فیتیله

فیتیله ایران دوْلتی تلویزیونونون ایکینجی کانالیندان (شبکه ۲) اۇشاقلار اۆچون سۇگونو (جوما آخشامی) و آینی گونلری (جومه لر) یاییلان بیر طنز وئرلیش آدیدیر. بو وئرلیش ۱۳۸۱-جی ایلدن ایکینجی کانالدان یاییلماقدادیر، ۱۳۸۹-جۇ ایلین بایرام آییندان (اسفند) قاباق فیتیله جمعه تعطیله (فیتیله جومعه تعطیلدی) آدی ایله یاییلیردی. ۱۳۹۰-جی ایلدن وئرلیشده دَییشیکلیک اوْلاراق فیتیله آدی ایله داوام ائتدیریلدی. بۇ وئرلیشی اۇشاق، اۇشاق اؤیرتیمی، و عاییله موضوعوندا تئاتر و شَن ماهنیلار کیمی بؤلمه‌لر دوْلدورور. بو وئرلیش دؤلتی تلویزیونو وئرلیشلرین ایچینده ان چوخ تاماشاچیلی وئرلیشلر آراسیندا یئر آلیر، و اۆچ اصلی اوْیونچولاری محمد مسلمی(اوْیونچو و یؤنتمن)، علی فروتن، و حمید گلی (آپاریجی - اوْیونچو روْلوندا) دیرلار.

فیتیله وئرلیشینده تۆرکلره ایهانت

اساس مقاله: فیتیله وئرلیشینده تۆرکلره قارشی ایهانت

۱۳۹۴-جۆ ایلی قیروو (آبان) آیی‌نین ۱۵-جی گۆنونده، فیتیله وئرلیشینده کی بیر آشاغیلاییجی تئاتردا، آذربایجان تۆرکلری آغیر شکلیده تحقیر اوْلوندولار . ماجرا بیر هتلده باش وئریر. بۇ تئاتردا، بیر تۆرک آتا و قیرمیز کؤینک گئیمیش اوْغلو هتلی، فارس و تورک دیللرینده اعتراض ائدرک ترک ائتمک ایسته‌ییرلر، هتلین مۆدورو اوْنلارا یالواراراق بیزیم هتلدن گئتمه‌یین دئمک له، اوْنلاردان راضی اوْلمامادیقلاری و راحاتسیزلیقلاری‌نین نَدَنین سوْروشور. آتا و اوغلان دئییرلر سیزین هتل چوْخ پیس قوْخودوغو اۆچون بۇردا قالماق اوْلمور. هتلین مۆدورو (فارس اوْلدوغو اۆچون) چتینلیکله تۆرک دیلینده دانیشاراق، چوْخلو سوْرغو سوْروشاندان سوْنرا، تۆرک اوْغلان دیشی‌نی دیش فیرچاسی ایله یوْخ، بلکه تۇالت فیرچاسی ایله میسواکلاماغین باشا دۆشور.
بۇ ایهانتلی وئرلیش یاییملاناندان سوْنرا، ایجتماعی شبکه‌لرده تۆرکلر و آیری مدنی چالیشقانلار بۇ ایهانته گئنیش صورتده اعتراض گؤستردیلر. اعتیراضچیلارین نظری اساسیندا بۇ تحقیر ۱۳۸۵-جی ایلینده کی سۇسک کاریکاتورونداندا داها آغیر تحقیر و توْهین حیساب اوْلونور. اعتراضلار اساسیندا ۴۸ ساعات ایچینده آذربایجان-ین آدلیم شخصلری ، مدنی قوروملار، اۇستاندارلاری و میلّت وکیللری نین چوْخو، عکس العمل گؤستریب فیتیله ده گئدن تحقیری محکوم ائتدیلر
اعتراضلارین خبرلری گئنیش یاییلماقلا، وئرلیشی حاضیرلایان و یؤنتمنی اؤزو عۆذر ایسته‌دیلر. رادیو و تلویزیون قۇرومودا رسمی بیر بیانیه‌ده، آذربایجان خالقیندان عۆذور ایسته‌یه‌رک، او وئرلیشده کی تئاتری سهوی بیلسه‌ده فیتیله وئرلیشی‌نین هله‌لیک دایاندیریلماسین، وئرلیش مسئوللاری توبیخ اوْلونمالارین، و ایکینجی کانالیندا پخش مۆدورونون جانشین‌ین ایخراج اۆلماسین سؤیله‌دی. بۇ عکس العمللره گؤره، سایتلار و ایجتماعی شبکه‌لر یاییملانان نظرلر و یازیلار بۇ تئاترین محتواسینی سهوی بیلمه‌ییرلر و اعتراضا داوام ائتدیرلر. رادیو تلویزیون تشکیلاتی‌نین رئیس کؤمکچیسی، کانال ایکی‌نین گئجه ساعات اوْن خبرینده دیری یاییمدا عۆذر ایسته‌ییب دئدی:

یاییملاماق و تولید یاسالارینی گئنه‌ده گؤزدن گئچیردیب دۆزه‌لیش ائدیریک. متخلفلره شیددتله جزالاندیراجاییق. من ایراندا یاشایان بۆتون آذری دیللیلر، همدانلیلار، زنجانلیلار و بۆتون تورک دیلینده دانیشانلاردان عۆذر ایسته‌ییرم.

فیتیله‌نین تۆرکلره قارشی گؤستردگی آشاغیلاما، آذربایجان جومهوریتی و تۆرکیه مئدیالاریندا دا یاییملانیبدیر.

فیتیله وئرلیشین ایهانتینه مدنی گؤستریلر

همین ایهانته قارشی اوْلاراق ۱۳۹۴-جۆ ایلین قیروو آیی‌نین ۱۸-جی گۆنونده تبریز، اورمیه، اردبیل، زنجان، ماراغا، سولدوز، تهران، خیاو و... دینج و مدنی تظاهرات کئچیریلدی. بعضی شهرلرین تظاهراتلاری انتظامی قۇه‌لرین مداخله‌سینه گؤره، شیدت و چاتیشما باش وئریب، ایجتماعی شبکه‌لرده یارالانان اعتراضچیلارین عکسلری پایلاشماقلا بیرلیکده میلتلر آراسی سایتلار و خبر آژانسلاریندا دا بۇ خبرلر یاییلمیشدیر.