فین-اوغور خالقلاری
ظاهر
فین-اوغور خالقلاری یا فینوْ اۇگوْرلار، گونوموزده غربی سیبیریا، مرکزی سیبیریا، قوزئی سیبیریا و آورپانین شیمال-شرقینده یاشایان فینوْ اۇگوْر دیللرینده دانیشان خالقلارین دیل توپلولوغو[۱].
فینوْ اۇگوْر دیلی
[دَییشدیر]فینوْ اۇگوْر خالقلارینین دانیشدیغی دیللر و دیالئکتلر اورال-آلتای دیل قروپونون اورال قروپونا داخیل اولور. بو طایفالارین عومومی اهالیسی 30 میلیونا یاخیندیر. ان معلوم اولانلاری: ماجارلار، فینلر، ائستونلار.
اورال دیل قروپو اؤز آراسیندا ایکییه آیریلیر. فین-اوگور دیللری و سامویئد دیللری. محض فین-اوگور دیللرینی دانیشانلار عئینی زاماندا فین-اوگور قؤوملری اولاراق دا آدلاندیریلیر و موشتهرک تاریخه مالیکدیرلر. فین-اوگور (اورال) قؤوملری یئددی آلت-قولدان عیبارتدیر.
- اوگور قولو: بوگونکو (اونوگور قولو) ماجاریستان و روسیهدان آسیلی اؤلکهنین اورتا حیصهسینده یئرلشن کهانتیا-مانسیا موختار اوکروگون خالقلاری اوگور خالقلاری ایچریسیندهدیر. تخمیناً 20 میلیون اینساندان عیبارتدیر.
- پئرم قولو: روسیه فئدئراسییاسی ایچریسینده یئر آلان کومو جمهوریتی و اودمورتیا ایله کومی-پئرمیاک موختار اوکروگو خالقلاری بو طایفالارین پئرم قولونو تشکیل ائدیر. تخمیناً 2 میلیون اینسان بو قولون بنیهسیندهدیر.
- فیننو/وولگا قولو: روسیه فئدئراسییاسی ایچریسینده یئر آلان ماری ائل، موردووییا موختار رئسپوبلیکالاری ایله ائریزا اوبلاستدا یاشایان خالق بو قولو یارادیر. تخمیناً 1 میلیون اینسان بو قول.
- سامی قولو: اسکاندیناوییانین شیمالیندا یاشایان لاپونلار (سامی) بو قولو اولوشدورور. تخمیناً 30 مین اینسان بو قولدادیر. سامی خالقی؛ نوروئچ، ایسوئچ و فینلاندییانین شیمالیندا چوخالیرلار. گلهنکسل دینلری شامانلیقلا مشغول اولمادیر.
- فین قولو: فینلاندییا و باغلی اینگریا، کارئلیا بؤلگهلری ایله ائستونییا خالقی فین-اوگور ائتنوسلارینین فین قولونو تشکیل ائدیر. بو قول تخمیناً 6 میلیون اینساندان عیبارتدیر.
- سامویئد قولو: ائنئت و نئنئت خالقلاری روسیهدا اکثریتله نئنئتس (سامویئدین روسچاسی) موختار بؤلگهسی و یامالو-نئنئتس بؤلگهسینده یاشاییرلار. ائنئتس، نئنئتس، نگاناسان، یوراتس، سئلکوپ کیمی قروپلاری واردیر. اهالی سایلاری 50 مینه قدردیر.
- یوکاگیر قولو: عادتن کولیما چایی اطرافینداکی اوبلاستلاردا و یاکوتیستاندا یاشایان کیچیک بیر قروپ. (5000 مینه قدر)
فینوْ اۇگوْر اؤلکهلری
[دَییشدیر]- ماجاریستان -اوگور
- فینلاندییا -فین
- ائستونییا -فین
- کهانتیا-مانسیا ( باغلی موختار رئگیون) -اوگور
- ماری ائل ( باغلی موختار رئسپوبلیکا) - فین/وولگا
- موردووییا ( باغلی موختار رئسپوبلیکا) - فین/وولگا
- کارئلیا ( باغلی موختار رئسپوبلیکا) -فین
- اینگریا ( باغلی فینلرین یاشادیغی رئگیون) -فین
- کومی ( باغلی موختار رئسپوبلیکا) -فین/پئرم
- اودمورتیا ( باغلی موختار رئسپوبلیکا) -فین/پئرم
- کومی-پئرمیاک ( باغلی رایون) -فین/پئرم
- نئنئتس موختار بؤلگهسی ( باغلی موختار رئگیون) -سامویئد
- یامالو/نئنئتس موختار بؤلگهسی ( باغلی موختار بؤلگهسی) -سامویئد
- سامی فلاگ سامی/لاپونیا مدنیت بؤلگهسی، فینلاندییا-ایسوئچ-نوروئچ و روسیهدا مدنی بیر رئگیون.
فینوْ اۇگوْر تورانچیلیق
[دَییشدیر]باغلی فینوْ اۇگوْر اؤلکهلری
[دَییشدیر]روسیه فدراسیونوندا موختار موقعیته مالیک فینو اوگور اؤلکهلری:
-
کانتییا-مانسییا
-
اینگریا فینلری
-
نئنئتس موختار بؤلگهسی
-
یامالو/نئنئتس موختار بؤلگهسی
نگارخانه
[دَییشدیر]-
وجودینا مجارلاری میلّی پالتار و ایناماقلاری
-
ایکی آروات، خانتی ـ مانیسا، روسیه
-
مجارستان شاهزاده سی
-
ارزیالی آروادلار پئنزا اوبلاستیندان اؤز سنّتی پالتارلایندا
-
کومی خالقی
-
استونیالی شاعیر لیدیا کوئیدولا