تیتان دا یاشام
زوحل ان بؤیوک آیی تیتان دا یاشام وار-اولمامیسی ایندیکی چاغ آچیق بیر سوال و بیلیم تقدیر و آراشدیرما موضوعودور. تيتان يردن چوخ سويوخدور، آمّا گونش سيستمينين بوتون يرلریندن، تيتان يئرلردن باشقا يئرلرنده يئرلرين سينديرمالاري، گؤللر و دهنزلري اولدوغو معلوم. اونون موشک اتمسفراسی کیمیا فعال و کربن مرکبلرینه دؤولتلی دیر. سطحده کی کیچیک و بؤیوک بدنلر ده مایع میتان و اتان دیر و مومکوندور کی اونون یخ قیرغیسی آلتیندا مایع سویو بیر قات وار. بعضي عالئملر دوشونورلر کي، بو سو مخلوطلاري ير اوزوندهکي دن فرقلي اولان جانلي حيوالار اوچون پروبیوتیک کیمیا تأسیس ائده بیلر.
۲۰۱۰-جی ایلجو ژوئن آییندا، کیسین-هایگینز مأموریتینین داده لری نین تحلیلی اوچون علمچولار، سطح یاخینلیغیندا اتمسفرده ایناملی لیقلار بیلدیریبلر کی، میتان تولید ائدن اوْلگانسیزمین حضورینا باغلی اولا بیلر، آمما باشقا حالدا یاشام یاشامایان کیمیائی یا ویدئولوژی پروسئسلردن آلتیندا اولا بیلر. کاسینی-هایگینز مأموریتین میکروورگانیزملرین راست-باشا آختارماغا و یا قاتیشیق اورقانیک مرکبلرین تام آنبارلاشماسینا تجهیز اولمامادی.
کیمیا[دَییشدیر]
تیتانی نین پروبیوتیک کیمیا یا دا پوتانسال اِکزوتیک حیاتین اؤیرنجیسی اوچون بیر محیط اولاراق دوشونمه سی، بیر بؤلگه ده اونون اتمسفرین ده باش وئرن اورقانیک کیمیا نین فرقلندیگیندن، اونون خاریجی قاتلارین دا فوتو کیمیا عکس العمل لریندن ایسته نمه سیندن دیر. کیسینینین ماسا سپیکترومترو تیتانین اوسته یکی اتمسفرین ده آشاغیداکی کیمیال لری کشف ائتدی:
جیرم اولاراق سپیکترومتری بیر مرکبین آتوم ماساسینی، آمما اونون قورولوشونو آچیقلادیغینا گؤره، کشف اولونموش مورکبین دوغرو اولدوغونو آچیقلاییب، داها دا چوخ آراشدیرما لازیمدیر. ماددا لار ادبیاتدا تانینمیش اولسا، کیمیاوی فورمولا اونلارین یوخاریداکی آدلاری ایله یئرلشیب. ماجي (2009) دهکی سانلار اوجا فشارلار اوچون دَییشدیرمه لری ایله باغلی دیر. دیگر مورکباتلار دا کی، داده لرده و اونا باغلی مودئللرده گؤروندولدوغو دوشونولورلر، آمونیق، پولیینز، آمینلر، اتایلینمین، دوتریوم هیدرید، آلین، ۱.۳ بوتادیئن و داها آز غلظتده داها چوخ پیچیدلی کیمیا موادلاری، هم ده کربون اکسید و محدود مقدارده سو بخاری شامل دیر.
