قاراقان بؤلگهسی
قاراقان (فارسجا: خَرَقان) - شرقدن بوئین زهرا، غربدن خمسه، شیمالدان قزوین و جنوبدان همدانلا محدودلاشان تاریخی بؤلگه آدیدیر. قاراقان اوچ بؤلوکدن عبارتدیر: افشار قاراقانی، بکوشلو قارقانی و قوتلو قاراقانی. قاراقانین داغلاری 5000 نفردن عیبارت بغدادی آدی ایله تانینان شاهسئون ائلینین یایلاغیدیر. قاراقان تورپاقلارینین بیر حیصهسی خَرَرود، کلنجین، آوج و رودک چایلاریندان، اساس حیصهسی ایسه موختلیف بولاقلاردان، او جوملهدن چوخلو سویو اولان و ارتش آباد یاخینلیغیندا یئرلشن چشمهعلی (علی بولاغی)-دان سو ایچیر. بو بؤلوک اعلا دوز معدنیدیر و ائلهجه بو بؤلوکدن کئچن قزوین-همدان شوسه یولونون یانیندا ساکینلرین و سیاحتچیلرین چیمدیگی گوگوردلو سوبولاغی وار.
قاراقان قزوینین جنوب غرب حیصهسینده یئرلشیب شیمالدان دودانگه، افشاریه و بوئین زهرا کندلری؛ شرقدن ساوا خلجستانی ، جنوبدان همدانین درجزین کندی ، غربدن ایسه خمسه بؤلگهسی ایله محدودلاشیر.
حال-حاضیردا قزوین – همدان آسفالت یولو قاراقانی شرق و غرب حیصهلرینه آییریر. شرقی قاراقان حیصهسینین مرکزی آبگرم ، غربی حیصهسی ایسه قزوین – همدان یولونونون اوزرینده، قزویندن 110کم جنوبدا یئرلشن آوجدیر. شرقی قاراقان کندلریندن بیری ده آوانین 24کم شرقینده یئرلشن کولونگون کندیدیر.کۆلۆنگۆن کئچمیشده داها اعتبارلی اولوب بوتون قاراقان مرکزی ساییلیردی.
قاراقان توپونیملری
[دَییشدیر]پهلویلر دؤنمیدن باشلایاراق تورکجه توپونیملرین فارسلاشدیرما سیاستی دوغرولتوسوندا قاراقان بؤلگهسینین بیر چوخ کند، داغ، چای و ... آدلاری دَییشدیریلیب و یا تحریف ائدیلیبدیر. اؤرنک اوچون:
قاراقان (qaraqan): خرقان
آوا (Ava): آوج
کۆلۆنگۆن(külüngün) : کلنجین
ایلدیرئیین(İldireyin): ائلدرهجین
علی بولاغی(Əli Bulağı) : چشمه علی
سیمس آباد (Seyməs Abad): ارتش آباد
گؤو زمی(Gövzəmi): گاو زمین
گؤوگک(Gövgək): شهید آباد
هارئیین(Hareyin): هرآیین
ساران(Saran): ساغران سفلی
یئنگی کند(Yengi Kənd): ساغران علیا
ماداوا (Madava): طبلشکین
خرخره(Xərxərə): اسماعیل آباد
داخیرئیین(Daxireyin): داخرجین
کؤکه(Kökə): کوکج
نییهریگ(Niyərig): نیریج
کامیش گۆن(Kamış gün): کامیشگان
قیرخ بولاغ(Qirx Bulağ): چهل چشمه
آلچان(Alçan): آروچان
چۆنه(Çünə): چوبینه
استهلک(Əstələk): استلج
پریسوانا(Pərısvana): پرسبانج
کیسسئیین(Kisseyin): کیسهجین
قیرخ قیزلار(Qirx Qızlar): چهل دختر
کوردلر قالاسی(Kürdlər Qlası): قلعه کرد
قهوه(Qəhvə): قهوج
قمیشلی(Qəmişli): قمشلو
مَشد(məşəd): مشهد
بایین(Bayın): بادجین
بییوْو(Bıyov): بیآب
شوروّو(Şorov): شور آب
بئشتیان(Beştiyan): بهشتیان
و ...