ایمام علی

علی ابن ابیطالب
ایمام علی مسجیدی.
شیعه‌لرین بیرینجی ایمامی
شاه‌لیق	۶۳۲–۶۶۱
واریث	حسن بن علی
Asas/Wasih of Shia Islam (Musta'li Ismaili view)
واریث	حسن بن علی (۲ اینجی ایمام)
رشیدی خیلافتینین ۴انجو خلیفه‌سی (سونیلر باخ)
شاه‌لیق	۶۵۶–۶۶۱
قاباقکی	عثمان ابن عفان
واریث	حسن بن علی
دوغوم	۱۳ رجب هیجرت‌دن قاباق (۱۵ سپتامبر میلاددان سونرا ۶۰۱) کعبه، مکه، حجاز، عربیستان یاریم آ‌دا‌سی
اولوم	۲۱ رمضان ۴۰ قمری (۲۹ ژانویه ۶۶۱) (یاش ۵۹) کوفه، عراق
دفن	ایمام علی مسجیدی، نجف، عراق
آروادلاری	فاطمه الزهرا Umamah bint Zainab ام البنین لیلا بنت مسعود اسما بنت عمیس Khawlah bint Ja'far Al Sahba' bint Rabi'ah
اوشاقلار	Descendants of Ali حسن بن علی حسین ابن علی زینب ام‌کلثوم محسن محمد حنفیه عباس بن علی عبداله هیلال محمد ابن ابی بکر(اوغوللوق)
کامیل آدی ‘Alī ibn Abī Ṭālib عربجه: علي ابن أبي طالب
Tribe	قریش (بنی هاشم)
آتا	ابوطالب ابن عبدالمطلب
آنا	فاطمه بنت اسد
دین	ایسلام

شیعه

تشیع پوْرتالی
اینانلار
فروع	ناماز • اوروج • خمس • زکات • حج • جیهاد • امر به معروف و نهی از منکر • تولی • تبری
شیعه	مهدویت: غیبت (غیبت صغری، غیبت کبرا)، انتظار، ظهور و رجعت • بدا • شفاعت و توسل • تقیه • عصمت • دینی مرجع‌لیگی، حوزه علمیه و تقلید • ولایت فقیه • متعه • شهادت ثالثه • جانشینی محمد • نظام حقوقی
شخصیت‌لر
اون‌دورد معصوم	محمد • علی ابن ابیطالب • فاطمه الزهرا • حسن ابن علی • حسین ابن علی • ایمام سجاد • محمد بن علی • ایمام صادق • ایمام کاظم • ایمام رضا (ع) • ایمام جواد (ع) (تقی) • علی النقی (امام هادی) (نقی) • ایمام عسکری (ع) (عسکری) • حضرت مهدی
صحابه	سلمان فارسی • مقداد بن اسود • میثم تمار • ابوذر غفاری • عمار یاسر • بلال حبشی • جعفر بن ابی‌طالب • مالک اشتر • محمد بن ابوبکر • عقیل • عثمان بن حنیف • کمیل بن زیاد • اویس قرنی • ابوایوب انصاری • جابر بن عبدالله انصاری • ابن‌عباس • ابن مسعود • ابوطالب • حمزه • یاسر • عثمان بن مظعون • عبدالله بن جعفر • خباب بن ارت • اسامة بن زید • خزیمة بن ثابت • مصعب بن عمیر • مالک بن نویره • زید بن حارثه زنان: فاطمه بنت اسد • حلیمه • زینب • ام کلثوم بنت علی • اسماء بنت عمیس • ام ایمن • صفیه بنت عبدالمطلب • سمیه
رجال و علما	کشته‌شدگان کربلا • فهرست رجال حدیث شیعه • اصحاب اجماع • روحانیان شیعه • عالمان شیعه • مراجع تقلید
موحتشم یئرلر
مکه و مسجدالحرام • مدینه، مسجد النبی و بقیع • بیت المقدس و مسجد الاقصی • نجف، حرم علی بن ابی‌طالب و مسجد کوفه • کربلا و حرم حسین بن علی • کاظمین و حرم کاظمین • سامرا و حرم عسکریین • مشهد و حرم علی بن موسی الرضا دمشق و زینب • قوم و حرم فاطمه معصومه • شیراز و شاه‌چراغ • کاشمر و حمزه بن حمزه بن موسی بن جعفر امامزاده سید مرتضی و آرامگاه سید حسن مدرس • آستانه اشرفیه و سید جلال‌الدین اشرف • رئی و حرم شاه عبدالعظیم مسجید • امامزاده • حسینیه
موقدس گؤنلر
اوروج بایرامی • قوربان بایرامی • غدیر خم • موحررم، تاسوعا، عاشورا و اربعین) • عید مبعث • میلاد پیامبر • تولد ائمه • ایام فاطمیه
رویدادلار
موباهیله • غدیر خم • سقیفه بنی‌ساعده • فدک • رویداد خانه فاطمه زهرا • عثمان بن عفان • جمل دؤیوشو • نبرد صفین • نبرد نهروان • کربلا دؤیوشو • مؤتمر علماء بغداد • حدیث ثقلین • اصحاب کسا • آیه تطهیر • شیعه‌کُشی
کیتاب‌لار
قورآن • نهج‌البلاغه • صحیفه سجادیه کتب اربعه: الاستبصار • الکافی • تهذیب الاحکام • من لایحضره الفقیه مصحف فاطمه • مصحف علی • اسرار آل محمد وسائل‌الشیعه • بحارالانوار • الغدیر • مفاتیح‌الجنان تفسیر مجمع‌البیان • تفسیر المیزان • کتب شیعه
بوداقلار
اون‌ایکی ایماملی (اثنی‌عشری) • اسماعیلیه • زیدیه • غلاه • واقفیه
اجتیهاد قایناقلاری
قورآن • حدیث • عقل • اجماع

