قارا یولوق عوثمان بی

ویکی‌پدیادان، آچیق بیلیک‌لیک‌دن
(قراعثمان-دن يوْل‌لاندیریلمیش)
قارا یولوق عوثمان بی
آدقارا یولوق عوثمان بی
قیسا بیلگیآغ قویونلولار بیرلیگینین باشچی‌سی
دوْغوم تاریخ۱۳۵۰-جی میلادی ایللر یاخینلیغیندا
اؤلوم تاریخ۱۴۳۵-جی میلادی ایل
میللیتتورک

قارا یولوق عوثمان بی ۱۴-جو و ۱۵-جی میلادی یوز ایللرده آغ قویونلولار بیرلیگی‌نین باشچی‌سی ایدی. فخرالدین قتلاغ بیگ اوغلی و آناسی ماریا دسپینا طرابوزان مسیحی‌لری‌نین بؤیوگو . تمیرلی‌لر گلنده، اونلارین یاردیمی اولدو و تمیریلی‌لرین قوشونون قاراباغدا و آنادولودا و سوریه و عراقدا قاباغا آپاردی.

یاشاییش[دَییشدیر]

عوثمان بی، فخرالدین قوتلوق بی‌ین ایکینجی اوغلودور. بؤیوک قارداشی احمد بی‌ین اؤلوموندن سونرا آغ قویونلولارین باشچیلیغینا ایریشدی. دیاربکر باشکندی اولان آغ قویونلو بی‌لیگینین قوروجوسو دور و اونون آدینا دیاربکرده سکه باسیلمیشدیر. دوغوم تاریخی آیدینجا بللی دئییل اما بعضی قایناقلار عوثمان بی‌ین اؤلرکن سکسن یاشلی اولماغینا ایشاره ائدیب‌لر.[۱] بونا باخاراق اونون ۱۳۵۰-جی ایللره یاخین آنادان اولماغی احتماللی‌دیر.

عوثمان بی، سونقور بیگین ۲۲-جی تورونو دور. سونقور بیگه گؤره دئییلیر حضرت محمد (ص) ایله چاغداشیمیش و اورتا آسیادان و قیپچاق چولوندن آذربایجاندا آلاگؤز بؤلگه‌سینه و گؤگچه گؤلونه گلیب، ایسلام گتیرندن سونرا ایسلام دوشمنلری ایله ساواشدا اوخلانیب وفات ائدیب دیر.[۲][۳]

تمیرلی‌لر[دَییشدیر]

تمیرخان قوشونو ۱۳۹۹ (میلادی) ایلینده، آنادولو طرفینه یئتیشدی و چون قراقوینلو و شیعه‌لرین دوشمانی اولدو، قراعثمان کی همیشه اونلارا مغلوب اولموشدو، تمیریلی‌لری قاراباغدا یاردیم ائتدی و قراقوینلولاری شکست وئردیلر، قرایوسوف قراقوینلولارین باشچی‌سی، کی همیشه آنادولو دا آق‌قوینلولاری کی سونّی شافعی مذهبیدیلر، شکست وئرمیشدی، آمّا تمیرلی‌لر گلندن سونرا، قراعثمان و آق‌قوینلولار اونلارا قوشولدولار و آغ‌قویونلولار، تیموریلر'له بیریلک عهدی باغلادیلار و بیر اولدولار، و بیرلیک‌دن سوْنرا بیر مودّت اوتکولار و ظفرلر قازاندیلار، او جومله‌دن، قاراقویونلولاری و عوثمانلی ایمپیراتورلوغو'نو بیر مودّت مغلوب ائتدیلر. قراعثمان ۱۳۹۹-جو میلادی ایلده قاراباغدا تمیرخان قاباغیندا اگیلدی و تمیرخانی اؤزونه یاردیم بیلدی، او سوریه‌نی آلدی و بایزیدی توتدی و گوموش قایانی تمیرخانین قوشونوینان آلدی اونا گؤره تمیرخان اونا امیر آدی وئردی و دیاربکیری اونون الینه وئردی.

تمیرخانین اؤلومو[دَییشدیر]

تمیرخان دوغو طرفده قوشون چکنده بیر ووروشمادا اؤلدو و بئله اوْلدو کی بوتون اونون اؤلکه‌سی قاریشدی و هرکیمسه شاهلیق ایّدعاسی ائتدی و هرکس بیرطرفده اؤزونه شاه اولدو، نئچه ایل قاریشیقدان سونرا قاراعثمان، شاهرُخ خان (تمیرخانین اوغلون) یاردیم ائتدی و شاهرخ خان اونون یاردیمینان قراقویونلولارا یورودی و قرایوسوف بو یوروماقدا اؤلدو و اونون قوشونو داغیلدی، آمّا قرایوسوفون اوغلو ایسکندر، قوشونو یئنی‌دن ییغدی، آمّا شاهرُخ و قراعثمان کی ۸۰ یاشی واریدی اوچ دفعه قراقوینلولارا یورودولر و ایسکندر باتی تورکلره و آنادولونون باتی طرفینه پناه آپاردی.

اؤلومو[دَییشدیر]

۱۴۳۵-اینجی میلادی ایلده، قراعثمان ایسته‌دی ایسکندری توتسون، آمّا ایسکندرین قوشونو قراعثمانی یارالادی. قراعثمان بو یارادان اؤلدو و دونیادان گؤز یومدو. سونرا ایسکندر تمیرلی‌لری مغلوب ائتدی. ایسکندر تبریزی آلاندان سونرا، قراعثمانین قبرین قازدی و اونون جسدین میصر اؤلکه‌سینه یوللادی.

میصرده قراعثمانین جسدین دارا چکدیلر . قراعثمان ۱۴۳۵-اینجی میلادی ایلده یارالاندی و اؤلدو، و جسدین میصرده دارا چکدیلر . قراعثمان اؤلن‌دن سونرا، اونون اوغلانلاری بیربیرینن توتوشدولار و اون ایل قاریشیقدان سونرا، اوزون‌حسن گینه شاه اولدو و قراقوینلولاری مغلوب ائتدی.

قایناقلار[دَییشدیر]

  1. ^ İslam Ansiklopedisi, Ak-Koyunlular Mad., Cilt I, s. 254.
  2. ^ ابوبکر تهرانی، کتاب دیاربکریه، بیرینجی جیلد ۱۸-جی صفحه
  3. ^ قارا قویونلولار و آغ قویونلولار، توفیق نجفلو، چئوری پرویز زارع شاهمرسی، صفحه ۴۵