پرش به محتوا

ایلبر اورتایلی

ویکی‌پدیادان، آچیق بیلیک‌لیک‌دن
İlber Ortaylı
İlber Ortaylı
دوغوم۲۱ مهٔ ۱۹۴۷ ‏(۷۷ یاش)
وطنداشلیقTurkish
تحصیل یئریآنکارا بیلیم‌یوردو
تانینماق سببیHistory of the Ottoman Empire History of Turkey بؤیوک سلجوق دؤولتی
علمی منسبی
ساحه‌لرHistory
راهنما اۇستادیHalil İnalcık
ائتگیلرHalil İnalcık

ایلبر اورتایلی (İlber Ortaylı، دوغوم گونو 1947جی ایلی مئی آیی نین 21جی گونو، دوغوم یئری: برگنز، اوتریش) تورکیهلی تاریخ پروفسورو دور.

یاشاییشی

[دَییشدیر]

1947-جی ایلده اوتریش اؤلکه سی نین برگنز بؤلگه سینده دوغولدو. 2 یاشیندایکن عاییله سیله بیرلیکده تورکیه‌یه کؤچدو. ایلک و اوْرتا تحصیلینی ایستانبول اوتریش اوْرتا اوخولوندا تاماملادی. 1965-جی ایلده ییلیندا آنکارا آتاتورک لیتسئییندن فارغ التحصیل اوْلدو. 

آکادمیک باشاری یولو

[دَییشدیر]

1969-جو ایلده مولکیه مکتبی نی و آنکارا بیلیم یوردو دیل، تاریخ و جوغرافیا فاکولته‌سی‌نین تاریخ بؤلومونو قورتولدو. وین بیلیم یوردو اسلاویستیک و اوریئنتالیستیک بؤلومونده اؤیرتیم گؤردو.

وین بیلیم یوردو
قالاتاسارای بیلیم یوردو

یوکسک لیسانس چالیشماسینی شیکاقو بیلیم بوردوندا پروفسور دوکتور خلیل اینالجیک ایله آپاردی. آنکارا سیاسی ایطلاعات فاکولته‌سینده "تنظیمات سونراسی یئرلی ایداره‌لر" آدلی دیسسئرتاسیاسی ایله 1974-جو ایلده دوکتور، "عثمانلی ایمپراتورلوغوندا آلمان نفوذو" آدلی چالیشماسییلا 1979-جو ایلده دوسئنت دوکتور (دستیار اوستاد) اوْلدو. 1982-جی ایلده دؤولتین آکادمیک پولیتیکالارینا اعتراض اولاراق وظیفه‌سیندن ایستعفا ائتدی. بۇ چاغدا وین، برلین، پاریس، پرینستون، موسکو، روم، مونیخ، ایستراسبورگ، یانیا، سوفیا، کیئو، کمبریج، آکسفورد و تونیس بیلیم یوردلاریندا قوناق معلم عضوو اوْلدو. بورالاردا سمینارلار و کونفرانس‌لار وئردی. 1989-جو ایلده تورکیه‌یه دؤنه‌رک پروفسور اوْلدو و 1989-2002-جی ایللر آراسیندا آنکارا ابیلیم یوردو سیاسی ایطلاعات فاکولته‌سینده ایداره تاریخی بیلیم دالی باشچیسی اولاراق وظیفه آپاردی. یئرلی و اؤزگه بیلیم درگی‌لرده 16 ایله 19 یوزایل‌لر آراسی عثمانلی تاریخی و روس تاریخی ایله باغلی مقاله‌لری یایینلاندی. 2002-جی ایلده قالاتاسارای بیلیم یوردونا، ایکی ایل سوْنرا دا بیلکنت بیلیم یوردونا قوناق معلم اویه سی اولاراق کئچدی. بۇ آندا قالاتاسارای بیلیم یوردو حقوق فاکولته‌سی و بیلکنت بیلیم یوردو حقوق فاکولته‌سینده تورک حقوق تاریخی درس‌لرینی وئرمکده‌دیر. قالاتاسارای بیلیم یوردو سناتو عوضوودور. آیریجا ایلکه تربیت و ساغلیق وقفی کاپادوکیا مسلک یوخاری کالجی موتوللی هئیتی عضوودور. 

2005-جی ایلده توپقاپی سارایی موزه سی باشچیسی اوْلدو. 7 ایل بۇ وظیفه‌ده قالان ایلبر اورتایلی 2012-جی ایلده یاش حدین‌دن امک‌لی اوْلدو و وظیفنی آیاسوفیا موزه سی باشچیسی هالوک دورسونا دؤور ائتدی.

