قاراگؤز (قزئت)
قارا گؤز KaraGöz | ||
---|---|---|
| ||
سوروملو مودور | جومهوریت خالق پارتیسی | |
باش یازار | علی فؤاد | |
یاییلان ایللر | 1908-1968 | |
دیل | تورکجه | |
یاییلان یئر | ایستانبول- تورکیه | |
موضوع | سیاسی و ساتیریک |
قاراگؤز ، 1908-1968 ایللری آراسیندا تورکیهده یاییملانان سیاسی و ساتیریک خالق قزئتی . ایلک ساییسی 10 آقوست 1908ده چیخان قزئت، علی فواد بیگ طرفیندن قورولموشدور و هفتهده ایکی گون یاییملانمیشدیر.[۱]قزئتین هر بیر ساییسینین قاپاغیندا قاراگؤز و حاجیواتین کاریکاتورو و آلتیندا گوندمده اولان بیر قونویلا ایلگیلی قونوشمالار یئر آلمیشدیر.
قورولوشو
[دَییشدیر]آدینی عئینی آدا صاحیب گؤلگه اویونوندان آلان قاراگؤز قزئتی علی فؤاد بیگ قورموش و قزئتین ایلک ساییسی 10 آقوست 1908ده چیخمیشدیر. ایلک زامانلار بازار ائرتهسی و جومعه آخشامی گونلری اولماق اوزره هفتهده ایکی گون نشراولونموشکن داها سونرالاری هفتهده بیر گون یاییملانماغا باشلامیشدیر. علی فؤاد بیگین اؤلوموندن سونرا جومهوریت خالق پارتیسی طرفیندن ساتین آلیناراق سوروملو مودورلوگونه بورهان جاهد موْرکایا گتیریلمیشدیر.[۲] داها سونرا آکا گوندوز و آردیندان اورهان سیفی اورهونا تاپشیریلمیشدیر.[۳]داها سونرالاری سیراسی ایله سدات سیماوی، حالیم جاوید، فریدون آنکارا، عبدالرحمان اونگان قزئتین ایمتیازینی اوستهلنمیشدیر. اونگانین اؤلوموندن سونرا بیزیم قاراگؤز آدییلا تورقوت گؤله ایداره سینده یاییملانمیشدیر. 5 فوریه 1960 تاریخینده ایلک آدی ایله تکرار یاییملانان قزئتین سونراکی ایمتیاز صاحیبلیگینه ابراهیم اؤکتم، معمرسوسیا، اورهان اؤزتراک گتیریلمیشدیر.
یاییم سیاستی
[دَییشدیر]1918'ده کی موندروس موتارکیهسی سونراسیندا تورک قورتولوش ساواشینی دستکلهین قاراگؤز،جومهوریتین اعلانی سونراسی آتاتورک ایلکهلری و اینقیلابلارینی یایما و منیمستمه؛ تک پارتیلی دؤنمین ایچ و دیش سیاستده آلدیغی قرارلارا دستک اولما سیاستینی گودموشدور.[۴])دیل دئوریمینی دستکلهیهرک اؤزتورکجه یاریشمالاری دوزنلهمیش، اؤزتورکجه کلمه لرله سویآدلارینی یاییملامیشدیر.[۵]اؤلچو سیستمینده مئیدانا گلن دییشیکلری، هفته تعطیلینین بازار گونونه آپاریلماسینی، اذانین تورکجه اوخونماسینی، دینی گئیملرین قالدیریلماسینی، قادین برابرلیگینی اولوملو قارشیلامیشدیر..[۵]
اتک یازیلار
[دَییشدیر]- ^ "Osmanlıdan Cumhuriyete bir mizah dergii:Karagöz". 4 Eylül 2017 starihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Eylül 2017.
- ^ Kılıçer, Gözde Sevil, Karagöz (1930-1938) Siyasi, Mizahi Bir Halk Gazetesi, s. 42, erişim tarihi: 3 Eylül 2017
- ^ Kılıçer, s. 43.
- ^ Kılıçer, s. 6.
- ^ ۵٫۰ ۵٫۱ Kılıçer, s. 53.