آذربایجان داستان‌لاری
آذربایجان داستان‌لاری — آذربایجان شیفاهی خالق ادبیاتی‌نین ترکیب حیصه‌سی.
" کیتابی دده قورقود " داستانی‌نین منشایی اورتا آسیا اولسا دا، اوغوزلارین سیخ مسکونلاشدیغی آذربایجان اراضی‌سینده فورمالاشیب.[۱] بوراداکی حکایه و ماهنی‌لار 13. عصرین باشلانغیجیندان گئج اولماماقلا فورمالاشمیش، 15. عصردن گئج اولماماقلا یازی‌یا آلینمیش اولمالی ایدی.[۲] داستانین گونوموزه آذربایجان دیلینده‌کی درسدن الیازماسی و 16. عصر تورکجه‌سینه یاخین واتیکان الیازماسی گلیب چاتیب.[۳] داستان اوغوزلارین ایشغال ائدیلمیش قافقاز تورپاق‌لاریندا " کافیرلرله " موباریزه سینده بحث ائدیر.[۴][۵] اوغوز خانلا باغلی " تاریخ-ای اوغوز " داستانی‌نین ایسه نظامی گنجوی‌نین " ایسگندرنامه "سی ایله بنزر سوژه خطلرینه مالیک اولماسی بو داستانین دا آذربایجاندا یارادیلماسینی ثوبوت ائدیر.[۶] هم " کیتابی-دده قورقود " ، هم ده " اوغوزنامه " داستانی موختلیف آذربایجان میفلری‌نین منشاییدیر.[۷]
صفوی دؤورونده آذربایجان خالق داستان‌لاری — " شاه اسماییل " ، " اصلی و کرم " ، " آشیق غریب " ، " کوراوغلو " داستان‌لاری یارادیلمیشدیر. یئرلی دیالکت‌لر و کلاسیک دیل آراسیندا کؤرپو رولونو اوینایان بو داستان‌لار زامانلا عثمانلی، اؤزبک و فارس ادبیاتلارینا نوفوذ ائدیر، حتّی آذربایجان خالقی ایله علاقه‌لر نتیجه‌سینده " آشیق غریب " داستانی ارمنی و گورجولره کئچیر.[۸] بو لیریک و اپیک رومانس‌لارین تورک ادبیاتی‌نین عثمانلی و چاغاتای قوللاری ایله موقاییسه‌ده آذربایجان ادبیاتی‌نین کاراکتریک بیر خوصوصیتی حساب ائدیله بیلر.[۹] 18. عصر ادبیاتی‌نین ان اؤنملی ادبی آبیده‌سی آنونیم مؤلیفین " شهریار و صنوبر " خالق داستانی اساسیندا یازدیغی " شهریار " داستانی‌دیر.[۱۰] دیگر مشهور آذربایجان داستان‌لاری " عباس و گولگز " ، " عبدالله و جهان " ، " شیکاری " ، فردوسی‌نین " شاهنامه " سینه اساسلانان " رستم و سهراب " دیر.
لیست
[دَییشدیر]- عباس-گولگز
- عباس-داهادوروس
- عبدالله و جهان
- آدی‌گؤزل
- آیغیر حسن
- آلیخان-پری
- آسلان-ابراهیم (زولال شاه)
- آشیق آلی‌نین تورکیه سفری
- آشیق غریب
- آشیق حسین بوزالقانلی‌نین تیفلیس سفری
- آشیق صالح
- بئجان اوغلو محمد
- بهرام شاه
- بیکس
- واله-زرنیار
- واله-طالع
- وانلی کوچک
- بیلیجی امیرخان
- قاندال ناغی
- قارا ملیک
- قاسم
- قاسم بیگ
- قاچاق کرم
- قاچاق تانری‌وئردی
- قول محمود
- محمود-نگار
- قولوخان
- قوربانی-پری
- قوربانی-گولسنم
- دیلارام خانیم
- دیلسوز-خزن‌گول
- دیلقم
- علی رافی
- امراه
- اصلی و کرم
- اسمر دیلفروز
- یئتیم آیدین
- یئتیم حسین
- یئتیم سئیدی
- کمال
- کاماندار محمد
- کشیش‌اوغلو
- کورداوغلو آلی
- کورداوغلو-صنوبر
- کلبی
- کرکرلی محمد
- گول-صنوبر
- گورجو قیزی
- پری خانیم گورجوستانی
- رؤوشن-گولشن
- سایلی
- صالح
- سلیم شاه
- سام شاهزاده‌سی
- صیاد-سدت
- سئیید-پری
- سئیف المولوک
- طاهیر-زؤهره
- تئیهور
- تهمیراز
- فرهاد-شیرین
- خسته قاسم
- حئیدر بیگ
- حسن-آینا
- هیجران-اینسان
- حسن-سلوی
- حسن تارلاچی
- جلالی کورداوغلو
- شاه عباس-زؤهره
- شاه اسماییل-گولزار
- شاه صمد-شمسی
- شاعیر کاظم
- شمکیرلی حسین-ریجان خانیم
- شاهزاده بهرم
- شاهزاده ابولفض
- شاهزاده ابراهیم
- شهری-مهری
اتک یازی‌لار
[دَییشدیر]- ^ Мелетинский Е. М. Огузский эпос "Китаб-и дэдэм Коркут" // История всемирной литературы: В 8 томах / АН СССР; Ин-т мировой лит. им. А. М. Горького. — М.: Наука, 1985. — Т. III. — С. 588–590.
- ^ Michael E. Meeker. The Dede Korkut Ethic (англ.) // International Journal of Middle East Studies. — 1992. — August (vol. 24, no. 3). — P. 395–417.
- ^ итаби Деде Горгуд = Китаби-Дəдə Горгуд / Составители, транскрипция, упрощённый вариант и предисловие Фархада Зейналова и Самета Ализаде. — Б.: Язычы, 1988. — 265 с. — ISBN 5560002518. (азерб.)
- ^ Короглы Х. Китаби деде Коркуд // Большая советская энциклопедия. — М., 1973. — Т. XII. — С. 203.
- ^ Китаби-Дәдә Горгуд (азерб.) // Азербайджанская советская энциклопедия / Под ред. Дж. Кулиева. — Б.: Главная редакция Азербайджанской советской энциклопедии, 1981. — C. V. — S. 408.
- ^ lker Evrım Bınbaş. "OḠUZ KHAN NARRATIVES". Encyclopædia Iranica. April 15, 2010. İstifadə tarixi: 2016-12-09.
- ^ afarlı, Ramazan, AZƏRBAYCAN TÜRKLƏRİNİN MİFOLOGİYASI, ADPU, 2010
- ^ Даронян С. К. "Ашик-Кериб" Лермонтова и армянские записи сказания. — "Вестник общественных наук АН Армянской ССР", 1974. — № 4. — С. 79–92.
- ^ Sakina Berengian. Azeri and Persian literary works in twentieth century Iranian Azerbaijan. — Berlin: Klaus Schwarz Verlag, 1988. — С. 20. — 238 с. — ISBN 978-3-922968-69-6.
- ^ АЗЕРБАЙДЖАНСКАЯ ЛИТЕРАТУРА, ФЭБ "Русская литература и фольклор".