کویاش
| تۆرک میفوْلوْژیسی |
|---|
 |
کۇیاش - تۆرک میفوْلوْژیسینده گۆنش تانریسی. دیگر آدلاری کوْیاش آتا، گۆن (کۆن) آتا، گۆنش (کۆنئش) آتا، یاخود یاشیک آتادیر. مغوللار نار (نارا) ائتزئگ دئیرلر. گۆن خان ایله قاریشدیریلمامالیدیر. گؤیون یئددینجی قاتیندا اوْتورار. تۆرکلرله ده علاقه‌‌لی بعضی اؤن آسیا مدنیتلرینده قادین اوْلاراق قبول ائدیلمیشدیر. ایندیکی واختدا قێزلارا گۆنش آدینین وئریلمه‌سی‌نین سببلریندن بیری ده بۇدور. تۆرکلرده گۆنش ایستی‌نین، آی ایسه سوْیوغون سیمووْلودور. اۇرال باتیر (اۇرال خان) افسانه‌سینده گؤی تانریسی سامراوین ایکی آروادی واردیر: بیری‌نین آدی کۇیاش آنا، دیگری ده آی آتادیر.
یئر اۆزونه گؤندردیگی حیات انرژیسی سببی ایله تۆرک مدنیتینده گۆنشه حؤرمت ائدیلیر و حیات وئریجی بیر اِلِمِنت کیمی قبول ائدیلیر. اۇروپا و غرب مدنیتلرینده لاتینجه. Ex Oriente Lux ("ایشیق شرقدن یۆکسه‌لیر"، یعنی سیویلیزاسییانین منشأ‌یی شرقده یئرلشیر)، دئیه‌رک، عئینی آنلاییشی فرقلی بیر شکیلده وۇرغولامیشلار. آنادوْلو سؤزو یۇنان دیلینده گۆنشین دوْغولدوغو یئر دئمکدیر. تۆرکلر دوْغان گۆنشی اۆچ و یا دوْققوز دفعه سلاملارلار. خاقانین چادیرین قاپیسی شرقه باخیر. ائولرین قاپیلاری همیشه شرقه آچیلیر. مغول واریانتین ماجارلارین گۆنش تانریسی ناپکیرالیی خاطیرلاتماقدادیر. بۆتون مدنیتلرده گۆنش دۆنیایا گؤندردیگی ایشیقلار، یعنی حیات انرژیسی سببی ایله حؤرمت قازانمیشدیر. وئردیگی ایستیلیک اوْنون گۆجو اوْلاراق گؤرولموشدور. بۇ سببله ده آز قالا بۆتون مدنیتلرده و بۆتون بیرلیکلرده آشکار باش تانری مؤوقعیتینه گتیریلمیشدیر.
ائتیموْلوْژی
[دَییشدیر](گۆن/کۆن/کۆی) کؤکوندن تؤره‌میشدیر. گۆنش و بۇندان باشقا گۆندوز دئمکدیر.
بیرده باخین
[دَییشدیر]قایناقلار
[دَییشدیر]- آذربایجان جۆمهۇریتی تۆرکجه‌سی ویکی‌پدیاسی‌نین ایشلدنلری طرفیندن یارانمیش«Kuyaş»، مقاله‌سیندن گؤتورولوبدور. (۲۴ اوْکتوبر ۲۰۱۷ میلادی تاریخینده یوْخلانیلیبدیر).
- Türk Əfsanə Sözlüyü, Dəniz Qaraqurd, Türkiyə, 2011, (OTRS: CC BY-SA 3.0) Archived 2022-03-21 at the Wayback Machine.