قاراقالپاق تورکجه‌سی: نوسخه‌لر آراسینداکی فرق
کبدون خلاصۀ ویرایش |
Ilğım (دانیشیق | چالیشمالار) ک Ilğım، قره‌قالپاق تورکجه‌سی صفحهسینی قاراقالپاق تورکجه‌سی-ه آپاردی |
||
فرقیسیز
| |||
۸ نوْوامبر ۲۰۱۶، ساعت ۱۴:۴۸ نوسخه‌سی
قیپچاق-بولقار=قیرمیزی
قیپچاق-کومان=یاشیل
قازاق-نوقای=نارینجی
قره‌قالپاق تورکجه‌سی و یا قره‌قالپاقجا ، دیگرلرینه گؤره داها آز دانیشانا صاحیب اولان موعاصیر تورک یازی دیللریندن بیریدیر. قیپچاق قروپونا باغلی اولان بو دیل بعضی تدقیقاتچیلار طرفیندن قازاق تورکجه‌سینین بیر دیالئکتی حئساب ائدیلیر. چونکو قازاق تورکجه‌سینه چوخ بنزه‌ییر. الیفباسی، قازاق کیریل الیفباسینا چوخ بنزه‌ییر. اؤزبکیستانین شیمالیندا قره‌قالپاقلار طرفیندن دانیشیلیر. قره‌قالپاق تورکجه‌سینی قازاق تورکجه‌سینین بیر دیالئکتی اولاراق حئساب ائدن تورک‌شوناسلار قره‌قالپاق تورکجه‌سینه گونئی قازاق تورکجه‌سی ده دئییرلر.
الیفبا
قره‌قالپاق تورکجه‌سی اوچون اؤزبک-لاتین الیفباسی دا ایشله‌نیر.
| IPA | Latin | Kiril | IPA | Latin | Kiril | IPA | Latin | Kiril | ||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| f | Ff | Фф | q | Ққ | a | Аа | Аа | |||
| x | Xx | Хх | l | Ll | Лл | æ | A‘a‘ | Әә | ||
| h | Hh | Ҳҳ | m | Mm | Мм | b | Bb | Бб | ||
| ʦ | Cc | Цц* | n | Nn | Нн | v | Vv | Вв | ||
| ʧ | ch | Чч* | ŋ | N‘n‘ | Ңң | g | Gg | Гг | ||
| ʃ | SHsh | Шш | o | Oo | Оо | ɣ | G‘g‘ | Ғғ | ||
| ʃ | sh | Щщ* | œ | O‘o‘ | Өө | d | Dd | Дд | ||
| Ъъ* | p | Pp | Пп | e | Ee | Ее | ||||
| ɯ | I‘i‘ | Ыы | r | Rr | Рр | jo | yo | Ёё* | ||
| Ьь* | s | Ss | Сс | ʒ | Jj | Жж | ||||
| e | Ee | Ээ | t | Тt | Тт | z | Zz | Зз | ||
| ju | yu | Юю* | u | Uu | Уу | i | Ii | Ии | ||
| ja | ya | Яя | y | U‘u‘ | Үү | j | Yy | Йй | ||
| w | Ww | Ўў | k | Kk | Кк |
قازاق الیفباسی ایله فرقلری
قازاق الیفباسیندا اولان "Ii" قره‌قالپاق کیریلینده گؤرونمور. بوندان علاوه قره‌قالپاقلارین اؤزبک لاتین الیفباسینا کئچمک تمایولو واردیر. قره‌قالپاق تورکجه‌سینده "Ii" یئرینه "Ии" واردیر.
اؤزللیکلری
- ی>ژ>(س) حادیثه‌سی بو دیلده ده موشاهیده اولونور. مثلا (жазыўшы (jazıwşı : یازار، یازیچی.
- اسکی تورکجه‌ده‌کی غ لرین ی یه دؤنوشدوغونو دئمک مومکوندور. مثلا اسکی تورکجه‌ده‌کی مصدر شکیلچی‌سی اولان -ایغ (ığ-) قره‌قالپاق تورکجه‌سینده ایو (ıw-) شکلینده‌دیر.
- اؤزبک تورکجه‌سیندن عربجه - فارسجا سؤزلر آلمیشدیر.
- جمع شکیلچیلرینده قازاق تورکجه‌سینده‌کی کیمی -لار، -لردن علاوه -دار/ -در، -تار/ -تر شکیللری یوخدور. یانی بو شکیلچی قره‌قالپاق تورکجه‌سینده ساده‌جه -لار/-لر شکلینده‌دیر. قازاقجا: اؤزدرینین، قره‌قالپاقجا: اؤزلرینین.
- قره‌قالپاق تورکجه‌سینده ش>س دییشمه‌سی ده واردیر. مثلا سؤیله‌ش> سؤیله‌س کیمی.
- قره‌قالپاق تورکجه‌سینده چ>ش دییشمه‌سی ده موشاهیده اولونور. مثلا قانچا> قانشا کیمی.