شوشانین داغلاری باشی دومانلی
شوشانین داغلاری باشی دومانلی — خواننده خان شوشینسکی‌نین شوشا شهرینه حصر ائتدیگی وطنپرور آذربایجان خالق ماهنیسی، اثرده شهر گؤزل قیزلا موقاییسه ائدیلیر. تار و کامانچانین موشاییعتی ایله موغام اوسلوبوندا ایفا اولونور.
تاریخی
[دَییشدیر]ماهنینی 20. عصرده یاشامیش آذربایجانلی خواننده خان شوشینسکی یازیب. ماهنی قرامافون والینا یازیلارکن بیلدیریلمیشدی کی، ماهنیدا "دومان " و "اؤلورم" کیمی چوخلو کدرلی سؤزلر وار، خواننده جاوابیندا شوشانین دومانلی داغ زیروه‌لریندن بیرینه ایشاره ائده‌رک، سؤیله‌دی کی، داغلارین زیروه‌لری ائله دومانلی اولمالی‌دیر، "اؤلورم" کلمه‌سی ایسه حقیقی اؤلمک معناسیندا دئییلمیر.[۱] بونا باخمایاراق، شوشینسکی‌دن ماهنی سؤزلری‌نین دَییشدیریلمه‌سینی طلب ائده‌رک سؤیله‌دیلر کی، سووئت شوشا داغلاری‌نین باشی "دومانلی" اولا بیلمز، خواننده ایلک سطیری "شوشانین داغلاری دئییل دومانلی"-یا دَییشدیره‌رک ماهنینی یازدی.[۱] [۲]لاکین ماهنی ایندیکی گونوموزده ده اؤز ایلکین واریانتیندا ایفا اولونور.
سونرادان بو ماهنی شیفاهی عنعنه‌لرده گئنیش یاییلاراق، خالق ماهنی‌سینا چئوریلدی. او، همچنین "آذربایجان خالق ماهنیلاری" (1967) توپلوسوندا یئر آلمیشدیر.[۳]
ماهنی موغام ایفاچی‌لارین تریوْسونون ایفاسیندا "درویش پاریسی پارتلادیر" (1976) آذربایجان سووئت فیلمی‌نین اپیزودلاری‌نین بیرینده سسله‌نیر، فیلمین سوژه‌سی ائله قاراباغدا باش وئریر.
متنی
[دَییشدیر]مؤلیف خان شوشینسکی‌نین سؤزلرینه اساساً، ماهنیدا شوشا شهری‌نین طبیعتی گؤزل قیزلا موقاییسه ائدیلیر. شوشا داغلاری‌نین باشی دومانلا اؤرتولدوگو کیمی، قادین دا یایلیقلا اؤرتولوب. داغلارین اورتا حیصه‌سی لاله چیچک‌لری ایله بول اولماسی قیزین قیرمیزی کؤینکلی اولماسینا ایشاره ائدیر، داغین آلت حیصه‌سی ایسه اونون یاشیل اتگی ایله موقاییسه ائدیلمه‌سی‌دیر. مؤلیفین دئدیگی کیمی، اگر بو سؤزلر دَییشدیریلرسه، ماهنی‌نین معناسی دا ایتر.[۱] بعضی منبع‌لرده شوشا داغلاری‌نین باشی دومانلا اؤرتولدوگونو گؤی رنگ، "قیرمیزی قوفتالی یاشیل تومانلی" بندینده ایسه مووافیق اولاراق قیرمیزی و یاشیل رنگی دینله‌ییجی‌لره بیلدیرمک ایسته‌میشدیر، یعنی "آذربایجان خالق جومهوریتی‌نین بایراغینی گیزلی مساژلا دینله‌ییجی‌لره گؤندرمیشدیر" اونون گیزلی مساژینا سبب، او زامان آذربایجانین سووئت سوسیالیست جومهوریت‌لی ایتیفاقی‌نین ترکیبینده اولماسی‌دیر.
شعیر
[دَییشدیر]شوشانین داغلاری باشی دومانلی،
قیرمیزی قوفتالی یاشیل تومانلی،
دردیندن اؤلمگه چوخدو گومانیم.
آی قیز، بو نه قاش گؤز، بو نه تئل،
اؤله‌رم دردیندن، اونو بیل،
دانیشماسان دا بالام، باری گول.
شوشادا آخشام‌لار یانار اولدوزلار،
اونلاردان گؤزلدی گلین‌لر، قیزلار،
اوتوروب یول اوسته یارینی گؤزلر.
آی قیز، بو نه قاش گؤز، بو نه تئل،
اؤله‌رم دردیندن، اونو بیل،
دانیشماسان دا بالام، باری گول.
شوشانین هر یاندان گلیر سوراغی،
تعریفه لاییقدیر عیسی بولاغی،
داغلاری، باغلاری، قیزلار اویلاغی.
آی قیز، بو نه قاش گؤز، بو نه تئل،
اؤله‌رم دردیندن، اونو بیل،
دانیشماسان دا بالام، باری گول.
اتک یازی‌لار
[دَییشدیر]- ^ ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ و. مختاراوغلو. خان زيروه سی
- ^ مينا رشيد. قاراباغين خانی[دائمی اولو باغلانتیلی].«مدنيت» قزئتي. 24ژوئیه 2010
- ^ آذربايجان خالق ماهنی‌لاري / حاضيرلايان سعيد رستموف— باکی، 1967.