اۆز درجه سی[دَییشدیر]
تیتان گونشدن اوزاقلاشدیغی اوچون یورددان چوخ سويوقدور. اونون سطح درجه سی 94 K (−179 °C، یا −290 °F) دیر. بو درجه ده سو قارو - اگر وارسا - آلار، بخارلانماز و یا اوجالیق دورماز، بلکه چئوریلمیش قالار. چوخ سويوق و فضادا کاربون دوکسيد (CO2) نين يوخلوغونا گؤره، جوناثان لونين کئمي عالئملر تيتانا يئرلي بير جانليليق اوچون مومکون بير يئرلي بير يئريمي اولاراق، يئرلي حياتين يارانماسيندان قاباق حاکيم اولان شرطلر حاقّيندا فرجلرين معائناتي اوچون بير تجريبه باخميشلار. تیتانین یئر اوزوندهکی عادی سطح درجه سی سی سیز سو ایله تطبیق اولماسینا باخمایاراق، لونی و اؤزگه لرین حسابلاشمالاری، گؤرکم لرین ایسه هردن "کؤشوم آوازلاری" یاراتماسینی، سو ایله یا داها چوخ ایللر یا دا داها چوخ دوام ائده جک سو سویو اولان، او واخت کیمیا کیمیاسینی ائتمک اوچون امکان وئرمه یه باشلاییر.[۱]
آمما لونین مایع میتان و اتانین محیطین دا حیاتین اولماسینی ایزلمیشدیر و بئله بیر یاشام فورماسی نین (خالقی چوخ ابتدایی اولسا دا) کشفینین کائناتدا یاشام چوخلوغونا نه معنی وئریر، حاققیندا یازمیش دیر.
دمای حاقیندا کئچمیش قیسا[دَییشدیر]
(November 13, 2015).
1970-جی ایللرده، آسترونومرلر تیتاندان گؤزلنمه یه جک چوخلو انفراخیرمی ایشچی لیکلرینی تاپمیشلار.[۲] بونون اوچون بیر مومکون تشبیح، گؤوشونگ اثرینه گؤره سطحین گؤزدن داها یاخین اولدوغو دیر. بعضي تخمينلر سطح درجه سيني حتّا ير اوزونون سويوخ بؤلگه لريندن ده درجه سينه ياخينلاشديرير. آمما انفراسرون ایشچی لری اوچون باشقا بیر مومکون توضیح واردی: تیتانین سطحی چوخ سويوقدو، آمما اوسته یین اتمسفئر ایتیلان، اتئلن و اتیلن کیمی مولکوللرین فوق بنفشی ائشیتک لیک سوردورماسیندان اؤتري یوتلاییب.[۲]
1979-جی ایل سئپتامبر آییندا، ساتورون و آیلارینین اوچوش-بورا گؤرکملی اولماسی اوچون ایلک اوزای سوند "پایونئر 11" ، تیتانین سطحینین یئر معیارلاری اساسيندا چوخ سويوق اولدوغونو و عمومیتله گزه گن لرین یاشاییش قابیلیتی ایله باغلی اولان درجه حرارتدن چوخ آشاغی اولدوغونو گؤسترن داده لر گؤندردی.
گله جک درجه حرارت[دَییشدیر]
تیتان بلکه گلجک ده داها قیزا.بئش آلتی میلیارد ائل ایندیدن گۆنش بؤیۆک قیرمیزیه دؤنجک،اۆز دماسی ۲۰۰ کلوینه (۷۰-سیلیسیوس)قالخاجاق سو اوقیانوس لارا گؤره یئترینجه یوخاری دما دیر گۆنشین اولتراویولتی اسکیلمیش ، تایتان دا اولان توز توپراق آزالار و گۆلخانیا قارشی ائتکی لر اۆزۆنده اسکیلیر وگۆلخانا ائتکیسی آتوموسفوریک مئتان دۆزلمک متانت چوخ بؤیۆک بیر رول اویناییر بو دوروم لار بیرلیکده بیر یاشام موحیطی دۆزلدیر.
سطح سويوک سويو يوخلوغو[دَییشدیر]
تیتانین سطحینه مایع سویونون یوخلوغونو ناسا آستروبیولوگیست آندرو پوورئل ۲۰۰۹-جی ایلده اورادا حیاتین ضئدّئنه بیر دلیل اولاراق سؤیله ییب. پووريل سويا اؤنم گؤسترير، نه آنجاق "تؤلگوموزون تکجه جانليليغي" اوچون استفاده اولونان محلول اولاراق، بلکه اونون کیمیاوي موتمّرات لرینده ده "آرتيقنولوژيک ماددانين اؤز-اؤزونو قورولوشونا ندن اولان موختلیف موختلیف" اولدوغو اوچون. او، تیتانین سطحئنده حیات تاپماق اوچون اولان آچیقلیغی نین اونو آختارماق اوچون ایسته دیگی بیر ماموریتین خرجینی توجیه ائتمک اوچون کیفایت ائدیبلر.
