اردبیل اوستانی

اردبیل اوستانی استان اردبیل
اوْستان
اردبیلین یئری ایران نقشه‌سینده
موختصات: 38.2514°شمالی 48.2973°شرقی / 38.2514; 48.2973
اؤلکه	ایران
منطقه	آذربایجان
اوستانین مرکزی	اردبیل
بؤلگه	۱۰
حؤکومت
• اوْستاندار	اکبر بهنام‌جو
• مجلیس وکیللری	اردبیلین مجلیس وکیللری
• خوبرقان وکیللری	عاملی و موسوی
• رهبر‌نوماینده‌سی	حسن عاملی
اراضی
• جمعی	۱۷٬۸۰۰ کیلومتر موربع (۶٬۹۰۰ مایل موربع)
اهالی (2016)
• جمعی	۱٬۲۷۰٬۴۲۰
• سیخلیقی	۷۱/km۲ (۱۸۰/sq mi)
چاغ بؤلگه‌سی	ایران (یوتی‌سی +03:30)
• یای (یای ساعاتی)	ایران (یوتی‌سی +04:30)
اساس دیل(لر)	تورک دیلی، فارس دیلی (رسمی) محللی دیل: تورکجه (اکثریت) تاتی تالیشجا

اردبیل اوستانی (قوزئی.آذ.تورکجه‌سی: Ərdəbil ostani ، فارسجا: استان اردبیل‎) — ایرانین شومال-غربینده یئرلَشن بیر اوستان دیر. بۇ اوستان دوغو آذربایجانین دوغوسوندا یئرلشیب. تاریخی و بؤیوک ایسلام شهری اوْلان اردبیل بۇ اوستانین مرکزی‌دیر. بۇ اوستان شرقی آذربایجان اوستانی، زنجان اوستانی، گیلان اوستانی و آذربایجان جومهوریتی ایله قونشودور.

جوغرافیا

ساحه‌سی ۱۸٬۰۰۰ کیلومئتر موربع دیر. اردبیل اوستانینا اردبیل، موغان‌شهر، گئرمی، نیر، سرئین، بیله سووار، خالخال، خیاو، نمین، گیوی و آسلان‌دوز بؤلگه‌سی داخیلدیر.

اهالی

۱۳۸۵-اینجی ایلین نۆفوس سایی‌سی اساسیندا بۇ اوستانین ۱٬۲۲۵٬۳۴۸ نفر اهالی‌سی وارایمیش. اهالی نین ۴۸٫۸٪-ای شهرده، ۵۱٫۱٪-ای کندده یاشاییرلار، قالان حیصه‌سی ایسه کؤچری طایفالاردیر.

سرحدلر

اردبیل اوستانی‌نین ۴ بؤلگه‌سی آذربایجان جومهوریتی ایله ۲۸۲٫۵ کیلومئتر سرحدی واردیر. آراز و بالهار چای‌لاری همین سرحدین ۱۵۹ کم اوزونلوغونو تشکیل ائدیر. ایکی منطقه‌نین - آسلان دوز و بیله‌سووار کؤمگی ایله بؤلگه آذربایجان جومهوریتی ایله علاقه یارادیر. بئله کی، اردبیل-آستارا یولو حئیراندان کئچیر، اردبیلی رشت، قزوین و تهران ایله بیرلشدیریر.

اردبیل اوستانینین بؤلگه لرینین جوغرافی موقئعی

اردبیلین موختلیف جوغرافی و ایقلیمی شرایطی واردیر. اردبیل اوستانی اساساً داغلیق حیصه دن عیبارتدیر. بؤلگه نی مهشور ساوالان، تالیش و بوزقوش داغلاری ایحاطه ائدیب. اوستانین ان یوکسک زیروه سی نین اوجالیغی ۴۸۱۱ مئتردیر. عومومیتله اردبیل ایرانین ان سویوق اوستانلریندندیر. ایلین ۵–۸ آیی سویوق هاوا اولور. بؤلگه نین ایقلیمی سویوق قیش و سرین یای ایله خاراکتئریزه ائدیلیر. بیله سووار بولگه سی هاماریشدیقدا یئرلشیب. یایی ایستی، قیشی ایسه سابیتدیر. موغان شهر / پارساباد بولگه سی ده هاماریشدیقدا یئرلشیب. اورانین ایقلیمی مولاییم ایستیدیر. موغان بوتون اؤلکه‌ده توسعه ائتمیش کند تصروفاتی و حئیواندارلیقلا تانینیر.