علی

ایمام علی ابن ابیطالب شیعه موسلمانلارینین بیرینجی ایمامی و سوننی موسلمانلارینین دؤردونجو خلیفه‌سیدیر. اونون آتاسی ابوطالب، نئچه ایل حضرت محمد (ص)دان موحافیظه ائتمیشدی. خصوصاً شیعه قایناق‌لری باشدا اوْلماقلا ایسلامی قایناق‌لره گؤره علی کعبهده دۆنیایا گلن یگانه شخص‌دیر.

علی محمددن سوْنرا مدینهیه کؤچموش‌دور. اوْرادا علی محمدین قیزی فاطمه الزهرا ایله عائله حیاتی قۇرموشدور. ۶۶۱-جی ایلده کوفه مسجیدینده سوی-قصد نتیجه‌سینده اؤلدورولموش‌دور.

ایسلام مدنیتینده علی‌نین اؤزون‌مخصوس یئری واردیر. بئله کی، اوْ ایسلامدا مودریک‌لیک، دوروستلوک، ایگیدلیک، حؤرمت و ... رمزی‌دیر. خصوصاً تصوفده علی تفسیر، فیقه و دینی فیکیر ساحه‌لرینده ان یۆکسک شخص حساب اوْلونور و اوْ محمدین نسلی‌نین داوام‌چی‌سی کیمی قبول ائدیلیر.

حیاتی

هز. علی "آمول-فیل"-این (فیل ایلینین) اوتوزونجو ایلینده (هیجرتدن ایگیرمی اوچ ایل اول) رجب آيینین 13-او کبه ائوینده دونيايا گؤز آچمیشدیر. آتاسی ابو طالب، آناسی فاطمه بینت اسد اولموشدور. هیجرتین 40-جی ایلی رامازان آيینین 21-ده کوفه شهرینده شهادته قوووشموشدور. مزاری نجف شهرینده‌دیر.

هز. علینین بئستدن (محمّد پئیغمبر(س) پئیغمبرلیيه سئچیلمزدن) اون ایل قاباق دونيايا گلمه‌سینی، ایسلامی حادثه‌لرده پئیغمبرله (س) چیگین-چیگینه اولماسینی و او حضرتین وفاتیندان سونرا 30 ایل ياشاماسینی نظره آلماقلا اونون (هز.علینین) 63 ایللیک عومرونو بئش حیصه‌يه بؤلمک اولار:

