سالیان خانلیغی
سالیان خانلیغی (سالیان سولطانلیغی)— بیر چوخ آذربایجان خانلیقلاری کیمی نادر شاهین اؤلوموندن سونرا یارانمیشدیر.
تاریخی
[دَییشدیر]سالیان خانلیغی ۱۷۴۷-جی ایلده یارادیلمیشدیر. مرکزی سالیان شهری ایدی.
۱۷۴۷.جی ایلده نادر شاهین اؤلوموندن سونراکی دؤورلرده آذربایجاندا خاوُتیک فورمادا یارانماغا باشلایان یئنی خانلیقلار و سولطانلیقلار دؤورونده قوبا خانی ۱-جی حسینین اوزاق قوهومو اولان ابراهیم رودباری سالیاندا اؤز حاکیمیتینی برپا ائدهرک، قوبا خانلیغیندان آیریلدیغینی و اؤزونو موستقیل خان اولدوغونو ائلان ائدیر.آما جوخ کئچمیر کی رودباریلرین حاکیمیتیندن ناراضی قالان سالیانین اهالیسی قوبا خانلیغیندان یاردیم ایستهایر. ۱۷۵۷-جی ایلده هله او زامان قوبا خانلیغینین تاختینا اوتورمامیش ولیعهد فتحعلی خان باشچیلیق ائتدیگی دؤیوشچو دستهلری ایله سالیانلیلارین کؤمگینه گلیر ابراهیم رودبارینی سالیاندان قووور. بئلهلیکله ابراهیم رودبارینین ۸ ایللیک حاکیمیتینه سون قویولور و سالیان خانلیغی یئنیدن قوبا خانلیغینین ترکیبینه کئچیر. ۱۷۵۷-جی ایلدن ۱۷۶۸-جی ایله قدر سالیانین حاکیمی کلبعلی سولطان اولور. اوندان سونرا ۱۷۸۲-جی ایله قدر سالیانین خانی قباد سلطان اولور. ۱۷۸۲-جی ایلدن ۱۷۹۱-جی ایله قدر سالیانین خانی اولموش شئیخ علی خان ایسه سونرادان قوبا خانی اولموشدور.
۱۷۶۰.جی ایلده سالیاندا اولان سیاح بیبئرشتئین اؤز یازیلاریندا گؤستریر: «سالیانین اهالیسی چوخدور و اونلارین اکثریتی زنگین و وارلی یاشاییرلار. بورادا کور چاییندا بالیق اوووندان یاخشی گلیر الده اولونور. وَتگهلرین چوخوسو آستارخان ویلایتیندن گلن تاجیرلره ایجارهیه وئریلمیشدیر. ایجاره حاقی ایلده ۵۰ مین گوموش پوللا اؤلچولور» ۱۷۷۴-جی ایلین یاییندا قایتاق اوسمیسی امیر حمزه قوبایا هوجومو و دربند قالاسینی موحاصیرهده ساخلایان زامان فتحعلی خان سالیانا سیغینیر و ۱۰ آی بوردا یاشاییر و قوشون توپلاییر.
تاریخی منبعلرده گؤستریلیر کی، میلادی تقویمی ایله ۱۷۹۵-جی ایلده آغا محمد شاه قاجار ۶۰ مینلیک قوشونلا قافقاز اوزرینه یوروش ائدیر. شاماخی ایستیقامتینده هوجوم زامانی قاجار اوردوسو سالیاندا جیدی موقاویمتله راستلاشیر. قانلی دؤیوشلرده شاه اوردوسو جوخسایلی ایتکیلر وئردیکدن سونرا شهر اهالیسینین بؤیوک بیر حیصهسسی اؤلدورولموش، سالیان شهری ایسه تامامیله یاندیریلیب داغیدیلمیشدیر. ۱۷۹۷-جی ایلده ایسه قوبا خانی حسین علی خانین تشبوثو ایله سالیانین آشاغی کندلری اولان بوْیات و قارایمانلی کندلرینین اهالیسی سالیانا کؤچورولموش و شهر یئنیدن تیکیلمگه باشلانمیشدیر. همین کندلر ایندی نئفتچالا رایونونون اراضیسیندهدیر.
حاکیملری
[دَییشدیر]- حسن بیگ، ۱۷۲۹ - ۱۷؟؟
- ابراهیم خان، ۱۷۴۸ - ۱۷۵۷
- کلبعلی سولطان، ۱۷۵۷ -۱۷۶۸
- قباد سولطان، ۱۷۶۸-۱۷۸۲
- شئیخعلی خان، ۱۷۸۲-۱۷۹۱