ايشي سويو[دَییشدیر]
آزمایشی اوخشاتما توصیه اولونور کی یئترینجه اورقانیک مواد تیتان دا کیمییایی دئوریمه آنالوگی یئر گزه گن کیمین باشلیابیلر.
ناسا نین کاسینی فضایی گمئسیدن آلینان ۲۰۱۲-جی ایلده نشر اولونموش معلوماتلار، تیتانین قار قیرغیسی آلتیندا مایع سویو بیر قاتین قورونموشدورو دئییلینی داها دا چوخ قووّتلندیر.
پیچیدۀ مولکول لرین تشکیلات[دَییشدیر]
تيتان گونش منظومه سینده تکجه معلوم اولان طبیعی ماهنی (آیر) دیر کی، بیر تاماللی گئجه سی وار و اوجاغین گازلاردان داها چوخدور. تیتانین اتمسفرین قیسمی، کیمیاوی فعال و اورقانیک مرکبلرله دولودور و بو، حیاتین کیمیاوی پیشگوه لرینین اورادا یاراتدیغینی دوشونمه یه سبب اولدو. جو دا جودا و سطح محیطی ایله چرچیوه چکن هیدروژن گازینی واردیر و بو حیات لار یئر میتانوجنلری ایله قارشیلاشدیریلیب انرژی قازانماق اوچون بعضی عضوی مرکبلر (مثلا اسیتیلن) ایله بیرلشمه یه بیلرلر.[۳][۴][۵]
میلر_اۆرئی تجروبه سی و باشقا تجروبه لر کی اوخشار آتوموسفر کی تایتان و علاوه یو وی رادیاسیون کومپلکسی مولکول لار و پولیمر مواد تولین لر تولید اولا بیلر.
۲۰۱۰-جی ایل اوکتوبر آییندا آریزونا بیلیم یوردونون سارا هورستسی نین خبرینه گؤره، تیتانین اتمسفرین کیمی بیر گیز ترکیبینده انرژی ایستیفاده ائدیلدیگی زامان تولید اولونان چوخلو مرکبلرین آراسیندا DNA و RNA نین بش نوکلئوتید اساسینی - قورولوش بلوکونو - تاپدی. هورد آمینو اسیدلرینی ده تاپدی، پروتئئنلرین اساس ماتریاللاری. او، بونو اوّلجی دفعه دئییر کی، اینسانلار بئله بیر تجروبه ده مایع سو ایله مشغول اولمادان نیوکلیوتاید اساسلار و آمینو اسیدلرینی تاپمیشلار.
۲۰۱۳-جی ایل ایلین آوریل آییندا ناسا، تیتانین اتمسفرینی سیمول ائدن مطالعاتین اساسینا گؤره، تیتاندا پیچیدلی عضوی کیمیاللارین یارادیلیب اولدوغونو بیلدیریب. ۲۰۱۳-جی ایل ژوئن آییندا تیتانین یوخاری اتمسفرین ده پولی سئکلیک عطری هیدروکربونلار (PAH) کشف ائدیلدی.
آراشدیرمالار گؤرسهدیر کی، پولیمین تیتانین شرایطینده بیر بیناسازی کیمی ایشله یه بیلر. تیتانین اتمسفرین هیدروژن سیانیدین بؤیوک بیر سایی تولید ائدیر، بو ساییلار تیتانين سطح شرایطینده یئنی انرژی توتماغا قادیر اولان شکللره پولئمرلشیر. بو گونه قدر تیتانی نین سیانیدین نه باش وئرمه سی باره ده جاواب بیلینمیر؛ او، یارادیلمیش یئرلرین اوست آلماسیندا وارلی اولسا دا، سطحده یئرینه یئرلشیر و بونونلا دا اونو مصرف ائدن بیر نوع عکس العمل اولدوغونو بیلدیریر.