توللوددن پئیغمبرین(س) بئستینه قدر

علینین(ع) دونيايا گلمه‌سیندن حضرت محمّدین (س) بئستینه (پئیغمبرلیيه سئچیلمه‌سینه) قدر يوخاریدا قئيد ائتدیک کی، اگر علینین(ع) عومرونو بئش حیصه‌يه بؤلسک بیرینجی حیصه او حضرتین توللودوندن پئیغمبرین(س) بئستینه قدرکی دؤورو ایحاطه ائده‌جک. علینین عومرونون بۇ حیصه‌سی اون ایلدن چوخ دئيیل. چونکی هز. علی(ع) دوغولاندا پئیغمبرین(س) آرتیق اوتوز ياشی وار ایدی و او، پئیغمبرلیيه قیرخ ياشیندا اولارکن يئتیشمیشدیر. دئمه‌لی، محمّد پئیغمبر(س) محمّد پئیغمبر(س)سئچیلرکن علینین(ع) جمعی اون ياشی وار ایدی..

علی (ع)، محمّد پئیغمبر(ص)قوجاغیندا

علی(ع) عومرونون حساس اولان روحی و فیزیکی جهتدن فورمالاشما دؤورونو محمّد پئیغمبر(س) پئیغمبرین ائوینده و اونون تعلیم-تربیيه‌سی آلتیندا کئچیرمیشدیر. ایسلام تاریخچیلری بۇ باره‌ده يازیرلار: "بیر ایل مککه‌ده آجلیق اوز وئرمیشدی. بو زامان پئیغمبرین عمیسی ابو طالب بؤيوک بیر عائله‌يه باشچیلیق ائدیردی. اونلاری چوخ چتینلیکله دولاندیریردی. محمّد پئیغمبر(س) بنی-هاشیم طایفهسی‌نین وارلیلاریندان اولان دیگر عمیسی عباسا تکلیف ائتدی کی، ابوتعلیبین دولانیشیغینا کؤمک ائتمک مقصدیله گئدیب هرمیز اونون بیر اوشاغینی گؤتوروب اؤز ائویمیزده ساخلاياق. عباس پئیغمبرین(س) بو تکلیفی ایله راضیلاشدی. بئله‌لیکله ده، عباس جعفری، محمّد پئیغمبر(س) ایسه علینی اؤز اؤهده‌سینه گؤتوروب اؤز ائولرینه آپاردیلار. علی محمّد پئیغمبر(س) محمّد پئیغمبر(س)سئچیلنه‌دک اونون ائوینده قالدی. محمّد پئیغمبر(س) پئیغمبرلیيه سئچیلدیکدن درحال سونرا علی اونون پئیغمبرلیگینی تسدیق ائدیب اونون آردیجیلی اولدو." محمّد پئیغمبر(س) اؤز اوشاقلیق ایللرینی باباسی عبدول موتللیبین وفاتیندان سونرا عمیسی ابوتعلیبین ائوینده کئچیرتدیگینه گؤره ایسته‌يیردی کی، بؤيودوکدن سونرا ابوتعلیبین اوشاقلاریندان بیرینی اؤز اؤهده‌لیگینه گؤتورسون. بئله‌لیکله ده، عمیسی ابوتعلیبین و فاطمه اسد قیزی‌نین اونون اۆچون چکدیکلری اذیتلرین عوضینی چیخسین. ابوتعلیبین اوشاقلاری آراسیندا علینی پئیغمبرین(س) گؤزو توتموشدو.

بئستدن پئیغمبرین(س) مدینه‌يه هیجرتینه‌دک

هز. علینین عومرونون ایکینجی حیصه‌سینی بئستدن مدینه‌يه هیجرته قدرکی دؤور تشکیل ائدیر. بۇ حیصه 13 ایلدن عبارتدیر. هز. علینین ایسلامین دیرچه‌لیشی يولوندا گؤستردیگی بیر سیرا شجاعتلر و خیدمتلر بۇ حیصه‌يه عایددیر. پئیغمبرین (س) دعوتینی اوللر حیات يولداشی خدیجه‌دن باشقا علی قبول ائتمیشدیر.

