قاضی برهان‌الدین آنوی
قاضی برهان‌الدین ابونصر ابن مسعود آنوی — آذربایجان‌دا دوغولموش مشهور صوفی، اؤولیا، "انیس القلوب" کیتابی‌نین مؤلیفی
یاشاییشی
[دَییشدیر]قاضی برهان‌الدین ابونصر 1143-جو ایلده آذربایجانین شیمال-غربینده کی آنی شهرینده دونیایا گلمیشدی. همین دؤورده آنی شدّادی امیرلیگی‌نین حاکیمیتی آلتیندا ایدی. برهان‌الدین آنوی‌نین بابالاری بؤیوک سلجوقلو سولطانی آلپ آرسلانین آنینی فتحیندن (1064) سونرا گلیب بو شهرده مسکون‌لاشمیشدیلار. اونون آتاسی مسعود، شدّادی امیرلیگی‌نین اوردوسوندا خیدمت ائدن ظابیط ایدی. ایلک تحصیلینی آنیده آلان برهان‌الدین ابونصر شافعی فیقهی ایله یاناشی فارس دیلی و ادبیاتی، طیب، آسترونومی کیمی دقیق علم‌لر ساحه‌سینده ده موتخصیص ایدی. خاچ‌پرست‌لرین ده یاشدیغی آنیده مسیحی تئولوژی‌سی و اینجیلی اؤیرنن برهان‌الدین ابونصر گنج یاشلاریندان اعتیباراً شعیر یازماغا باشلامیشدی. 1161-جی ایلده آنینی ایشغالی واختی گورجولره اسیر دوشن برهان‌الدین آنوی 6 ایل‌لیک اسارتدن سونرا وطنه قاییدا بیلمیشدی اسیرلیکدن قاییداندان سونرا آنی‌دن تبریزه گئدن گنج برهان‌الدین بورادا واعظ محمود تبریزی‌نین طلبه‌سی اولموش، اوندان فیقه علمی‌نین اینجه‌لیک‌لرینی اؤیرنمیشدی. اونداکی شاعیرلیک ایستعدادینی گؤرن واعیظ محمود بو قابیلیتینی موثبت ایستیقامتده اینکیشاف ائتدیرمه‌سینی تؤوصیه ائتمیشدی. برهان‌الدین آنَوی اوستادی‌نین تشویقی ایله پئیغمبرلرین حیاتینی نظم ائتمیشدی. تبریزده تحصیلینی تاماملایان برهان‌الدین آنوی اخلات‌شاهلار حؤکمداری امیر سیف‌الدین بگ‌تئمورون (1183-1193) اؤلکه‌سینه گئده رک بورادا یاشامیش، امیرین یاخین آدام‌لاریندان بیری اولموشدو. 1188-جی ایلده حج زیارتی اوچون یولا چیخان برهان‌الدین آنوی امیرسیف‌الدین‌ین ائلچیسی اولاراق باغداددا عباسی خلیفه‌سی ناصرالدین‌الله گؤروشموشدو. 1207-جی ایلده اخلاتشاه امیرلیگی لغو ائدیله‌رک اراضیسی ایوبی‌لر دؤولتینه بیرلشدیریلمیشدی. بو حادیثه‌دن سونرا قونیه‌یه گئدن برهان‌الدین آنوی آنادولو سلجوقلو سولطانی عزالدین 1. کئیکاوسون (1211-1220) خیدمتینه داخیل اولموشدو. مالاتیا شهری قاضی‌لیگینه تعیین اولونان برهان‌الدین ابونصر آنوی "انیس القلوب" کتابینی یازیب سولطان عزالدینه تقدیم ائتمیشدی. بو اثرین سون قیسمی "نصحیت‌نامه" آدلانیر. مؤلیف بورادا برهان تخلوصو ایله گنج حؤکمدار عزالدین1.کئیکاوسا نصیحت و اؤیود ماهیتینده شعیرلر یازمیشدی. [۱]
" انیس القلوب"-ون معلوم اولان یئگانه نوسخه‌سی ایستانبولدا ایاصوفیه کیتابخاناسیندا ساخلانیلیر. برهان‌الدین آنوی نین اؤلوم تاریخی 1214-جو ایلدن سونرایا تصادوف ائدیر.