آداق (میفولوژی)
آداق ویا آداک - تورک و آلتای میفولوژی‌سینده و خالق مدنیتینده عهد و یا نذیر دئمکدیر. آذربایجان تورکجه‌سینده عهد و یا نذیر آنلاییشینا بنزسه ده داها گئنیش احاطه‌لی‌دیر، چونکی شامانلیق عنعنه‌سینده کی قانسیز قوربان (ساچی) و آزاد قوربانی (ایدیک) آنلاییش‌لاری دا "آداک " آنلاییشی ایچری‌سینده ایشتیراک ائدر. هر هانسی بیر دیلک یئرینه گلدیگینده قارشی‌لیغیندا ائدیله‌جگی و یا وئریله‌جگی دئییلن شئی و بونون نتیجه‌سینده اینسانین اؤزونو تانری‌یا قارشی عؤهده‌چی‌لیکلی ائتدیگی وضعیت. عثمانلیجا نذیر سؤزونون تورکجه قارشی‌لیغی‌دیر. موقدس وارلیق‌لاردان کؤمک ایسته‌مک مقصدی ایله قوربان کسمک، ساچی وئرمه، شام یاندیرما، پول باغیشلاماق کیمی حرکت‌لرده ایشتیراک ائتمک تعهودو. بو وظیفه یئرینه یئتیریلمه‌دیگی تقدیرده آدامین باشینا منفی‌لیک‌لر، حتّی فلاکت‌لر گله‌جگینه اینانیرلار. چونکی بو سؤز تانری‌یا قارشی وئریلمیشدیر. عهد آنلاییشینا هر دینده راست گلینمکده‌دیر. آنادولودا " آداماک " (حصر ائتمک) سؤزو ایله ده ایستیفاده ائدیلر. تورک مدنیتینده ان مشهور اولانی، عهد قوربانی و عهد صدقه‌سی‌دیر. آداک اوروجونا دا راست گلینیر. بیر دیلک یئرینه گلنده، اولدن آداندیغی فورمایا اویغون اولاراق یا قوربان کسیلیر، یا دا یوخسول‌لارا پول وئریلیر و یا اوروج توتولور. بوندان باشقا اؤزونو بیر ایشه تامامیله وئرمک و یا او اوغوردا فدا ائتمک معناسیندا دا ایستیفاده ائدیلیر.
اتیمولوژی
[دَییشدیر](آد/آت) کؤکوندن تؤره‌میشدیر. آدینی اورتایا قویماق، آدییلا مسئولیت آلما دئمکدیر. چونکی آدینی وئرمک، اؤزونو وئرمک معناسینی وئرر. فرقلی تورک دیللرینده آداه و یا آزاه اولاراق دا دئییلر. اؤز آدی اوزرینه آند ایچمک دئمکدیر.
قایناق
[دَییشدیر]- Türk Əfsanə Sözlüyü, Dəniz Qaraqurd, Türkiyə, 2011, (OTRS: CC BY-SA 3.0) (türk.)