـه سسلرینه آییلدیق. عاییله عوضولریم و من فینسکی ائوین سول اوتاغیندا یاتمیشدیق، ساغ اوتاقدا ایسه هومبتوف وزیر و اونون عاییله‌سی قالیردی. ۶ اوشاغی و یولداشی. ائو هر طرفدن موختلیف سیلاح‌لاردان آتشه توتولوردو. بیردن هومبتوف وزیرین عاییله‌سی‌نین قالدیغی اوتاغین یاندیغینی گؤردوم. آتش سسلری تخمیناً یاریم ساعات داوام ائتدی. بیز سسیمیزی چیخارمادیق دئیه، تصادوف نتیجه‌سینده ساغ قالدیق. زلیخا عبدالله‌یئوا [۷]"
آلاچیق‌لاری خوصوصی غدارلیقلا آتشه توتان ارمنیستان سیلاحلی قووّه‌لری‌نین یاراتدیغی خارابکارلیق قروپونون عوضولری هئچ کسین ساغ قالمادیغینی ظن ائتسه‌لرده تصادوف نتیجه‌سینده عاییله عوضولریندن محرموف یعقوب جمیل اوغلو، عبدالله‌یئوا زولیخا ابراهیم‌خلیل قیزی، المحمدووا شهلا محمد قیزی، مهدی‌یئوا لامیه رهبر قیزی، مهدی‌یئوا ائلخان رهبر اوغلو، مهدی‌یئوا محمد رهبر اوغلو، محرموف خوشبخت کامل قیزی، مرادووا خرامان محمد‌قیزی آغیر و یونگول اولماقلا موختلیف درجه‌ده زده‌لر آلمیشدیلار. ۵ نفر آغیر یارالاندی، ۴ نفر ایسه یونگول خسارت‌لر آلدی[۸].
حادیثه زامانی هر ایکی والیدئینینی ایتیرن ۳ آز یاشلی اوشاق خسارت آلمیشدیر[۹].
سوی‌قیریم قوربان‌لاری
[دَییشدیر]| نؤمره | سوی‌آدی،
آدی، آتاسی‌نین آدی |
دوغوم‌تاریخی | یاش | دوغوم‌یئری | دفن اولدوغو یئر |
|---|---|---|---|---|---|
| ۱ | عبدالله‌یئف،
عبدالله بدل اوغلو |
۱۹۳۴ | ۵۸ | ناغدالی، لاچین رایونو | قارادمیرچی، برده رایونو |
| ۲ | عبدالله‌یئف
فرمان عبدالله اوغلو |
۲۰.۰۳.۱۹۶۲ | ۳۰ | ناغدالی، لاچین رایونو | قارادمیرچی، برده رایونو |
| ۳ | عبدالله‌یئوا
سعادت عبدالله قیزی |
۰۱.۱۲.۱۹۷۳ | ۱۹ | ناغدالی، لاچین رایونو | قارادمیرچی، برده رایونو [۱۰] |
| ۴ | المحمدووا
کماله شمیل قیزی |
۱۲.۰۳.۱۹۷۶ | ۱۶ | ناغدالی، لاچین رایونو | توماسلی، برده رایونو |
| ۵ | المحمدووا
میناره ابوالقاسم قیزی |
۱۹۳۰ | ۶۲ | ناغدالی، لاچین رایونو | توماسلی، برده رایونو |
| ۶ | المحمدووا
زینب شمیل قیزی |
۰۲.۰۲.۱۹۷۲ | ۲۰ | ناغدالی، لاچین رایونو | توماسلی، برده رایونو |
| ۷ | هومبتوف
بختیار وزیر اوغلو |
۲۳.۰۱.۱۹۸۲ | ۱۰ | ناغدالی، لاچین رایونو | گوللوجه، آغدام رایونو |
| ۸ | هومبتوف
جانپولاد وزیر اوغلو |
۰۶.۰۳.۱۹۹۲ | ۶ آیلیق | ناغدالی، لاچین رایونو | گوللوجه، آغدام رایونو |
| ۹ | هومبتوف
ائلچین وزیر اوغلو |
۰۹.۰۱.۱۹۸۰ | ۱۲ | ناغدالی، لاچین رایونو | گوللوجه، آغدام رایونو |
| ۱۰ | هومبتوف
اسماعیل وزیر اوغلو |
۲۲.۰۲.۱۹۸۴ | ۸ | ناغدالی، لاچین رایونو | گوللوجه، آغدام رایونو |
| ۱۱ | هومبتوف
نباتی وزیر اوغلو |
۰۱.۰۲.۱۹۸۶ | ۶ | ناغدالی، لاچین رایونو | گوللوجه، آغدام رایونو |
| ۱۲ | هومبتووا
گولنار وزیر قیزی |
۲۰.۰۲.۱۹۸۸ | ۴ | ناغدالی، لاچین رایونو | گوللوجه، آغدام رایونو |
| ۱۳ | هومبتووا
هورزامان قارا قیزی |
۱۰.۰۹.۱۹۵۹ | ۳۳ | ناغدالی، لاچین رایونو | گوللوجه، آغدام رایونو |
| ۱۴ | مهدی‌یئف
فیکرت هومبت اوغلو |
۱۰.۱۰.۱۹۶۱ | ۳۱ | ناغدالی، لاچین رایونو | نظیرلی ، برده رایونو |
| ۱۵ | مهدی‌یئف
هومبت ابوالقاسم اوغلو |
۱۹۳۰ | ۶۲ | ناغدالی، لاچین رایونو | نظیرلی ، برده رایونو |
| ۱۶ | مهدی‌یئف
مهدی هومبت اوغلو |
۰۱.۰۱.۱۹۷۳ | ۱۹ | ناغدالی، لاچین رایونو | نظیرلی ، برده رایونو |
