سو جدیم آیینی
سو جدّیم آیینی - آذربایجانین بیر چوخ یئرینده و ارمنیستان آذربایجانلیلاری آراسیندا یاییلمیش عادت. بو آیینده اینسانلار بیر-بیرینه سو آتیر و یا اینسانلار سویا آتیلیر. یاز آییندا کئچیریلیر.
اتیمولوژی
[دَییشدیر]سو جدّیم " سو " و " جدّیم-بابا " سؤزلریندن یارانمیش مورکّب سؤزدور. سو جدّیم (سو بابا) مورکّب سؤزونون اؤزونده ده سویا اینامین ایزی وار. ائله بونا گؤره ده مراسیم "سو جدّیم" آدلانمیشدیر. تورک خالقلاریندا موقدسلره، معبودلارا آرابیر بابا دا دئییرلر.
تاریخی
[دَییشدیر]1623-جو ایلده صفویلری زیارت ائدن روس تاجیری 15 آقوست تاریخینده صفوی ساراییندا شاه 1. عباسین ایشتیراکی ایله اینسانلارین بیر-بیرینه نئجه سو آتدیغینی تصویر ائدیر. سو جدّیم آیینی، یعنی اینسانلارین بیر-بیرینی سولاماسی و یا سویا آتماسی آذربایجانین بیر چوخ یئرینده و ائرمنیستان آذربایجانلیلاری آراسیندا ان سون دؤورلره قدر داوام ائتمیشدیر. بو آیین صفویلردن فرقلی اولاراق یاز دؤورونده ایجرا ائدیلیردی. آذربایجان ادبیاتشوناسی میرعلی سیدوف یئر-سو طبیعت وارلیقلاری حاقینداکی مقالهسینده بو عادتی قدیم تورک خاقانلارینین سویا گیرمهلری و باشقیردلارین اوزرلرینه سو آتماسی ایله علاقه لندیریر.
سو جدّیم مراسیمی اولا بیلسین ده بیلاواسیطه سویا ایناملا باغلی اولاراق قوبا رایونونون آلپان کندینده سوبابا آدلی اسکی بیر توربه بو گونه کیمی مؤوجوددور. بوتون بو مراسیملر اکینچیلیکله، مالدارلیقلا علاقهدار سویا تاپینمانین بیر-بیریندن آز فرقلرله تظاهور فورمالاریدیر.
قایناق
[دَییشدیر]- Seyidov Mirəli. Azərbaycan xalqının soykökünü düşünərkən. Bakı, 2018. 444 səh.
- *M.A. Seyidov, “Eski Türk Kitabelerinde Yer-Sub Meselesi”, (çev. S. Gömeç), A.Ü. D.T.C.F Tarih Araştırmaları Dergisi, c. 18, sayı: 29, s. 259, 1996.