سیّد حسین صادق
سیّد حسین صادق (تام آدی: حسین میر کاظم اوغلو صادقزاده؛ 25 ژانویه 1887، باکی – ژانویه 1938، باکی) — یازیچی، تنقیدچی، پداقوق.
یاشاییشی
[دَییشدیر]سیّد حسین 1887-جی ایل ژانویهنین 25-ده باکی شهرینده آنادان اولموشدور.[۱]بئش یاشیندا آتاسینی ایتیرن سیّد باباسی میرصادق میرحسنین حیمایهسینده بؤیویوب تربیه آلمیشدیر.
او، اوّل موللاخانادا، سونرا دؤورونون گؤرکملی معاریف خادیملریندن اولان محمود بیگ محمود بیگوفون مودیر اولدوغو روس-تاتار مکتبینده دؤرد ایله یاخین تحصیل آلمیشدیر. آذربایجان، روس، فارس دیللرینی موکمّل اؤیرنمیشدیر.
1904-جی ایلده – باباسی نین وفاتیندان سونرا عاییلهنین قایغیسی س.حسینین اوزرینه دوشموشدور. او، " کاسپی " مطبعهسینده ایشه گیریر و 1912-جی ایله کیمی اورادا مورتّیبلیک ائدیر. 1913–1914 ایللرده " ایقبال "-ین باش رداکتورو ایدی. 1920-جی ایلدن " کومونیست " قزئتی تحریّه ادبی ایشچی کیمی فعالیت گؤسترمیش، باکینین اورتا مکتب و تکنیکوملاریندا موعلیملیک ائتمیش، عؤمرونون سون ایللرینده ایسه آذرنشرین بدیعی ادبیات شؤعبهسینین رداکتورو اولموشدور.او، بدیعی یارادیجیلیغا 1907-جی ایلده باشلامیشدیر.
س.حسین 1907-جی ایلده قزئت و درگیلرده مقاله و فلیئتونلاری ایله چیخیش ائتمیشدیر.
1934-جو ایلدن آذربایجان یازیچیلار ایتّیفاقینین عوضوو اولموش، میلّی ادبیاتیمیزین زنگینلشمهسی اوچون سعی گؤسترمیشدیر. آنجاق بیر چوخ آذربایجان ادبیاتینین گؤرکملی خادیملری کیمی رپرسیا (سیاسی تسویّه) دالغاسی اوندان و عاییلهسیندن ده یان کئچمهمیشدیر. 1936-جی ایلده او، یازیچیلار ایتّیفاقی نین عوضولوگوندن چیخاریلمیش، اثرلری کسکین تنقید اولوناراق، اونلارا سیاسی رنگ وئریلمیش، آدینا " خالق دوشمنی " دامغاسی وورموشلار.[۱]
چاغداش آذربایجان نثرینین، خوصوصیله اونون حکایه ژانرینین اینکیشافی تاریخی سیّد حسینین آدی ایله سیخ صورتده باغلیدیر. اونون نثری-چاغداش آذربایجان ادبیاتی نین تشکّولو و اینکیشافی دؤورونون ان پارلاق صحیفهلریندن بیریدیر. سیّد حسینین 20-جی ایللرین سونوندان 30-جو ایللرین بیرینجی یاریسینادک یازدیغی حکایهلر او زامان اوخوجولارین دیللرینده ازبر اولموش، ایندی ده اؤز طراوتلرینی ساخلامیش موعاصیرلیگینی ایتیترمهمیش،مؤلیفه شیرین حکایه اوستاسی کیمی شؤهرت قازانمیشدیر[۲].حسین میر کاظماوغلو " تزه حیات " و " کاسپی " قزئتلرینین مطبعهلرینده مورتّیب اولموش، شریکلی " بهلول " ، " کلنیت " و " قورتولوش " درگیلرینی نشر ائتدیرمیشدیر.
حکایه و پوبلیسیستیک مقالهلرینده مورتجع ضیالیلارین علئیهینه چیخمیش، آذربایجان دیلینین صافلیغی اوغروندا موباریزه آپارمیشدیر. آذربایجان ادبیاتی و ادبیات خادیملری حاقدا مقالهلر، موعاصیر حیاتدان بحث ائدن حکایهلر یازمیشدیر.
سیّد حسین ایجتیماعی حادیثهلره موناسیبتده س.حسین ایله دایم همفیکیر اولموشدور. اونلارین آراسیندا قارشیلیقلی صمیمی موناسیبت وار ایدی. س.حسینین رداکتورلوق ائتدیگی " یئنی ایقبال " و " آذربایجان " قزئتلرینده مقالهلرله چیخیش ائدیردی.
" قورتولوش " درگیسینین نشره باشلانیلماسینی س.حسین بؤیوک سئوینجله قارشیلامیشدی. رپرسیانین(سیاسی تسویّهنین) قوربانلاریندان اولان سیّد حسین 1937-جی ایلده حبس ائدیلمیش، 1938-جی ایلین ژانویهسینده گوللةلنمیشدیر.
یارادیجیلیغی
[دَییشدیر]سیّد حسینین ادبی یارادیجیلیغا باشلاماسی موستقیل حیاتا،امک فعالیتینه قدم قویدوغو ایلک ایللره تصادوف ائدیر. 1908-جی ایلدن اعتیباراً او،اوّلجه آرا-سیرا،سونرالار ایسه مونتظم اولاراق قزئتلرده،درگیلرده " کاظماوغلو " ، " حسین صادق " ، " سیّد حسین " ، " سیّد حسین صادقزاده " ، " موحریر " ایمضالاری ایله ادبی-تنقیدی مقالهلر درج ائتدیرمیش، باکینین ایجتیماعی حیاتیندا،مدنی-معاریف جمعیتلرینین فعالیتینده یاخیندان ایشتیراک ائتمیش،1927-جی ایله کیمی مووقّتی-موحریر کیمی تانینمیشدیر.[۳] اونون " گلهجک حیات یوللاریندا " ، " شیرینناز " ، " ایکی حیات آراسیندا " ، " یاتمیش کندین قیش گئجهلرینده " ، " گیلان قیزی " و س. حکایهلری، " آلتون " ، " یالان " ، " گؤزللیک ندیر؟ " و س. مقالهلری اوخوجولارین دیقتینی جلب ائدیر. مؤلیفین موختلیف ایللرده بیر چوخ کیتابلاری نشر ائتدیریلمیشدیر: " آغ والیدئین، یاخود زاواللی مشهدی زامان " (1911)، " قاچاق اوغول، یاخود آتا محبتی " (1915)، " یئنی حیات یوللاریندا " (1928) و س.[۱]
عاییلهسی
[دَییشدیر]محمد امین رسولزادهنین عمیسی قیزی اومگلثوم صادقزاده ایله ائولنمیش، اوقتای صادقزاده، توغرول صادقزاده قومرال صادقزاده آدلی اوشاقلاری اولوب.