تورخان گنجه‌ای
زئينال اوغلو تورخان گنجه‌ای (1925-2005)، ایران تورکلریندن تورکولوژی تحصیلی آلان ایلک تورکولوق عنوانینا صاحیب دگرلی بیر بیلیم آدامی‌دیر.
تورکیه‌ده تحصیلینی تاماملادیقدان سونرا ایرانین او زامانکی شرطلرینی و ایرانین باش ناظیری سید حسن تقی‌زاده‌نین ده توصیه‌سینی دقته آلاراق آوروپایا گئدن گنجه‌ای، لوندون (لندن) اونیورسیته‌سینده چالیشدیغی ایللرده تورکلوک بیلیمی ایله ایلگیلی چوخ ساییدا اؤنملی اثر اورتایا قویموشدور.
حیاتی
[دَییشدیر]تورخان گنجه‌ای ـ 1925-جي ايل مارس آيينين 20-ده تبريزده دونيايا گلميشدير. اورتا مکتبي بيتيرديکدن سونرا اون دوققوز ياشيندا تحصيليني داوام ائتديرمک اۆچون ايستانبولا گئده‌رک اوراداکي اونيوئرسيتئتين تورک و فارس ديللري بؤلومونو بيتيرميشدير. عاليم پئداگوژي فعاليته گؤرکملي شرقشناس بومباچينين دعوتيله ايتالييانين نئاپول اونيوئرسيتئتينين شرقشوناسليق اينستيتوتوندا باشلاييب. ت.گنجگي بير سيرا اؤلکه‌لرده – ايتالييادا (1949- 1953، 1956-1959)، آلمانييادا (1953-1956)، اينگيلتره‌ده (1956- 1969) علمي و پئداقوژي فعاليتله مشغول اولوب. 1969- 1970-جي ايللرده بير نئچه آيليغا ايرانا قاييتميش، سونرادان يئنه اينگيلتره‌يه گئتميش، عؤمرونون سونونا قدر بو اؤلکه‌نين اونيوئرسيتئتلرينده فعاليت گؤسترميشدير. عاليم 16 آوریل 2005-جي ايلده لوندوندا وفات ائتميشدير. تورخان گنجه‌ای، گنج ياشلاريندان گئنيش ائروديسيياسي و ايستعدادي ايله چاليشديغي بوتون علمي موسسيسه‌لرده ديقت مرکزينده اولموشدور. او، بير چوخ آوروپا ديللريني گؤزل بيلير و اثرلرينين اکثريتيني ده بو ديللرده يازيردي. موباليغه‌سيز دئيه بيلريک کي، لوتفي زاده دقيق ائلملر ساحه سينده آذربايجاني بوتون دونيادا نئجه شؤهرتلنديرميشس، ت.گنجه‌ایده فيلولوگييا، تورکولوگييا ساحه سينده يئتيشميش گئنيش ميقياسلي بير عاليم کيمي وطنيميزين باشيني اوجا ائتميشدير. اؤتن عصرين 87-جي ايلينده "سووئتسکايا تورکولوگييا" ژورناليندا تورخان گنجگي اثرلرينين ايجماليني وئرن روس عاليمي آ.م.شرباکين دئديگي کيمي، عاليمين علمي ماراقلاري اسکي اؤزبک (جيغاتاي)، اسکي تورک (عثمانلي)، اسکي آذربايجان و فارس-تاجيک ادبياتيني ایحاطه ائديردي. گنجه‌ای‌نين ايلک ايشلريندن بيري امیر عليشير نوایینين "محاکمة اللغتین" اثرينين فارسجايا ترجومه‌سي‌دير. بونون آردينجا او، آذربايجان شاعيري، فارسجا ديوان و مثنوي مؤليفي تاثير تبريزينين (1655-1717) تورکجه شئيرلري حاقيندا مقاله يازميشدير. شاه ايسماييل ختاي ديواني‌نين علمي-تنقيدي متنيني تورخان بي 1959-جو ايلده ترتيب ائديب. ت.گنجه‌ای‌نين ان ايري حجملي ايشلريندن بيري اون دؤرد عصرده ياشاميش شاعير خوارزمينين "محبت‌نامه" اثرينين نشريدير. ائلخانيلر دؤورونون (سککیز/اون دؤرد عصرلر) فارس پوئزيياسيندا تورک و مونقول سؤزلريندن بحث ائدن بير مقاله‌سينده ت.گنجه‌ای گؤسترير کي، آرتيق سامانيلر دؤورونده فارس شاعيرلرينين ديلينده (مسلن، روده‌کی ده) تورک ديللريندن گؤتورولموش سؤزلره راست گلمک اولور. ت.گنجه‌ای مقاله‌لريندن بيريني 1533-جو ايلده تبريزده دونيايا گلميش گؤرکملي آذربايجان شاعيري، عاليمي و رسسامي صاديق بي صاديقينين شئيرلرينه حصر ائديب. ت.گنجگي 2005-جي ايلده وفات ائتميشدير.
قایناقلار
[دَییشدیر]- آذربایجانجا ویکی پدیا.