تئوری لر[دَییشدیر]
هیدروکربونلار محلول[دَییشدیر]
هر حالدا یئر اوزوندهکی بوتون جانلی مخلوقلار (میتانوجنلر ده) مایع سويو محلول اولاراق ایستیفاده ائدیرلر، تیتان داکی حیاتین عوضئنه میتان و یا اتان کیمی مایع هیدروکربون ایستیفاده ائتمه سی دوشونوله بیلر.[۶] سو هیدروکربونلاردان داها گوجلو بیر یولوشدور؛ آنجاق سو کیمیا لیکله داها رئاکتیوودور و هیدرولیز ایله بؤیوک اورقانیک مولکوللرینی پوزا بیلر.[۶] حیاتین بیر فورماسی هیدروکربون یولداشی بو یولدا بایومولکللرینین محو اولماسی خطری ایله اوزبه یه جک.[۶]
تیتان بئله گؤرۆنۆر کی اتان دان یوخسا مئتان دا اولان آخیشقان یوخسا مایع لر گؤل لرین اۆزۆن دولدور موش بئله ده چای لار بولاخ لار و دنیزلر.
۲۰۰۵-جی ایلده ایسترابیولوگلر کریس مککی و هیدر اسمیت، میتانوجنک حیاتین اتمسفر هیدروژنونو کافی حجمده مصرف ائتدیگی حالدا، تیتانین تروپوسفئرین قارشیلاشما رئسیوینا اؤلچولن تأثیر اولاجاقدیرلر. پیش بینی اولونموش تأثیرلر، اَستیلین لیگین اَسه ن توقع دن چوخ آشاغی اولدوغونو و هیدروژن غلظتینین آزالماسینی داخیل ائدیب.
بو پیش بینیلره تطبیق اولان شواهدی جون ۲۰۱۰-جی ایلده جانز هاپکینز بیلیم یوردونون Darrell Strobel طرفیندن بیلدیریلدی. او، یوخاری و آشاغیداکی اتمسفرده هیدروژن غلظتینین اؤلچولری تحلیل ائدیب. استروبل، اوزو جودا هیدروژن غلظتینین سطحین یاخینلیغیندا اولدوغو قدر چوخ بؤیوک اولدوغونو و پارتلاییش فیزیکینین هیدروژنین هر ثانیه ده ۱۰۲۵ مولکول کیمی بیر سرعتله آشاغی طرفه آخماسی ایسته دیگینی بیلدیریب. سطح یاخینلاشدیریلیب، آشاغی آخان هیدروژن گؤرونور کی یوخ اولور. همن آيدا نشر اولونموش آيري بير مقاله ده تيتانين سطحينده چوخ آز اَسيتيلين اولدوغونو گؤرسهدير.[۷]
کریس مککی، استروبل ایله موافق دیر کی، مککی نین 2005-جی ایلده یازیلمیش مقاله سینده دئییل کی، حیاتین اولماسی هیدروژن و اَسیتئلن حاقیندا اولان یاردیملار اوچون مومکون بیر تشبیه دیر، آنجاق او دا خبردارلیق ائدیب کی، دیگر تشبیه لر ایندیکی زاماندا داها چوخ مومکوندور: یعنی، اینانجلار انسانین خاتمی، بیر ویدئولوژی پروسئسینه، یا دا هیدروژنو اَسئتئلنین کیمیال reaksiیایا چئوریلمه سین چئوریجی بیر کانادیر کاتالیزینین اولماسیندان دیر.[۸] او، بئله بیر کاتالیزین، -178 °C (95 K) دا مؤثری اولدوغونو، ایندیکی زاماندا تانینمایاجاغینی و اؤزونده ده بیر حیرانلیقلی کشف اولاجاغینی، گرچی بیر خاراكیتر حیات فورماسی نین کشفین دن داها آز حیرانلیقلی اولدوغونو قید ائدیب.[۹]
ژوئن ۲۰۱۰-جی ایلین نتیجه لری بریتانیادا یئر آلان "Telegraph" روزنامه سینده یاییلمیش بیر خبر ده "طبیعی قرئب لر"ین وارلیغینا گؤره ایشاره لر حاققیندا بحث ائدیب.
