داغليق قاراباغ
داغلیق قاراباغ، آذربایجانین غرب حیصهسینده ائرمنیستان و ایرانلا سرحد بؤلگه، ائرمنیستان طرفیندن ایشغال اولونوب. آذربایجانلیلارین و ائرمنیلرین کومپاکت یاشادیغی بؤلگهدیر.
ائرمنی دیللی ادبیاتلاردا آدی آرتساخ کیمی ایشلهنیر.
بؤلگه نین اراضیسی ۴،۴۰۰ کیلومتر مربع -دیر، ۱۹۹۰-نجی ایلده اهالیسی ۱۹۲،۰۰۰-ه چاتمیشدی. بو اهالی ائرمنیلردن (۷۶%)، آذربایجانلیلاردان (۲۳%)، کوردلردن، روسلاردان عیبارت ایدی. مرکزی خانکندی، باشقا بؤیوک شهری ایسه شوشادیر.
تاریخی
[دَییشدیر]کئچمیشده آلبانییانین (قافقاز آلبانییاسی) ترکیبینده ایدی. میلاددان اؤنجه ۹۵-نجی ایلده ائرمنیییه پادشاهی ایکینجی تیقران طرفیندن ایشغال اولونموشدور. دؤردونجو عصرین اوّلینده آلبانلار قاراباغی گئری قایتاردیلار و ۳۸۷-نجی ایلده او یئنیدن آلبانییانین ترکیبینه داخیل اولدو. سککیزینجی عصردن بری آلبانییا اؤز اراضیسینده کیچیکلشیردی و قاراباغدا خاچین کنیازلیغی مؤوجوددو.
۱۷-نجی عصرین اوللرینده ایرانین، ۱۸-نجی عصرین ایسه قاراباغ خانلیغینین ترکیبینده مؤوجود اولموشدور(ملیکلیکلر) ۱۸۱۳-نجو ایلده گولوستان موقاویلهسی ایله داغلیق قاراباغ روسیه یه کئچدی. ۱۸۲۲-نجی ایلده قاراباغدا خانلیق لغو اولوندو و روس حؤکومتی اورایا تورکیهدن و ایراندان ۱ میلیوندان چوخ ائرمنی کؤچوردو. ۱۹۲۳-نجو ایلده سسری طرفیندن زورلا داغلیق قاراباغ موختار ویلایتی قورولدو. ۱۹۸۹-نجو ایلده آذربایجان پارلامئنتینین سرنجامییلا موختاریت لغو اولوندو.
۱۹۸۰-نجی ایللرین سونوندا و ۱۹۹۰-نجی ایللرین اولینده بو بؤلگهده باش وئرن ائتنیک توققوشمالار و ائرمنیستانین داغلیق قاراباغ موختار ویلایتی اؤزونه بیرلشدیرمه طلبلری ائرمنیستانلا آذربایجان آراسیندا موحاریبهیه سبب اولدو. ائرمنیستان اوردوسو داغلیق قاراباغ موختار ویلایتی و اونا بیتیشیک ۶ رایونو ایشغال ائتدی. آتشکس سازیشی ۱۹۹۴-نجو ایلده بیشککده ایمضالاندی. داغلیق قاراباغدا سئپاراتچی رئژیم ۱۹۹۱-نجی ایلده موستقیللیک اعلان ائدیب. هئچ بیر بینالخلق قانونا اویغون گلمهین بو "موستقیللیک " ایندییه کیمی دونیادا هئچ بیر اؤلکه طرفیندن تانینماییب.
داغلیق قاراباغ شهر و شهرجیکلری
[دَییشدیر]ردیف | شهر/شهرجیک | قاچقین/مجبوری کؤچگونلرین سایی | شکیل |
---|---|---|---|
۱ | خانکندی | ||
۲ | خوجاوند | ||
۳ | آغدره | ||
۴ | شوشا | ||
۵ | هادروت | ||
۶ | لاچین | ||
۷ | عسگران | ||
۸ | قوبادلی | ||
۹ | کلبهجر | ||
۱۰ | زنگیلان | ||
۱۱ | مینجیوان |
- خانکندی
- شوشا
- خوجالی سویقیریمی
- خارجی کئچیدلر