شکیللر

• 
• 
• 
• 

قایناقلار

• عربجه ویکی‌پئدییا

کیتاب تانیتیمی

Original sources

• Al-Bukhari, Muhammad. Sahih Bukhari, Book 4, 5, 8.
• Ali ibn Abi Talib (1984). Nahj al-Balagha (Peak of Eloquence), compiled by ash-Sharif ar-Radi. Alhoda UK. ISBN 978-0-940368-43-9.
• Ali ibn al-Athir. In his Biography, vol 2.
• Ibn Taymiyyah, Taqi ad-Din Ahmad. Minhaj as-Sunnah an-Nabawiyyah. (In Arabic)
• Muslim ibn al-Hajjaj. Sahih Muslim, Book 19, 31.
• Fatima as a Motif of Contention and Suffering in Islamic Sources (2013). یوْخلانیلیب2021-02-03.

Secondary sources

Books

• Abdul Rauf, Muhammad; Seyyed Hossein Nasr (1996). Imam 'Ali ibn Abi Talib: The First Intellectual Muslim Thinker. Al Saadawi Publications. ISBN 978-1-881963-49-3.
• Al-Tabari, Muhammad ibn Jarir. History of the Prophets and Kings, translation and commentary issued in multiple volumes 1987 to 1996. SUNY Press. volumes 6–17 are relevant.
• Cleary, Thomas (1996). Living and Dying with Grace: Counsels of Hadrat Ali. Shambhala Publications, Incorporated. ISBN 978-1-57062-211-3.
• Corn, Patricia (2005). Medieval Islamic Political Thought. Edinburgh University Press. ISBN 978-0-7486-2194-1.
• Gordagh, George (1956). Ali, The Voice of Human Justice. ISBN 978-0-941724-24-1.(in Arabic)
• Kattani, Sulayman (1983). Imam 'Ali: Source of Light, Wisdom and Might, translation by I.K.A. Howard. Muhammadi Trust of Great Britain and Northern Ireland. ISBN 978-0-9506986-6-3.
• Khatab, Amal (1996). Battles of Badr and Uhud. Ta-Ha Publishers. ISBN 978-1-897940-39-6.
• Lakhani, M. Ali; Reza Shah-Kazemi; Leonard Lewisohn (2007). The Sacred Foundations of Justice in Islam: The Teachings of Ali Ibn Abi Talib, Contributor Dr Seyyed Hossein Nasr. World Wisdom, Inc. ISBN 978-1-933316-26-0.
• Wilferd Madelung (15 October 1998), The Succession to Muhammad: A Study of the Early Caliphate, Cambridge University Press, ISBN 978-0-521-64696-3
• Motahhari, Morteza (1997). Glimpses of the Nahj Al-Balaghah, translated by Ali Quli Qara'i. Islamic Culture and Relations Organisation. ISBN 978-964-472-071-0.
• Motahhari, Morteza (1981). Polarization Around the Character of 'Ali ibn Abi Talib. World Organization for Islamic Services, Tehran. 11 اوْکتوبر 2007-ده اوریجنال-دن آرشیولشدیریلمیشدیر.
• Rogerson, Barnaby (4 November 2010), The Heirs of the Prophet Muhammad: And the Roots of the Sunni-Shia Schism, Little, Brown Book Group, ISBN 978-0-7481-2470-1
• Rogerson, Barnaby (2008), The Heirs of Muhammad: Islam's First Century and the Origins of the Sunni-Shia Split, Overlook, ISBN 978-1-59020-022-3
• Shah-Kazemi, Reza (2007). Justice and Remembrance: Introducing the Spirituality of Imam Ali. I.B.Tauris. ISBN 978-1-84511-526-5.

Encyclopedia

• Fitzpatrick, Coeli; Walker, Adam Hani (25 April 2014). Muhammad in History, Thought, and Culture: An Encyclopedia of the Prophet of God [2 volumes]. ABC-CLIO. ISBN 978-1-61069-178-9 – via Google Books.
• Encyclopaedia of Islam Online. Brill. 2004. ISSN 1573-3912. E-. {{cite encyclopedia}}: Missing or empty |title= (کؤمک)
• Encyclopædia Britannica Online. Encyclopædia Britannica, Inc. {{cite encyclopedia}}: Missing or empty |title= (کؤمک)
• Martin, Richard C. (2004). "Encyclopedia of Islam and the Muslim World: A-L". Encyclopaedia of Islam and the Muslim world; vol.1. Macmillan. ISBN 978-0-02-865604-5.
• Encyclopædia Iranica. Center for Iranian Studies, Columbia University. ISBN 978-1-56859-050-9. {{cite encyclopedia}}: Missing or empty |title= (کؤمک)
• Meri, Josef W.; Jere L. Bacharach (2006). "Medieval Islamic Civilization: A-K, index". Medieval Islamic Civilization: An Encyclopedia. Taylor & Francis. ISBN 978-0-415-96691-7.
• Jones, Lindsay (2004). Encyclopedia of Religion. Gale Group. ISBN 978-0-02-865733-2 https://archive.org/details/encyclopediaofre0000unse_v8f2. {{cite encyclopedia}}: Missing or empty |title= (کؤمک)