حجري غلافلار[دَییشدیر]
فروردین ۲۰۱۵-جی ایلده مایع متاندا ایشله یه بیله جک فرضیه سیز حجری غشا مودئلل ائدیلدی.[۱۰] بو غشا لارین تجویز اولونموش کیمیاوی اساسی تیتان دا کشف اولونموش اکریلونیتریل دیر. "ازوتوسوم" ("نیتروجن بدن") آدلانان، "ازوتو" دن تشکیل اولونموش، یونانیجا نیتروژن و "سوما" دان تشکیل اولونموش بدن، یئر اوزونده فوسفور و اکسیژنده اولان فوسفوروس و اکسیجنین یوخدور، آمّا نیتروژن واردیر. چوخ فرقلی کیمیاوی قورولوشو و خارجی محیطه باخمایاراق، اونون موصؤولتی، آتو فورماسی، انعطاف، ثبات و باشقا موصؤوولتیله ده، تعجبله بیر شکئلده اوخشاییر. کامپیوتئر سیمولاتئرلری اساسن تیتانین هوا شرایطینده آزوتوسوملار یاراتمامالیدیر.
مقایسه ای یاشاییش[دَییشدیر]
دئرک شولز-ماکوچ و باشقا عالیملر، مختلف سیارات و آیلاردا هر نوع حیاتین تاپماق مومکونلوغونو قئیدله مک اوچون، بیر سیارات یاشاییش لیغی ایندکسینی یارادیبلار و اوندا سطح و اتمسفرین اؤزللیکلرینی، انرژی، محلوللر و اورقانیک مرکبلرین موجود اولدوغونو داخیل اولان فاکتورلارین حسابینا آلینارلار. بو مؤشردن استفاده ائدرک، ۲۰۱۱-جی ایلین سونوندا موجود اولان معلوماتلارا اساسن، ماډل، تورکجه نین دونیا دن باشقا تانینمیش هر بیر دونیا نین ایلک ایسه یاشاییش لی لی لی لیق درجه سینی اولدوغونو ائدیر.[۱۱]
تیتان، تست صورتي[دَییشدیر]
تیتان کیمیائی رئاکتیوتیوتا و حیاتین آراسینداکی علاقه نین بیر تست صورتی اولاراق، آمریکا میللی آراشدیرما کونسلینین ایستیقامتینه مالیک بیر علمی کمیته سی نین یازدیریلیب. جان باروسون رئسیندئيي کمیته، "اگر حیات کیمیائی رئاکتیویتینین اؤزللیکی بیر موتمنی اولسا، توتاندا حیاتین اولماسی لازیمدیر" دئیه دوشونوردو. دوغرودان دا، اگر تيتان اوستونده حيات اولماسيني ائستهيک، اوندا دئیه بئله اولاريق کي حيات، اورقنلي مولکوللرين ثباتلي اولدوغو شرايطلرده رئاكتيۏتيۏتيّتينين اؤزلليک موخصیصي ديئل.. "[۱۲]
دیوید گرینسپون، 2005-جی ایلده تیتانین فرضیه حیاتی لارینین هیدروژن و آسیتیلنین انرژی منبع سی اولاراق ایستیفاده ائتمه سینی پیشنهاد ادن عالیملردن بیری، تیتان حیاتین بحثی تانیمیندا گایا فرضینی یاد ائتدی. او، دونيانين محیطي و اونون اوْلموش جاندارلاري بيرله-بیرله تکامل ائدنده، اوْنجا باشقا حیات اولان دونيالاردا دا اِله شيه گؤره باش وئرمه سيني سؤيکه لرینده. گرينسپونونون دوشونجه سینده، "جئولوژي و ویدئولوژي باخيميندان جانلي اولان دونيا لار بيولوژي باخیميندان دا جانلي اولماقدادیر".
