آغاج (اؤلچو بیریمی)
آغاج — ریاضیاتدا اسکی چاغلاردا مسافه‌لری اؤلچمک اۆچون ایستیفاده ائدیلن اوزونلوق اؤلچو بیریمی(واحیدی).
عومومی معلومات[دَییشدیر]
عالیملر اوزون ایللر آپاردیقلاری جیدی آراشدیرمالار نتیجه‌سینده بئله بیر فیکره گلمیشلر کی، آذربایجان اراضیسی مدنی اکینچیلیگین ان قدیم اوجاقلارینداندیر. سونراکی مدنی-تصروفات اینکیشافی زمینینده جمعیتین ایستحصال موناسیبتلرینده باش وئرن کؤکلو دییشیکلیکلر محصولدار قووّه‌لرین، ائلجه ده امک آلتلری‌نین یئنی-یئنی فورمالاری‌نین یارانماسینا موثبت تاثیر گؤسترمیشدیر. بو دؤورده قدیم اجدادلاریمیزین دوشونمه قابیلیتی آرتمیش، حیاتین بعضی سیرلرینی درک ائتمک باجاریغی چوخالمیش، اونلار اکینه‌جکلرده، تورپاق ساحه‌لرینده، مال-قارانین سایی‌نین موعینلشدیریلمه‌سینده، یاشاییش ائولری‌نین تیکینتیسینده و دیگر یوزلرله حیاتی ایشلرده اؤلچویه - حسابلاماغا احتیاج دویموشلار. اودور کی، زامان کئچدیکجه، داها دقیق و موکمّل اؤلچو بیریملری مئیدانا چیخمیشدیر. آغاج اوزونلوق اؤلچو بیریمی ده محض بئله یارانمیشدیر.
آغاج بو گون اؤلچو بیریمی کیمی ایشله‌دیلمیر. آنجاق اسکی چاغلاردا، خوصوصیله اورتا عصرلرده اوزاق مسافه‌لری اؤلچمک اۆچون آغاجدان داها چوخ ایستیفاده ائدیلمیشدیر. بیر آغاج تخمینن 6-7 کیلومتر-ه برابر گؤتورولموشدور. آلتی‌آغاج یاشاییش مسکنی‌نین آدی‌نین دا بو اؤلچو بیریمی ایله باغلی یاراندیغینی دوشونمگه اساس وئرن ان توتارلی فاکت اودور کی، شاماخیدان آلتی آغاجا قدر اولان مسافه 6-7 آغاجا، یعنی تخمیناً 50 کیلومتر-ه برابردیر. بو اؤلچو بیریمی ده شیفاهی خالق ادبیاتی نومونه‌لرینده گئنیش ایستیفاده اولونور. مثلا،
"گون او گون اولدو کی، احمد تاجیرباشی قفله-قاتیرلا گلیب چیخدی چنلی بئلین اون بئش-ایییرمی آغاجلیغینا".
"قوچ کوروغلو، خان گلیب، من اونلاری چنلی بئلین اوچ آغاجلیغینداکی بولاغین باشیندا قویوب گلدیم".
اونو دا قئید ائتمه‌لی‌ییک کی، آرشین و آغاج حاقیندا قایناقلاردا وئریلن بیلگیلر دئمک اولار کی، اوست-اوسته دوشور.
قایناق[دَییشدیر]
آذربایجان ائتنوقرافیاسی، باکی-2007، "شرق-غرب" نشریاتی. اوچ جیلدده. 3. جیلد. ص. 457
| خالق اؤلچو بیریملری(واحیدلری) | ||
|---|---|---|
| اوزونلوق اؤلچو بیریملری | آددیم • آغاج • آرشین • بارماق • چره‌ک • دیرسک • قاریش • قولاج • منزیل • میل • دنیز میلی • فرسخ • وئرست |  |
| چکی اؤلچو بیریملری | آرپا • چاناق • گیرونکه • قیراط • میثقال • باتمان • تبریز باتمانی • کیسه • هوققا • پود • دیرهم • داققا • دانگ • تاغار • دینار • رطل • خالوار | |
| ساحه اؤلچو بیریملری | کوتان • هکتار • آر | |
| حجم اؤلچو بیریملری | دۆیم • تولوق • تاس | |
| ساده اؤلچو بیریملری | باش • بویون • توستو • توپ • کلله • قول • دیش • قولاق | |
| سورعت اؤلچو بیریمی | دویون | |
