اوخشاما

(لاتینجه)

اوخشاما بیر نوع آغی دیر. اوخشامالار اؤلوم و تراژدی ایله باغلی یانیقلی ، نیسگیللی شعرلردیر . بونلار عوموما یاس مراسیمینده اوخونار . بیر پارا آغیلار فورم باخیمیندان بایاتی كیمیدیر و اونو بایاتیدان آییران جهت ایسه اونون غملی، كدرلی مضمونودور.

اؤرنك

• بو داغدا اوزان آغلار ؛
• اود یانار ،قازان آغلار.
• غوربت یئرده اؤلنین
• قبرینی قازان آغلار.
• غریبه آغلامازلار،
• گولرلر، آغلامازلار.
• آیاقلارین چاتسالار
• قاراباغ وطنیمیز،
• هئچ دورماز یاتانیمیز.
• بیزیمكی قونچا گئدر
• حاصیله یئتنیمیز.

آغیلارین بیر سیراسی ایسه نثز پارچالاریدیر مثلا وفات ائدن دؤیوشكن گنج اوغلان اولورسا آغینین باشلانقیجیندا بئله سؤزلر اوخویارلار:

-ُ آچیلمایان توفنگین ، سییریلمه ین خنجرین اؤز جانینا قوربان ؛ آی كیمی دوغدون، گون

كیمی باتدین … میننده آت باغری یاردین ، دوشنده یئر باغری یاردین … سایدیغینا سالام

وئردین ، دوشمنینه دیرسك گؤستردین ، قنیمینینه قان اوتدوردون، …. آلتی نین بئدوو

آتینا ، چیینی نین سوزن توفنگینه، تركی نین خورجونونا، آغزینین كسرلی سؤزونه آنان

قوربان یا خود تزه گلینه بوخچادا قالان پالتارلاریوا آنان قوربان

دده قورقود کیتابیندا آغیلار

دده قورقود كیتابیندا دا آغیلارا راست گلمك اولور،

وای آل دوواغیم ییه سی

وای آلنیم باشیم اومودو

وای شاه أیگیدیم

دویونجا اوزونه باخمادیغیم خانیم أیگیت

هارا گئتدین،منی یالقیز قویوب؛ جانیم أیگیت .

گؤز آچیبان گؤردوگوم،

كؤنول وئریب، سئودیگیم

بیر یاسدیقدا باش قویدوغوم

یولوندا اؤلدوگوم،قوربان اولدوغوم

وای قازان خانین ایناغی،

وای قالین اوغوزون ایمرنجیسی بئیرك.

باشقا اؤرنكلر

آغاجدا خزل آغلار، دیبینده گوًزل آغلار. بئله اوغلو اؤلن آنا، سرگردان گزر آغلار كوچه ده خونچا گئدر، ایچینده نیمچه گئدر. عالمین گولو گئتسه، بیزیمكی قونچا گئدر. آغلایان باشدان آغلار ، كیپریكدن ،قاشدان آغلار

قارداشی اؤلن باجی دوروب،اوباشدان آغلار. هر یئرده دومان گوًرسم، غوصه یه یانان گوًرسم، اورك یانار،آلیشار، اوجا بوی جاوان گوًرسم. قیزیل گول كولدا قالدی، درمه دیم كولدا قالدی. دوشمن ائوین ییخیلسین، گوًزلریم یولدا قالدی

گوًرونن داغلار ایمیش، اوستونده باغلار ایمیش. آنا بالادان آیری نه یامان آغلار ایمیش گوًزوم قالدی یولوندا، قان دوردو ساغ –سولوندا. بالا آنان اؤله یدی، یارا واردیر قولوندا آهولار تك ملرم اوزه قان یاش الرم.

قانا باتمیش بلگین گاه آچیب،گاه بلرم هیجرینده آغلارام من، عالمی داغلارام من. اوتاغیوین قاپیسین هی آچیب،باغلارام من بولبول گولشنه گلدی، نه گلدی ،منه گلدی. منی گوًرنلر دئییر: اوغولسوز ننه گلدی

داغلار داغیمدیر منیم، غم اویناغیمدیر منیم. دیندیرمه قان آغلارام، یامان چاغیمدیر منیم. كؤینگیوی یومارام، ایسلاتمارام،یومارام. بوش یئریوی گؤرنده گؤزلریمی یومارام عزیزیم اولو داغلار، چشمه لی ،سولو داغلار. بوردا بیر ایگید اؤلوب، گوًی كیشنر بولود آغلار.

میاندابدا ثبت اولان آغیلار

من اؤلدوم آغلاماقدان،

باغا سو باغلاماقدان.

باغدا یارپاق قالمادی

یاراما باغلاماقدان

اوتای بوتایا باخار ،

آراسیندان چای آخار.

چیخسین منیم گؤزلریم

سنسیز دونیایا باخار

آناسی یانار آغلار،

حریفی قانار آغلار.

آنا دئییر گؤورچین

تابوتا قونار آغلار .

قایناق‌لار

تورک خلق ادبیاتی - یازان: علیرضا صرّافی