پانسپرمیا یا مستقل دوغوم[دَییشدیر]
تیتاندا حیاتین فرضیه لی وارلیغینین باشقا بیر توضیحی پیشنهاد ائدیلیب: اگر حیات تیتاندا تاپینارسا، او، پنسمئیا آدلانان بیر پروسئستا یورددان باشلاییب. دوشونورلر کی، بؤیوک سیارکلار و کوما لرین یئر اوزونده چکمک لری سبب اولوب کی، میلیونلارجا مئکروبلار یئرینده اولان داش پارچاسی یئرین کشفیتیندن قاچسین. حسابلار گؤرسهدیر کی بو کیمی بیر سیرا شمسی سیستئمین چوخو جسدلرینه راست گله جک، بو کیمی تیتان دا. باشقا طرفدن، جوناثان لونین، تیتانین کریوجنک هیدروکربون گؤیلرینده اولان هر هانسی بیر جانلی مخلوقون کیمیا ساحه سینده یئر اوزوندهکی حیاتدان او قدر فرقلی اولماسی لازیم اولدوغونو وورغولاییب کی، بیری نین باشقا بیرینین آتاسی اولماسی مومکون اولماز. لونینین نظرینده، تیتان گؤیلرینده کی اوْرگانزملارین اولماسی گونش سیستمینده حیاتین ایکیینجی، مستقل اصلیلینه دئییر، بو دا آنلامیشدیر کی حیاتین بوتون کیشمینده یاشاییش یوللاریندا اورتایا چیخماسی نین چوخ احتمالی وار.[۱۳]
پلانلشدیرمه و پیشنهاد اولونموش مأموریتلر[دَییشدیر]
آریزونا بیلیم یوردو نین آستروموست کریس ایمپی (Chris Impey) سؤزونه گؤره، "تایتان مئر ایکسپلورر" (Titan Mare Explorer) موختلیف ماموریت، "اؤلکه یه دوشمه یه جک "دسکوری" کلاسینین یه نقلرینده "حياتین کشف ائدیلمه سی مومکون اولار".
"دراگن فلائی" روتورکرافتی نین پلانلادیغی ماموریت، یئرلشن بیر یئرلشیب و چوخ دفعه یئرلشدیرمه یه چالیشمالی دیر. "دراگن فلی" "نوی فرونتیئرز" پروگرامی نین "مئسشن" بؤلومو اولاجاق. اونون آلتیلارین اؤنونده کیمیا پروبیوتیکلرین نه قدر گلیشدیکلرینی اؤیرنه جک.[۱۴] دراغون فلائی تیتانین سطحینین کیمیاوی تشکیلاتینی اؤیرنمه یه و هیدروژن غلظتلری دن علاوه، ایحتمالی بایوسیناتورلار اوچون آشاغیداکی اتمسفرین نمونه لری آلماغا سئلاح آپاراجاق.
باخ[دَییشدیر]
قایناقلار[دَییشدیر]
- ^ Committee on the Limits of Organic Life in Planetary Systems, Committee on the Origins and Evolution of Life, National Research Council; ; The National Academies Press, 2007; page 74
- ^ ۲٫۰ ۲٫۱ Sagan, Carl (1979). Broca's Brain – the Romance of Science. Hodder and Stoughton. ISBN 978-0-340-24424-1. pp 185–187.
- ^ قایناق خطاسی برچسب
<ref>نامعتبر؛ متنی برای ارجاع‌های با نامnasa.govوارد نشده است - ^ قایناق خطاسی برچسب
<ref>نامعتبر؛ متنی برای ارجاع‌های با نامscientificamerican.comوارد نشده است - ^ قایناق خطاسی برچسب
<ref>نامعتبر؛ متنی برای ارجاع‌های با نامspace.comوارد نشده است - ^ ۶٫۰ ۶٫۱ ۶٫۲ Committee on the Limits of Organic Life in Planetary Systems, Committee on the Origins and Evolution of Life, National Research Council; The Limits of Organic Life in Planetary Systems; The National Academies Press, 2007; page 74.
- ^ قایناق خطاسی برچسب
<ref>نامعتبر؛ متنی برای ارجاع‌های با نامmethlifeوارد نشده است - ^ Could Alien Life Exist in the Methane Habitable Zone? Keith Cooper, Astrobiology Magazine16 November 2011
- ^ قایناق خطاسی برچسب
<ref>نامعتبر؛ متنی برای ارجاع‌های با نامlife?وارد نشده است - ^ Life 'not as we know it' possible on Saturn's moon Titan
- ^ قایناق خطاسی برچسب
<ref>نامعتبر؛ متنی برای ارجاع‌های با نامPHIوارد نشده است - ^ Committee on the Limits of Organic Life in Planetary Systems, Committee on the Origins and Evolution of Life, National Research Council; ; The National Academies Press, 2007; pages 74–75
- ^ قایناق خطاسی برچسب
<ref>نامعتبر؛ متنی برای ارجاع‌های با نامLunineوارد نشده است - ^ قایناق خطاسی برچسب
<ref>نامعتبر؛ متنی برای ارجاع‌های با نامdragonflyوارد نشده است