سالار تورکجه‌سی

سالار دیلی
Salırça سالارچا
دوْغما دانیشانلار	چین
منطقه	چینقهای، قانسو
دوْغما دانیشانلار	۷۰,۰۰۰ (۲۰۰۲)
دیل عائیله‌سی	تورک دیللری شاز تورکجه‌سی اوغوز دیللری سالار دیلی
یازی سیستمی	تورکجه اساسلی لاتین الیفباسی پین‌یین اساسلی لاتین الیفباسی عرب الیفباسی
رسمی وضعیت
رسمی دیلی	چین شونهوا سالار موختار بؤلگه‌سی جیشیشان بونان، دونق‌شیانق و سالار موختار بؤلگه‌سی
دیل کوْدلاری
ISO 639-3	slr
Glottolog	sala1264
ELP	Salar

سالار تۆرکجه‌سی، سالار دیلی یوخسا سالارجا، تورک دیللری نین اوغوز قروپونا باغلی بیر دیل دیر. 70000 نوفوس دانیشانی واردیر. سالارلارین چوخو چین اؤلکه‌سینین قانسو و چینقهای اوستانلاریندا یاشاییرلار. کئچمیشده بو دیلی اویغور تورکجه‌سینین بیر دیالکتی حساب ائدیردیلر. لاکین بو دیل اوغوز-تورکمن قروپونا باغلی دیر چونکو سالارلار سالور (اوغوز تورکمانلار) طایفاسیندان اولموش و 14-جۆ عصرده تورکیستاندان چینه کؤچموشلر. سالار تورکجه‌سی ایکی بؤیوک دیالکته آیریلیر. بیرینجی دیالکت تبت دیللری و چین دیللریندن و ایکینجی دیالکت اویغور تورکجه‌سی و قازاق تورکجه‌سیندن تاثیر آلمیشدیر. ایلک دفعه روس سیاح ق.ن. پوتانین 1886 -1883 ایللرینده اورتا آسیایا اولان تدقیقی سفرینده بو اتنیک قروپلا قارشیلاشیب اونلارین دیللریندن معلومات توپلامیشدیر. پوتانین 1893-جو ایلده توپلادیغی معلوماتی جمعلشدیریب کیچیک سؤزلوکلرله بیرلیکده چاپا یئتیرمیشدیر. پوتانین‌ین کیتابی 1950 -نجی ایلده یئنیدن چاپ اولوندو، آنجاق سؤزو گئدن سؤزلوکلره اوندا یئر وئریلمه‌میشدیر. پوتانین‌دن سونرا 1894-جو ایلده راک هیل آدیندا باشقا بیر شخص، بیر نئچه واخت آرالاریندا یاشادیغی چین سالارلارینین دیلی و یاشاییشی باره‌ده اؤز معلومات و موشاهیده‌لرینی بیر کیتابدا چاپ ائتدی.

الیفبا

А а	B b	C c	Ç ç	D d	Е е	F f	G g
Ğ ğ	H h	I ı	İ i	J j	K k	L l	M m
N n	Ñ ñ	O o	Ö ö	Р р	Q q	R r	S s
Ş ş	T t	U u	Ü ü	V v	X x	Y y	Z z

سالار تورکلری

سالار تورکلری چین اؤلکه سینین قانسو اوستانیندا یاشاییرلار. اونلار لانچو شهرینین باتی‌سیندا، هوانقهو چایی‌نین گونئی ساحیلینده یاشاییرلار. سالارلار اکینچیلیک و مالدارلیقلا مشغول اولورلار. سالار تورکجه‌سی‌نین باتی دیالکتلریندن بیری قازاخیستانین سینیرلاری یاخینلیغیندا، گولچا بؤلگه‌سینده ایشلَنیر.

سالار تورکجه‌سیندن نومونه لر

• سای یَهخی دَرَی؟ (?Sai yehxi derei) : سن یاخشیسان؟
• مای یَهخیا اَیرا. (Mai yehxia eira) : من یاخشی یام.

پوتانین ین سنگیر چایی کناریندا یئرلشن تاشکول کندیندن قئیده آلدیغی بیر نئچه سؤز و اونلارین آذربایجان تورکجه‌سینده موعادیللری:

• آخساخ (axax): چلاق، آغساق
• آروخ (arux): اَرخ
• آگا (aga): آغا
• آگاش (agaş): آغاج
• آگی (agı): آغو، زهر
• آگیر (agır): آغیر
• آلچی (alçi): آلتی
• آیاخ (ayax): آیاق
• اوش (üş): اوچ
• اُخ (ox): اُخ
• ایپخ (ipex): ایپَک
• ایدی (idi): یئددی
• ایشکی (işki): ایکی
• ایلان (ilan): ایلان
• ایلخ (ilex): الک
• بولوت (bulut):بولود
• پال (pal): بال
• پالتا (palta): بالتا
• پالچیگ (palçig): پالچیق
• پالیگ (palig): بالیق
• پیر (pir): بیر
• تؤرت (tört): دؤرد
• تُتاخ (totax): دوداق
• تَمیر (temir): دَمیر
• توز (tuz): دوز
• تیرناگ (tırnag): دیرناق
• چیچین (çiçin): توتون، توستو
• خاب (xap): قاب
• خاتی (xati): بَرک، قاتی
• خالون (xalun): قالین
• خیسیراخ (xısırax): قیسراق
• ساگیر (sagır): کار، ائشیتمه ین
• سکسن (seksen): سَکسَن(80)
• کاز (kaz): قاز
• کانات (kanat): قانات
• کِگِلیخ (kegelix): کَکلیک
• کمه (keme): گَمی
• کوت (kut): قورد
• کؤخ (köx): گؤگ، گؤی
• کوساخ (kusax): قورساق
• کولاخ (kulax): قولاق
• کومیش (kümiş): نقره= گوموش
• کوی (koy): قویون
• کویروخ (kuyrux): قویروق
• کیزیل (kızıl): قیزیل
• کیشی (kişi):کیشی، اینسان
• کیلیش (kiliş): قیلینج
• گُل (gol): قول
• گندیخ (gendix): گؤبک
• گوری (guri): قورو
• گؤمیر (gümir): کؤمور
• یاخا (yaxa): یاخا
• یاخین (yaxın): یاخین
• یارواخ (yarvax): یارپاق
• یامان (yaman): یامان
• یاناخ (yanax): یاناق
• یوز (yüz): عدد یوز(100)
• یول (yol): یول
• یوم (yum): قوم