هئيراتی (رقص)
هئیراتی – آذربایجان ضربی موغامی و بو موغام اوزرینده قورولموش اونودولموش آذربایجان رقصی.
سؤز آچیمی
[دَییشدیر]"هئیراتی" سؤزو هرات جوغرافی آدی‌نین تحریف اولونموش بیچیمیدیر. حاضیردا هرات ایراندا شهر و افغانیستاندا ایران‌لا همسرحد اولان ویلایتین آدیدیر. آما واختیله اورادا صفویلر دؤولتی‌نین اؤنملی مرکزلریندن بیری اولان هرات بیگلربیلیگی اولوب.[۱] افراسیاب بدلبیلینین "ایضاحلی مونوقرافیک موسیقی لوغتی"نده "کابیلی" سؤزو بو موغامین باشقا بیر آدی کیمی گؤستریلمیشدیر.[۲]
اؤزللیکلری
[دَییشدیر]ماهور-هیندی موغامی کؤکونده گومراه، نیکبین و جنگاور احوالی – روحیه‌لی ضربی موغام. راست مقامینا اساسلانیر[۳] [۴]. اؤزو ده "دو" مایه‌لی راست لاد-مقامینا اساسلانیر. هئیراتی ضربی موغامی "ماهور – هیندی" موغام دستگاهی‌نین آیری-آیری مئلودیک دؤنملرینی اؤزونده بیرلشدیرن سربست ایمپروویزه‌یه مالیکدیر. اؤلچوسو 4/2-دیر. هئیراتی نیکبین، مرد، قهرمانی احوال یاراداندیر. بوتون ایفا واریانتلاریندا غزل‌له اوخونور. ان ماهیر ایفاچیسی خان شوشینسکی حساب اولونور. خواننده هئیراتی اوخویان زامان چوخ میقداردا نقارتواری سؤزلردن ایستیفاده ائتمیشدیر.
بو موغام اوزرینده رقص ده مؤوجود اولوب، آنجاق اونودولوب. خالق موسیقیسینی دریندن بیلن جاببار قاریاغدی‌اوغلو هئیراتی رقصینی بیلیردی.[۵]
هئیراتی موغام ییرمینجی عصرین اوللرینده تورکیه‌لی موسیقیشوناس رئوف یئکتابگین تشبوثو و مشدی جمیل امیرووون کؤمگی ایله ایلک دفعه نوتا سالینیب.[۶]
هئیراتی بسته‌کار موسیقی‌سینده
[دَییشدیر]اوزئییر حاجی‌بیگوو هئیراتی موغامینی "لئیلی و مجنون" اوپئراسینا دا داخیل ائتمیشدیر [۳].
بسته‌کار افراسیاب بدلبیلی ایسه سیمفونیک ضربی-موغام هئیراتینی بسته‌له‌میشدیر.[۷]
قایناق
[دَییشدیر]- ^ فراهيم صاديقوو. راست موغامي.. آرشیولنیب اصلی نۆسخه‌دن on 2014-06-16. یوْخلانیلیب2019-07-07.
- ^ افراسياب بدلبيلي. ايضاحلي مونوقرافيک موسيقي لوغتي - کابيلي
- ^ ۳٫۰ ۳٫۱ موغام ائنسيکلوپدياسي - هئيراتي
- ^ اوزئيير حاجي‌بيگوو الکترون درس وسايتي - هئيراتي
- ^ مصطفی سمنلی. ایلک آذربایجان رقص آنسامبلی. "قوبوستان".-2009.-№3.-ص.39-46.[دائمی اولو باغلانتیلی]
- ^ رافائل موسایئو. موغاملارین نوت یازیلارینا دایر. "موسیقی دونیاسی" ژورنالی.
- ^ افراسیاب بدلبیلی. افراسیاب بدلبیلینین آرشیو فوندو
ویدئو
[دَییشدیر]"لئیلی و مجنون" اوپئراسی - نوفلین کور ایله صحنه‌سینده «هئیراتی» ضربی-موغامی
تشکیلات نصیروو - هئیراتی (1991)