توپقاپی سارایی

اورتایلی، میلتلرآراسی عثمانلی ائتوت‌لری کومیته‌سی یؤنتیم قورولو عوضوو ایله آوروپا ایرانولوژی جمعیتی و اوتریش-تورک بیلیم‌لر فورومو عوضوودور. 

تاریخ وقفی و آفت اینان عاییله‌سی‌نین ایشبیرلیگییله ایکی ایلده بیر وریلن آفت اینان تاریخ آراشدیرمالاری اؤدولونون 2004-جو ایلین‌دکی صاحیب‌لری پروفسور دوکتور ایلبر اورتایلینین دا ایچینده گؤروندوگو ژوری طرفین‌دن بلیرلنمیشدیر. 2009-جو ایلده ایزمیر کیتاب سرگیسینده قاتیلمیش‌دیر. میلّی سارای‌لار دایره باشقان‌لیغینین دولماباغچا ساراییندا تشکیل ائدیلدیگی وفاتینین 150 ایلینده سلطان عبدالمجید و دؤنمی اولوسلاراراسی سمپوزیوموندا آچیلیش و قاپانیش اوتوروم‌لارینا قاتیلمیش‌دیر. 

اورتایلی، تۆرکجه‌ ایره‌لی سوییه‌ده آلمانجا، فرانسه‌جه، اینگیلیسجه، ایتالیانجا و روسجا، اوْرتا سوییه‌ده عثمانلیجا، سانسکریتجه، سومئرجه، هیتیتجه، چینجه، کریم تاتارجا، سلوواکجا، رومینجا، سئربجه، خورواتجا، بوشناقجا، عربجه، فارسجا، لاتینجا، عیبرانی دیلینده، آنتیک یونانجا و یونانجا بیلیر.

خصوصی یاشاییشی

[دَییشدیر]

1981-جی ایلده مرسین اسکی سناتورو دوکتور طالیب اؤزدولایین قیزی عایشه اؤزدولای ایله ائولندی و بۇ ائولیلیکدن تونا آدیندا بیر قیزی اوْلدو. داها سوْنرا 1999-جو ایلده حیات یولداشین‌دان بوشاندی.

اورتای‌لی، بیلگی سایار و اینترنت ایشلتمگی سئومیر. هر هانسی بیر سوسیال مئدیا سیته‌سینده آدینا آچیلمیش حساب‌لارین هئچ بیری اونون دئییلدیر. ایلبر اورتایلی نین آیریجا اوشاقلیغیندان بری بؤیوک بیر توتقو و اؤزنله ییغدیغی مینیاتور اوتوموبیل‌لردن تشکیل تاپیلان بؤیوک بیر کولکسیونو واردیر.

تلویزیون وئرلیشلری و یازیلاری

[دَییشدیر]

2004-جو ایلده ت.ر.ت ایکی ده (TRT 2) باشلاییب ت.ر.ت تورکده هفته سونلاری یایین‌لانان "ایلبر اورتایلی ایله" آدلی موستند وئرلیشینین آپاریجی‌لیغینی ائتمیشدیر. تن تی وی (NTV) ده "ایلبر اورتایلی ایله تاریخ درسلری" آدیندا بیر پروقرام آپارمیشدی. گونوموزده بلومبرگ اچ تی کانالیندا "ایلبر اورتایلی ایله زامان کایبولماز" آدلی بیر پروقرام حاضرلاماقدادیر.

2000-جی ایلدن بری بازار گون‌لری میلّیت قزئتینده، آیلیق اطلس تاریخ و اوچ آیلیک دوغو باتی درگی‌لرینده مقاله‌لر یازماقدادیر. بیر چاغ یایینلانان پوپولر تاریخ و تاریخ و ایجتیماع درگی‌لرینده و هابرتورک قزئتی‌نین خبرتورک تاریخ علاوه‌سینده ده مقاله‌لری یایینلانمیش‌دیر. حالن دوغو باتی و ان تی وی تاریخ درگی‌لری‌نین دانیشما قورولو عضوودور. ایلبر اورتایلی، میلّیت ساناتا وئردیگی بیر رپورتاژیندا، کیتابلیغیندا 30.000 جیواریندا کیتابی اوْلدوگونو و بون‌لارین 5.000-اینی قالاتاسارای بیلیم یوردونا باغیشلادیغینی ایفاده ائتمیش‌دیر.

