سعد بن ابی وقاص
سعد بن ابی وقاص ابواسحاق پئیغمبر صحابه سی و ایران اؤلکه سینه یوگورن صحابه اولور.(اؤلوم:معاویه بن ابوسفیان چاغیندا) زهره بن ابی کلاب ائلیندندی.سون آدی سعد بن مالکدی چون آتاسی مالک بن وهیب (یا اهیب) بن عبد مناف بن زهره آدلانیردی.ابی وققاص آدی اونون آتاسینا بیر لقب و چونمه آددی بیلینمیر بو آد مالک اوچون نه دن اولوب.محمد بن عبداللّه پئیغمبرین آناسی آمنه خاتون بنی زهره ائلیندن ایدی اونا گوره پئیغمبر سعدی آناسینین عموسی بیلیردی.پئیغمبر سعدین آتاسین مالک بن وهیب (اهیب) آدلاندیریب و ابی وققاص آدین توهین بیلیب و یاساق ائدیب.
پئیغمبر چاغیندا[دَییشدیر]
پئیغمبر 10 کیمسه اوچون بهشت وعده سی وئریب و بیری سعددی.اونو 3 جی یوخسا 7جی ایسلامی قبول ائدن یازیبلار.موسلمان اولان چاغدا ناماز هله لیک واجیب اولمامیشدی.ایلک ساواشان, ساواشدا ایسلام اوردوسوندا اولدو و بیرینجی اوخ آتان ایسلام اوردوسوندادی.محمد جانین ساخلاماق هیجرت چاغیندا و ایسلام یولوندا چالیشماقینا گوره پئیغمبر اونو چوخ سویردی و دعا ائددی تاری اونون بوتون ایستکلری وئرسین.
ابوبکر عمر و عثمان چاغیندا[دَییشدیر]
عمر بن خطاب سعدی هوازین ائلیندن صدقه یغماقا مامور ائتدی.عربلر کورپو دئویوشنده ایران اوردوسوندان مغلوبه چیخدیلار و عمر سعد بن ابی وققاصی قوشون باشچیسی ائتدی .سعد ایران ساواشیندا قادسیه دئویوشونده غالیب اولدو.هابئله اوزو بو دئویوشده یوخودو و نوخوشلوقا گوره میدانا چیخمادی.بو ساواشدا عیراق و سوس و مدائن سوسان تورکلرین ایکی خانکندی توتولدو و ایسلام اؤلکه سینه قوشولدو .سعد اوز قارداشی اوغلو هاشم بن عتبه بن ابی وققاصی جلولاء دئویوشونه گوندردی و سوسانیلر اوردوسو داغیلدی و ایران بوتونلوقجا عربلر الینه گئچدی .کوفه شهری ایسلام اوردوسونا گوره قورولدو و سعد بن ابی وقاص بیرینجی حاکیمی اولدو.بو شهرین دوزلینمه سی عمر امرینه و سعد بن ابی وقاص الی ائیله یازیلیب.ایسلام اوردوسو باشدا قادسیه ده و سوندا مدائنده قالیردی هابئله کوفه قورولاندا اوردو بو شهره داشیندی.کوفه لیلر سعد بن ابی وقاصی عمر اوچون پیس ائله دیلر و اونو چوغوللادیلار و عمر سعدی کوفه حوکومتیندن سالدی.جماعت گیلایه ائتدی سعد جماعت نامازی باشارمیر و عدالت ائیله قاضی دئیل و غنیمتلری دوزگون بؤلمور.هابئله نئچه یازیدا اونو قصرده یاشاماق و چوخ خوشلوق ائدماقا گوره پیس بیلدیلر.عمر اونون قصرین یاندیردی.سون ایللرده اونو عثمان چاغیندا کوفه والیسی یازیبلار.
23 جو هجری ایلده عمر اونو 6 شورادن ائددی و بو 6 شورا عمر اؤلومونه خلیفه سئچدیلر و عثمان بن عفان اولارین الی ائیله خلیفه اولدو.هابیئله یازیلیب عمر سعدی بؤیوک اینسان بیلدی و یازدی سعد خلیفه اولسا اونون سوزلرینه باخین و هر کیمسه خلیفه اولسا گرک سعد سوزونه باخسین.[۱]
علی چاغیندا[دَییشدیر]
علی چاغیندا معاویه بن ابوسفیان قاریشیق سالدی و سعد بو قاریشیقلارا قاریشمادی و هر ایشدن دالی چکیلدی.او مسلمان و کافری تانیمیردی و دئدی منه بیر قلینج وئرین کافری اؤلدوروسن و موسلمانی ساخلاسین اوندا سیزینن اولارام.
سعد علی حقینده شک ائددی.آذرح حکمیتینده اولماسی بللی دئیل.علی شهید اولاندان سونرا معاویه ائیله بیعت ائددی.
قایناق[دَییشدیر]
- ↑ Hawting, G.R. “Saʿd b. Abī Waḳḳāṣ”. In Encyclopaedia of Islam. vol. 8, NED-SAM. second ed. Leiden: E. J. Brill, 1995. 696-7. ISBN 90-04-09834-8.
