حوسئين جاوان
آشيق حوسئين جاوان - ميكاييل اوغلو حوسئين ۱۲۹۵ -نجي گونش ايلينده قاراداغين گرمه‌دوز ماحالینين اوتو كندينده آنادان اولموشدور. حوسئين آتاسينی چوخ ائركن ايتيرميش، عاييله آغيرليغی آناسی زؤهره‌نين چيينينه دوشموشدور. اونا گؤره ده، آشيقين عاييله‌سی قوزئی آذربايجانا كؤچموش و ايكی ايل آغ‌دامين شرف‌خانلی كندينده ياشاميش، سونرا قاسيم ايسماعيل اوو رايونون دلمحمدلی كندينه كؤچموشدولر. حوسئين اوشاقليقدان ساز و سؤزه علاقه باغلاميشدی و همان وورغونلوق تاثيری كؤلگه‌سينده او، ۱۱ياشيندا ايكن بير مۆدت آشيق علسگرين قارداشی اوغلو آشيق موسايا شاگيردليك ائتميشدير. سونرالار آشیق بير اوستاد كيمي ایرانا قاييتميش و گونئی آذربايجانليلارين توی مجلسلرينين بزه‌يی اولموش.
دئموكرات فيرقه‌سى زامانی
[دَییشدیر]آشيق حوسئين جاوان ۱۳۱۹ -نجی ايلدن اساس ياراديجيليغا باشلاميش، ايلك شئعرلرينى "فرمان" و سونرالار "جاوان" تخلصو ايله يازميشدير. آشيق حوسيئن ۱۳۲۴-نجی ايلده دئموكرات فيرقه‌سی‌نين ايش اوسته گلن چاغلاری اونون فعال عوضولريندن اولموش و اؤز كسگين شئعرلريله طاغوت رئژيمينين علئيهينده دورموشدور و فيرقه طرفيندن آشيقلار بيرلييينين باشچيسی اولور. آمّا بو باشچيليق چوخ چكمه‌دن ۱۳۲۵-نجی ايلين ۲۱ آذرينده شاه قوووه‌لرينين طرفيندن فيرقه داغيليب، فيرقه باشچيلاری هره‌سی بير طرفه قاچديقدان سونرا، حوسئين جاوان دا تبريزده باش ساخلايا بيلمه‌دييی اۆچون كندلرينه گئدير. سوراغيندا اولان دؤولت مامورلاری آشيغين تعقيبينده اولورلار و آشيق نهايت قوزئی آذربايجانا گئدير.
قوزئی آذربايجاندا
[دَییشدیر]آشيق بو زامانلاردا دا ياراتماقدان ال چكمير و آذربايجان آشيقلارينين بير، ايكي، اوچ و دؤردونجو قورولتايينين نوماينده‌سی اولموشدور. ۱۳۲۹-نجی ايلدن باشلاياراق بير بيرينين دالينجا آشيقين بير نئچه كيتابی چاپ اولموشدور: ۱۳۲۹دا "آشيغين آرزولاری"، "آزادليق ماهنيلاری"، ۱۳۳۲ده "شئعرلر"، ۱۳۳۵ده "صدفلي ساز"، ۱۳۳۸ده "قوشمالار"، ۱۳۴۱ده "شئعرلر"، ۱۳۴۵ده "دانيش تئللی سازيم"، ۱۳۵۸ده "باهار كيمی" و... كيتابلاری آد آپارماق اولار.
اؤلومو
[دَییشدیر]آشيق حوسئين جاوان عؤمور بويو وطن حسرتیيله و وطنداشلاریيلا گؤروش حسرتیيله ياشاميش، آمّا تاسسوفلر اولسون كی عاشيق اؤز آرزیسينا چاتمادان ۱۳۶۵-نجی ايلده گنجه شهرينين قاسيم ايسماعيل اوو رايونوندا ابديليك حياتا گؤز يومموشدور.
قایناق‌لار
[دَییشدیر]- پرويز همت‌جونون يازيلاری
- بو يازى گجيل سايتيندان آلينيبدير