آدلدیغی جایزه لر

[دَییشدیر]
پروفسور دوکتور ایلبر اورتایلی

پروفسور دوکتور ایلبر اورتایلی، عثمانلی تاریخینده عاییله آدلی اثری‌نین یانی سیرا، تاریخ آلانیندا 1970لی ایللرین باش‌لارین‌دان گؤستردیگی چالیشمالاری، یایینلادیغی مقاله‌لر و کیتابلاری، تاریخ بیلیمی‌نین یایغینلاشدیریلماسی چابالاری، تاریخی هر یاشدان تورک اینسانینا سئودیرمه قونوسونداکی فعالیت‌لری، یورد ائشیگینده کی علمی ائتکین‌لیک‌لری و تورک تاریخچیلیغی‌نین اولوسلاراراسی آلاندا اؤنملی بیر ایسمی اولماسی دا گؤز اؤنونه آلیناراق تاریخ دالیندا 2001 آیدین دوغان اؤدولونه لاییق گؤروندو.

2006-جی ایلده ایتالیادا لازیو بؤلگه یؤنتیمی‌نین باشلاتدیغی و هر ایل داوام ائتمه‌سی اؤن گؤرولن آک دنیز فئستیوالیندا، توپلومسال و کولتورل تاریخ آلانینداکی "آوروپا ایله آرالیق دنیزی آراسیندا لازیو" اؤدولونون پروفسور دوکتور ایلبر اورتایلی یا وئریلمه‌سی اویغون گؤرولموش‌دور.

2007-جی ایلده روسیه پرزیدنتی ولادیمیر پوتین ایمضاسییلا روسیه طرفین‌دن روس دیلینی و مدنیت میراثینی یایان، اؤلکه‌لرین و خالقلارین بیربیرلرینه یاخینلاشماسینی ساغلایان شخص‌لره وئریلن پوشکین اؤدولونه تورکیه‌دن اورتایلی لاییق گؤرولموشدور.

اثرلری

[دَییشدیر]
  • تنظیماتدان سوْنرا یئرلی ایداره‌لر (1974) 
  • تورکیه‌ده بلدیجیلیغین اوریمی (ایلهان تکه‌لی ایله بیرلیکده، 1978) 
  • تورکیه ایداره تاریخی (1979) 
  • عثمانلی ایمپراتورلوغوندا آلمان نفوذو (1980)
  • گلنکدن گلجگه (1982)
  • ایمپراتورلوغون ان اوزون یوزایلی (1983)
  • تنظیماتدان جومهوریته یئرل یؤنتیم گلنگی (1985)
  • ایستانبول‌دان صایفالار (1986)
  • ایستودیس اون اوتتومان ترانسفورماتیون (1994) 
  • حقوق و ایداره آدامی اولاراق عثمانلی دؤولتینده کادی (1994) 
  • تورکیه ایداره تاریخینه گیریش (1996)
  • عثمانلی عائله یاپی‌سی (2000) 
  • تاریخین سینیرلارینا یولجولوک (2001) 
  • عثمانلی ایمپراتورلوغوندا ایقتیصادی و سوسیال دئییشیم (2001) 
  • عثمانلی میراثین‌دان جومهوریت تورکیه‌سینه (طاها آک یول ایله بیرلیکده، 2002) 
  • عثمانلی باریشی (2004) 
  • باریش کؤپرولری: دونیایا آچیلان تورک اوکول‌لاری (2005) 
  • عثمانلی نی یئنی‌دن کشف ائتمک-1 (2006)
  • کیرک آمبار صؤحبت‌لری (2006) 
  • عثمانلی نی یئنی‌دن کشف ائتمک-2 (2006) 
  • اسکی دونیا سیاهاتنامه‌سی (2007) 
  • آوروپا و بیز (2007) 
  • باتیلیلاشما یولوندا (2007) 
  • عثمانلی نی یئنی‌دن کشف ائتمک-3 (2007)
  • مکان و اولایلارییلا توپقاپی سارایی (2007)
  • تاریخیمیز و بیز (2008) 
  • تاریخین ایزینده (2008)
  • تاریخین ایشیغیندا (2009) 
  • تورکیه‌نین یاخین تاریخی (2010)
  • دفتریم‌دن پورتره‌لر (2011)
  • تاریخین گؤلگه‌سینده (طاها آک یول ایله بیرلیکده) (2011)
  • یاخین تاریخین گئرچک‌لری، تیماش یایین‌لاری (2012)
  • جومهوریتین ایلک یوزایلی 1923-2023، تیماش یایین‌لاری (2012)

قایناقلار

[دَییشدیر]
  • آنادولو تۆرکجه‌ سی ویکی پدیا صفحه سی: İlber Ortaylı