آرتیق اوخو

• Ahmed, M. Mukarram (2005). Encyclopaedia of Islam. Anmol Publications PVT. LTD. ISBN 978-81-261-2339-1.
• Al-Shaykh Al-Mufid (1986). Kitab Al-Irshad: The Book of Guidance into the Lives of the Twelve Imams. Routledge Kegan & Paul. ISBN 978-0-7103-0151-2.
• Al-Tabari, Muhammad ibn Jarir (1990). History of the Prophets and Kings, translation and commentary issued by R. Stephen Humphreys. SUNY Press. ISBN 978-0-7914-0154-5. (volume XV.)
• Ashraf, Shahid (2005). Encyclopedia of Holy Prophet and Companions. Anmol Publications PVT. LTD. ISBN 978-81-261-1940-0.
• Chirri, Mohammad (1982). The Brother of the Prophet Mohammad. Islamic Center of America, Detroit, Michigan. Alibris. ISBN 978-0-942778-00-7.
• Corbin, Henry (1993) [1964]. History of Islamic Philosophy. London: Kegan Paul International in association with Islamic Publications for The Institute of Ismaili Studies. ISBN 978-0-7103-0416-2. Translated by Liadain Sherrard, Philip Sherrard.
• Dakake, Maria Massi (2008). The Charismatic Community: Shi'ite Identity in Early Islam. SUNY Press. ISBN 978-0-7914-7033-6.
• Gaon, Sherira (1988). The Iggeres of Rav Sherira Gaon (in انگلیسی). Translated by Nosson Dovid Rabinowich. Jerusalem: Rabbi Jacob Joseph School Press - Ahavath Torah Institute Moznaim. OCLC 923562173.
• Gleave, Robert M. (2015). "Encyclopaedia of Islam, THREE". Encyclopaedia of Islam Online. Brill. ISSN 1573-3912.
• Halm, Heinz (2004). Shi'ism. Edinburgh University Press. ISBN 978-0-7486-1888-0.
• Hamidullah, Muhammad (1988). The Prophet's Establishing a State and His Succession. University of California. ISBN 978-969-8016-22-7.
• Holt, P.M.; Lambton, Ann K.S.; Lewis, Bernard, eds. (1970). Cambridge History of Islam. Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-29135-4.
• Kelen, Betty (2001). Muhammad: The Messenger of God. Taylor Production. ISBN 978-0-929093-12-3.
• Kelsay, John (1993). Islam and War: A Study in Comparative Ethics. Westminster John Knox Press. ISBN 978-0-664-25302-8.
• Lambton, Ann K. S. (1991). Landlord and Peasant in Persia. I.B.Tauris. ISBN 978-1-85043-293-7.
• Lapidus, Ira (2002). A History of Islamic Societies (2nd ed.). Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-77933-3.
• Lawson, Todd, ed. (2005). Reason and Inspiration in Islam: Theology, Philosophy and Mysticism in Muslim Thought. I.B.Tauris. ISBN 978-1-85043-470-2.
• Lewis, Bernard (1991). The Political Language of Islam. University of Chicago Press. ISBN 978-0-226-47693-3.
• Madelung, Wilferd (1997). The Succession to Muhammad: A Study of the Early Caliphate. Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-64696-3.
• Merrick, James L. (2005). The Life and Religion of Mohammed as Contained in the Sheeah Traditions. Kessinger Publishing. ISBN 978-1-4179-5536-7.
• Momen, Moojan (1985). An Introduction to Shi'i Islam: The History and Doctrines of Twelver Shi'ism. Yale University Press. ISBN 978-0-300-03531-5.
• Nasr, Seyyed Hossein; Dabashi, Hamid; Nasr, Vali (1989). Expectation of the Millennium. Suny Press. ISBN 978-0-88706-843-0.
• Nasr, Seyyed Hossein; Leaman, Oliver (1996). History of Islamic Philosophy. Routledge. ISBN 978-0-415-13159-9.
• Nasr, Seyyed Hossein (2006). Islamic Philosophy from Its Origin to the Present. SUNY Press. ISBN 978-0-7914-6799-2.
• Qazwini, Muhammad Kazim; Ordoni, Abu Muhammad (1992). Fatima the Gracious. Ansariyan Publications. OCLC 61565460.
• Peters, F. E. (2003). The Monotheists: Jews, Christians, and Muslims in Conflict and Competition. Princeton University Press. ISBN 978-0-691-11461-3.
• Redha, Mohammad (1999). Imam Ali Ibn Abi Taleb (Imam Ali the Fourth Caliph, 1/1 Volume). Dar Al Kotob Al ilmiyah. ISBN 978-2-7451-2532-3.
• Rizvi, Akhtar; Saeed, Sayyid (1988). Imamate: The vicegerency of the Holy Prophet. Bilal Muslim Mission of Tanzania. pp. 24–. ISBN 978-9976-956-13-9. 17 June 2016-ده اوْریجینالدان آرشیولشدیریلیب. {{cite book}}: |archive-date= / |archive-url= وقت مؤهورونون اۇیغونسوزلوغو (کؤمک)
• Robinson, Chase F. (2003). Islamic Historiography. Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-62936-2.
• Shaban, Muḥammad ʻAbd al-Ḥayy (1971). Islamic History. Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-29131-6.
• Singh, N.K. (2003). Prophet Muhammad and His Companions. Global Vision Publishing Ho. ISBN 978-81-87746-46-1.
• Stearns, Peter N.; Langer, William Leonard (2001). The Encyclopedia of World History: Ancient, Medieval, and Modern. Houghton Mifflin Books. ISBN 978-0-395-65237-4.
• Tabatabaei, Sayyid Mohammad Hosayn (1979). Shi'ite Islam. Suny press. ISBN 978-0-87395-272-9.| Translated by Seyyed Hossein Nasr.
• Tabatabaei, Sayyid Mohammad Hosayn (1987). The Quran in Islam: Its Impact and Influence on the Life of Muslims. Zahra. ISBN 978-0-7103-0265-6.
• Watt, William Montgomery (1953). Muhammad at Mecca. Oxford University Press.
• Zeitlin, Irving M. (2007). The Historical Muhammad. Polity. ISBN 978-0-7456-3998-7.