موغان بولگه سی آلچاق و هوندور داغ سیلسیله لری نین آراسیندا یئرلشیر. یایی ایستیدیر، قیشی ایسه مولاییم. خالخال بولگه سی داغلیق زونادیر. قیشی سویوقدور، یایدا هاوالار ثابیتدیر. ایلین ۵ آیی بورادا گوجلو قار و شاختا اولور، بۇ دا ااسالئم-خالخال یولونون تالیش داغلاریندان کئچن یئری نین بۇ دؤورده باغلانماسینا تئز-تئز سبب اولور. خیاو بولگه سی رایونو ساوالان داغی نین قربینده یئرلشیر و داغ اتگی زونانی اهاته ائدیر. قیشی سویوقدور، یایی ایسه مولاییم.

آوروپا ماللاری نین ایرانا گتیریلمه سینده اردبیلین تیجارت مرکزینه چئوریلمه سینه سبب اوْلموشدور. گئرمی بولگه سی بیر آن بویوک داگی wار و اودا (تانگا) عادینان تانینیر.

اردبیلین تاریخی ایندیکی دؤوره ده

ایندیکی دؤورده اردبیل بؤلگه نین ان ایری و مؤهوم شهرلریندن بیریدیر و بورادا چوخلو تاریخی آبیده لر مؤوجوددور، کی اساساً صفویلر دؤورونه آییددیرلر. بوندان باشقا آذربایجان رئسپوبلیکاسینا گئدن اساس اوتوموبیل یولو اردبیلدن کئچیر. زنگین طبیعتی ایله مشهور اوْلان بؤلگه نین اراضیسینده بیر نئچه چایلار و ایستی بولاقلار آخیر. بۇ سببدن اردبیل توریزم مرکزینه چئوریلمیشدیر و بورا هر ایل مینلرله توریستلرین آخینی اولور.

شهرین گؤزل تاریخی آبیده لری، اؤزونه مخصوص معمارلیق عنعنه لری، موقدس مسجیدلری، کیلسه لری، قدیم کؤرپولری اردبیله خوصوصی عظمت وئریر. تیجارت مرکزی اوْلان اردبیل بازاری خوصوصی معمارلیق طرزده تیکیلمیشدیر. بوندان باشقا بؤلگه نین طبیعتی اینسانلاری والئه ائدیر. ساوالان داغی نین اطرافیندا گؤزل تبیی وادیلری، سرئی نین سویوق بولاقلاری توریستلرین ایستیراحتینه یازدا و یایدا یاخشی شرایت یارادیر. شورابیل و نئور گؤللری نین اطرافیندا یارادیلان ایستیراحت زونالاری بین‌الخلق توریزم ستاندارتلارینا اویغوندور. بؤلگه نین آذربایجان جومهوریتی ایله سرحد اولماسی، اردبیلین ایقتیصادیاتینا و توریزم اینفراستروکتورونون اینکیشافینا بؤیوک تکان وئریر.

• داخمئه سانقی ماغاراسی

اینظیباطی بؤلمه لر

اردبیل اوستانی اردبیل | موغان شهر (پارساباد) | موغان | نیر بولگه سی | بیله سووار بولگه سی | خالخال بولگه سی | خیاو بولگه سی (مشکین شهر) | نمین بولگه سی | گیوی بولگه سی بولگه لرینه شامیل دیر.

اردبیل اوستانینین گؤرمه‌لی یئرلری

اردبیللی شیخ صفی الدین نین مقبره سی• اردبیل بازاری• شوره بیل گؤلو• سرعین ایستی سولاری• آلوارس پیستی• ساوالان داغی• نوئور گؤلو• شوله لر دره سی• قیز قالاسی• تاریخی تپه لر• گیلارلی گولو• فیندیق لیق مئشه سی• حئیران گرده نه سی• آنتروپولوژو موزه سی•

آیریجا باخ

• اردبیل اوستانی‌نین کندلری
• ایران تورک‌لری‌نین یاشاییش یئرلری
• گونئی آذربایجان

خاریجی لینکلر

• Encyclopedia of Orient About Ardabil
• Ardabil-Iran Carvan Tourism at the Wayback Machine (archived March 29, 2006)
• Ardabil entries in the Encyclopædia Iranica
• site of meshkin shahr at the Wayback Machine (archived July 16, 2008)
• site of khalkhal
• site of ardebil