| ۱۷ | مهدی‌یئف
رهبر محمد اوغلو |
۱۹۵۳ | ۳۹ | ناغدالی، لاچین رایونو | نظیرلی ، برده رایونو |
| ۱۸ | مهدی‌یئوا
آینا هومبت قیزی |
۳۰.۱۰.۱۹۶۷ | ۲۵ | ناغدالی، لاچین رایونو | نظیرلی ، برده رایونو |
| ۱۹ | مهدی‌یئوا
بگیم آیدین قیزی |
۱۹۵۹ | ۳۳ | شام‌کند، لاچین رایونو | نظیرلی ، برده رایونو |
| ۲۰ | مهدی‌یئوا
گولایه علی قیزی |
۱۹۲۵ | ۶۷ | شام‌کند، لاچین رایونو | نظیرلی ، برده رایونو |
| ۲۱ | مهدی‌یئوا (محرمووا) قنیره
ابراهیم قیزی |
۱۹۳۵ | ۵۷ | ناغدالی، لاچین رایونو | نظیرلی ، برده رایونو |
| ۲۲ | کلب‌علییئوا
نوبار مرادخان قیزی |
۰۱.۱۲.۱۹۵۲ | ۴۰ | کوردحاجی، | نظیرلی ، برده رایونو |
| ۲۳ | مهدی‌یئوا
ثریا محمد قیزی |
۱۴.۰۹.۱۹۵۶ | ۳۶ | ناغدالی، لاچین رایونو | نظیرلی ، برده رایونو |
| ۲۴ | ولی‌بئوا
زینب حسین قیزی |
۱۸۸۲[۱۱] | ۱۱۰ | ناغدالی، لاچین رایونو | توماسلی، برده رایونو |
جینایت ایشی‌نین آچیلماسی
[دَییشدیر]آذربایجان جومهوریتی‌نین جینایت مجلّه‌سی‌نین ۱۰۳-جو – سوی‌قیریم، ۱۰۷-جی - اهالینی دپورتاسیون ائتمه و یا مجبوری کؤچورمه، ۱۱۳-جو - ایشگنجه، ۱۱۵-جی - موحاریبه قانون‌لارینی و عادت‌لرینی پوزما، ۱۱۶-جی - سیلاحلی موناقیشه زامانی بین‌الخالق هومانیتار حوقوق نورمالارینی پوزماق، ۱۲۰-جی - قصدن آدام اؤلدورمه، ۲۱۴-جو - ترورچولوق و دیگر موختلیف مادّه‌لرله مووافیق شخصلر تقصیرلندیریلن شخص قیسمینده جلب اولونموش، باره‌لرینده محکمه‌نین قرارلاری ایله حبس قطع‌ایمکان تدبیری سئچیلمیش و آختاریش‌لاری‌نین تأمین ائدیلمه‌سی اوچون مووافیق سندلر اینترپولون آذربایجانداکی بوروسونا و داخیلی ایشلر وزیرلیگی‌نین باش جینایت-آختاریش ایداره‌سینه گؤندریلمیشدیر.[۱۲]
حادیثه‌دن سونراکی ایللر
[دَییشدیر]ارمنی‌لر طرفیندن تؤره‌دیلمیش بو سوی‌قیریم حادیثه‌سینه عایید آچیلمیش جینایت ایشی‌نین ماتریال‌لاری و فاکتلار آذربایجان جومهوریتی حربی پروکورورلوغوندا مموریال سوی‌قیریم موزه‌سینده قورونوب ساخلانیلیر[۱۳].
آذربایجان جومهوریتی وزیرلر کابینه‌سی‌نین ۱۷ سپتامبر ۱۹۹۶-جی ایل تاریخلی ۱۲۵ سایلی قراری ایله لاچین رایونونون ناغدالی کند کلوبونا مهدی‌یئف رهبر محمد اوغلونون آدی وئریلمیشدیر[۱۴].
بیرده باخ
[دَییشدیر]اتک‌یازی‌لار
[دَییشدیر]- ^ Xəzər TV. "Ballıqaya qətliamından 29 il ötür" (az.). Youtube.com.
- ^ "Sultan hümbətov, Ballıqayada soyqırım"
- ^ Ballıqayada soyqırım[دائمی اولو باغلانتیلی]
- ^ Ballıqayada soyqırım
- ^ Sultan Hümbətov. "Nağdalı kəndi". Laçın yurdu (az.). Bəxtiyar-4. 1(19). 2016: 16.
- ^ "Şəhidlərimiz and yerimiz". Laçın yurdu (az.). Bəxtiyar-4. 2 (9). 2013.
- ^ Real TV. "Ballıqayanı qanlıqayaya çevirənlər" (az.).Youtube.com
- ^ qlobal.az, Ballıqayada soyqırım
- ^ Sultan Hümbətov. "Ballıqayada soyqırım". Laçın qəzeti (az.). "Ekspres Servis". 09(11967). 16 avqust 2016-cı il: səh.3.
- ^ İctimai TV. "Ballıqaya qətliamının növbəti ildönümüdür" (az.). Youtube.com.
- ^ İctimai TV. "Ballıqaya faciəsindən 28 il ötür" (az.).Youtube.com.
- ^ Real TV. "Ballıqaya qətliamından 29 il ötür" (az.).Youtube.com.
- ^ "1992: Ermənilərin daha bir qətliamı üzə çıxdı"(az.). axar.az.
- ^ "Ballıqayada soyqırım"