ائشیک باغلانتیلار

شیعه بیوقرافیسی

• The Life of the Commander of the Faithful Ali Ibn Abu Talib (as) by Shaykh Mufid in Kitab al-Irshad
• Website devoted to the Life of Imam Ali ibn Abi Talib
• A Biographical Profile of Imam Ali Archived 2018-09-09 at the Wayback Machine. by Syed Muhammad Askari Jafari
• Online Biography by Witness-Pioneer

سوزلر

• A Website featuring validated/referenced quotes of Imam Ali ibn Abi Talib
• "Shadow of the Sun" published on first Shia Imam, a collection of 110 hadiths from Prophet (s) concerning the character of Ali.

Ali بنی هاشم Cadet branch of the قریش دوغوم: 15 September 601 اؤلوم: 29 January 661
شیعه
قاباقکی محمد as Final prophet	اون ایکی ایمام زیدیه Imam کیسانیلر Imam Batini Isma'ili Imam 632–661	سونراکی حسن ابن علی as Imam
	Asās/Wāsih in مُستعلیه ایسماعیلیه 632–661
	نزاریه Isma'ili Imam 632–661	سونراکی حسن ابن علی as Mustawda
		سونراکی حسین ابن علی as Imam
Political offices
قاباقکی محمد	— TITULAR — Successor to Muhammad 632–656	Election to Caliphate
قاباقکی عثمان بن عفان	راشدین خلیفه‌لری 656–661	سونراکی حسن ابن علی
Tribal titles
قاباقکی Abbas ibn Abd al-Muttalib	Chief of بنی هاشم 653–661	سونراکی ?